علی احمدی میانجی
حضرت آية‌ا... حاج شيخ علي احمدی ميانجي در چهار محرم 1345 قمري (1304 شمسي) در روستاي پورسخلو ميانه به دينا آمد و در سال 1358 قمري براي تحصيل علوم اسلامي به ميانه رفت و تا آخر شرح لمعه را نزد اساتيد آن شهر آموخت سپس براي ادامه تحصيل به شهر مقدس قم منتقل و سطوح را نزد مرحوم آية‌ا... حاج سيد حسين قاضي و مرحوم آية‌ا... علامه طباطبائي آموخت و سپس خارج فقه و اصول را از محاضر آيات عظام بروجردي و داماد گلپايگاني استفاضه نمود. ايشان هم اكنون از اساتيد بزرگ حوزه علميه قم هستند. كتاب"الاسير في اسلام"تاليف علي احمدي ميانجي ، در دوره نهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد.
گروه : علوم انساني
رشته : الهيات و معارف اسلامي
والدين و انساب : علي احمدي ميانجيدوران كودكي و نوجواني را در چنين محيط خانوادگي، كه سرشار از تلاش و كوشش، صفا و صميميت و عبوديت و معنويت بود، سپري كرد و در دامن مادري از سلاله رسول اكرم (ص) كاملاً تربيت اسلامي يافت.
خاطرات کودکي : علي احمدي ميانجي، مرحوم حضرت آيت اللّه آقا ميرزا ابومحمد حجتي، يكي از دوستان صميمي و قديمي پدر و از شاگردان حضرت آيت اللّه العظمي حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي در قم به شمار ميرفت كه به تازگي از آن شهر به ميانه بازگشته و به جاي مرحوم پدرش آيت اللّه آقا ميرزا محمد حجتي، رهبري مذهبي مردم ميانه را بر عهده گرفته بود.(3) او با مشورت و هدايت آيت اللّه حائري، تصميم داشت، حوزه علميه ميانه را كه از مدتها پيش به تعطيلي گراييده بود، دوباره فعال كند. لذا ورود اين طلبه جوان و پرشور، به عملي كردن تصميم وي سرعت و عينيت بيشتر بخشيد و آيت اللّه احمدي اولين شاگرد حوزه درسي ايشان شد.
تحصيلات رسمي و حرفه اي : علي احمدي ميانجي آموزش كتابهاي «نصاب الصبيان»، «گلستان سعدي»، «منشأت امير نظام»، «ابواب الجنان»، «تاريخ نادر» و مقدمات عربي را نزد پدر گذرانيده و با پشتكار خود توانست حدود دويست بيت از «نصاب» را حفظ كند و تا حدودي به زبان فارسي مسلط شود. سال 1358 ه . ق (بهار 1318) در سن دوازده سالگي، پدر او را به شهر ميانه آورد و فرزندش را به دست عالمي فداكار و دلسوز سپرد تا به صورتي كه خود مصلحت ميداند، تعليم و تربيت كند. آيت اللّه احمدي ميانجي نخست آموزش نحو را به تنهايي پيش استاد آغاز كرد. بدين جهت او روزها و گاه شبها در منزل استاد به سر ميبرد. بعدها نيز چند نفر ديگر به شاگردان استاد، اضافه شدند و بدين ترتيب عملاً قسمتي از منزل آيت اللّه حجتي براي تعليم و تربيت طلاب اختصاص يافت.استاد با مشاهده تلاش و استعداد و علاقه و خلوص اولين شاگردش، حتي بيش از فرزندان خود زمينههاي رشد و شكوفايي او را فراهم آورد. بنا به نوشته آيت اللّه احمدي، استاد هر روز مقداري تلاوت قرآن توصيه ميكرد. بعد چند حديث ياد ميداد و سپس درس روز گذشته را ميپرسيد. اگر او خوب آموخته بود، آن گاه درس جديد را شروع ميكرد.او علاوه بر كتب علم نحو، كتاب حاشيه در منطق، معالم در اصول، مطول در معاني و بيان و بخشهاي عمده شرح لمعه و قوانين الاصول را هم در خدمت آيت اللّه آقا ميرزا ابومحمد حجتي فرا گرفت. سپس قسمت باقيمانده از كتاب شرح لمعه و قوانين را نيز در محضر حضرت آيت اللّه حاج شيخ لطفعلي زنوزي كه به تازگي به ميانه وارد شده بود و حجة الاسلام و المسلمين حاج ميرزا مهدي جديدي آموخت. در مجموع، تحصيلات و توقف وي در اين شهرستان، حدود پنج يا شش سال طول كشيد. وي در تعليم و تربيت طلاب و اداره حوزه ميانه، با مسؤولين آن همكاري ميكرد. آيت اللّه احمدي، درمدت كوتاهي كه در حوزه تبريز بود، از محضر اساتيد بزرگ از جمله آيت اللّه ميرزا رضي زنوزي كسب فيض نمود؛ اما بنا به دلايلي در همان سال به ميانه برگشت و از آنجا به سوي شهر مقدس قم روانه شد. آيت اللّه احمدي چون وارد شهر مقدس قم شد، نخست به زيارت كريمه اهل بيت حضرت فاطمه معصومه (س) بار يافت. بعد در يكي از حجرههاي مدرسه دارالشفاء ساكن شد. او در اين شهر، سطوح عالي را نزد مرحوم آيت اللّه سيد حسين قاضي آموخت.