.jpg "پدیده مدگرایی و آسیب های اجتماعی آن (بخش سوم)")
اسلام امروزی شدن و نوگرایی در سبک و شیوه لباس پوشیدن را به صورت کلی پذیرفته است.
چکیده : مدگرایی در بین جوانان از یک سری اصول و سازه های روان شناختی نیز تبعیت می کند وبا انگیزه ها و نیازهای چندی در ارتباط است، میل به دیده شدن توسط دیگران در تمام انسان ها به نسبت های مختلف وجود دارد. با ما همراه باشید.
تعداد کلمات 1714 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
تعداد کلمات 1714 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
.jpg "پدیده مدگرایی و آسیب های اجتماعی آن (بخش سوم)")
پیامدهای منفی مدگرایی
بی تردید اگر نسل جوان ما همین رویه معمول را در نوع پوشش، رفتار و بعضا گفتار خود در پیش گیرد، مد و مدگرایی همه زندگی یک جوان خواهد شد و بیم این خطر می رود که با خیل عظیم جوانان خودباخته و مدگرا و تحت تأثیر تبلیغات مدل های غربی قرار بگیریم. بنابراین بیان پیامدهای منفی مدگرایی و ارائه راهکارهای مقابله با این پدیده در این شرایط کنونی، قطعا آن دسته از جوانان فریب خورده را از خواب غفلت بیدار خواهد کرد.
حجت الاسلام رضا ترابی استاد دانشگاه پیام نور در گفت وگو با گزارشگر کیهان می گوید: « باتوجه به اینکه بیشتر مدهای رایج در بین نوجوانان و جوانان برگرفته از الگوهای بیگانه و غیرخودی است، می توان گفت که مدگرایی به معنای جدید آن، نوعی از خودبیگانگی و تقلید از فرهنگ غربی را القاء می کند تا آنجا که الان برخی از جوان ها از نوک پا تا فرق سرشان غربی هستند و حتی وقتی نگاه می کنی، می بینی کلمات یا جملاتی بر روی لباس یا داشبورد ماشین یا آینه و کمد لباس شان نوشته شده که کمتر ارتباطی با زندگی شخصی یا آرمانها و علایق فردی آنها دارد و گاه حتی معنی آن را نیز به درستی نمی دانند. عباراتی مثل «گروه لجن»، «سفید اما آشغال»، «گناه تا مرگ» و...»
به گفته وی این چیزی است که از مدگرایی یا مدپرستی برخی از جوانان امروز ما به چشم می آید چیزی که شاید بتوان گفت تا حد زیادی، ناشی از تقلید کورکورانه و غفلت از خویش است.
حجت الاسلام ترابی اضافه می کند: «تقلید هر روزه از آخرین مدهای رایج در جهان غرب، به چه معناست؟ جز از خودبیگانگی، بحران هویت، تزلزل، وابستگی اقتصادی، احساس حقارت و...؟ از همه اسفناک تر این است که بسیاری از رفتارها و هنجارهایی که امروز به عنوان مد در جامعه ما مطرح است و از سوی عده ای تبلیغ هم می شود، با اصول اخلاقی و ارزش های فرهنگی جامعه ما به هیچ وجه همخوانی ندارد.»
از این استاد دانشگاه می پرسم شما کلا مد را رد می کنید و با نظر کسانی که مد را باعث پویایی جامعه اعلام می کنند مخالفت دارید؟ می گوید: «مدگرایی، تجدد و امروزی شدن تا حدودی مطلوب است و اسلام با همه نوع مد مخالف نیست. اسلام امروزی شدن و نوگرایی در سبک و شیوه لباس پوشیدن را به صورت کلی پذیرفته است. آنچه اسلام با آن مخالف است پشت پا زدن به ارزش هایی مثل پوشش شرعی، پرهیز از اسراف و... رعایت نکردن اخلاق اجتماعی، آزادی مطلق در روابط دختر و پسر و همانندسازی با بیگانگان است. حال اگر این پدیده های انحرافی در قالب مد به خورد جوانان داده شود و میل فطری نوگرایی و نیاز امروزی شدن به سمت انحرافات سوق یابد اسلام با آن مخالف است.»
