چهارشنبه، 25 اسفند 1389
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

پرسش :

از يك روحاني شنيده ام كه امام حسين 300 سال حكومت خواهد كرد، آيا صحت دارد؟


پاسخ :
«رجعت» از جملة مسائل اعتقادي مذهب شيعه است. و يكي از ضروريات تشيع به شمار مي رود. ما در اين بحث و در جواب به سؤال پرسشگر محترم، ابتدا رجعت را معنا كرده و سپس مطالبي كه در رابطه با رجعت امام حسين ـ عليه السلام ـ است را بيان مي كنيم، و در پايان به نتيجه گيري مي پردازيم. رجعت در لغت به معناي بازگشت مي باشد. در قاموس اللغة معناي رجعت را «بازگشت به دنيا»[1] بيان كرده است. اما از نظر اصطلاحي عبارتست از: «بازگشت رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ و فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ و همچنين كافران و دشمنان خاندان پيامبر به دنيا پيش از قيامت و پس از ظهور مهدي (عج) و حكومت آن بزرگواران در اين جهان.»[2]
در كتاب رجعت از نظر شيعه آمده است كه «عقيده به بازگشت ائمه معصومين و دو گروه از اين امت ـ مؤمنين محض و كافرين محض ـ پس از ظهور حضرت ولي عصر (عج) را رجعت مي نامند.»[3]
رجعت امام حسين ـ عليه السلام ـ و حكومت آن حضرت: در اين رابطه احاديث و مطالب فراواني نقل شده است كه ما به برخي از آنها اشاره مي كنيم. شيخ حر عاملي به نقل از تفسير علي بن ابراهيم قمي مي نويسد: «... خدا امامان را از نسل امام حسين ـ عليه السلام ـ قرار (داده) و پس از مرگ او را به دنيا برگرداند و ياريش كند تا دشمنانش را بكشد. و سلطنت روي زمينش دهد.»[4]
سعد بن عبدالله در كتاب «مختصر البصائر» از معلي بن خنيس و زيد شحام نقل مي كند كه گفتند: حضرت صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: «اوّل كسي كه در رجعت بر مي گردد حسين ـ عليه السلام ـ است،‌ به قدري در دنيا بماند كه ابروهايش روي چشمانش را بگيرد»[5] علامه مجلسي از قطب راوندي از امام باقر ـ عليه السلام ـ از امام حسين ـ عليه السلام ـ روايت كرده كه فرمود: «پس اول كس كه زمين شكافته شود و او بيرون آيد پيش از قيامت من باشم... پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ شمشير خود را به دست قائم آل محمد ـ عليهم السلام ـ بدهد، پس ما بعد از آن آن قدر در روي زمين بمانيم كه خدا خواهد.»[6] بعد از نقل اين حديث علامه مجلسي مي نويسد: «در احاديث معتبره وارد شده است كه: اوّل كسي كه در رجعت زنده مي شود و بر مي گردد حضرت امام حسين ـ عليه السلام ـ مي باشد و آن قدر در زمين پادشاهي كند كه موهاي ابروي مباركش در روي چشم مباركش افتد.»[7] احاديث در اين زمينه بسيار زياد است و علامه مجلسي و شيخ حر عاملي احاديث رجعت امام علي امام حسين ـ عليهما السلام ـ را متواتر مي دانند.[8]
مدت حكومت امام حسين ـ عليه السلام ـ : در اين زمينه هم روايات متعددي ذكر شده كه بعضاً در رابطه با طول حكومت با يكديگر اختلاف دارند. شيخ حر عاملي در دليل شصت و يكم در رابطه با رجعت مي نويسد: «شيخ طوسي در آخر كتاب غيبت از جابر جعفي نقل مي كند كه حضرت باقر ـ عليه السلام ـ فرمود: « به خدا يكي از ما اهل بيت بعد از مرگ سيصد سال سلطنت مي كند. نه سال هم اضافه مي كند» گفتم كي؟ فرمود بعد از حضرت قائم... پرسيدم حضرت قائم در عالم چند سال سلطنت مي كند؟ فرمود: نوزده سال سپس منتقم خارج شود...
شيخ حر عاملي بعد از بررسي اين حديث مي گويد: بعيد نيست كه منتقم حضرت امام حسين ـ عليه السلام ـ باشد.»[9] علامه مجلسي در كتاب «رجعت» مي نويسد: «در روايتي وارد شده است كه: حضرت امام حسين ـ عليه السلام ـ بعد از حضرت صاحب الأمر ـ عليه السلام ـ سيصد و نه سال پادشاهي جميعِ روي زمين خواهد كرد...»[10] در برخي از روايات مدت حكومت آن حضرت چهل سال بيان شده، حديثي از امام صادق ـ عليه السلام ـ روايت شده در «منتخب البصائر» كه حضرت مي فرمايد: «اوّل كسي كه در رجعت بر مي گردد حضرت حسين بن علي ـ عليه السلام ـ است و مكث مي كند در زمين چهل سال...»[11] و در حديثي ديگر از امام صادق ـ عليه السلام ـ مدت فرمانروائي امام حسين ـ عليه السلام ـ را در رجعت 40 هزار سال بيان فرموده است.[12]
نتيجه گيري: اصل رجعت از نظر شيعه محقق خواهد شد. امّا بين علماي شيعه درباره كيفيت رجعت و مدت حكومت ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ ، اختلاف نظر وجود دارد. ولي در اصل موضوع اتفاق دارند.
«احاديث در رجعت علي ـ عليه السلام ـ و امام حسين ـ عليه السلام ـ از لحاظ مفهوم در حد قابل قبول است و در باقي ائمه هم روايات زياد است و كيفيت رجوع آنها... تمامي علم آن با خداي سبحان و اولياي عظام او مي باشد.»[13] «اخبار در رجعت اميرالمؤمنين و حسين ـ عليهما السلام ـ و رجعت حضرت رسول ـ صلي الله عليه و آله ـ متواتر است... اما خصوصيات رجعت، اخبار در آن مختلف است و ضرورت و لزومي در تحقيق اين خصوصيات نيست بلكه ايمان و اعتقاد اجمالي بر آن كفايت مي كند و اختلاف اخبار در خصوصيات يك چيزي باعث انكار اصل آن نمي شود.»[14] اعتقاد به جزئيات رجعت از جلمه ضروريات نيست، آنچه كه ضروري مذهب است رجعت ائمه ـ عليهم السلام ـ و تشكيل حكومت اسلامي است... اما مدّت زمان حكومت چقدر است اعتقاد به مقدار معيني، وجوبي ندارد.»[15]
منابع جهت مطالعه بيشتر:
«الاِيقاظ من الهجمه بالبرهان علي الرجعة» ترجمه احمدجنتي و كتاب رجعت محمدباقر مجلسي و كتاب رجعت محمد خادمي شيرازي.
در اصول كافي از رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ روايت شده كه:
«قال الله و ما تقرب الي عبد بشي احبّ إليّ مما افترضت عليه»
نزديك نشده است بنده به سوي من به سبب عملي كه محبوب تر باشد نزد من از آنچه راكه واجب نمودم بر او» يعني هچ چيز مثل اداي واجبات نزديك كننده بنده به سوي پروردگارش نيست.[16]