(6) و بخش ديگري از آن را هم در محضر حضرت علامه طباطبايي (صاحب تفسير الميزان) كه به تازگي از تبريز به قم مشرف شده بود، فرا گرفت.آيت اللّه احمدي پس از اتمام سطوح عالي فقه و اصول، درس خارج اصول را در خدمت مرحوم آيت اللّه آقا ميرزا احمد كافي الملك ياد گرفت.(7) همزمان با اين درس، دروس خارج فقه را در ابواب مختلف، از محضر بزرگاني چون: بروجردي، گلپايگاني، محقق داماد(8) و علامه طباطبايي (ره) بهره ميجست و حتي در درس خصوصي مرحوم محقق داماد و علامه طباطبايي نيز شركت ميكرد. البته با مرحوم علامه طباطبايي انس بيشتري داشت و به طور خصوصي در زمينه فقه، اصول و اخلاق بهرهها برد.
خاطرات و وقايع تحصيل : علي احمدي ميانجي در كنار تحصيل، با همكاري و همفكري تني چند از دوستان فاضل خود، همچون آيات: سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي، سيد مهدي روحاني و سيد ابوالفضل ميرمحمدي، اقدام به برگزاري بحث تفسير هفتگي كردند و پس از ايشان نيز آيات ديگري مثل: آقا موسي زنجاني، احمد آذري قمي، احمد پاياني، موسوي زنجاني و... به جمع آنان پيوستند. اين محفل علمي، به طور مرتب در هر هفته برگزار ميشد. اعضاي جلسه هر كدام به تفاسير مختلف مراجعه ميكردند و پيرامون آيات مباحث مفيدي را مطرح مينمودند كه اغلب ظريف و دقيق و پربار بود. چنان كه اين اواخر آيت اللّه احمدي تأسف ميخورد كه چرا مذاكرات اين جلسات از اول يادداشت و ضبط نشد و ميفرمود:به خصوص آقاي سيد مهدي روحاني، پيرامون هر آيهاي از قران، يك برداشت و حرف جديدي داشت.گاهي بحث و گفتگو در ميان اعضا به قدري طولاني ميشد و آقايان مباني همديگر را مورد مناقشه و نقض قرار ميدادند كه در نهايت جمعبندي بحثها را مشكل ميكرد. اگر چه برخي اعضاي اين محفل قرآني با گذشت زمان و به علت مسافرت به مناطق مختلف يا مسئوليتهاي اجرايي در تمام جلسات حضور نمييافتند و شخصيتهاي ديگري ميآمدند، با اين حال اعضاي اصلي و بنيانگذار آن، از جمله آيت اللّه احمدي، همچنان با حضور قوي و فعال خود مانع از تعطيلي آن ميشدند. اين محفل تفسيري تا همين اواخر نيز ادامه يافت و نزديك به نيم قرن به فعاليت خود ادامه داد. از آيت اللّه احمدي، يادداشتهايي از اين جلسات به جاي مانده است.
فعاليتهاي ضمن تحصيل : علي احمدي ميانجي در تعليم و تربيت طلاب و اداره حوزه ميانه، با مسؤولين آن همكاري ميكرد
استادان و مربيان : از استادان علي احمدي ميانجي مي توان به اساتيد زير اشاره كرد: آيت الله حاج شيخ لطفعلي زنوزي هدايت آيت الله حائري مرحوم آية‌ا... حاج سيد حسين قاضي ناييني ايرواني كاشف الغطا آيت الله ميرزا رضي زنوزي حضرت علامه طباطبايي آيت الله آقا ميرزا احمد كافي الملك بروجردي گلپايگاني محقق داماد
هم دوره اي ها و همکاران : علي احمدي ميانجي و با آيات عظام: ميلاني، خويي و مرعشي نجفي، سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي، سيد مهدي روحاني و سيد ابوالفضل ميرمحمدي، آقا موسي زنجاني، احمد آذري قمي، احمد پاياني، موسوي زنجاني نيز همبحث و همدرس شد.