حجت الاسلام رضا ترابی استاد دانشگاه پیام نور در گفت وگو با گزارشگر کیهان می گوید: « باتوجه به اینکه بیشتر مدهای رایج در بین نوجوانان و جوانان برگرفته از الگوهای بیگانه و غیرخودی است، می توان گفت که مدگرایی به معنای جدید آن، نوعی از خودبیگانگی و تقلید از فرهنگ غربی را القاء می کند تا آنجا که الان برخی از جوان ها از نوک پا تا فرق سرشان غربی هستند و حتی وقتی نگاه می کنی، می بینی کلمات یا جملاتی بر روی لباس یا داشبورد ماشین یا آینه و کمد لباس شان نوشته شده که کمتر ارتباطی با زندگی شخصی یا آرمانها و علایق فردی آنها دارد و گاه حتی معنی آن را نیز به درستی نمی دانند. عباراتی مثل «گروه لجن»، «سفید اما آشغال»، «گناه تا مرگ» و...»
به گفته وی این چیزی است که از مدگرایی یا مدپرستی برخی از جوانان امروز ما به چشم می آید چیزی که شاید بتوان گفت تا حد زیادی، ناشی از تقلید کورکورانه و غفلت از خویش است.
حجت الاسلام ترابی اضافه می کند: «تقلید هر روزه از آخرین مدهای رایج در جهان غرب، به چه معناست؟ جز از خودبیگانگی، بحران هویت، تزلزل، وابستگی اقتصادی، احساس حقارت و...؟ از همه اسفناک تر این است که بسیاری از رفتارها و هنجارهایی که امروز به عنوان مد در جامعه ما مطرح است و از سوی عده ای تبلیغ هم می شود، با اصول اخلاقی و ارزش های فرهنگی جامعه ما به هیچ وجه همخوانی ندارد.»
از این استاد دانشگاه می پرسم شما کلا مد را رد می کنید و با نظر کسانی که مد را باعث پویایی جامعه اعلام می کنند مخالفت دارید؟ می گوید: «مدگرایی، تجدد و امروزی شدن تا حدودی مطلوب است و اسلام با همه نوع مد مخالف نیست. اسلام امروزی شدن و نوگرایی در سبک و شیوه لباس پوشیدن را به صورت کلی پذیرفته است. آنچه اسلام با آن مخالف است پشت پا زدن به ارزش هایی مثل پوشش شرعی، پرهیز از اسراف و... رعایت نکردن اخلاق اجتماعی، آزادی مطلق در روابط دختر و پسر و همانندسازی با بیگانگان است. حال اگر این پدیده های انحرافی در قالب مد به خورد جوانان داده شود و میل فطری نوگرایی و نیاز امروزی شدن به سمت انحرافات سوق یابد اسلام با آن مخالف است.»
نوگرایی در ذات انقلاب است
نوگرایی و نوخواهی در ذات انقلاب است. انقلاب یعنی نوگرایی و این یعنی تغییر و دگرگونی بنیادی از آنچه که در گذشته بوده است و دامنه آن به یک مکان و شهر و کشور خاص نیست، تمام جاها را در برمی گیرد. از جمله سبک لباس پوشیدن، شیوه و سبک زندگی، سطح خواسته ها و توقعات، چشم داشت ها و نگرش ها و... که در ذات یک جامعه پرتحرک مثل ایران وجود دارد و در هر لحظه پویایی در آن دیده می شود.
دکتر امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه از زوایای مختلفی به پدیده مد و مدگرایی می پردازد و به پیامدهای مثبت و بعضا منفی مدگرایی اشاره می کند.
