استفراغ کودکان بالای دو سال و درمان آن

باید بدانید که در کودکان یک دوره استفراغ بدون دلیل و علت بسیار نادر و تا حدودی بعید می باشد .اما گاهی دلیل قابل توجهی وجود ندارد، مثلا گاهی بر اثر پرخوری و یا خوردن غذاهای فست فود ناسازگار با معده گرفتار استفراغ می شوند. اما همین استفراغ وقتی مکرر و ادامه دار شود ،می تواند بر اثر عفونت دستگاه گوارش باشد و در این صورت باید جدی گرفته شود. گاهی دستگاه دیگری دچار عفونت نیز می شود و شخص گرفتار استفراغ شده و حتی در این مورد هم باید به پزشک مراجعه کرد.
اما هرگز نباید جلوی استفراغ کودکتان را بگیرید ، اگر حالت تهوع دارد ، کمک کنید تا بالا آورد ، زیرا به تخلیه مسمومیت ها و باکتری های ناسازگار از بدن کمک می کند و تنش و حرارت معده را از بین می برد. 
امام رضا علیه السلام در این باره فرمودند: «یطیب المعده»[1] یعنی «استفراغ_معده را خوب می‌کند».
استفراغ کردن معمولاً خطرناک نمی‌باشد. اما در پاره‌ای مواقع می تواند نشانه یک مشکل جدی باشد. در اینجا به شما می‌گوییم چطور تشخیص دهید که کودک شما به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد و همچنین به شما خواهیم آموخت با استفراغی که به مراقبت پزشکی نیاز ندارد چگونه رفتار کنید تا متوقف یا درمان شود.
 

مادر کودک باید توجه داشته باشد به استفراغ کودک چه رنگی است اگر زرد مایل به سبز از علت احتمالی آن انسداد روده است که در این صورت باید بسیار جدی گرفته شده و در اولین فرصت به پزشک معالج مراجعه کند.
گاهی ممکن است استفراغ به رنگ زرد نباشد در آن صورت باید توجه داشت که علایمی همچون اسهال درد پیوسته شکم به مدت ۶ ساعت خواب آلودگی غیر عادی مدفوع کم رنگ و ادرار تیره هرکدام دلیل خاصی می توانند داشته باشند. علت احتمالی در اسهال گاستروانتریت است، علت احتمالی در درد عود کرده آپاندیس است .علت احتمالی در خواب آلودگی می تواند دو حالت داشته باشد، شما باید توجه داشته باشید که آیا کودک به سرش ضربه خورده است؟ اگر خورده باشد و به همراه سردرد و خواب آلودگی استفراغ نیز داشته باشد این به علت ضربه و صدمه ای است که به سر او وارد شده است.
اما اگر ضربه ای مثل بچه شما نخورده باشد ولی استفراغ به همراه خواب آلودگی و سر درد و خشکی گردن با لکه های مدت روی پوست که با فشار ناپدید می‌شوند همراه باشد علت احتمالی مننژیت است و مدفوع کم رنگ نیز علتش می‌تواند هپاتیت باشد.
استفراغ کودک اگر به همراه تب و درد در هنگام دفع ادرار، درد شکم و خیس کردن رختخواب( شب ادراری) باشد، علت احتمالی آن عفونت مجرای ادراری است.
اگر کودک شما سرفه های شدید و به همراه استفراغ باشد می‌تواند احتمال وجود بیماری سیاه‌سرفه در آن باشد.
حرف شما در طول سفر یا واقعی هیجان انگیز استفراغی اتفاق بیفتد در این صورت دچار ماشین گرفتگی و یا او نشان دادن او واکنش و آن واقعه است که برای کودک شما عادی نیست.
اما در صورت داشتن علائمی همچون استفراغ زرد، شکم درد تا ۶ ساعت، خواب آلودگی و کسلی، پدید آمدن نقاط صورتی و ارغوانی رنگ روی پوست، امتناع از نوشیدن مایعات و حتی آب، فرورفتگی چشم ها و خشکی زبان، ادرار نکردن به مدت ۶ ساعت باید بدانید که این علایم از خطرناک ترین علائم استفراغ می تواند باشد و سریعاً به پزشک مراجعه شود.
 

