آویختن «آل‌خائن» در تار عنکبوت برای ترامپ
هنوز یک ماه از توافق امارات با رژیم صهیونیستی نگذشته، این بار قطار عادی‌سازی در ایستگاه بحرین توقف کرد و این کشور با روشن کردن دومین چراغ عادی‌سازی روابط با تل‌آویو به صف سازشکاران عرب پیوست و به هم‌خوابگی با صهیونیست‌ها تن داد. سازش عربی پل رؤیای «از بحر تا نهر» اسرائیل را تکمیل کرد. جهان اسلام این بار هم عادی‌سازی بحرین را به شدت محکوم کرد و وزارت خارجه ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد که این اقدام با هدف قربانی کردن آرمان فلسطین برای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری است.
سرویس بین الملل جوان آنلاین: درحالی که فلسطینی‌ها برای توقف اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی در کرانه باختری به اعراب امید بسته بودند، اما برخلاف انتظار فلسطینی‌ها، رژیم‌های عربی با روابط عادی‌سازی نشان دادند که بیشتر به تل‌آویو دلباخته شده‌اند تا آرمان قدس. پس از توافق عادی‌سازی امارات این بار نوبت به بحرین رسید که توافق خود با رژیم صهیونیستی را در بوق و کرنا کند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا جمعه شب باز هم یک بمب خبری دیگر را رو کرد و در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «امروز یک گشایش تاریخی دیگر اتفاق افتاد! دو دوست بزرگ ما، اسرائیل و پادشاهی بحرین به توافقی برای صلح دست پیدا کردند؛ بحرین دومین کشور عربی است که ظرف ۳۰ روز با اسرائیل صلح می‌کند.»
ترامپ همچنین نوشت: «اشتیاق زیادی برای پیوستن به توافق صلح با اسرائیل وجود دارد.» او مدعی شد که منطقه خاورمیانه، ایمن‌تر، باثبات‌تر و صلح‌آمیزتر خواهد شد. در همین راستا، امریکا، رژیم صهیونیستی و بحرین جمعه شب بیانیه مشترکی در این خصوص منتشر کردند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، در این بیانیه آمده است: «این، گشایشی تاریخی برای پیشبرد صلح در خاورمیانه است. آغاز گفتگو‌های مستقیم میان این دو جامعه پویا و اقتصاد پیشرفت، تحول مثبت خاورمیانه را تداوم بخشیده و به افزایش ثبات، امنیت و رونق در منطقه منجر خواهد شد.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «ایالات متحده از بحرین بابت میزبانی کارگاه «صلح برای رفاه» که به منظور پیشبرد آرمان صلح، عزت و فرصت‌های اقتصادی برای فلسطینی‌ها روز ۲۵ ژوئن ۲۰۱۹ در منامه برگزار شد، قدردانی می‌کند.» در ادامه این بیانیه به صراحت آمده است: «اسرائیل تصریح کرد، مطابق مفاد «چشم‌انداز صلح»، تمامی مسلمان‌هایی که در راه صلح قدم می‌گذارند، می‌توانند از مسجدالاقصی بازدید کرده و در آن نماز بخوانند؛ ضمن آنکه سایر اماکن مقدس اورشلیم (بیت‌المقدس) به روی عبادت‌کنندگان صلح‌جوی تمامی ادیان باز خواهد بود.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، سلمان بن حمد آل خلیفه، ولیعهد بحرین هفته آینده برای شرکت در مراسم امضای توافقنامه سازش میان امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی عازم واشنگتن می‌شود. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در سخنانی توافق میان تل‌آویو و منامه را آغازگر عصر جدیدی از هم‌زیستی مسالمت‌آمیز توصیف کرد. به گزارش شبکه الجزیره، «خالد بن احمد، وزیر خارجه سابق بحرین از توافق کشورش با رژیم صهیونیستی بر سر عادی‌سازی روابط استقبال کرد و گفت که این اقدام به نفع منطقه است.»