--------------------------------------------------
[1] . نجم الدين طبسي، رجعت از نظر شيعه، 1400 قمري، ص 15، به نقل از قاموس اللغة.
[2] . محمدرضا طبسي نجفي، شيعه و رجعت ترجمه حضرت آيت الله سيدمحمد ميرشاولد، چاپ اول، قم، مركز انتشارات دارالنشر اسلام، قم 1376، ص 13.
[3] . نجم الدين طبسي، پيشين، ص 15.
[4] . شيخ حر عاملي، الايقاط من الهجمه بالبرهان علي الرجعة، ترجمه احمد جنتي، قم المطبعة العلمية، 1341، ص 345.
[5] . شيخ حر عاملي، پيشين، ص 358.
[6] . محمدباقر مجلسي، رجعت، چاپ اول، تهران، انتشارات رسالت قلم، 1368، ص 102.
[7] . همان، ص 104، اين حديث عيناً از امام صادق ـ عليه السلام ـ روايت شده مراجعه شود به: كتاب شيعه و رجعت، محمدرضا طبسي نجفي، ترجمه ميرشاولد، چاپ اول، مركز انتشارات دارالنشر اسلامي، قم، 1376، ص 138، به نقل از تفسير برهان.
[8] . علامه مجلسي، پيشين، ص 117، شيخ حر عاملي، پيشين، ص 46.
[9] . شيخ حر عاملي، پيشين، ص 345، در روايتي ديگر شبيه به همين روايت مدت سلطنت امام حسين ـ عليه السلام ـ را 309 سال ذكر كرده و آنجا لقب المنتصر را براي امام(ع) به كار برده، مراجعه شود به كتاب «بيداري امت در اثبات رجعت»، آيت الله سيدمحمد مهدي اصفهاني، ترجمه ابوالقاسم سحاب، چاپ اول، انتشارات علمي، 1331، ص 34.
[10] . محمدباقر مجلسي، پيشين، ص 104.
[11] . آيت الله سيدمحمد مهدي اصفهاني، پيشين، ص 37.
[12] . محمد خادمي شيرازي، رجعت، چاپ اول، تهران، مؤسسه نشر و تبليغ، 1365، ص 190 به نقل از تفسير برهان، ج 2، ص 408.
[13] . سيدمحمد مهدي اصفهاني، پيشين، ص 46.
[14] . همان، ص 53.
[15] . نجم الدين طبسي، پيشين، ص 127.
[16] . عبدالحسين دستغيب، «82 پرسش» چاپ هفتم، دفتر انتشارات اسلامي، سال 1375، ص 5188.
( اندیشه قم )


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.