اهمیت تعلیم و تعلم قرآن
پرسش :
بر اساس روایات اسلامی، تعلیم و تعلم قرآن چه جایگاهی دارد؟
پاسخ :
خداوند مى فرماید: «... کُونُوا عِبَاداً لِّی مِنْ دُونِ اللهِ وَ لَکِنْ کُونُوا رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَ بِمَا کُنتُمْ تَدْرُسُونَ»(1)؛ (... ربّانى و عارف به خدا و عابد او باشید، به سبب تعلیم قرآن و تعلّم آن).
از این آیه استفاده مى شود تعلیم و تعلّم قرآن نقش بسزائى در نزدیک کردن بنده به مولاى حقیقى و ربّ العالمین دارد و مى تواند منبع بزرگ معرفت براى شناسائى هر چه بهتر حق باشد.
قَالَ النَّبِىُّ(صلى الله علیه وآله): «خِیَارُکُم مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ»(2)؛ (بهترین شما کسى است که قرآن را یاد گرفته و یاد دهد).
قَالَ الصَّادِقُ(علیه السلام): «یَنبَغِى لِلمُؤمِنِ اَنْ لَایَمُوتَ حَتَّى یَتَعَلَّمَ القُرآنَ اَو یَکُونَ فِى تَعَلّمه»(3)؛ (براى مؤمن شایسته است که نمیرد تا اینکه تعلّم قرآن کند، یا در حال تعلیم قرآن باشد).
پینوشتها:
(1). سوره آل عمران، آیه 79.
(2). الأمالی، طوسى، محمد بن الحسن، دار الثقافة، قم، 1414 قمری، چاپ: اول، ص 357، (المجلس الثانی عشر)؛ وسائل الشیعة، شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، محقق/ مصحح: مؤسسة آل البیت(ع)، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، 1409 قمری، چاپ: اول، ج 6، ص 167، باب 1 (وجوب تعلم القرآن و تعلیمه کفایة و استحبابه عینا)؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق/ مصحح: جمعى از محققان، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 قمری، چاپ: دوم، ج 89، ص 186، باب 20 (ثواب تعلم القرآن و تعلیمه و من یتعلمه بمشقة و عقاب من حفظه ثم نسیه).
(3). الکافی، کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى، على اکبر و آخوندى، محمد، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1407 قمری، چاپ: چهارم، ج 2، ص 607، باب (من یتعلم القرآن بمشقة)؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، ابن فهد حلى، احمد بن محمد، محقق/ مصحح: موحدى قمى، احمد، دار الکتب الإسلامی، 1407 قمری، چاپ: اول، ص 287، (الباب السادس فی تلاوة القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ج 89، ص 189، باب 20 (ثواب تعلم القرآن و تعلیمه و من یتعلمه بمشقة و عقاب من حفظه ثم نسیه).
منبع: اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: اکبر خادم الذاکرین، نسل جوان، قم، 1385 شمسی، چاپ: اول، ج 1، ص 440.
خداوند مى فرماید: «... کُونُوا عِبَاداً لِّی مِنْ دُونِ اللهِ وَ لَکِنْ کُونُوا رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَ بِمَا کُنتُمْ تَدْرُسُونَ»(1)؛ (... ربّانى و عارف به خدا و عابد او باشید، به سبب تعلیم قرآن و تعلّم آن).
از این آیه استفاده مى شود تعلیم و تعلّم قرآن نقش بسزائى در نزدیک کردن بنده به مولاى حقیقى و ربّ العالمین دارد و مى تواند منبع بزرگ معرفت براى شناسائى هر چه بهتر حق باشد.
قَالَ النَّبِىُّ(صلى الله علیه وآله): «خِیَارُکُم مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ»(2)؛ (بهترین شما کسى است که قرآن را یاد گرفته و یاد دهد).
قَالَ الصَّادِقُ(علیه السلام): «یَنبَغِى لِلمُؤمِنِ اَنْ لَایَمُوتَ حَتَّى یَتَعَلَّمَ القُرآنَ اَو یَکُونَ فِى تَعَلّمه»(3)؛ (براى مؤمن شایسته است که نمیرد تا اینکه تعلّم قرآن کند، یا در حال تعلیم قرآن باشد).
پینوشتها:
(1). سوره آل عمران، آیه 79.
(2). الأمالی، طوسى، محمد بن الحسن، دار الثقافة، قم، 1414 قمری، چاپ: اول، ص 357، (المجلس الثانی عشر)؛ وسائل الشیعة، شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، محقق/ مصحح: مؤسسة آل البیت(ع)، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، 1409 قمری، چاپ: اول، ج 6، ص 167، باب 1 (وجوب تعلم القرآن و تعلیمه کفایة و استحبابه عینا)؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق/ مصحح: جمعى از محققان، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 قمری، چاپ: دوم، ج 89، ص 186، باب 20 (ثواب تعلم القرآن و تعلیمه و من یتعلمه بمشقة و عقاب من حفظه ثم نسیه).
(3). الکافی، کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى، على اکبر و آخوندى، محمد، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1407 قمری، چاپ: چهارم، ج 2، ص 607، باب (من یتعلم القرآن بمشقة)؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، ابن فهد حلى، احمد بن محمد، محقق/ مصحح: موحدى قمى، احمد، دار الکتب الإسلامی، 1407 قمری، چاپ: اول، ص 287، (الباب السادس فی تلاوة القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ج 89، ص 189، باب 20 (ثواب تعلم القرآن و تعلیمه و من یتعلمه بمشقة و عقاب من حفظه ثم نسیه).
منبع: اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: اکبر خادم الذاکرین، نسل جوان، قم، 1385 شمسی، چاپ: اول، ج 1، ص 440.