پناه به خانه عنکبوت
عادی‌سازی بحرین درحالی است که چند هفته پیش نیز امارات عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل را اعلام کرد. بنابراین، بحرین، بعد از مصر، اردن و امارات، چهارمین رژیم عربی است که به هم بستر شدن با صهیونیست‌ها تن می‌دهد. کشور‌هایی مثل امارات و بحرین که مشروعیتی در بین مردم خود ندارند برای اینکه حکومت نامشروع خود را برای مدتی بیمه کنند، به دامن صهیونیست‌ها پناه برده‌اند. جایی که سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان بار‌ها از آن تحت عنوان «خانه عنکبوت» نام برده است که سست‌ترین خانه‌ها است که هر روز در وحشت انتقام و قدرت نیروهای محور مقاومت، شب را به صبح می‌رساند.
ترامپ و دیگر مقامات واشنگتن اخیراً مدعی شده‌اند که بسیاری از کشورهای عربی در صف عادی‌سازی روابط با اسرائیل قرار گرفته‌اند و دوره‌گردی امریکایی‌ها در منطقه هم در هفته‌های گذشته بر این اساس انجام شده است. دولت ترامپ در تلاش است با کشاندن اعراب به سازش با اسرائیل، طرح صلح خود موسوم به «معامله قرن» را هر چه سریع‌تر بر ملت فلسطین تحمیل کرده و به مناقشه ۷۲ ساله فلسطینی‌ها با رژیم صهیونیستی پایان دهد، چرا که ادامه دشمنی اعراب با رژیم صهیونیستی امنیت این رژیم را به چالش می‌کشد.
رژیم صهیونیستی از زمان تأسیس در سال ۱۹۴۸ میلادی، در پی تحقق رؤیای خود یعنی «از بحر تا نهر» است و عادی‌سازی اعراب بهترین گزینه برای تحقق این برنامه است. همچنین امریکا نیز در راستای تأمین اهداف صهیونیست‌ها از یک دهه پیش به دنبال عملی کردن طرح «خاورمیانه بزرگ» برآمده است و رژیم‌های عربی حاشیه خلیج فارس این روزها در مسیری گام برمی‌دارند که خواسته تل‌آویو و واشنگتن با کمترین هزینه محقق شود. قرار است توافق امارات و بحرین به زودی در کاخ سفید امضا شود و امضاکنندگان نیز به همراه ترامپ در لیست دریافت‌کنندگان جایزه نوبل قرار خواهند گرفت. همانگونه که در سال ۱۹۷۸ میلادی، امضاکنندگان قرارداد کمپ دیوید، جایزه صلح نوبل را از آن خود کردند. صلح ادعایی که نه تنها خاورمیانه را امن نکرد بلکه آتش تنش‌ها را در منطقه بیش از پیش شعله‌ور کرد.
واکنش جهان اسلام
خبر عادی‌سازی روابط رژیم بحرین با اسرائیل، این بار هم در جهان اسلام خواهانی نداشت و صدای مخالفت‌ها با این سازش در منطقه طنین‌انداز شد. به گزارش شبکه المیادین، ائتلاف جوانان ۱۴ فوریه بحرین هم اعلام کرد، توافق عادی‌سازی با صهیونیست‌ها خیانتی بزرگ است و مردم بحرین آن را به رسمیت نمی‌شناسند. مردم بحرین هم مخالفت خود با تصمیم حکام بحرین را با راه اندازی هشتگ «التطبیع خیانه» در فضای مجازی اعلام کردند. جنبش حماس اعلام کرد: عادی‌سازی روابط بحرین با رژیم صهیونیستی انحطاط و ننگ کشور عربی است.
رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) هم با بیان اینکه آنچه بحرین پس از امارات انجام داد، فرو کردن چاقوی سمی بر آرمان فلسطین بود، اعتماد به رئیس‌جمهور امریکا را نشانه ضعف خواند. تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در واکنش به اقدام بحرین، سفیر خود را از دوحه فراخواند. همچنین جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد: توافق بحرین و رژیم صهیونیستی بیانگر قیمومیت امریکا بر حکومت بحرین است. سازمان آزادیبخش فلسطین هم عادی‌سازی روابط بحرین با اسرائیل را ضربه خیانتکارانه دیگری به مسئله فلسطین عنوان کرد. به گزارش خبرگزاری آناتولی، «وزارت خارجه ترکیه، توافق صلح بحرین و اسرائیل را به شدت محکوم کرد و نگرانی عمیق خود را از آن ابراز داشت.»