از این جامعه شناس در مورد دلایل گرایش برخی از جوانان به مدهای مبتذل غربی سؤال می کنم، می گوید: «مسافرت و رفت و آمدهای نسل جوان به کشورهای همسایه، تماشای سریال های مبتذل که از شبکه های مختلف ماهواره ای پخش می شود، بی تردید برخی از بینندگان را تحت تأثیر قرار می دهد و آنها را خودباخته می کند.» دکتر قرایی مقدم تضعیف شدن اعتقادات و باورهای دینی بین برخی از خانواده ها را هم در این مسئله دخیل می داند و خاطرنشان می کند: «متأسفانه به دلیل خودباختگی برخی از پدرها و بخصوص مادران که اعتقادات دینی ضعیفی دارند یا مادری که حجب و حیا و حرمت ها را رعایت نمی کند و خود را برای بیرون رفتن از منزل آرایش می کند و به فرزند 6-7 ساله اش یاد می دهد که برای دیگران باید خود را بیاراید، شاهد بروز پدیده مدگرایی به سبک غربی هستیم.» وی می گوید: «طبیعی است وقتی نوجوانی وارد گروه همسالان می شود چیزهای زیادی از آنها یاد می گیردیا برخی از سریال هایی که از تلویزیون خودمان پخش می شود هم به نوعی در الگودهی به نوجوان و جوان مؤثر است و بعضا باعث می شود دختران و پسران خودباخته شوند.»
این استاد دانشگاه با تاکید بر این موضوع که این نوجوانان و جوانان خودباخته، همه نسل جوان جامعه نیستند تصریح می کند: «در کشورمان حدود 30 تا 40 میلیون جوان زیر 20 سال داریم که قشر کمی از آنها اعتقادات مذهبی ضعیفی دارند و در خانواده ای به اصطلاح غربزده زندگی می کنند، ولی بخش اعظم جوانان ما را بچه هایی تشکیل می دهند که پایبند به مقدسات دینی هستند و تحت تأثیر فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی می باشند و همین مسئله جای بسی خرسندی است.»
دکتر قرایی مقدم در ادامه صحبت های خود به آثار مثبت مد و مدگرایی که زوایای متعدد فرهنگی اقتصادی و اجتماعی را در بر می گیرد اشاره می کند و می گوید: «مد بد نیست چون مدگرایی نوجویی و نوگرایی باعث تحرک جامعه و شکوفایی اقتصاد می شود.»
به او می گویم چگونه این اتفاق رخ می دهد؟ در توضیحاتی چنین می گوید: «طبق بیانات رهبر معظم انقلاب در سال گذشته که سال حمایت از کار تولید و سرمایه ایرانی بود، اگر زنان یک شهر مثلا به جای استفاده از یک چادر یا یک کفش، چادرها و کفش های متنوعی داشته باشند، قطعا کارگران بیشتری برای تولید به کار گرفته می شوند.» به او می گویم با این کار که ترویج مصرف گرایی می شود؟ در توضیحاتی می گوید: «منظور بی رویه خرید کردن و اسراف کردن نیست، بلکه داشتن لباس ها و پوشش های مناسب و در حد نیاز با تنوع بیشتر می باشد، وقتی محصولات تولید داخل از تنوع زیاد و کیفیت بالا برخوردار باشد دیگر نیازی به استفاده از جنس چینی و ترک و... بین مصرف کنندگان داخلی احساس نمی شود...» دکتر قرایی مقدم به مزایای مد در بعد فرهنگی هم اشاره می کند و می گوید: «از لحاظ فرهنگی مدگرایی، نوگرایی و نوخواهی ارضاء خاطر و شادی و نشاط می آورد و روح جوانان را شاد می کند.»
این جامعه شناس به تیپ و ظاهر ناشایست برخی از جوانانی که در جامعه حضور پیدا می کنند اشاره می کند و می گوید: «وقتی پسری با زیر ابروی گرفته، موی دم اسبی یا موی هدهدی و سیخ سیخی در کوچه و خیابان تردد می کند یا دختری با آرایش های مبتذل در شهر و اماکن عمومی رفت و آمد می کند این کار بسیار قبیح و ناپسند است و هیچ توجیهی مبنی بر مد بودن این کار قابل قبول نیست.»
