دانستن همیشه کمک کار ورود درست به مسیر است، به خصوص دانستنی های دوران نوجوانی برای دختران.
چکیده: برای یک دختر، اولین عادت ماهیانه یک مرحله مهم جسمی و نشانه زن شدن است. اما میتواند سردرگمکننده و ترسناک هم باشد، مخصوصاً اگر دچار مشکلات خاصی مثل قاعدگیهای نامنظم یا سندرم پیش از قاعدگی هم بشوند. در این نوشتار برخی از دانستنی هایی که یک نوجوان دختر باید بدان آگاهی داشته باشد، بیان شده است.
تعداد کلمات 1537 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
تعداد کلمات 1537 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
نکات قابل توجه در بهداشت دوره قاعدگی
1 . دوران قاعدگی برای دختران نوجوان زمان ویژه ای است و نیاز به مراقبت های ویژه بهداشتی، تغذیه و ورزش دارد.
2 . در دوره قاعدگی، باید نوارهای بهداشتی زود به زود تعویض شود. تماس خون قاعدگی با اکسیژن هوا ممکن است باعث تغییرات شیمیایی شده، تولید بوی نامطبوع نماید.
3 . در موقع قاعدگی، میزان تعرق بدن زیاد می شود. بنابراین، باید بیشتر استحمام کرد دوش آب ولرم، مناسب تر و آرامش بخش تر از دوش آب سرد و با آب داغ است.
4 . دختران نوجوان باید در این دوره به مقدار کافی بخوابند و استراحت کنند. اعصاب آرام در احساس آرامش و کاهش درد، بسیار مؤثر است.
5 . در روزهای قاعدگی باید از تمرینات ورزشی شدید، مانند پرش، دو، اسب دوانی خودداری کرد؛ اما انجام حرکات ورزشی سبک، مفید خواهد بود.
6 . تعویض مرتب لباس های زیر و رسیدگی به سر و وضع خود، در بهداشت جسمی و حفظ روحیه در این دوران، بسیار تأثیرگذار است.
7 . از مصرف مواد کافئین دار مثل قهوه که محرک است و نگرانی و اضطراب را افزایش می دهد، پرهیز شود.
8 . وعده های غذایی افزایش داده شود و در هر وعده، مقدار کمتری غذا خورده شود و از غذاهای ساده، مقوی و زودهضم استفاده گردد. پرهیز از پرخوری، مخصوصا اجتناب از خوردن غذاهای سنگین، سرخ شده و شیرینی های چرب، به راحتی و احساس بهبودی کمک بسیاری می کند.[1]
2 . در دوره قاعدگی، باید نوارهای بهداشتی زود به زود تعویض شود. تماس خون قاعدگی با اکسیژن هوا ممکن است باعث تغییرات شیمیایی شده، تولید بوی نامطبوع نماید.
3 . در موقع قاعدگی، میزان تعرق بدن زیاد می شود. بنابراین، باید بیشتر استحمام کرد دوش آب ولرم، مناسب تر و آرامش بخش تر از دوش آب سرد و با آب داغ است.
4 . دختران نوجوان باید در این دوره به مقدار کافی بخوابند و استراحت کنند. اعصاب آرام در احساس آرامش و کاهش درد، بسیار مؤثر است.
5 . در روزهای قاعدگی باید از تمرینات ورزشی شدید، مانند پرش، دو، اسب دوانی خودداری کرد؛ اما انجام حرکات ورزشی سبک، مفید خواهد بود.
6 . تعویض مرتب لباس های زیر و رسیدگی به سر و وضع خود، در بهداشت جسمی و حفظ روحیه در این دوران، بسیار تأثیرگذار است.
7 . از مصرف مواد کافئین دار مثل قهوه که محرک است و نگرانی و اضطراب را افزایش می دهد، پرهیز شود.