وقايع ميانسالي : علي احمدي ميانجي با توجه به شصت سال تجربه علمي و عملي در حوزه علميه قم، به نقاط ضعف و قوت و جنبههاي افراط و تفريط در بعد اخلاق و عرفان آشنايي كامل داشت. لذا توصيههايي كه در اين رابطه به طلاب و فضلاي جوان ميكرد، نشأت گرفته از همين تجارب شصت ساله ايشان بود. از اين رو، آيت اللّه احمدي هنگامي كه ميديد بعضي طلاب جوان و مقدمات خوان، خيلي زود و بدون فراهم ساختن زمينه لازم، وارد برخي مسائل عميق اخلاقي و عرفاني ميشوند و به قول معروف، ميخواستند ره صد ساله را يك روزه طي كنند و در مدتي كوتاه همانند حضرت امام خميني (ره) و آيت اللّه بهاء الديني و يا آيت اللّه بهجت گردند، سخت نگران ميشد و تأسف ميخورد و با تذكرات و توصيههاي كارشناسانه و دقيق خود، در صدد اصلاح چنين افرادي بر ميآمد. لذا چنانچه اين قبيل طلاب جوان به حضور ايشان ميرسيدند و با يك دنيا توقع از ايشان ميخواستند تا آنها را ارشاد و نصيحت بكند و ذكري و وردي بر ايشان بياموزد، آيت اللّه احمدي همچون پدري مهربان و طبيبي حاذق اينان را به اشتباه و بيراهگي خود آگاه ميساخت و با توصيههايي به ظاهر ساده، اما در واقع دقيق و ظريف به رعايت اين امور سفارش ميكرد:1 - سعي كنيد واجبات خود را خوب انجام دهيد؛ 2 - از محرّمات دوري كنيد و خود را به گناه آلوده نسازيد؛ 3 - از خوراك خود كم نگذاريد، به قدر لازم و كافي غذا بخوريد؛ 4 - خوابتان هم به قدر كافي باشد؛ 5 - خوب درس بخوانيد و بعد درسهايتان را خوب بحث كنيد؛ 6 - در مرحله آخر اگر وقت اضافي آورديد، ميتوانيد به برخي از مستحبات هم بپردازيد.
زمان و علت فوت : علي احمدي ميانجي پس از هفتاد و سه سال زندگي توأم با تلاش، تحقيق و پژوهش، بامداد روز دوشنبه، بيست و يكم شهريور 1379 چشم از جهان فرو بست و روح بلندش به سوي معبود متعال پرواز كرد. پيكر اين فقيه خستگيناپذير، با حضور مراجع معظّم تقليد، علماي اعلام، طلاب و فضلا و انبوهي از مردم قم، ميانه، تهران و... از مسجد امامِ قم به حرم حضرت معصومه (س) تشييع شد و با تجليل فراوان، در جوار كريمهاهلبيت (ع) جنب مرقد علامه طباطبايي و شهيد مرتضي مطهري به خاك سپرده شد.
فعاليتهاي آموزشي : علي احمدي ميانجي از همان دوران طلبگي ضمن تحصيل، به تدريس نيز اهتمام داشت و درسهاي پيشين را به طلاب و فضلاي پايينتر از خود ميآموخت. آيت اللّه احمدي در حوزه علميه قم جزو اساتيد شناخته شده در سطوح عالي به شمار ميرفت. به فقه و بخصوص به كتاب ارزشمند مكاسب شيخ انصاري، عنايت و علاقه خاصي داشت و هر سال آن را براي عدهاي تدريس مينمود. او در امر آموزش طلاب، با شهيد آيت اللّه قدّوسي در مدرسه حقّاني همكاري داشت و از اساتيد سرشناس اين مركز علمي و انقلابي محسوب ميشد.علاوه، درس اخلاق ايشان نيز در سطح حوزه علاقمندان زيادي داشت. لذا از مدارس مختلف، مانند مدرسه شهيدين، مدرسه معصوميه و مدرسه كرمانيها، دعوت ميشد و براي طلاب و فضلا در سطحهاي گوناگون درس اخلاق، كه با جذابيت ويژهاي توأم بود، ارائه ميداد. او كه يك عمر فقه را با اخلاق به هم آميخته بود، تبلور عيني يك «فقيه اخلاقي» بود.
مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : عمده خدمات فرهنگي - اجتماعي مرحوم علي احمدي ميانجي در دو شهر ميانه و قم بوده است:الف) ميانه:در اواسط دهه سي كه نهضت «مدارس ملي» با ابتكار شخصيتهاي روحاني مانند آيت اللّه شهيد دكتر بهشتي و امام موسي صدر در شهر قم آغاز شد، آن دو بزرگوار در اين شهر اقدام به تأسيس مدارسي به نامهاي «مدرسه ملي صدر» و «دين و دانش» كردند. در شهر ميانه نيز آيت اللّه احمدي، با پيروي از اين دو شهيد، اوايل دهه چهل، با همكاري چند تن از افراد نيكوكار «مدرسه رضوي» را راه اندازي كرد. اين مركز آموزشي، در تربيت ديني و مذهبي كودكان و نوجوانان ميانه بسيار مؤثر بود.در سال 1348 آيت اللّه احمدي در يك اقدام ديگر، مركز فرهنگي - مذهبي مهمي را تحت عنوان «انجمن دين و دانش» بنا نهاد كه در آن مقطع در رشد و تعالي فكري، عقيدتي و اخلاقي جوانانِ دبيرستاني و دانشگاهي نقش اساسي و تاريخي داشت به طوري كه اغلب تربيت يافتگان اين مركز، به نيروهاي بالقوه انقلاب اسلامي تبديل شدند و هنگامي كه انقلاب در سال 1356 به مرحله بحراني خود رسيد، همه در خدمت آن قرار گرفتند و از جان خود براي پيشبرد نهضت اسلامي مايه گذاشتند.مؤسسه قاليبافي و صندوق قرض الحسنه مهديه، دو خدمت ديگري بود كه تقريباً همزمان با تأسيس انجمن دين و دانش، به همّت آيت اللّه احمدي و با همياري تني چند از معتمدين ميانه انجام پذيرفت.مؤسسه قاليبافي اگر چه بعد از چند سالي به علت مشكلات و موانعي به تعطيلي گراييد، امّا صندوق قرض الحسنه هنوز هم فعال است و بيش از 30 سال است كه بخشي از نيازهاي قشر محروم را آبرومندانه تأمين ميكند.ب) قم:صندوق ذخيره علوي، مؤسسه خيريه الزهراء (س) و جامعه ناصحين قم از جمله مراكز مهم و مؤثر در قم به شمار ميآيند كه آيت اللّه احمدي جزء مؤسسين پرتلاش آن بود. اهميت هر كدام در جهت رفع مشكل مادي و معنوي مردم و احياي امر به معروف و نهي از منكر در سطح شهرستان قم بر كسي پوشيده نيست.اشتياق آيت اللّه احمدي براي خدمت به مردم، بدان حد بودكه محل اقامه نماز جماعت ايشان (مسجد عبداللهي واقع در سه راه بازار قم)، به عنوان محلي جهت رفع نياز نيازمندان شناخته شده بود و در طول سالها امامت ايشان در آن مسجد، گره از مشكل صدها انسان آبرومند و حاجتمند گشوده ميشد.
ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : علي احمدي ميانجي سال 1341، كه قيام مراجع معظم تقليد به رهبري حضرت امام خميني بر ضد لايحه «انجمنهاي ايالتي ولايتي» آغاز شد، آيت اللّه احمدي حضور متعهدانه خود را در اين نهضت بزرگ اسلامي به خوبي نشان داد. او در هر رخداد مهمي، در صورت لزوم، نخست به خدمت حاج آقا روح اللّه خميني و ساير مراجع معظم ميرسيد. بعد از كسب رهنمودهاي لازم عازم ميانه ميشد و پيام آنان را به روحانيت و مردم آن سامان ميرساند و با سازماندهي روحانيت و روشنگري مردم، در جهت آرمانهاي نهضت اسلامي گامهاي مؤثر و بلندي برداشت.آيت اللّه احمدي، روش خاص خود را داشت: سعي ميكرد به دور از احساسات و افراط كاريها، بيشتر با منطق و استدلال قوي، منشأ اختلاف ميان روحانيت و رژيم شاه را براي مردم بازگو كند و آنها را از ماهيت ضد اسلامي رژيم آگاه سازد. به همين علت جلسات سخنراني ايشان، در مراحل حساس و سرنوشت ساز آن دوران بسيار سودمند و پربار جلوه مينمود.عيد نوروز و خرداد سال 1342، كه به فرمان حضرت امام خميني، در سرتاسر كشور عزاي عموي اعلام شد و روحانيت مأموريت يافت، مردم را در اين ايام روشنگري كرده به افشاي جنايتهاي رژيم بپردازد، آيت اللّه احمدي نيز به منظور اجراي امر مقتداي خود، وارد شهرستان ميانه شد و با ايجاد همانگي بين روحانيت آنجا، در مجالس و محافل متعدد به وجه مقتضي به ايفاي نقش پرداخت. ين عالم فداكار پس از استقرار نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران، با درك موقعيت حساس زماني، تمام وقت خود را وقف انقلاب، اسلام، رهبري و مردم كرد و با حضور خستگيناپذير خود در عرصههاي مختلف، به دفاع از حريم نهضت برخاست.