ولی در عین حال تأکید می کند: «مدگرایی جامعه را زنده می کند و نشان می دهد جامعه بالنده، متحرک، نوجو و نوگراست و نشان می دهد که نمی توان فقط بر سر میراث گذشتگان نشست. جوان ایرانی با گرایش به مدهای ایرانی اسلامی، به نظام سلطنتی و سنتی پشت پا زد و با دل و جان به الگوی اصیل اسلامی- ایرانی گرایش یافت که قدر این گرایش و استقبال را باید دانست.»
دکتر امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه از زوایای مختلفی به پدیده مد و مدگرایی می پردازد و به پیامدهای مثبت و بعضا منفی مدگرایی اشاره می کند.
از این جامعه شناس در مورد دلایل گرایش برخی از جوانان به مدهای مبتذل غربی سؤال می کنم، می گوید: «مسافرت و رفت و آمدهای نسل جوان به کشورهای همسایه، تماشای سریال های مبتذل که از شبکه های مختلف ماهواره ای پخش می شود، بی تردید برخی از بینندگان را تحت تأثیر قرار می دهد و آنها را خودباخته می کند.» دکتر قرایی مقدم تضعیف شدن اعتقادات و باورهای دینی بین برخی از خانواده ها را هم در این مسئله دخیل می داند و خاطرنشان می کند: «متأسفانه به دلیل خودباختگی برخی از پدرها و بخصوص مادران که اعتقادات دینی ضعیفی دارند یا مادری که حجب و حیا و حرمت ها را رعایت نمی کند و خود را برای بیرون رفتن از منزل آرایش می کند و به فرزند 6-7 ساله اش یاد می دهد که برای دیگران باید خود را بیاراید، شاهد بروز پدیده مدگرایی به سبک غربی هستیم.» وی می گوید: «طبیعی است وقتی نوجوانی وارد گروه همسالان می شود چیزهای زیادی از آنها یاد می گیردیا برخی از سریال هایی که از تلویزیون خودمان پخش می شود هم به نوعی در الگودهی به نوجوان و جوان مؤثر است و بعضا باعث می شود دختران و پسران خودباخته شوند.»
این استاد دانشگاه با تاکید بر این موضوع که این نوجوانان و جوانان خودباخته، همه نسل جوان جامعه نیستند تصریح می کند: «در کشورمان حدود 30 تا 40 میلیون جوان زیر 20 سال داریم که قشر کمی از آنها اعتقادات مذهبی ضعیفی دارند و در خانواده ای به اصطلاح غربزده زندگی می کنند، ولی بخش اعظم جوانان ما را بچه هایی تشکیل می دهند که پایبند به مقدسات دینی هستند و تحت تأثیر فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی می باشند و همین مسئله جای بسی خرسندی است.»
دکتر قرایی مقدم در ادامه صحبت های خود به آثار مثبت مد و مدگرایی که زوایای متعدد فرهنگی اقتصادی و اجتماعی را در بر می گیرد اشاره می کند و می گوید: «مد بد نیست چون مدگرایی نوجویی و نوگرایی باعث تحرک جامعه و شکوفایی اقتصاد می شود.»
به او می گویم چگونه این اتفاق رخ می دهد؟ در توضیحاتی چنین می گوید: «طبق بیانات رهبر معظم انقلاب در سال گذشته که سال حمایت از کار تولید و سرمایه ایرانی بود، اگر زنان یک شهر مثلا به جای استفاده از یک چادر یا یک کفش، چادرها و کفش های متنوعی داشته باشند، قطعا کارگران بیشتری برای تولید به کار گرفته می شوند.» به او می گویم با این کار که ترویج مصرف گرایی می شود؟ در توضیحاتی می گوید: «منظور بی رویه خرید کردن و اسراف کردن نیست، بلکه داشتن لباس ها و پوشش های مناسب و در حد نیاز با تنوع بیشتر می باشد، وقتی محصولات تولید داخل از تنوع زیاد و کیفیت بالا برخوردار باشد دیگر نیازی به استفاده از جنس چینی و ترک و... بین مصرف کنندگان داخلی احساس نمی شود...» دکتر قرایی مقدم به مزایای مد در بعد فرهنگی هم اشاره می کند و می گوید: «از لحاظ فرهنگی مدگرایی، نوگرایی و نوخواهی ارضاء خاطر و شادی و نشاط می آورد و روح جوانان را شاد می کند.»
