در این نشست صمیمی قرآنی که به میزبانی مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه برگزار شد، متولیان قرآنی، جمعی از اساتید، مدرسان و پیشکسوتان قرآنی به ارائه نظرات و پیشنهادات جهت ارتقای فعالیت‌های قرآنی، اجرای برنامه های مشترک قرآنی در سطح کشور، بررسی راهکارهای مناسب درجهت آموزش آسان قرآن کریم و ارزیابی مشکلات و موانع پیش رو و همچنین بررسی نقاط قوت و ضعف مسابقات قرآن پرداختند.
مهدی قره‌شیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه طی سخنانی در این نشست به بیان نکاتی در مورد مسابقات قرآن پرداخت و گفت: بحث اعزام نمایندگان ایران به مسابقات بین المللی قرآن به تنهایی موضوعی است که نیاز به یک نظام سازی و استانداردسازی دارد که شاید تا کنون چندان به آن توجه نشده است. این موضوع در اعزام، بدرقه و استقبال از آنها نادیده گرفته شده است. لذا نظام تعریف شده مشخصی لازم است که به احتمال زیاد یا وجود نداشته و یا اگر هم وجود داشته است با وجود گذشت یک ماه از حضور در مرکز امور قرآنی متوجه آن نشده ام.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به اینکه در این یک ماه تلاش شده تا اسناد، مدارک و سوابق مورد بررسی قرار گیرد، تصریح کرد: برخی از این اسناد موجود بوده و پس از جمع آوری مورد مطالعه قرار گرفته است. برخی دیگر هم متأسفانه موجود نبوده است.
قره شیخلو به اعزام نماینده کشورمان به مسابقات بین المللی قرآن کشور تونس در هفته گذشته، گفت: مشکلات زیادی برای این اعزام به وجود آمد اما با وجود مشکلات عدیده سرانجام این اعزام صورت گرفت. اینها نشان می دهد مشکلات عدیده ای در اینجا وجود دارد. بعد از اعزام نیز مشکلات عدیده ای وجود دارد که نیاز به ساماندهی و رسیدگی دارد.
وی افزود: خروجی مسابقات قرآن معمولاً افراد ثابتی هستند که فقط در سطوح مختلف جابجا می شوند و ورود افراد به مسابقات در حد قابل قبولی نبوده که رفع این مشکلات همفکری و کمک اساتید را می طلبد.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار کرد: درخواست دارم نوع تعامل دوستان با ما تنها از طریق چنین جلساتی باشد، ما نیاز به کمک داریم چرا که تبدیل شدن مباحث نظری به عملی نیاز به یک سری چهارچوب سازی و آیین نامه نویسی دارد. اصلی ترین کاری که در این حوزه می توانیم انجام دهیم و باید بر روی آن سرمایه گذاری کنیم این است که هنوز بعد از سی و شش دوره مسابقات بین المللی و چهل و دو دوره مسابقات سراسری قرآن کریم یک استاندارد و چارچوب برای برگزار نداریم و معمولاً تابع سلایق بوده است و همین سلیقه ها هم طرفداران و مخالفانی داشته است.
قره شیخلو گفت: اینکه سالن مسابقات، صورت، داور و ... چه ویژگی هایی داشته باشند یا اینکه این عوامل بر اساس چه چهارچوبی انتخاب شوند و بسیاری موارد دیگر باید مدون و قانونمند شود تا اگر کسی دعوت شود بگوییم بر اساس این شاخص ها بوده است.
وی با اشاره به اینکه احساس می شود تا کنون توجه بیشتر بر روی مرحله سراسری مسابقات و نیز مرحله بین المللی آن بوده است، بیان کرد: مراحل استانی و شهرستانی که پایه و اساس کار هستند چندان مورد توجه قرار نگرفته و بر روی آن سرمایه گذاری نشده است. به صورت اجمالی برگزار می شوند. این روزها که حدود هشت ماه از مراحل شهرستانی و استانی گذشته است هنوز جوایز مسابقات استانی که بسیار ناچیز هم هست پرداخت نشده است.
وی اظهار کرد: تصویر ذهنی افراد از وضعیت مالی سازمان اوقاف و امور خیریه این است که سازمان از نظر مالی هیچ مشکلی ندارد، البته گردش مالی سازمان مبلغ مناسبی است اما هر ریالش برای خود قوانینی دارد. کل بودجه سال ۹۸ سازمان اوقاف، ۱۷ میلیارد تومان بوده که ۱۰ میلیارد تومان برای مسابقات قرآن و ۷ میلیارد تومان برای هزینه های جاری در نظر گرفته شده است.
قره شیخلو عنوان کرد: اعتقاد شخصی من این است که اگر در انجام کارها خودمان را ملاک قرار ندهیم و منافع جمع را بر منافع شخصی ترجیح دهیم در اینصورت می توانیم انتظار نتیجه معجزه‌آسا را داشته باشیم البته برای رسیدن به این نتیجه نیاز به همفکری و کمک اساتید و تشکیل گروه های کارشناسی داریم و به این ترتیب می توانیم به هدفمندی جامع دست یابیم.
وی اظهار کرد: با وجود بیش از ۸ هزار بقعه متبرکه در سطح کشورنیاز به ساختمان برای برگزاری محافل قرآنی و کلاس های آموزش قرآن کریم نداریم و میتوان از فضای موجود در هریک از بقاع برای انجام فعالیت‌های قرآنی استفاده کرد به این ترتیب نهضتی عظیم ایجاد می شود و لازم است بخشنامه کلی برای متولیان بقاع در زمینه همکاری با فعالان قرآنی صادر شود، البته این همکاری ها صورت می گیرد اما نیاز به پشتوانه قانونی دارد.