اگرچه اعراب در عادی‌سازی با اسرائیل از همدیگر سبقت می‌گیرند، اما برخلاف ادعای مقامات عربی، این عادی‌سازی نه تنها در راستای دفاع از آرمان قدس نیست بلکه بیشتر با هدف خوش رقصی برای صهیونیست‌ها در ازای دریافت تسلیحات پیشرفته امریکایی است، اما مقامات تل‌آویو همانگونه که به اماراتی‌ها اعلام کردند، اجازه نمی‌دهند اعراب به این تسلیحات دسترسی پیدا کنند، چرا که برتری هوایی و نظامی اسرائیل در منطقه را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. هرچند قدرت و میزان تأثیرگذاری امارات و بحرین در عرصه افکار عمومی ملت‌های عربی آنچنان نیست که بتواند نقش برجسته‌ای در پرونده فلسطین ایفا کند، اما با توافقات پشت پرده امریکایی و صهیونیست‌ها با دیگر رهبران عرب، به زودی شاهد سازشکاری عربستان سعودی با صهیونیست‌ها خواهیم بود. همچنان که ریاض اخیراً مجوز استفاده هواپیما‌های اسرائیلی از حریم هوایی خود را صادر کرده و به نوعی برای نزدیک شدن به تل‌آویو چراغ سبز نشان داده است.
واکنش تند ایران
وزارت امور خارجه ایران روز شنبه با صدور بیانیه‌ای ضمن محکومیت شدید اعلام برقراری روابط دیپلماتیک میان بحرین و رژیم صهیونیستی، آن را اقدامی ننگین و خفت بار از سوی بحرین دانست که آرمان فلسطین و چندین دهه مبارزات و تحمل رنج و مصیبت مردم فلسطین را در قربانگاه انتخابات امریکا ذبح می‌کند. به گزارش خبرگزاری فارس، در این بیانیه آمده است: «بدون تردید مردم مظلوم و حق طلب فلسطین و مسلمانان آزاده جهان هرگز عادی‌سازی روابط با رژیم غاصب و یاغی اسرائیل را نخواهند پذیرفت و این اقدام ننگین در حافظه تاریخی ملت مظلوم و ستمدیده فلسطین و ملت‌های آزاده جهان تا ابد باقی خواهد ماند.» در بند پایانی این بیانیه ضمن هشدار به هرگونه ایجاد ناامنی رژیم صهیونیستی در منطقه خلیج‌فارس، آمده است: «مسئولیت تمامی عواقب هرگونه اقدامی در این ارتباط متوجه دولت بحرین و دیگر دولت‌های است.»
وزارت خارجه ایران پیش‌تر در واکنش به یاوه‌گویی‌های مقامات بحرینی ضرب‌المثل ایرانی را یادآور شده بود که «ای مگس عرصه سیمرغ نه جولانگه توست» تا حد و اندازه این رژیم کوچک عربی در منطقه را گوشزد کند. بحرین کوچک‌ترین کشور عربی حاشیه خلیج فارس است که در سال‌های اخیر به تبعیت از ارباب سعودی خود، سیاست‌های خصمانه‌ای علیه ایران در پیش گرفته و در مقابل، رغبت عاجزانه خود را برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی اعلام کرده بود. اعلام خبر‌های پی در پی عادی‌سازی روابط اعراب با تل‌آویو در هفته‌های اخیر از سوی دونالد ترامپ بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.
