بررسی صحت عروسی حضرت قاسم علیه السلام در کربلا

پرسش :

آیا عروسی حضرت قاسم علیه السلام در روز عاشورا صحت دارد؟

پاسخ :
در منابع قدیمی هیچ مطلبی در خصوص عروسی حضرت قاسم علیه السلام وجود ندارد. این حکایت اولین بار در قرن دهم هجری در کتاب روضة الشهدا نوشته ملاحسین کاشفی سبزواری (م. ۹۱۰ ق) بدون ذکر مأخذ نقل شده است.

روضة الشهدا کتابی فارسی در خصوص ابتلای انبیا و پیامبر اسلام و نیز تاریخ اهل بیت علیهم السلام است و ضمنا زندگانی امام حسین علیه السلام و شهادت آن حضرت را آورده است. از این رو این کتاب، کتاب مقتل اصطلاحی نیست، یعنی مخصوص تاریخ کربلا نیست و در واقع یک اثر ادبی است و بسیار هنرمندانه و ادیبانه نوشته شده است.

چون در مآخذ معتبر قدیمی چنین قضیه ای نقل نشده و کاشفی، منبع خود را نقل نکرده است از نظر تاریخی اعتبار ندارد. شهید مطهری رحمه الله به نقل از حاجی نوری می نویسد: اول کسی که این مطلب را در کتابش نوشته ملاحسین کاشفی بوده و اصل قضیه دروغ است.(1)

روز عاشورا - که مجال نماز خواندن هم نبود و امام نماز خوف خواند - بسیار بعید است که بفرماید: حجله عروسی راه بیندازید، می خواهم دخترم را برای پسر برادرم عقد کنم. علاوه براین حضرت قاسم علیه السلام سیزده سال بیشتر نداشته است.(2)

تازه حضرت قاسم علیه السلام آروزی دامادی نداشت، او آروزی خویش را در شب عاشورا بیان کرده است. طبق برخی نقل ها، وقتی امام حسین علیه السلام از کشته شدن یارانش در فردای آن شب خبر داد، قاسم علیه السلام از حضرت پرسید: آیا من هم فردا به شهادت می رسم؟ حضرت از او پرسید: مرگ در نظر تو چگونه است؟ قاسم علیه السلام جواب داد: از عسل هم شیرین تر است.(3)
 
پی‌نوشت‌ها:
1. مطهری، مجموعه آثار، ج ۱۷، ص ۷۷.
2. همان.
3. خصیبی، الهدایة الکبرى، ص ۲۴۰.
 
منبع: پرسش ها و پاسخ های تاریخی، جلد اول، حجت الاسلام مهدی پیشوایی، ناشر: نشر معارف، چاپ اول، زمستان 1393، صص 190-189.