تهوع بارداری و درمان خانگی آن (بخش اول)

زنان بارداری که دچار تهوع بارداری یا بیماری صبحگاهی می‌شوند، معمولا احساس خستگی و حالت تهوع می‌کنند، و ممکن است دچار استفراغ شوند. با این‌‌که این وضعیت معمولا خطرناک نیست، می‌تواند به طرز غیر قابل تحملی ناخوشایند باشد. تهوع بارداری با نام‌های دیگری نیز از جمله ویار و بیماری صبحگاهی شناخته می‌شود.

علائم بیماری صبحگاهی در بسیاری از زنان به عنوان نخستین نشانه‌های بارداری به شمار می‌روند. تهوع بارداری یا ویار حدود ۸۰ درصد از تمام زنان باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هم‌چنین، زنانی که از روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری یا از درمان جایگزینی با هورمون (HRT) استفاده می‌کنند، به علائمی مشابه‌ی تهوع بارداری دچار می‌شوند.

در اکثریت موارد، تهوع بارداری علی‌رغم ایجاد وضعیتی ناخوشایند، خطری برای سلامتی جنین به همراه ندارد، و به عنوان یک مسئله‌ی طبیعی برای بارداری شناخته می‌شود. در حقیقت، برخی از مطالعات نشان می‌دهند، تهوع بارداری یا ویار در طول دوران بارداری می‌تواند نشان‌دهنده سلامت مادر باشد؛ طبق یافته‌های این مطالعات، زنانی که ویار را تجربه کرده‌اند، در مقایسه با زنان بارداری که هیچ گونه تهوع یا استفراغی را تجربه نکرده‌اند، کم‌تر در معرض خطر سقط جنین یا مرده‌زایی قرار می‌گیرند.
 

در این بخش به برخی از نکات کلیدی درباره‌ی تهوع بارداری اشاره می‌کنیم. جزییات بیش‌تر و اطلاعات کامل را می‌توانید در مقاله‌ی اصلی مطالعه کنید.
الف. تهوع بارداری یا ویار می‌تواند در هر زمانی از روز یا شب اتفاق بیفتد.
ب. علت دقیق این وضعیت هنوز مشخص نشده است.
پ. برخی درمان‌های خانگی وجود دارند که می‌توانند به درمان علائم تهوع بارداری یا ویار کمک کنند.
ت. برخی شواهد محدود نشان می‌دهند، زنجبیل ممکن است به تسکین حالت تهوع کمک کند.
ث. تهوع بارداری یا ویار ممکن است نشانه‌ای از سلامت بارداری باشد.
 

بیش‌تر زنان باردار معمولا دچار استفراغ شدید نمی‌شوند، ولی اکثرا برخی ناراحتی‌های ناشی از حالت تهوع را تجربه می‌کنند. در ادامه، به چند راه برای به حداقل رساندن علائم ناخوشایند حالت تهوع در دوران بارداری اشاره می‌کنیم.
 

خواب خوب شبانه از اهمیت بالایی برخوردار است. چرت زدن در طول روز نیز می‌تواند به سلامت زنان باردار کمک کند. ولی نه دقیقا بعد از مصرف غذا؛ زیرا این کار می‌تواند احتمال ایجاد حالت تهوع را افزایش دهد. زنان بارداری که در شیفت شب کار می‌کنند، بهتر است هنگام خواب از چشم‌بند استفاده کنند یا با پرده‌های ضخیم، تا آن‌جا که می‌توانند، از ورود نور به اتاق خواب جلوگیری کنند.

با گذشت زمان و ایجاد تغییراتی در شکل بدن مادر، استفاده از بالش بارداری می‌تواند باعث راحت‌تر شدن تحمل تغییرات در شکم و کمر شود. زود بخوابید و زود از خواب بیدار شوید، تا هنگام صبح، زمان کافی برای ماندن در رخت‌خواب داشته باشید. هرگز از داروهای خواب‌آور استفاده نکنید، مگر آن‌که پزشک برای‌تان تجویز کرده باشد.
 

خوراکی‌های چرب و تند، و هم‌چنین، کافئین احتمال تحریک ترشح اسید معده را افزایش می‌دهند؛ به خصوص با پیشرفت بارداری که فشار جنین بر مجاری گوارشی افزایش می‌یابد. مواد غذایی با شوری و تندی ملایم احتمال تشدید این وضعیت را کاهش می‌دهند.

خوردن وعده‌های غذایی کوچک می‌تواند احتمال استفراغ را کاهش دهد و هم‌چنین، باعث شود که معده‌تان خالی نماند. خالی بودن معده می‌تواند حالت تهوع را وخیم‌تر کند. در صورت خالی بودن معده، اسید معده هم‌چنان ترشح می‌شود؛ ولی از آن‌جا که چیزی داخل معده نیست، باعث ناراحتی دیواره‌های آن خواهد شد. این وضعیت حالت تهوع را تشدید می‌کند.

هنگام صبح ، مصرف مقداری بیسکوییت کراکر شور یا یک اسنک پروتئینی قبل از برخاستن از رخت‌خواب می‌تواند به کاهش حالت تهوع کمک کند. مصرف پوره‌ی سیب سرد، گلابی، موز، یا مرکبات هنگام صبحانه نیز می‌تواند به سرعت گرسنگی را برطرف کند. میوه‌های حاوی پتاسیم نیز می‌توانند از بروز تهوع بارداری یا ویار پیشگیری کنند.