8 . وعده های غذایی افزایش داده شود و در هر وعده، مقدار کمتری غذا خورده شود و از غذاهای ساده، مقوی و زودهضم استفاده گردد. پرهیز از پرخوری، مخصوصا اجتناب از خوردن غذاهای سنگین، سرخ شده و شیرینی های چرب، به راحتی و احساس بهبودی کمک بسیاری می کند.[1]
ورزش در دوران قاعدگی
بر اساس برخی بررسی ها گفته اند: فعالیت های ورزشی در بی نظمی های قاعدگی و قاعدگی دردناک، تأثیر شایان توجه ندارد و اجرای اعمال ورزشی در زمان قاعدگی و نیز شرکت در مسابقات در این دوران، مربوط به خود فرد است؛ زیرا عملکردهای ورزشی، تحت تأثیر قاعدگی قرار نمی گیرد؛[2] با این همه، مخالفت هایی از نظر پزشکی در این زمینه ابراز شده است. برخی از پزشکان، بر این باورند که به زنان اجازه شرکت در تمرین با مسابقه در ورزش هایی چون دوهای طولانی، اسکی، ژیمناستیک و تنیس که علائم اختلال قاعدگی در آنها دیده می شود، نباید داده شود و همه پزشکان با شنا در هنگام قاعدگی مخالف اند.
باید توجه داشت ورزش و برنامه های تمرینی در زمان قاعدگی ممکن است در برخی از دختران نوجوان به از دست دادن خون زاید منجر شود و فرد، در معرض کم خونی ناشی از کمبود آهن قرار گیرد.
برخی از مطالعات، نشان دهنده کاهش قابل ملاحظه در سرم آهن زنان، متعاقب تمرین جسمانی است؛[3] بنابراین، توصیه می شود در دوران قاعدگی از ورزش های سنگین خودداری شود و به ورزش های سبک و نرم پرداخته شود.
باید توجه داشت ورزش و برنامه های تمرینی در زمان قاعدگی ممکن است در برخی از دختران نوجوان به از دست دادن خون زاید منجر شود و فرد، در معرض کم خونی ناشی از کمبود آهن قرار گیرد.
برخی از مطالعات، نشان دهنده کاهش قابل ملاحظه در سرم آهن زنان، متعاقب تمرین جسمانی است؛[3] بنابراین، توصیه می شود در دوران قاعدگی از ورزش های سنگین خودداری شود و به ورزش های سبک و نرم پرداخته شود.
اختلال ملال پیش قاعدگی
یکی از مشکلات دختران و زنان، واکنش های روانشناختی نابهنجار قبل از قاعدگی است که از سوی انجمن روانپزشکی آمریکا، تحت عنوان «اختلال ملال پیش قاعدگی»[4] توصیف شده است.
ویژگی اصلی این اختلال، نشانه هایی مانند خلق افسرده، اضطراب قابل توجه، نااستواری هیجانی و عاطفی و کاهش علاقه به فعالیت هایی است که قبلا جزو فعالیت های دلخواه فرد بوده اند. در دختران و زنان مبتلا به این اختلال، این نشانه ها به طور منظم طی هفته آخر پاکی و در اغلب چرخ های قاعدگی رخ می دهند. این نشانه ها در ظرف چند روز پس از آغاز قاعدگی، کاهش یافته، در خلال هفته بعد از قاعدگی ناپدید می شوند.[5]
مطالعات بسیاری این نتیجه را در بر داشت که جنایات زنان، مانند حمله شدید به افراد و دزدی از مغازه، در روزهای بین ۲۱ تا ۲۸ عادت ماهانه اتفاق می افتد. در زندان زنان آمریکا، به این موضوع پی برده اند که حداقل پنجاه درصد از جنایات یا حمله های خشونت آمیز زنان، از سوی کسانی صورت می گیرد که از اختلال پیش از عادت ماهیانه رنج می برند.[6]
ویژگی اصلی این اختلال، نشانه هایی مانند خلق افسرده، اضطراب قابل توجه، نااستواری هیجانی و عاطفی و کاهش علاقه به فعالیت هایی است که قبلا جزو فعالیت های دلخواه فرد بوده اند. در دختران و زنان مبتلا به این اختلال، این نشانه ها به طور منظم طی هفته آخر پاکی و در اغلب چرخ های قاعدگی رخ می دهند. این نشانه ها در ظرف چند روز پس از آغاز قاعدگی، کاهش یافته، در خلال هفته بعد از قاعدگی ناپدید می شوند.[5]
مطالعات بسیاری این نتیجه را در بر داشت که جنایات زنان، مانند حمله شدید به افراد و دزدی از مغازه، در روزهای بین ۲۱ تا ۲۸ عادت ماهانه اتفاق می افتد. در زندان زنان آمریکا، به این موضوع پی برده اند که حداقل پنجاه درصد از جنایات یا حمله های خشونت آمیز زنان، از سوی کسانی صورت می گیرد که از اختلال پیش از عادت ماهیانه رنج می برند.[6]
راه های مقابله با اختلال ملال پیش قاعدگی
شناخت صحیح این اختلال و آگاهی از ابعاد گوناگون زیستی روانی و اجتماعی آن، نخستین گام در چیره شدن بر مشکلات ناتوان ساز حاصل از آن است. آگاهی اطرافیان و خانواده نوجوان (مانند دوستان و خواهر و مادر) می تواند نقش مؤثری در کاهش نشانه های این اختلال ایفا کند. معمولا اعضای خانواده باید در برابر نشانه های این اختلال شکیبا باشند و با فراهم ساختن حمایت عاطفی از فرد مبتلا، او را در کنار آمدن با نشانه هایش یاری دهند.
