پرسش :

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام علی(علیه السلام) فرمودند: شَتّانَ ما بَینَ عَمَلَین: عَمَلُ تَذهَبُ لَذَّتُهُ وَ یَبقی تَبِعتُهُ وَ عَمَلُ تَذهَبُ مَؤونَتُهُ وَیَبقی اَجرُهُ؛ فاصله ی بسیاری است میان دو عمل: عملی که لذتش می رود ولی پیامدهای آن باقی می ماند، و عملی که رنج و زحمتش می رود اما اجر و پاداش آن ماندگار است. (1)

پاسخ :
شرح حدیث:
چه حکمت عمیق و پند دلنشینی!
شنیده اید که می گویند: یک لحظه هوسرانی، یک عمر پشیمانی!
سرنوشت کارهای نیک و بد ما انسانها همین گونه است. دستگاه خدا دستگاه حساب و کتاب و پاداش و کیفر است. اگر در دنیا هم نشود، آخرت در پیش است که روز داوری است.
اهل معصیت دنبال خوشگذرانی و لذّتند، لذّتهای گذرا ولی آثار آن و پیامدهای سوء آن باقی است. مثل کسی که در یک لحظه عصبانی می شود و کسی را به قتل می رساند اما زندان و کیفر او را به راحتی رها نمی کند.
اهل طاعت که به فرمان خدا عمل می کنند، گر چه از برخی خوشیها محروم می شوند یا رنج عبادتشان مثل ایام روزه و حج پایان می یابد اما پاداش آنان باقی است.
کدام یک از این دو کار عاقلانه تر است؟
لذتهای زودگذر با عواقب سخت و همیشگی، یا سختیهای گذرا، اما پاداشهای ابدی؟
عاقل کسی است که راحت و نعمت ابدی آخرت را با لذایذ حرام و زودگذر دنیا عوض نکند.
پی نوشت:
(1) نهج البلاغه، حکمت 117
منبع: حکمت های علوی و ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی (علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستانه قدس رضوی، چاپ سوم (1391).