تاثیر دیابت بر سلامت چشم

اگر قند خون شما برای مدت زیادی بالا بماند، ممکن است باعث آسیب رسیدن به رگ‌های خونی ریز پشت چشم شود.
 

زمانی که گلوکز یا همان قند خون شما در طولانی‌مدت خیلی بالا باشد می‌تواند به چشم‌های شما آسیب برساند. در کوتاه‌مدت، احتمال کمی وجود دارد که با وجود قند خون بالا بینایی شما کاهش پیدا کند، هرچند تغییر داروها بین چند روز تا چند هفته ممکن است برای شما تاری دید ایجاد کند. قند خون بالا در مدت‌زمان کوتاه می‌تواند سطح مایعات در بدن و چشم شما را تغییر دهد، باعث تورم در بافت چشم‌های شما که به تمرکز روی تصاویر کمک می‌کند ‌شود و تاری دید را ایجاد کند. این تاری می‌تواند موقتی باشد و با نزدیک شدن قند خون شما به محدوده طبیعی رفع شود.

اگر قند خون شما برای مدت زیادی بالا بماند، ممکن است باعث آسیب رسیدن به رگ‌های خونی ریز پشت چشم شود. این آسیب حتی می‌تواند از زمانی شروع شود که شما در مرحله پیش‌دیابت قرار دارید. یعنی زمانی که قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است اما آن‌قدر بالا نیست که بتوان گفت شما مبتلا به دیابت هستید. رگ‌های خونی آسیب‌دیده می‌توانند باعث تورم در چشم شوند. اگر قند خون بالا کنترل نشود، تعداد این رگ‌های خونی ضعیف بیشتر خواهد شد. این مسئله باعث خونریزی در قسمت میانی چشم، ایجاد جای زخم و بالا رفتن خطرناک فشار در چشم می‌شود. بیشتر بیماری‌های جدی که در چشم ایجاد می‌شوند از مشکلات پیش‌آمده در عروق خونی شروع می‌شوند.

نکته: منتظر علائم مشکلات بینایی نمانید. وقتی قند خون‌تان بالاست یا هنگامی که مصرف انسولین را شروع می‌کنید، ممکن است دیدتان تار شود. اما حتی اگر تغییری در دیدتان ایجاد نشود هم، باز این امکان وجود دارد که چشم‌های‌تان آسیب دیده باشد. به همین دلیل، لازم است حداقل سالی یک بار برای معاینه‌ چشم‌های خود اقدام کنید.
 

نشتی خون از رگ‌ها می‌تواند باعث تورم شبکیه شود و بینایی‌تان را ضعیف کند. شبکیه چشم یا رتینا، لایه‌ای در پشت کره‌ چشم است که سلول‌های حساس به نور در آن قرار دارند. شبکیه نور را حس می‌کند و آن را تبدیل به سیگنال‌هایی می‌کند که مغز شما بتواند آن را رمزگشایی کند تا شما دنیای اطراف‌تان را ببینید. گردش خون ضعیف می‌تواند منجر به گسترش رگ‌های خونی ضعیف روی شبکیه شود. این رگ‌ها به شدت مستعد نشتی و خونریزی هستند که می‌تواند به تضعیف بینایی منجر شود. در این صورت احتمالاً فرد به عینک، لنز و دیگر موارد درمانی نیاز پیدا می‌کند. قند خون بالا در طولانی‌مدت می‌تواند منجر به جداشدگی شبکیه هم بشود که در صورت عدم درمان مناسب، بینایی را به شدت ضعیف می‌کند.

رتینوپاتی دیابتی بیشترین علت کاهش بینایی در مبتلایان به دیابت است. تقریباً تمام افراد مبتلا به دیابت، ممکن است به این بیماری دچار شوند. هرچه مدت‌زمان بیشتری از ابتلا به دیابت بگذرد، احتمال ابتلا به رتینوپاتی دیابتی افزایش می‌یابد. زمانی که قند خون‌تان را به خوبی کنترل نمی‌کنید یا فشار خون یا کلسترول بالایی دارید، احتمال ابتلای شما به شبکیه‌رنجوری بیشتر می‌شود. شما می‌توانید با کنترل این موارد و پرهیز از برخی عادت‌های نادرست مثل سیگار کشیدن، از بروز این بیماری پیشگیری کنید.
 

بخشی از شبکیه که برای خواندن، رانندگی و دیدن چهره‌ها به آن احتیاج دارید، ماکولا نامیده می‌شود. دیابت می‌تواند موجب تورم در این بخش شود که ورم ماکولای دیابتی نامیده می‌شود. با گذشت زمان و درمان نشدن، این بیماری می‌تواند بینایی را کاهش دهد یا باعث از دست رفتن بینایی شود. ورم ماکولا معمولاً در افرادی که از قبل درگیر علائم رتینوپاتی دیابتی شده‌اند رخ می‌دهد.
 

