آقازادگی انسان را به جایی نمی رساند
امام علی علیه السلام فرمودند:
مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ یُسْرَعْ بِهِ نَسَبُهُ وَ فِی رِوَایَةٍ أُخْرَى مَنْ فَاتَهُ حَسَبُ نَفْسِهِ لَمْ یَنْفَعْهُ حَسَبُ آبَائِهِ.
کسی که با کارهایش به جایی نرسد نسب او را ترقی نخواه داد و در روایت دیگری آمده کسی که مقام و منزلت خویش را از دست داد مقام و منزلت خانواده اش به او سود نمی رساند.
نهج البلاغه: حکمت 378
شرح حدیث:
چه بسیار آقازاده ها و بزرگ زادگانی را در طول تاریخ می‌شناسیم که انتسابشان سبب ترفیع مقامشان نشد زیرا که خود عملی نداشتند که سبب تعالی و رشدشان شود مثال قرآنی پسر نوح است که انتسابش به پیامبر بزرگ خدا سودی به حالش نکرد و به تعبیر پروردگار عملی غیر صالحی شد و از نسب نوح علیه السلام خارج گردید.
و در بین فرزندان ائمه طاهرین، زید فرزند موسی بن جعفر علیه السلام است که فتنه‌گر زمانه شد و از دایره اهلبیت علیهم السلام جدا گردید و یا جعفر کذاب فرزند امام هادی علیه السلام بود که به دورغ ادعای امامت کرد و مطرود امام عصر روحی له الفداء قرار گرفت.
وقتی مثال از فرزندان انبیاء و امامان علیهم السلام زده می شود غیر معصومین باید حساب کار خودشان را بکنند که خداوند تبارک و تعالی با کسی تعارف ندارد. بنابراین کسی حق ندارد به خاطر انتسابش به مشاهیر و بزرگان هر کار خلافی را مرتکب شود و جایگاهش محفوظ بماند نه این طور نیست اگر بزرگان هم جرات طرد نداشته باشند خداوند آنها را طرد خواهد کرد.
وَنَادَی نُوحٌ رَبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی وَإِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَأَنْتَ أَحْکَمُ الْحَاکِمِینَ قَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صَالِحٍ فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجَاهِلِینَ قَالَ رَبِّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ أَنْ أَسْأَلَکَ مَا لَیْسَ لِی بِهِ عِلْمٌ وَإِلَّا تَغْفِرْ لِی وَتَرْحَمْنِی أَکُنْ مِنَ الْخَاسِرِینَ؛
نوح گفت پروردگارا پسرم از خانواده من است و وعده تو حق است که تو از همه حاکمان بهتر حکم می کنی خداوند فرمود ای نوح این پسر دیگر از اهل تو نیست او عملی غیر صالح است چیزی که درباره آن آگاهی نداری نپرس من تو را موعظه میکنم که از جمله نادانان مباش گفت پروردگارا به تو پناه میبرم از چیزی که از روی ناآگاهی پرسیدم که اگر مرا نبخشی و ترحم نفرمایی از زیانکاران خواهم بود.(1)
پی‌نوشت:
1- سوره هود، آیات 45 تا 47
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
و در بین فرزندان ائمه طاهرین، زید فرزند موسی بن جعفر علیه السلام است که فتنه‌گر زمانه شد و از دایره اهلبیت علیهم السلام جدا گردید و یا جعفر کذاب فرزند امام هادی علیه السلام بود که به دورغ ادعای امامت کرد و مطرود امام عصر روحی له الفداء قرار گرفت.
وقتی مثال از فرزندان انبیاء و امامان علیهم السلام زده می شود غیر معصومین باید حساب کار خودشان را بکنند که خداوند تبارک و تعالی با کسی تعارف ندارد. بنابراین کسی حق ندارد به خاطر انتسابش به مشاهیر و بزرگان هر کار خلافی را مرتکب شود و جایگاهش محفوظ بماند نه این طور نیست اگر بزرگان هم جرات طرد نداشته باشند خداوند آنها را طرد خواهد کرد.
وَنَادَی نُوحٌ رَبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی وَإِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَأَنْتَ أَحْکَمُ الْحَاکِمِینَ قَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صَالِحٍ فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجَاهِلِینَ قَالَ رَبِّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ أَنْ أَسْأَلَکَ مَا لَیْسَ لِی بِهِ عِلْمٌ وَإِلَّا تَغْفِرْ لِی وَتَرْحَمْنِی أَکُنْ مِنَ الْخَاسِرِینَ؛
نوح گفت پروردگارا پسرم از خانواده من است و وعده تو حق است که تو از همه حاکمان بهتر حکم می کنی خداوند فرمود ای نوح این پسر دیگر از اهل تو نیست او عملی غیر صالح است چیزی که درباره آن آگاهی نداری نپرس من تو را موعظه میکنم که از جمله نادانان مباش گفت پروردگارا به تو پناه میبرم از چیزی که از روی ناآگاهی پرسیدم که اگر مرا نبخشی و ترحم نفرمایی از زیانکاران خواهم بود.(1)
پی‌نوشت:
1- سوره هود، آیات 45 تا 47
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