همفکران فرد : با توجه به نگرش پوياي علي احمدي ميانجي در فقه و ساير مسائل اسلامي، حضرت آيت اللّه خامنهاي، رهبر معظم انقلاب، طي حكمي ايشان را همراه با حضرات آيات سيد مهدي روحاني، شيخ محمد ابراهيم جنّاتي، سيد محمود هاشمي شاهرودي و... جهت بررسي موضوعات جديد و پاسخگويي به مسائل روز جهان اسلام منصوب كردند.
آرا و گرايشهاي خاص : نوع فعاليتهاي اجتماعي علي احمدي ميانجي به خوبي نشان ميدهد كه وي در طول زندگي، هميشه به فكر قشر محروم و مستضعف جامعه بود. كساني كه از نزديك با وي ارتباط و همكاري داشتند اين اخلاق پيامبرگونه، برايشان ملموس و عيان بود. با توجه به فضاي رايج در حوزه، كه اغلب فضلا و محققان را به تحقيق پيرامون فقه و اصول سوق ميدهد و بيشتر محققين در اين موضوعات تحقيق و تدريس ميكنند؛ اما آيت اللّه احمدي از نادر شخصيتهايي است كه هرگز تحت تأثير اين فضا قرار نگرفت و بر خلاف آن، نيروي تحقيقي خود را با ژرفنگري خاصي در موضوع اهم ديگر مثل آثار مكتوب و نامههاي پيامبر متمركز ساخت؛ موضوع با ارزشي كه در طول چهارده قرن گذشته به ورطه فراموشي سپرده شده و چندان عميق بدان پرداخته نشده بود.كتاب ارزشمند «مكاتيب الرسول» كه بار نخست در سال 1339 شمسي به چاپ رسيد و تحقيق آن از سال 1328 آغاز شده بود كه در آن ايام، مؤلف تلاشگر حدود 23 سال سن داشت. تشخيص و انتخاب موضوع در آن سن، با توجه به فضاي آن روز حوزه، به خوبي حكايت گر استعداد و ژرف انديشي آيت اللّه احمدي است.آيت اللّه احمدي وظيفه اصلي طلاب جوان را تحصيل علوم اسلامي به نحو احسن ميدانست و همواره اظهار ميداشت كه طلاب بايد خوب درس بخوانند و مباني اسلام و تشيّع را خوب بفهمند. تا بتوانند در برابر انواع و اقسام شبهات بااستدلال و برهان از حريم اسلام و تشيّع دفاع كنند.
جوائز و نشانها : كتاب"الاسير في اسلام"تاليف علي احمدي ميانجي ، در دوره نهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد.
چگونگي عرضه آثار : او با اين بينش و تفكر وارد ميدان تحقيق و پژوهش شد و از آيات، احاديث و رواياتي كه تا ديروز تنها در ابعاد فردي استفاده ميشد، در ابعاد حكومتي از آنها بهره برداري كرد و كتابي را تحت عنوان «اطلاعات و امنيت در حكومت اسلامي» به رشته تأليف درآورد كه از اين نظر در نوع خود، كم نظير و بديع ميباشد. بر اساس همين بينش، ايشان به «احكام حكومتي» كه زير نظر ولايت وليفقيه جامع الشرايط اداره شود، به جدّ اعتقاد داشت و از اين رو، حتي مقررات و قوانين معمولي را هم لازمالاجراء ميدانست؛ به طوري كه اظهار ميداشت: اگر كسي در نيمه شب مقررات راهنمايي و رانندگي را رعايت نكرد و پليس هم حضور نداشت، واجب است خود، جريمه خلافش را به صندوق حكومت واريز كند؛ در غير اين صورت ذمهاش مشغول خواهد شد.ايشان در باب اخذ وجوه شرعيه (خمس، زكات و...) نيز نظر خاصي داشت كه از همان نظريه حكومتي ايشان نشأت ميگرفت. او اخذ وجوه شرعي و مصرف آن را، ابتدائاً يكي از شئون اساسي ولي فقيه ميدانست. به همين سبب با اين كه ايشان مجتهد مسلم بودند؛ اما در اين باب خود را ملزم كرده بودند تا از مقام معظم رهبري اجازه بگيرند.