کربوهیدرات‌ها نیز برای مقابله با بیماری صبحگاهی با همان تهوع بارداری مفید باشند. سیب زمینی پخته، برنج، و نان تست خشک معمولا گزینه‌های مناسبی هستند. مصرف اسنک‌های سرشار از پروتئین پیش از خواب می‌تواند به تنظیم سطوح گلوکز خون در طول شب کمک کند. برای کاهش بوی مواد غذایی هنگام خوردن، سعی کنید آن‌ها را خنک مصرف کنید.
 

طبق یافته‌های علمی، فعالیت جسمی می‌تواند حالت تهوع زنان باردار را کاهش دهد. مشغول به کار بودن کمک می‌کند‌، ذهن‌تان از احساس تهوع دور شود. مطالعه‌ی کتاب، حل کردن پازل، تماشای تلویزیون، بازی‌های فکری، یا پیاده‌روی در اطراف خانه کمک‌تان می‌کنند ذهن‌تان مشغول بماند.
 

حفظ آب‌رسانی به بدن برای سلامت انسان بسیار اهمیت دارد، به ویژه در دوران بارداری. شاید نوشیدن هشت لیوان آب در طول روزهایی که دائما حالت تهوع را تجربه می‌کنید، کار دشواری باشد؛ ولی کم آبی بدن باعث تشدید حالت تهوع می‌شود. مقداری سرکه سیب و عسل را نیز به آب آشامیدنی‌تان اضافه کنید تا نوشیدن آن دلپذیرتر شود. مکیدن قطعات یخ یا آب میوه‌ی منجمد نیز روش موثر دیگری برای حفظ آب‌رسانی به بدن است.
 

از گذشته‌های دور تاکنون از زنجبیل برای کمک به گوارش و کاهش ناراحتی‌های شکمی استفاده می‌شود. هم‌چنین، مطالعات نشان داده‌اند، زنجبیل ممکن است علائم حالت تهوع را نیز تسکین دهد. مصرف نوشیدنی‌های زنجبیلی سرد یا افزودن چند برش از زنجبیل تازه به آب یا چای گزینه‌های مناسبی برای قرار دادن زنجبیل به رژیم غذایی هستند. هم‌چنین، مصرف نان زنجبیل یا شیرینی‌های زنجبیل نیز مفید خواهد بود. دمنوش نعناع فلفلی نیز می‌تواند به تسکین معده کمک کند.
 

لباس‌های تنگ و محدود کننده ممکن است علائم حالت تهوع را تشدید کنند. زنانی که در طول دوران بارداری‌شان دچار حالت تهوع می‌شوند، با پوشیدن لباس‌های گشاد و راحت می‌توانند احتمال بروز این وضعیت ناخوشایند را کاهش دهند.
 

البته باید مکمل‌ها را فقط تحت نظارت پزشک مصرف کرد. اگر از داروهای ویتامین استفاده می‌کنید، بهترین زمان مصرف آن‌ها، شب‌های پیش از خواب و به همراه مصرف مقداری اسنک و خوراکی‌های سالم است.

مصرف ویتامین B6 ممکن است به کاهش حالت تهوع کمک کند. مکمل‌های آهن که معمولا پزشکان در دوران بارداری تجویز می‌کنند، گاهی اوقات می‌توانند باعث بروز حالت تهوع شوند. در این صورت، پزشک باید مکمل‌های آهن آهسته رهش یا دوزهایی پایین‌تر را تجویز کند. جهت افزایش میزان جذب مکمل‌های آهن بهترین آن‌ها را به همراه آب پرتقال یا سایر نوشیدنی‌های حاوی ویتامین C مصرف کنید.
 

صفحه‌ نمایش رایانه معمولا دارای لرزش‌های سریع و تقریبا غیر قابل مشاهده‌ای است. این لرزش‌های نامحسوس می‌توانند باعث بروز بیماری صبحگاهی یا ویار شوند. اگر عدم استفاده از رایانه برای‌تان غیر ممکن است، می‌توانید صفحه نمایش را با وضعیت خود سازگار کنید؛ مثلا نوشته‌ها یا پنجره‌ها را بزرگ‌تر کنید و رنگ پس زمینه را ملایم‌تر یا صورتی کنید. این کارها نیز به کاهش فشار بر چشم‌های‌تان کمک خواهند کرد.
 

بیماری صبحگاهی یا تهوع بارداری با افزایش حساسیت به بو همراه است. برخی بوها و رایحه‌های قوی می‌توانند علائم این وضعیت را تشدید کنند، ولی بوهایی نظیر عصاره‌ی لیمو و رزماری ممکن است برای تسکین این وضعیت مفید باشند. زنان باردار باید محرک‌هایی را که باعث ایجاد حالت تهوع در آن‌ها می‌شوند، شناسایی کنند و تا آن‌جا که می‌توانند باید از آن‌ها اجتناب کنند.
 

گاهی اوقات، حالت تهوع و استفراغ ممکن است به خاطر رفلاکس معده باشد. پزشکان معالج ممکن است جهت کاهش سطوح اسید معده و حالت تهوع متعاقب آن در صبح فردا، استفاده از داروهای ضد اسید را به زنان باردار توصیه کنند. پیش از مصرف هر گونه دارو در دوران بارداری، همیشه با پزشک معالج‌تان مشورت کنید. درمان‌های جایگزین نظیر طب فشاری نیز ممکن است به زنان باردار کمک کنند. وارد کردن فشار به نقاط خاصی از بدن ممکن است به کنترل این علائم کمک کند. این روش درمان ممکن است شامل بستن یک نوار مخصوص ضد تهوع بارداری بر روی ساعد زن باردار باشد.

ادامه دارد...

منبع: تحریری سایت کسب و کار بازده – امیر رضا مصطفایی