زنجبیل به دلیل اثر طبیعی و دارویی موثر برای اسهال و استفراغ ، به دلیل داشتن خاصیت های ضد باکتریایی و ضد ویروسی، ضد التهابی آنتی اکسیدانی توصیه می شود که از آن استفاده گردد.
اما استفاده از زنجبیل می‌تواند به این شکل باشد که آن را به اندازه یک قاشق چایخوری در یک فنجان آب جوش بریزید و ۱۵ دقیقه اجازه دهید که به آرامی به دم بکشد سپس بسته به سن کودک روزی ۳ تا ۶ بار هر وعده یک فنجان به آن دهید.
سرکه سیب نیز یکی دیگر از مواد غذایی دارویی در درمان این بیماری است اما باید توجه داشته باشید که اگر کودک دچار مسمومیت شده باشد که به دلیل سم زدایی شدن بدن با سرکه سیب می توانید از آن به عنوان دارو استفاده کنید اما باید توجه داشته باشید که سرکه سیب طبیعی و خانگی و تازه باشد.
از جوشانده ریحان روزی چند فنجان با عسل به کودک بخورانید عالی عمل می‌کند.
نعنا بابونه و کمی دارچین را یک ساعت در یک لیوان آب داغ بخیسانید سپس در همان آب نیم ساعت به آرامی بجوشانید بعد صاف کنید و با عسل شیرین و روزی چند بار به کودک بخورانید. [2]
لیمو ترش نیز یکی دیگر از میوه های مفید برای درمان می باشد شما باید یک عدد لیمو ترش تازه را از وسط نصف کنید رویش عسل بریزید سپس ۱۵ دقیقه صبر کنید و مغزش را در بیاورید و به کودک هر ۶ تا ۸ ساعت بدهید تا بخورد فقط باید توجه داشته باشیم که در هر سری مصرف باید تازه و طبیعی باشد.
می توانی جوشاندنی ها را با هم مخلوط کنید و بجوشانید و مصرف کنید.
برای درمان استفراغ شما می‌توانید مقداری زیره سبز را آسیاب کنید و به اندازه یک قاشق غذاخوری از آن برداشته و با یک لیوان آب مخلوط کنید خوب هم بزنید و صبر کنید بعد از چند دقیقه می توانید مصرف فرمایید. [3]
آب برنج جوشیده شده یا همان آب حلیم می‌توانند یکی از نوشیدنی های مفید دیگری باشد که استفراغ را از بین می برد.
 

نوشیدن آب هرگز نباید فراموش شود و یکی از مهمترین کارهایی است که در این مواقع باید انجام دهید.
از کنجد، لوبیا سبز، پیتزا، ترشی، خوراک قارچ، فلفل سیاه، فندوق، سس مایونز، زعفران، خورشت فسنجان، شکر، قند، شیر و نارگیل و زیتون و غیره پرهیز کنید.
گیاهانی مانند زنجبیل، نعنا، دارچین، رازیانه، میخک، بالنگ، کاسنی، پونه، سنجد، ریواس، آلبالو، سماق ،عرق نعنا، انار، مرزه، تمر هندی، پسته، هل، به، آب سیب زمینی و خرمای کال مفید می باشند.
 

پی نوشت
[1] محمد محمدی ری شهری، دانش‌نامه احادیث پزشکی، جلد 1، قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، 1385، صفحه 420.
[2] سید هادی فاطمی، بیماری های کودکان، قم: شهید کاظمی ، 1396، صفحه 61.
[3] خدادای، مصطفی، طب سنتی، جلد یک، قم: سپهر اندیشه، 1396 ، صفحه 11.