این جامعه شناس به تیپ و ظاهر ناشایست برخی از جوانانی که در جامعه حضور پیدا می کنند اشاره می کند و می گوید: «وقتی پسری با زیر ابروی گرفته، موی دم اسبی یا موی هدهدی و سیخ سیخی در کوچه و خیابان تردد می کند یا دختری با آرایش های مبتذل در شهر و اماکن عمومی رفت و آمد می کند این کار بسیار قبیح و ناپسند است و هیچ توجیهی مبنی بر مد بودن این کار قابل قبول نیست.»
ولی در عین حال تأکید می کند: «مدگرایی جامعه را زنده می کند و نشان می دهد جامعه بالنده، متحرک، نوجو و نوگراست و نشان می دهد که نمی توان فقط بر سر میراث گذشتگان نشست. جوان ایرانی با گرایش به مدهای ایرانی اسلامی، به نظام سلطنتی و سنتی پشت پا زد و با دل و جان به الگوی اصیل اسلامی- ایرانی گرایش یافت که قدر این گرایش و استقبال را باید دانست.»
مدگرایی بخشی از فرهنگ جامعه
مد بخشی از فرهنگ است که مردم جامعه از آن تبعیت می کنند و در جامعه رواج دارد. دکتر محبوبه اعلمی روان شناس دانشیار دانشگاه پیام نور در گفت وگو با گزارشگر کیهان با اشاره به اینکه مد جزئی از فرهنگ محسوب می شود تأکید می کند: «اگر این جزء با کل فرهنگ در انطباق باشد خوب و مناسب است، اما اگر مد با فرهنگ در تعارض باشد می تواند آسیب زا باشد. بر همین اساس یکی از ابزارهای تهاجم فرهنگی موضوع ترویج مدهای غربی ناسازگار با فرهنگ جامعه است که دشمن از آن استفاده می کند.»
این روانشناس معتقد است: «نکته ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که نباید به مسئله مد و مدگرایی نگاه کاملا منفی داشت، بلکه مدها می توانند متناسب با فرهنگ ایرانی- اسلامی باشند و نمایانگر فرهنگ غنی ما و مشخصه ای برای معرفی ما به جهان باشند. موضوعی که ما در آن کمی ضعف داریم و نتوانسته ایم در برابر مدهایی که از بیرون نظام فرهنگی به جامعه ما ارائه می شود مقابله به مثل کنیم و ابتکار و خلاقیت خود را به کار بیندازیم و به جای پذیرش مدهای دیگران خود ارائه دهنده مد باشیم.»
مدگرایی جامعه را زنده می کند و نشان می دهد جامعه بالنده، متحرک، نوجو و نوگراست و نشان می دهد که نمی توان فقط بر سر میراث گذشتگان نشست. جوان ایرانی با گرایش به مدهای ایرانی اسلامی، به نظام سلطنتی و سنتی پشت پا زد و با دل و جان به الگوی اصیل اسلامی- ایرانی گرایش یافت که قدر این گرایش و استقبال را باید دانست.
دکتر اعلمی در ادامه توضیحات خود با بیان این نکته که درحال حاضر شرایط طوری است که مسئله مد و مدگرایی در جامعه بیشتر آسیب زا شده است تا مفید به حال جامعه. از وی در مورد راهکارهای در امان ماندن از این مدگرایی می پرسم، می گوید: «باید بر روی شاخص هایی که برای جوانان جذابیت دارد کار کنیم و با کنار هم گذاشتن این جاذبه ها یک مدل ارائه داد.»