دخترانی که دچار این اختلال هستند و مادرشان نیز به این امر آگاه است، می توانند با مراجعه به مشاور یا روانشناس و روانپزشک، آگاهی بیشتری از این مشکل به دست آورند و آثار آزاردهنده آن را برای خود و اعضای خانواده کاهش دهند.
. دوران قاعدگی برای دختران نوجوان زمان ویژه ای است و نیاز به مراقبت های ویژه بهداشتی، تغذیه و ورزش دارد.
. در دوره قاعدگی، باید نوارهای بهداشتی زود به زود تعویض شود. تماس خون قاعدگی با اکسیژن هوا ممکن است باعث تغییرات شیمیایی شده، تولید بوی نامطبوع نماید.
. در موقع قاعدگی، میزان تعرق بدن زیاد می شود. بنابراین، باید بیشتر استحمام کرد دوش آب ولرم، مناسب تر و آرامش بخش تر از دوش آب سرد و با آب داغ است.
. دختران نوجوان باید در این دوره به مقدار کافی بخوابند و استراحت کنند. اعصاب آرام در احساس آرامش و کاهش درد، بسیار مؤثر است
ممکن است دخترانی که به نوع شدید این اختلال دچارند، به درمان دارویی نیاز پیدا کنند، ولی کمک مادر، خواهر و دوستان و سایر اعضای خانواده فرد مبتلا، از هر زمان دیگری مؤثرتر است. ایجاد تفاهم و برقراری روابط عاطفی می تواند نوجوان را در کنار آمدن با این مرحله یاری کند.
پرداختن به ورزش های سبک و منظم، می تواند تا حد زیادی از شدت فشارهای مربوط به این اختلال بکاهد؛ زیرا با فعالیت های بدنی منظم، ترشحات شیمیایی مغز و هورمون های بدن یک نظم پایدار پیدا کرده، فرد را در جهت تعادل و توازن سازگارانه پیش می برد؛ همچنین برخی از پژوهش ها بیانگر آنند که رعایت یک رژیم غذایی سالم و مصرف متعادل ویتامین ها و مواد معدنی نیز می تواند به میزان قابل توجهی، در رویارویی مؤثر با نشانه های این اختلال نقش داشته باشد. [7]
دخترانی که دچار این اختلال هستند و مادرشان نیز به این امر آگاه است، می توانند با مراجعه به مشاور یا روانشناس و روانپزشک، آگاهی بیشتری از این مشکل به دست آورند و آثار آزاردهنده آن را برای خود و اعضای خانواده کاهش دهند.
. دوران قاعدگی برای دختران نوجوان زمان ویژه ای است و نیاز به مراقبت های ویژه بهداشتی، تغذیه و ورزش دارد.
. در دوره قاعدگی، باید نوارهای بهداشتی زود به زود تعویض شود. تماس خون قاعدگی با اکسیژن هوا ممکن است باعث تغییرات شیمیایی شده، تولید بوی نامطبوع نماید.
. در موقع قاعدگی، میزان تعرق بدن زیاد می شود. بنابراین، باید بیشتر استحمام کرد دوش آب ولرم، مناسب تر و آرامش بخش تر از دوش آب سرد و با آب داغ است.