اگرچه آب‌سیاه می‌تواند در زمان نگاه کردن به نور چراغ، باعث ایجاد هاله‌های روشن یا حلقه‌های رنگی دور چراغ‌ها شود، ولی در بیشتر موارد هیچ نشانه‌ای ندارد. پزشک می‌تواند با تجویز قطره‌های چشمی، لیزر یا جراحی‌های معمول، فشار داخل چشم شما را پایین بیاورد.

اگر گلوکوم را درمان نکنید، این فشار می‌تواند به عصب بینایی‌تان آسیب بزند، که به تضعیف بینایی و نابینایی منجر می‌شود. به‌طورکلی، احتمال ابتلا به این بیماری در افراد بالای 40 سال بیشتر است و برخی تحقیقات نشان داده که دیابت، شانس ابتلا به آب‌سیاه را تقریباً دوبرابر می‌کند. هرچه مدت ابتلا به دیابت بیشتر باشد، احتمال ابتلا به گلوکوم نیز افزایش می‌یابد.
 

عدسی‌های هر دو چشم که به دید شما کمک می‌کنند، با افزایش سن احتمال کدر شدن دارند. آب‌مروارید در واقع حالتی است که باعث تاری و کدر شدن عدسی داخل چشم‌تان می‌شود. این تاری جلوی نور را می‌گیرد. با وجود آب‌مروارید ممکن است همه چیز تیره و ناواضح به نظر برسد. کنترل نکردن قند خون می‌تواند سرعت این فرایند را افزایش دهد.

برخی تحقیقات نشان داده است که دیابت، خطر بروز آب‌مروارید را به میزان 60 درصد افزایش می‌دهد و می‌تواند باعث شود که در سن کمتری نسبت به بقیه افراد به این مشکل مبتلا شوید. جراحی می‌تواند عدسی تار را با یک عدسی مصنوعی شفاف جایگزین کند، اما این امکان نیز وجود دارد که گاهی پس از جراحی، رتینوپاتی دیابتی وخیم‌تر شود.
 

در همه افراد مبتلا به دیابت این احتمال وجود دارد که دچار مشکلات چشمی گفته‌شده شوند. هرچه مدت‌ زمانی که به دیابت مبتلا هستید بیشتر باشد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی خواهید بود. اما افرادی با شرایط زیر احتمال بیشتری دارند که دچار مشکلات چشمی مربوط به دیابت شوند:
- افرادی با قند خون بالا که آن را کنترل نکنند.
- افرادی با فشار خون بالا که آن را کنترل نکنند.

علاوه بر این موارد، کلسترول بالای خون و سیگار کشیدن نیز در ابتلا به بیماری‌های چشمی مربوط به دیابت تأثیرگذار است. اگر دیابت دارید و قصد دارید باردار شوید نیز باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید. دوران بارداری در افراد مبتلا به دیابت می‌تواند بروز مشکلات چشمی را افزایش دهد. اگر از قبل، دچار رتینوپاتی دیابتی باشید، این مشکل ممکن است در دوران بارداری شدیدتر شود، چون تغییراتی که در بارداری به شما در رشد کودک کمک می‌کند ممکن است روی رگ‌های خونی چشم شما فشار وارد کند. اما نیازی نیست نگران باشید، چون با پیگیری مناسب و منظم می‌توان شرایط را به خوبی کنترل کرد. همچنین لازم است بدانید، دیابتی که در دوران بارداری رخ می‌دهد یا همان دیابت بارداری، معمولاً مشکلی برای چشم‌ها ایجاد نمی‌کند.
 

بیماری‌های چشمی ناشی از دیابت معمولاً در مراحل اول نشانه‌ای ندارد، پس بهتر است معاینات منظم چشم‌پزشکی خود را جدی بگیرید تا به‌موقع متوجه مشکلات چشم‌ها شوید. برخی از این علائم نیز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- دید تار یا ناواضح
- مواج یا خمیده بودن خطوط صاف
- تغییر دید مکرر
- لکه‌های تاریک یا کاهش دید
- لکه‌ها و نقطه‌های شناور مزاحم دید (مگس‌پران)
- مشکل در دیدن و تشخیص رنگ‌ها
- جرقه‌های نور جلوی دید

در صورت بروز هر یک از این موارد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
 

اگر هر یک از موارد زیر برای شما پیش آمد، فوراً به اورژانس مراجعه کنید:
- تغییر دید ناگهانی
- ضعف در بینایی، حتی اگر این ضعف در یکی از چشم‌ها یا هر دو چشم باشد.
- دوبینی
- احساس درد و فشار شدید در چشم‌ها
- افزایش تعداد لکه‌های مگس‌پران در چشم
- دیدن نورهای چشمک‌زن یا اصطلاحاً جرقه‌های نور 
- حس وجود مانعی مثل یک پرده جلوی بینایی و دیدتان

منبع: behtiam.com