ترامپ که در چهار سال گذشته کارنامه درخشانی در عرصه سیاست خارجی نداشته و برای حفظ مسند ریاست کاخ سفید و پیروزی مجدد در انتخابات نوامبر، به برگ برنده‌ای نیاز دارد عادی‌سازی اعراب با اسرائیل را بهترین گزینه برای جلب آرای مردمی می‌داند. چرا که دیگر گزینه‌های ترامپ مانند توافق با ایران و کره‌شمالی، برای پیروز شدن در انتخابات ریاست جمهوری رنگ باخته‌اند و تنها مسیر ممکن برای آزمودن شانس مجدد برای پیروزی در انتخابات سازش رژیم‌های عربی بود. ترامپ از زمان ورود به کاخ سفید تلاش‌های مضاعفی کرده تا اعراب و اسرائیل را در یک جبهه واحد علیه ایران در منطقه گرد آورد و در آستانه انتخابات به شدت روی این سناریو مانور می‌دهد. منبع: روزنامه جوان
چند نکته درباره آشکارسازی رابطه بحرین- رژیم صهیونیستی
ابعاد یک رابطه سیاه
در داخل آمریکا همه به دنبال پدیده‌ای به نام «سورپرایز اکتبر» هستند؛ شگفتی‌ای که نامزدهای انتخاباتی قرار است در ماه پایانی کمپین انتخاباتی خود رو کنند و گوی سبقت را از رقیب خود بربایند. تا پیش از این عقیده بر این بود که سورپرایز اکتبر دونالد ترامپ، نامزد جمهوری‌خواهان، رونمایی از واکسن آمریکایی کرونا باشد اما حملات رسانه‌ها به ترامپ در این باره و ایجاد ابهام در میزان تاثیرگذاری این واکسن در صورت عرضه شدن به صورت عمومی، باعث شد کمپین جمهوری‌خواهان تا حدی از این مساله کوتاه بیاید.ترامپ اما این روزها شگفتی‌های بیشتری نیز در آستین دارد که برای فضای انتخاباتی و تبلیغاتی آمریکا به نمایش بگذارد. یکی از این شگفتی‌ها عادی‌سازی روابط کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس با رژیم صهیونیستی است؛ تا دیروز، امارات نخستین کشور بود که روابط خود را با صهیونیست‌ها آغاز کرد و حالا نوبت به بحرین رسیده است و احتمالا تا زمان برگزاری انتخابات، کشورهای به ظاهر اسلامی دیگری نیز به صف حمایت از صهیونیست‌ها و رد کردن حقوق فلسطینیان بپیوندند.
آنطور که مسؤولان آمریکایی دخیل در گفت‌وگوها بین امارات و اسرائیل عنوان کرده‌اند، تنها چند ساعت پس از اعلام توافق امارات و اسرائیل برای عادی‌سازی روابط‌شان در روز 13 آگوست سال جاری، مسؤولان حکومت بحرین در تماس تلفنی با «جرد کوشنر» و مسؤول ویژه این پرونده «آوی برکوویتز» اعلام کردند می‌خواهند کشور بعدی باشند که اسرائیل را به رسمیت می‌شناسند.(1) اگر چه در زمان اعلام عادی شدن روابط امارات و رژیم صهیونیستی، کشورهای دیگری از جمله سومالی و سودان نیز اعلام کرده بودند این اقدام را انجام خواهند داد اما در اولویت قرار گرفتن بحرین در این باره دارای اهمیت بیشتری است. بحرین، نزدیک‌ترین کشور به عربستان سعودی در منطقه است.
از زمانی که اعتراضات مردم بحرین در سال 2011 با دخالت نیروهای عربستانی به طرز وحشیانه‌ای و تا حدودی سرکوب شد، جامعه جهانی و تحلیلگران حوزه روابط بین‌الملل دیگر حاکمیت بحرین را جدا از عربستان نمی‌دانند و به همین دلیل نیز معتقدند این اقدام بدون هماهنگی و «گرفتن اجازه» از عربستان نبوده است. با این حال عربستان سعودی به نظر می‌رسد در انتظار است تا بعد از پیوستن تمام متحدانش به موج عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر قدس، در نهایت این اقدام یعنی روابط رسمی با رژیم صهیونیستی را با آرامش بیشتر و در فضای کم‌هزینه‌تری انجام دهد.