--------------------------------------------------------------------------------
آثار :
1 احاديث اهل البيت عن طرق اهل السنة
ويژگي اثر : اين كتاب ارزشمند اثر مشترك آيت اللّه احمدي و مرحوم آيت اللّه حاج سيد مهدي روحاني است. همان طوري كه از نام آن پيداست، در اين مجموعه، احاديث و روايات اهلبيت (ع) در موضوعات مختلف كه از طريق اهل سنت نقل شده و در كتابهاي روايي و تاريخي معتبر آنان موجود است، گردآوري شده است و در نوع خود يك تحقيق بديع و ابتكاري به شمار ميآيد.اين مجموعه نفيس در ابواب و موضوعات گوناگون مانند: تفسير، عقايد، فضايل، تاريخ اهل بيت (ع) و تاريخ صحابه پيامبر و... به بحث پرداخته است و البته غالب مباحث آن در موضوعات فقهي و احكام عملي است. تعداد كتابها و منابعي كه اين احاديث و روايات از آنها جمع آوري شده، نزديك به دويست عنوان واثر معتبر ميباشد. جلد اول اين اثر، بيست جلدي در سال 1379 ش، زيور طبع پوشيد و به موضوع طهارت و جنائز ميپردازد. مجلدات بعدي را نيز مؤسسه نشر اسلامي به تدريج چاپ و منتشر خواهد كرد.
2 اصول مالكيت در سالام
ويژگي اثر : تاليف
3 الاسير في الاسلام
ويژگي اثر : اين كتاب در دوره نهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است.آشنايي با كتاب: «الاسير في اسلام»: يكي از مسائلي كه جامعه بشري گاه بدان دچار مي‌شده و خواهد شد جنگ و يكي از مسائل اجتناب ناپذير هر جنگ اسارت است، هر يك از اديان الهي و يا مرام و مسلك بشري در اين مورد قوانين و مقرارتي دارد، ليكن دين مقدس اسلام مانند ساير موضوعات، در اين مورد نيز بهترين و جامعترين قوانين را آورده است. مؤلف محترم كتاب با تتبع ژرف و تحقيق عميق اين مساله را از نظر اسلام به طور دقيق بررسي نموده و احكام اسلام را در اين باره بازگو نموده و برتري آن را به اثبات رسانده است. كتاب مقدمه‌اي نسبتاً طولاني و بسيار پربار درباره چگونگي جنگ و اسارتهايي كه در طول جنگ‌هاي صليبي، مغول، و تاتار، جنگ جهاني دوم و ... رخ داده و جنايتهايي كه به اسيران روا داشته‌اند، دارد؛ متن كتاب سه بخش است 10ـ علل بروز جنگ‌ها و نتايج و آثار آن، 2ـ توضيح و تشريح اسير گرفتن از كفار و شورشيان (بغات)، 3ـ تبيين و ترسيم حقوق در اسلام. مولف محقق كتاب، موضوع اسارات را، هم از ديدگاه فقهي شيعه و سني بررسي نموده و هم از نظر گاه تاريخي، و با تتبع گسترده، سيره رسول خدا(ص) و امير المومنين (ع) با سايران را ترسيم نموده است. مقايسه قوانين اسارت و اسير در اسلام با ديگر قوانين بشري دنيا، و اثبات جامعيت و برتري آن عصر فضا از ديگر ويژگيهاي كتاب است
4 التبرك
ويژگي اثر : در سالهاي پيش از انقلاب با توجه به شبهاتي كه ايادي وهابيت در جامعه اسلامي و اذهان مسلمانان ايجاد ميكردند و هر روز دامنه آن در سطح عميقي گسترش مييافت، آيت اللّه احمدي با درك ضرورت موضوع به نگارش اين اثر مفيد پرداخت و بدين ترتيب به مقابله با اين تهاجم فرهنگي برخاست. او دراين اثر گرانسنگ، اولاً در مقدمه كتاب، بيشتر اختلاف موجود در ميان فرق اسلامي را غير واقعي و نتيجه سوء تفاهمها و دسيسههاي دشمنان قلمداد ميكند. سپس در فصل اول، موضوع تبرك را در موارد متعدد، از ديدگاه احاديث پيامبر و تاريخ و سيره صحابه مورد بررسي و موشكافي قرار ميدهد. در فصل دوم نيز به همان شيوه، موضوع بوسيدن را بررسي ميكند. استناد او به روايات و شواهد تاريخي به صورتي است كه هيچ يك از فرق اسلامي قادر بر انكار و ايجاد شبهه در آن نيستند.اين كتاب در سال 1356 ش به زيور چاپ مزين گرديد و هم اكنون نيز از طريق حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت تنظيم و تدوين يافته به صورت مطلوبي چاپ شده و در دست علاقمندان قرار گرفته است.