دکتر اعلمی می گوید: «رسانه ها باید وارد عمل شوند و مدل های ملی- اسلامی را به عنوان ارزش در جامعه ترویج دهند، همچنین خانواده ها باید فرزندان خود را با مدل های بومی آشنا کنند و مفهوم زیبایی و تنوع را به فرزندان خود بیاموزند و معیارهای صحیح انتخاب یک مد را در اختیار آنان قرار دهند.»
این روانشناس خاطرنشان می کند: «مدارس ما هم در این زمینه نقش آفرینند و می توانند از غنای فرهنگ ایرانی- اسلامی و مضرات و اهداف شوم پروژه تهاجم فرهنگی با آنان سخن بگویند و اطلاع رسانی نمایند. مهم تر از همه اینکه تولیدکنندگان ما با حمایت دستگاه های مربوط و هنرمندان متعهد تمام تلاش خود را برای ارائه مدهای جذاب به نسل امروز به کار ببندند تا مد روی دیگر خود را به ما بنمایاند.»
منبع : پایگاه اطلاع رسانی حوزه
این روانشناس معتقد است: «نکته ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که نباید به مسئله مد و مدگرایی نگاه کاملا منفی داشت، بلکه مدها می توانند متناسب با فرهنگ ایرانی- اسلامی باشند و نمایانگر فرهنگ غنی ما و مشخصه ای برای معرفی ما به جهان باشند. موضوعی که ما در آن کمی ضعف داریم و نتوانسته ایم در برابر مدهایی که از بیرون نظام فرهنگی به جامعه ما ارائه می شود مقابله به مثل کنیم و ابتکار و خلاقیت خود را به کار بیندازیم و به جای پذیرش مدهای دیگران خود ارائه دهنده مد باشیم.»
مدگرایی جامعه را زنده می کند و نشان می دهد جامعه بالنده، متحرک، نوجو و نوگراست و نشان می دهد که نمی توان فقط بر سر میراث گذشتگان نشست. جوان ایرانی با گرایش به مدهای ایرانی اسلامی، به نظام سلطنتی و سنتی پشت پا زد و با دل و جان به الگوی اصیل اسلامی- ایرانی گرایش یافت که قدر این گرایش و استقبال را باید دانست.
دکتر اعلمی در ادامه توضیحات خود با بیان این نکته که درحال حاضر شرایط طوری است که مسئله مد و مدگرایی در جامعه بیشتر آسیب زا شده است تا مفید به حال جامعه. از وی در مورد راهکارهای در امان ماندن از این مدگرایی می پرسم، می گوید: «باید بر روی شاخص هایی که برای جوانان جذابیت دارد کار کنیم و با کنار هم گذاشتن این جاذبه ها یک مدل ارائه داد.»
دکتر اعلمی می گوید: «رسانه ها باید وارد عمل شوند و مدل های ملی- اسلامی را به عنوان ارزش در جامعه ترویج دهند، همچنین خانواده ها باید فرزندان خود را با مدل های بومی آشنا کنند و مفهوم زیبایی و تنوع را به فرزندان خود بیاموزند و معیارهای صحیح انتخاب یک مد را در اختیار آنان قرار دهند.»
این روانشناس خاطرنشان می کند: «مدارس ما هم در این زمینه نقش آفرینند و می توانند از غنای فرهنگ ایرانی- اسلامی و مضرات و اهداف شوم پروژه تهاجم فرهنگی با آنان سخن بگویند و اطلاع رسانی نمایند. مهم تر از همه اینکه تولیدکنندگان ما با حمایت دستگاه های مربوط و هنرمندان متعهد تمام تلاش خود را برای ارائه مدهای جذاب به نسل امروز به کار ببندند تا مد روی دیگر خود را به ما بنمایاند.»
منبع : پایگاه اطلاع رسانی حوزه
بیشتر بخوانید :
مدگرایی و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن
مدگرایی در سبک زندگی اسلامی؛ بایدها و نبایدها
عوامل و انگیزه های مدگرایی جوانان
آسیب های فرهنگی و سیاسی مدگرایی در جامعه
پدیده ای بنام مدگرایی و علت های آن
جوانان و مدگرایی