این پیشکسوت قرآن با اشاره به دانشگاه هاروارد که بزرگترین و معتبرترین مرکز علمی و دانشگاهی است، عنوان کرد: تشکیلات و شعب این دانشگاه بالغ بر ۲۰ میلیون مترمربع است و سالانه نیز بیش از ۵ میلیون دلار درآمد دارد و کل این دانشگاه موقوفه است و امثال این در جهان بسیار است در حالیکه از فقه اسلامی برخوردار نیستند اما وظیفه خود را می دانند و بدان عمل می کنند، این در صورتی است که ما هنوز نتوانسته ایم در زمینه وقف قرآنی عملی در خور شأن قرآن داشته باشیم.
وی پیشنهاد کرد: مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در صورت امکان لیست اصلی ترین مأموریت‌های این مرکز را به ترتیب اهمیت مشخص کند تا با تقسیم این شاخه ها از افکار اندیشمندان قرآنی و اساتید دانشگاه ها برای پیشرفت در زمینه علوم قرآنی استفاده کنیم و مسأله تعمیق انس با قرآن را به جایی برسانیم که قرآن در مقوله سبک زندگی به نحو شایسته ای متجلی شود.
در ادامه این نشست، هر کدام از اساتید و پیشکسوتان قرآن به ترتیب محمدحسین سبزعلی، صدرزاده، عبدالرسول عبایی، سیدمحسن موسوی بلده، محمدرضا ابوالقاسمی، علی اکبر حشمتی، محمدرضا خرمیان، حسین اخوان اقدم، احمد لیایی، احمد حاجی شریف، احمد زرنگار، محمد عباسی، عباس میرداماد، ناصر میرداماد، حبیب مهکام، مهدی سیف، عباس امام جمعه و محمد بادپا به بیان نقطه نظرات، پیشنهادها و انتقادات خود در زمینه فعالیت‌های قرآنی کشور چون مسابقات و بحث ساماندهی داوران و وقف قرآنی و آموزش‌های تخصصی و عمومی قرآن کریم پرداختند که در ادامه به آنها اشاره شده است.
خارج کردن داوری مسابقات قرآن از حالت تک بعدی ، استفاده از محضر قاریان پیشکسوت برای داوری مسابقات قرآن، معقول بودن جوایز مسابقات در مقایسه با کشورهای اسلامی، برگزاری جلسه قرآن برای حافظان و قاریان، در نظر گفتن حق الزحمه مناسب برای داوران، فراهم کردن زمینه حضور نوجوانان و جوانان در صحن مسابقات، در نظر گرفتن دکور و فضای مناسب برای مسابقات، توجه به جوانگرایی در انتخاب داوران، استفاده از اماکن مذهبی و زیارتی برای برگزاری مسابقات قرآن، ارتقاء سطح متسابقین به سطحی که داوران خارجی توقع دارند، ارائه آموزش های تکمیلی و تخصصی به متسابقین و توجیه آنها در زمینه آیین نامه ها قبل از اعزام به کشورهای خارجی، ارتقاء سطح داوران، برگزاری دوره های تربیت داور و تقویت بخش روابط عمومی سازمان و تشکیل اتاق فکر، از جمله پیشنهاداتی بود که از سوی شرکت کنندگان در این نشست ارائه شد.
همچنین انتظاراتی از سوی اساتید و پیشکسوتان قرآن از سازمان اوقاف مطرح شد که شامل انجام تبلیغات بیشتر در زمینه موقوفات قرآن و معرفی آنها، همچنین برقراری و ایجاد وحدت بین اساتید و فعالان قرآنی، توجه به آموزش های مقدماتی و پایه، جلوگیری از تکروی و توجه به نظرات جمعی، توجه به مرحله شهرستانی مسابقات، ایجاد تنوع در مسابقات، رشد همه ابعاد مسابقه بصورت هماهنگ، فعالیت ستاد عالی مسابقات قرآن به عنوان رابط جامعه قرآنی با اساتید، بررسی سند جامع مسابقات که با راهبری ستاد عالی مسابقات تنظیم شده است، عبور از فعالیت هایی مثل مسابقات قرآن و ورود به بحث گفتمان قرآنی، سرمایه گذاری در زمینه ترویج سبک زندگی قرآنی، حمایت از مؤسسات قرآنی که یا تعطیل شده اند و یا در شرف تعطیلی هستند و حمایت از جلسات سنتی قرآن، برون سپاری مسابقات قرآن در مرحله شهرستانی بود.
همچنین توجه بیشتر به آموزش قرآن در مدارس و دانشگاه‌ها، رونق جلسات خانگی و محافل قرآن مساجد، ترویج بحث اخلاق قرآنی در جامعه، شناساندن چهره های قرآنی، برگزاری مسابقه برای ممتازین و نخبگان قرآن، ایجاد سازوکار مناسب برای بهره برداری از مسابقات، جذب مخاطب قرآنی، شناساندن هنر قرآن به مردم، تشکیل بانک اطلاعات هوشمند و بروز در زمینه مسابقات و قرائت و تعلیم قرآن، شناسنامه دارشدن و سطح بندی قراء و حفاظ شرکت کننده در مسابقات، تربیت قاری و حافظ حرفه ای، تعریف برنامه آموزشی جدی برای مسابقات، بازنگری و بازنویسی آیین نامه بروز برای مسابقات قرآن و تثبیت آن برای حداقل چند دوره از دغدغه های اساتید و پیشکسوتان قرآن است که ذر این نشست مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت.