. دختران نوجوان باید در این دوره به مقدار کافی بخوابند و استراحت کنند. اعصاب آرام در احساس آرامش و کاهش درد، بسیار مؤثر است
ممکن است دخترانی که به نوع شدید این اختلال دچارند، به درمان دارویی نیاز پیدا کنند، ولی کمک مادر، خواهر و دوستان و سایر اعضای خانواده فرد مبتلا، از هر زمان دیگری مؤثرتر است. ایجاد تفاهم و برقراری روابط عاطفی می تواند نوجوان را در کنار آمدن با این مرحله یاری کند.
پرداختن به ورزش های سبک و منظم، می تواند تا حد زیادی از شدت فشارهای مربوط به این اختلال بکاهد؛ زیرا با فعالیت های بدنی منظم، ترشحات شیمیایی مغز و هورمون های بدن یک نظم پایدار پیدا کرده، فرد را در جهت تعادل و توازن سازگارانه پیش می برد؛ همچنین برخی از پژوهش ها بیانگر آنند که رعایت یک رژیم غذایی سالم و مصرف متعادل ویتامین ها و مواد معدنی نیز می تواند به میزان قابل توجهی، در رویارویی مؤثر با نشانه های این اختلال نقش داشته باشد. [7]
کرامپ (در دوران قاعدگی)
برخی از زنان و دختران، هنگام قاعدگی ناچارند دردهایی در ناحیه شکم یا پایین کمر، تحمل کنند که به آن «کرامپ» می گویند. کرامپ در نتیجه انقباض ماهیچه های رحم، به منظور تسریع خروج خون حیض احساس می شود. هورمونی به نام دپروستاگلاندین عامل این انقباضات است. زنانی که میزان بیشتری از این هورمون در خون خود دارند، در قاعدگی حملات کرامپ شدیدتری تجربه می کنند. کرامپ شدید، ممکن است موجب تهوع و سردرد شود.[8]
برآوردهای جاری نشان می دهد: ۵۰ تا ۷۰ درصد از زنان و دختران نوجوان، در حین قاعدگی درد کرامپ را تجربه می کنند، اما میزان آن در بین افراد گوناگون، متفاوت است. اگر مادری به کرامپ مبتلا باشد، بدان معنا نخواهد بود که دختر او نیز کرامپ را تجربه خواهد کرد و برعکس. این باور نیز حقیقت ندارد که هر مادری که کرامپ را تجربه نکرده است، حتما دخترش هم هنگام قاعدگی این درد را تحمل نخواهد کرد؛ علاوه بر این بدن دختران با بالاتر رفتن سنشان تغییر می کند. دخترانی که کرامپ را در طول سال های ابتدایی شروع قاعدگی شان تجربه نکرده اند، ممکن است ناگهان به درد مبتلا شوند و یا دخترانی که در ابتدا درد را تحمل می کردند، ممکن است روزی از آن خلاصی یابند. مسلما قادر نخواهید بود از قبل پیش بینی کنید که شما به کرامپ مبتلا خواهید شد یا خیر. بنابراین، لازم است با مادر یا پزشک خود صحبت کنید و آموزش لازم را از آنها بگیرید.
راه های مقابله با کرامپ (درد)
اگر شما به کرامپ مبتلا هستید، چند دستور بهداشتی مهم وجود دارد که می تواند برای کنترل این دردها و رفع آنها مفید واقع گردد. معمولا پزشکان توصیه می کنند از مصرف غذاهای پرنمک، نوشیدنی های کافئین دار، شکلات و شیرینی بپرهیزید. با کاهش یا حذف این نوع غذاها از رژیم غذایی، آب کمتری در بدن باقی خواهد ماند و کرامپ نیز درمان می شود. رژیم غذایی تان را با افزودن مواد غذایی کربوهیدرات دار چون میوه ها، سبزیجات و حبوبات بهبود ببخشید. از افزودن چربی زیاد چون کره، سس سالاد، روغن خوراکی و مس مایونز به غذا بپرهیزید.[9]
نرمش های ملایم چون پیاده روی، برای کاهش کرامپ مؤثرند. برخی از دختران از کیسه آب گرم یا حوله گرم برای تسکین درد استفاده می کنند. ماساژ کمر، به ویژه در ناحیه پایین کمر نیز می تواند درد را کاهش داده، کرامپ را تسکین بخشد.
استفاده از بعضی جوشاندنی های گیاهی و داروها قبل از شروع قاعدگی و مصرف آسپرین در ایام عادت، راه های دیگری است که برای مقابله با کرامپ توسط خانم ها صورت می گیرد. توصیه می شود برای مصرف دارو با پزشک متخصص مشورت کنید.