5 السجود علي الارض
ويژگي اثر : در اين اثر نفيس كه شامل بحثهاي قرآني، حديثي، فقهي، اصولي و تاريخي پيرامون موضوع «سجده» ميباشد، مؤلف، قدرت اجتهادي و فقاهتي خويش را به روشني به اثبات ميرساند. وي در اين كتاب ابتدا، سير تاريخي سجده را به چهار دوره متفاوت تقسيم ميكند. سپس هر كدام آنها را همراه با اقوال، آرا و اجتهادات صحابه، تابعين و تابعين آنان، مورد بحث و بررسي قرار ميدهد و در بخش آخر، بحث مبسوطي را درباره فضيلت سجده بر تربت امام حسين (ع) با استناد به احاديث مطرح مينمايد.اولين چاپ اين كتاب، پيش از انقلاب از سوي مؤسسه در راه حق در چند نوبت و در هر بار با تيراژ پنج هزار به چاپ رسيد. بعد از آن نيز يك بار در بيروت چاپ شد. همچنين به طور متفرقه از طريق ناشران مختلف به چاپ رسيد كه نام و مشخصات ناشر در آن منعكس نشده است.
6 حاشيه و تعليقه بر كتاب «معادن الحكمه»
ويژگي اثر : حاشيه و تعليقه بر كتابهاي «معادن الحكمه» مرحوم فيض كاشاني و «شيعه در اسلام» مرحوم علامه طباطبايي، از ديگر آثار به چاپ رسيده آيت اللّه احمدي به شمار ميآيد كه اثر اول را مؤسسه نشر اسلامي در سال 1365 به چاپ رساند و يك سال بعد نيز تجديد چاپ شد و اثر دوم هم تا كنون از طريق مراكز انتشارات مختلف در چند نوبت به چاپ رسيده است.اضافه بر آثار ياد شده، از اين عالم فرزانه مقالات و دست نوشتههاي متنوعي هم در موضوعات مختلف به يادگار مانده است.
7 حاشيه و تعليقه بر كتاب شيعه در اسلام
ويژگي اثر : حاشيه و تعليقه بر كتابهاي «معادن الحكمه» مرحوم فيض كاشاني و «شيعه در اسلام» مرحوم علامه طباطبايي، از ديگر آثار به چاپ رسيده آيت اللّه احمدي به شمار ميآيد كه اثر اول را مؤسسه نشر اسلامي در سال 1365 به چاپ رساند و يك سال بعد نيز تجديد چاپ شد و اثر دوم هم تا كنون از طريق مراكز انتشارات مختلف در چند نوبت به چاپ رسيده است.اضافه بر آثار ياد شده، از اين عالم فرزانه مقالات و دست نوشتههاي متنوعي هم در موضوعات مختلف به يادگار مانده است.
8 لزوم وزارت اطلاعات در حكومت اسلامي
ويژگي اثر : در اين كتاب، مؤلف فرزانه نخست با استناد به ادله عقلي و نقلي به ضرورت وجود تشكيلات اطلاعاتي در حكومت اسلامي ميپردازد و بحث مبسوطي در اين زمينه ارائه ميدهد. سپس مباحث متنوعي را نيز در موضوعات مختلف؛ از جمله: معناي نصيحت، بحث عريف و نقيب، معناي تجسس و سوء ظن و موارد جواز اين دو و وجوب حسن ظن را از ديدگاه قرآن و احاديث مطرح ميسازد.چاپ اول اين كتاب را دفتر نشر برگزيده در قم، در سال 1374 به چاپ رسانده است.
9 مالكيت خصوصي
ويژگي اثر : در اوايل انقلاب، از سوي برخي گروهكها شبهاتي در جامعه ترويج و القا ميشد مبني بر اين كه: در اسلام مالكيت خصوصي وجود ندارد و اگر هم باشد، بسيار محدود است؛ يا در اسلام سرمايه و ثروت جايگاهي ندارد و اجاره يك نوع استثمار و بهره كشي از ضعيفان است و... . آيت اللّه احمدي جهت پاسخ به اين شبهات، سلسله مباحثي را پيراموي مالكيت خصوصي در رمضان سال 1359، در انجمن دين و دانش ميانه آغاز ميكند و با استفاده از آيات و روايات در صدد رفع شبهه برميآيد و نظر اسلام را در اين خصوص روشن ميسازد. يادداشتهاي اين مباحث، با تصحيح و اضافاتي به صورت كتاب مذكور، در پاييز سال 1361 از سوي مؤسسه نشر اسلامي به چاپ رسيد و تا كنون چندين نوبت تجديد چاپ شده است.
