کاربرد مهارت‌های ارتباطی در خانواده (بخش دوم)

خانواده کارآمد، خانواده­ای دارای پویایی، صمیمیت، انعطاف ­پذیری، احترام و اعتماد متقابل بین اعضای آن است.
 

چکیده : در بخش اول این مقاله به اهمیت کاربرد مهارت­ های ارتباطی در خانواده پرداختیم. همچنین به انواع ارتباطات در خانواده که شامل ارتباط کلامی، شناختی، عاطفی، تشویقی، مشاوره­ای و الگویی اشاره کردیم. در این قسمت به کاربرد مهارت ارتباط کلامی به عنوان یکی از مهمترین این ارتباطات می ­پردازیم. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 967 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

ارتباط کلامی عبارت است از استفاده از کلام و گفتگو در جهت بیان احساسات و درک آن از طرف مقابل به صورتی که موجب آرامش روحی و تعامل ملایم فرد با دیگران شود. زنان خانه‌دار با کاربرد این مهارت‌ها در روابط خانوادگی و زندگی اجتماعی به صورتی عمیق و مؤثر اعضای خانواده را با خود درگیر می‌کنند.
 

1. ارتباط صحیح با اعضای خانواده و سایرین از طریق سخن گفتن.
2. خوب سخن گفتن و استفاده از عبارات احساسی در کلام.
3. استفاده از جملات پرمعنی و روشن در بیان احساسات.
4. نقاط ضعف خود را شناختن و آن را اصلاح نمودن.
5. هنگام سخن گفتن از کلمات تازه و دقیق استفاده کردن.
6. رشد مهارت‌های اجتماعی از طریق مهارت کلامی.
7. توجه به صحبت مخاطب هنگام گفتگو و پرهیز از انجام کارهای دیگر.
8. گفتگو با دیگران با لحن ملایم و متناسب با موقعیت.
9. منتظر اتمام سخن گوینده شدن قبل از شروع صحبت متقابل.
10. اظهارنظر بجا هنگام گفتگو با همسالان و سایر افراد.
11. نادیده گرفتن قطع کلام خود توسط دیگران در گفتگو.
12. آغازگر بودن گفتگو با همسالان در یک موقعیت غیررسمی.
13. استفاده از کلمه‌های تازه و نو در هنگام سخن گفتن.

در ابتدای این مقاله به کاربرد مهارت‌های ارتباطی در روابط خانوادگی و زندگی اجتماعی اشاره کردیم؛ در واقع در یک خانواده سالم روابط اعضا روال طبیعی و موفق دارد. همین عامل موجب می‌گردد تا کارآمدی و مؤثر بودن در خانواده افزایش پیدا کند و اعضای خانواده از با هم بودن بیشتر لذت ببرند و در کنار هم به روابطی مؤثر و کارآمد بپردازند.
1 ـ آزادی تصور: اندیشیدن، بیان احساسات و خلاقیت.
2 ـ ابراز صمیمیت: مهرورزی شامل دوست داشتن، حل و فصل اختلاف‌ها، مصالحه، استقلال و فردیت‌یابی.
3 ـ مذاکره در مورد تفاوت‌ها: میل به همکاری برای حل و فصل منصفانه مشکلات.
4 ـ روابط روشن و سازگار: آگاهی از خود و دیگران و احترام متقابل.
5 ـ اعتماد کردن: صداقت بین اعضا و قدرت پذیرش تفاوت‌ها.
6 ـ تفرد: تفاوت‌ها مورد توجه قرار گرفته و فردیت افراد حفظ می‌شود.
7 ـ انعطاف‌پذیری: در این خانواده‌ها نقش‌ها باز و انعطاف‌پذیر است و اعضا با آزادی و آرامش خاطر و بدون سرزنش رفتار می‌کنند.
8 ـ برآورده شدن نیازها: تمامی اعضا حق برطرف نمودن نیازهای خود را دارند.
9 ـ پاسخگویی: مسائل فردی تأیید و همه اعضا سعی در حل آن دارند.
10 ـ قوانین باز و منعطف: قوانین روشن و صریح است و می‌توان راجع به قوانین و باورها مذاکره و گفتگو نمود.

1. ارتباط و شروع مکالمه با واژه «من» باشد.
2. درباره شخصیت طرف مقابل به تعمیم نپردازید؛ به طور مثال «شما همیشه بی‌ملاحظه بودید و هستید»، «شما به طور کلی آدم تنبلی بودید و هستید». در عوض سعی شود روی رفتار خاص فرد تأکید شود؛ به طور مثال، این گونه بیان شود که «من می‌خواهم شما بیشتر به من کمک کنید» «من می‌خواهم شما سر وقت بیایید».
3. در بیان اظهارات و نقطه نظرات از واژه‌های مطلق و صرف همچون «همیشه» و «هرگز» استفاده نشود. امور را قطعی ارزیابی نکنید؛ مثلاً، نگویید: شما همیشه آشفته هستید، شما هیچ وقت سر موقع حاضر نمی‌شوید. به جای به کارگیری این واژه‌ها بهتر است از جملاتی استفاده کنید که حاوی نگرش مثبت و احتمال تغییر در فرد باشد؛ مثل «شما گاهی اوقات بسیار تمیز و مرتب می‌شوید» «من بیشتر دوست دارم شما را آن طور ببینم»، «اگر بیشتر به من کمک کنید من هم از شما قدردانی می‌کنم».
4. سازنده باشید. وقتی به طرف مقابل می‌گویید از چه رفتاری خوشتان نمی‌آید در عوض رفتار مورد پسندتان را هم به زبان بیاورید. به همین دلیل است که زنان خانه‌دار باید بتوانند به صورتی راهبردی و اثربخش ارتباط برقرار کنند و ضمن به دست آوردن «مهارت ایجاد یک مکالمه خوب» از خود بپرسند که «زمانی که من سخن می‌گویم» چه زمانی است و «زمانی که من گوش می‌دهم» چه زمانی است؟ پس به عنوان یک شنونده مؤثر در زمان گفتگو به دقت به سخنان گوینده توجه می‌کنم و به عنوان یک گوینده به شنونده خود خوب نگاه می‌کنم. بنابراین، به خوبی می‌دانم هیچ‌گاه صحبتش را نباید قطع کرد و برای ارتباط مؤثر و واضح سخن می‌گویم «نه بسیار بلند و نه بسیار آرام». از گفتگو با همسر و فرزندانم لذت می‌برم و سعی می‌کنم که آنها هم از گفتگو با من لذت ببرند و خوشحال باشند. در هنگام حرف زدن همسرم با جدیت سعی می‌کنم صحبت‌های او را بفهمم، به او گوش کنم و نوبت را در سخن گفتن رعایت کنم. به همسرم اجازه می‌دهم تا صحبت خود را بیان کند؛ زیرا اگر در هنگام حرف زدن او به چیز دیگری فکر نکنم به او می‌فهمانم که دوست دارم به حرف‌هایش گوش بدهم؛ ضمن آنکه در ارتباط با دیگران از شنونده سؤالاتی را در مورد عقیده و نظرش می‌پرسم. سرم را به نشانه اینکه صحبت‌های او را فهمیده‌ام تکان می‌دهم. سعی می‌کنم احساس و عقیده مخاطبم را درک کنم و پراکنده‌گویی نکنم.

ادامه دارد...

تهیه و تنظیم: خانم حدیثه اسفندیار
منبع: مهارت های زندگی زنان خانه­ دار