منبع: کتاب «با دخترم (ویژه والدین و مربیان دختران نوجوان)»
نویسنده: علی احمد پناهی و داود حسینی
برآوردهای جاری نشان می دهد: ۵۰ تا ۷۰ درصد از زنان و دختران نوجوان، در حین قاعدگی درد کرامپ را تجربه می کنند، اما میزان آن در بین افراد گوناگون، متفاوت است. اگر مادری به کرامپ مبتلا باشد، بدان معنا نخواهد بود که دختر او نیز کرامپ را تجربه خواهد کرد و برعکس. این باور نیز حقیقت ندارد که هر مادری که کرامپ را تجربه نکرده است، حتما دخترش هم هنگام قاعدگی این درد را تحمل نخواهد کرد؛ علاوه بر این بدن دختران با بالاتر رفتن سنشان تغییر می کند. دخترانی که کرامپ را در طول سال های ابتدایی شروع قاعدگی شان تجربه نکرده اند، ممکن است ناگهان به درد مبتلا شوند و یا دخترانی که در ابتدا درد را تحمل می کردند، ممکن است روزی از آن خلاصی یابند. مسلما قادر نخواهید بود از قبل پیش بینی کنید که شما به کرامپ مبتلا خواهید شد یا خیر. بنابراین، لازم است با مادر یا پزشک خود صحبت کنید و آموزش لازم را از آنها بگیرید.
راه های مقابله با کرامپ (درد)
اگر شما به کرامپ مبتلا هستید، چند دستور بهداشتی مهم وجود دارد که می تواند برای کنترل این دردها و رفع آنها مفید واقع گردد. معمولا پزشکان توصیه می کنند از مصرف غذاهای پرنمک، نوشیدنی های کافئین دار، شکلات و شیرینی بپرهیزید. با کاهش یا حذف این نوع غذاها از رژیم غذایی، آب کمتری در بدن باقی خواهد ماند و کرامپ نیز درمان می شود. رژیم غذایی تان را با افزودن مواد غذایی کربوهیدرات دار چون میوه ها، سبزیجات و حبوبات بهبود ببخشید. از افزودن چربی زیاد چون کره، سس سالاد، روغن خوراکی و مس مایونز به غذا بپرهیزید.[9]
نرمش های ملایم چون پیاده روی، برای کاهش کرامپ مؤثرند. برخی از دختران از کیسه آب گرم یا حوله گرم برای تسکین درد استفاده می کنند. ماساژ کمر، به ویژه در ناحیه پایین کمر نیز می تواند درد را کاهش داده، کرامپ را تسکین بخشد.
استفاده از بعضی جوشاندنی های گیاهی و داروها قبل از شروع قاعدگی و مصرف آسپرین در ایام عادت، راه های دیگری است که برای مقابله با کرامپ توسط خانم ها صورت می گیرد. توصیه می شود برای مصرف دارو با پزشک متخصص مشورت کنید.
منبع: کتاب «با دخترم (ویژه والدین و مربیان دختران نوجوان)»
نویسنده: علی احمد پناهی و داود حسینی
بیشتر بخوانید :
دانستنی های قاعدگی
اختلالات رفتاری دوران قاعدگی زنانه
مشکلات و اختلالات ناشی از قاعدگی
قاعدگی یا عادت ماهانه چیست؟
پی نوشت :
[1] . فرزانه صمدی، بلوغ و دگرگونی آن، ص 92.
[2] . . هادی حسینی و همکاران، کتاب زن، ص 294، به نقل از: مک آردل، فیزیولوژی ورزشی، ص 595.
[3] . همان.
[4]. Premenstrual Dyspfioric Disorder
[5]. سیروس ایزدی و رضا نیکوخو، بحران های جنسی زن، ص 67.
[6] . آلن و باربارا، چرا مردان به حرف زنان گوش نمی دهند و چرا زنان زیاد حرف می زنند، ترجمه محسن جده دوستان و آذر محمودی، ص۲۵6.
[7] . همان، ص 71-72.
[8] . جسیکا گیلولی، آموزش قبل از بلوغ برای دختران، ترجمه فریبا جعفری نمینی، ص ۹۱-۹۲.
[9] . همان، ص 92-93.