ریاض در صف ارتباط با صهیونیست‌ها؟
حالا که چهار کشور عربی اعلام کرده‌اند روابط خود با صهیونیست‌ها را عادی‌سازی می‌کنند، برای بسیاری از تحلیلگران مسلم شده است ریاض پایتخت بعدی در این زمینه خواهد بود اما همان‌طور که تحلیلگر روزنامه نیویورک‌تایمز(2) بیان کرده است، باید عربستان را با ابعاد زمانی خود در این صف دید. پیوستن سریع بحرین به حرکت سایر کشورهای عربی در به رسمیت شناختن اسرائیل، نشانه‌ای از جانب عربستان سعودی و پالسی است که بیان می‌کند باید منتظر تغییرات جدی در سیاست کشورهای عرب منطقه درباره اشغالگران قدس باشیم.البته عربستان پالس‌های دیگری را نیز به کشورهای منطقه داده و ادعا کرده است تا زمانی که کشور مستقل فلسطینی به رسمیت شناخته نشود، این کشور روابط خود را با اسرائیل عادی نمی‌کند. با این حال این رفتار متناقض نشانه دیگری برای صهیونیست‌ها بوده که پروژه صلح با تشکیل کشور فلسطین دیگر از روی میز کنار رفته و می‌توان بدون دادن هیچ‌گونه امتیازی به مسلمانان، همچنان دست به اشغالگری در کرانه باختری زد. به نظر می‌رسد علت این رفتار متناقض، وجود یک تقسیم کار بین ملک سلمان، پادشاه این کشور و ولیعهدش محمد بن‌سلمان باشد. در حالی که ملک سلمان در بیانیه خود به صورت رسمی اعلام می‌کند به رسمیت شناختن اسرائیل منوط به تشکیل کشور مستقل فلسطینی است، محمد بن‌سلمان در گفت‌وگو با آتلانتیک(3) بیان می‌کند «اسرائیلی‌ها در سرزمین‌های خود حق حاکمیت دارند».
ظاهرا چراغ سبز عربستان به حاکم بحرین، بعد از 25 سال تلاش برای به رسمیت شناختن اسرائیل بوده است. ارتباطات بحرین و رژیم صهیونیستی سابقه‌ای 20 ساله دارد. سیگنال‌های برقراری رابطه از سال 1994 و زمانی که یکی از اعضای کابینه رژیم صهیونیستی سفری به بحرین داشت، صادر شد و بعد از آن در سال 2017 میلادی نیز بحرین هیأتی را به سرزمین‌های اشغالی فرستاد. سال گذشته میلادی زمانی که بحرین میزبان کنفرانسی درباره فلسطین شد و قرار بود گام‌های ابتدایی را برای اجرای معامله قرن بردارد، گمانه‌زنی‌ها درباره اینکه آل‌خلیفه سعی دارد زودتر از سایر کشورهای عربی روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی کند، بیش از پیش شد.
دلالان رابطه با اسرائیل در آمریکا چه کسانی بودند؟
آنطور که رسانه‌های آمریکایی(4) گزارش داده‌اند، افراد واسطه در دولت آمریکا که کار فراهم کردن شرایط و مذاکره بین طرف بحرینی و اسرائیلی را فراهم می‌کردند، غیر از برکوویتز و جرد کوشنر، «رابرت اوبراین» مشاور امنیت ملی ترامپ، «برایان هوک» مسؤول ویژه (سابق) آمریکا در امور ایران، ژنرال «میگل کوررا» مدیر بخش خاورمیانه شورای امنیت ملی آمریکا، «آدام بوهلر» از مسؤولان کاخ سفید و «دیوید فریدمن» سفیر آمریکا در اسرائیل بوده‌اند. این گفت‌وگوها بدین طریق شکل‌گرفته است که در ابتدای امر کوشنر و برکوویتز به همراه تعداد زیادی از مشاوران‌شان در امور خاورمیانه و همچنین سفیر بحرین در آمریکا، با سلمان بن‌حمد آل‌خلیفه دیدار می‌کنند.بعد از این دیدار، گفت‌وگوها با طرف اسرائیلی به رهبری «ران درمر» سفیر اسرائیل در واشنگتن آغاز می‌شود و بنیامین نتانیاهو نیز از نزدیک این گفت‌وگوها را دنبال می‌کند و برخلاف گفت‌وگوهای انجام شده بین طرف‌های اماراتی و اسرائیلی، این بار سعی می‌شود رسانه‌ها در جریان این مذاکرات قرار بگیرند. بعد از این در سفر کوشنر و برکوویتز به سرزمین‌های اشغالی، آنها با بنی گانتس، وزیر جنگ و گابی اشکنازی، وزیر خارجه نیز درباره مذاکرات با بحرین صحبت می‌کنند. بعد از این سفر، کوشنر و برکوویتز با هم به بحرین می‌روند و همان‌طور که یکی از مشاوران کوشنر خبر داده، او در راه با پول خود یک جلد تورات می‌خرد و به پادشاه بحرین هدیه می‌دهد.