10 مكاتيب الامام الرضا(ع)
ويژگي اثر : تاليف
11 مكاتيب الرسول
ويژگي اثر : كتاب ارزشمند «مكاتيب الرسول» كه بار نخست در سال 1339 شمسي به چاپ رسيد و تحقيق آن از سال 1328 آغاز شده بود كه در آن ايام، مؤلف تلاشگر حدود 23 سال سن داشت. تشخيص و انتخاب موضوع در آن سن، با توجه به فضاي آن روز حوزه، به خوبي حكايت گر استعداد و ژرف انديشي آيت اللّه احمدي است.: اين كتاب نفيس در پانزده فصل مهم، تنظيم و تدوين يافته است كه در آن موضوعاتي از قبيل نامههاي پيامبر به پادشاهان، كارگزاران و رهبران ساير اديان، قراردادهاي آن حضرت، نوشتههاي پيامبر در نزد امامان معصوم (ع) ، مكتوبات آن حضرت در موضوعات متفرق، مكتوبات منسوب به آن حضرت، كاتبان وحي، ويژگيهاي آنها از حيث فصاحت و بلاغت، غرائب موجود در آنها، چگونگي آغاز و انجام آنها و ساير موضوعات تحقيقي و علمي مفيد كه به مناسبتهايي در لابهلاي فصول مطرح شده است.استفاده از منابع و مآخذ مهم اهل سنت از حيث كمي و كيفي از امتيازات بارز اين اثر كمنظير ميباشد.اين كتاب به جهت اهميت ويژهاي كه دارد، بيدرنگ مورد استقبال كم نظير انديشمندان اسلامي و غيراسلامي قرار گرفت و تا كنون چندين بار با مجلدات و اندازههاي مختلف در بيروت، تهران و قم به چاپ رسيده است. اولين چاپ آن در سال 1339، با همكاري حجج الاسلام و المسلمين: محمد مهدي حجتي و ميرزا قدرت اسكندري از طريق چاپخانه علميه قم انجام پذيرفت و آخرين آن را كه همراه با تصحيح، تنقيح و اضافات مؤلف بود، در سال 1377 ش، انتشارات دارالحديث در چهار جلد با كيفيت مطلوب چاپ كرد و در اختيار علاقمندان قرار داد.
12 مواقف الشيعه
ويژگي اثر : اين كتاب، شامل نزديك به يك هزار مناظره و احتجاج از صحابه پيامبر (ص) ، اصحاب امامان معصوم (ع) ، راويان، محدثان، عالمان و شخصيتهاي بزرگ شيعه در طول تاريخ ميباشد و از منابع معتبر شيعه و اهل سنت جمعآوري شده و در سه مجلد، تدوين يافته است. مؤلف فرزانه در مقدمه اين كتاب، ضمن توضيح درباره جدال و اقسام آن، انگيزه نگارش خود را به طور اجمال اين چنين بيان ميدارد:«هر كس در محتواي مناظرات اين كتاب دقت و تأمل كند، به وضوح قدرت تفكر، رشد عقلي و دقت نظر علماي شيعه را مشاهده ميكند و اهتمام آنان را به امور ديني به خوبي درمييابد و برايش روشن ميشود كه دانشمندان شيعي در طول تاريخ، اهل منطق و برهان بوده و هرگز به نيرنگ پناه نبردهاند. علاوه بر مباني خود، به كتب و عقايد مخالفان خويش آگاهي كامل داشتند و در بحث و مناظره جانب انصاف و متانت را كاملاً مراعات ميكردند و همه اين امتيازات را هم از اهلبيت (ع) گرفتهاند. نيز ميفهمد، به خلاف شيعه، آنهايي كه با شيعه به مقابله و مخالفت برخاستند، هيچ يك اين مزايا را نداشتند، بلكه حتي فاقد آن بودند و...»اين كتاب اگر چه از ترتيب منطقي خاصي برخوردار نيست - به همين سبب بعضاً پراكندگي و تكرار در آن به چشم ميخورد و اميد است در چاپهاي بعدي توسط ناشر برطرف گردد، اما از حيث محتوا در نوع خود كمنظير و بديع ميباشد. براي اولين بار سال 1375 ش توسط مؤسسه نشر اسلامي وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم به زيور چاپ مزين شده ويك سال بعد نيز به عنوان كتاب سال اعلام گرديد.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