این دیدار به حدی خوب پیش می‌رود که کوشنر به این نتیجه می‌رسد می‌تواند بسیار زودتر از مدت زمان مورد انتظارش و در همین جلسه توافق نهایی را به دست آورد اما کاخ سفید خبر می‌دهد منتظر چراغ سبز عربستان به مسؤولان بحرینی باقی می‌ماند. با این حال کاخ سفید به کوشنر می‌گوید نباید کار زیاد هم طول بکشد و بهتر است در روز 15 سپتامبر که قرارداد امارات و رژیم صهیونیستی به صورت رسمی امضا می‌شود، بحرین نیز توافق خود را اعلام کند. بر این اساس کاخ سفید فکر می‌کرده است اگر دو کشور عربی منطقه، هر دو به صورت همزمان رسیدن به توافق با اسرائیل را اعلام کنند، پیام قدرتمندتری را برای منطقه ارسال خواهند کرد. به همین دلیل روز جمعه نیز تماس تلفنی‌ای بین ترامپ، پادشاه بحرین و نتانیاهو شکل گرفت تا نشان داده شود این قرارداد بزودی در مسیر اجرایی شدن قرار می‌گیرد.
نقش انتخابات آمریکا و لابی صهیونیستی
در عین حال نباید از نقش انتخابات آمریکا در شکل گرفتن سریع این نوع توافق‌ها نیز گذشت. مردم آمریکا که به دنبال سورپرایز اکتبر بودند، حالا با شگفتی‌های ماه سپتامبر روبه‌رو شده‌اند و در عین حال ترامپ نیز که این روزها در حال کم کردن فاصله‌اش با نامزد دموکرات‌ها در نظرسنجی‌های انتخاباتی است و در چند ایالت باقیمانده نیز باید هزینه زیادی انجام دهد تا پیروز میدان شود، سعی دارد از این اقدام خود در دو جهت بهره ببرد؛ اول اینکه با این کار می‌تواند منابع مالی بیشتری از سوی حامیان مالی صهیونیستش به دست آورد و از سوی دیگر می‌تواند با به دست آوردن بسته جامع همکاری‌های سیاسی- امنیتی اعراب و رژیم صهیونیستی با اعتماد به نفس بیشتری به دنبال ثابت کردن خود برای گرفتن جایزه صلح نوبل برود.رابطه با صهیونیست‌ها و افکار عمومی جهان اسلام
این اقدامات اما در حالی توسط حاکمان خودکامه منطقه انجام می‌شود که نظرسنجی‌ها در بین افکار عمومی جهان عرب نشان می‌دهد مردم عرب در کشورهای منطقه مخالف این اقدامات هستند و همچنان بر حق فلسطین در دفاع از خود و باز‌پس گرفتن سرزمین‌های خود تأکید می‌ورزند. یکی دیگر از دلایلی که گمان می‌رود علت اصلی احتیاط حاکمان سعودی در اعلام برقراری رابطه‌شان با رژیم صهیونیستی باشد، وجود تنوع افکار و عقاید سیاسی در این کشور درباره مسأله فلسطین به نسبت کشورهای دیگر حوزه خلیج‌فارس و جایگاه متزلزل آنها در فضای سیاسی داخلی کشورشان باشد که باعث ترس از رویارویی با افکار عمومی در این کشور می‌شود.به همین دلیل است که تغییرات سیاسی در این باره با سرعت بسیار کمی انجام می‌شود و قبل از انجام تغییرات سیاسی، کار روی افکار عمومی مخالفان عادی‌سازی رسمی روابط با صهیونیست‌ها در اولویت قرار گرفته است. نکته جالب در این باره شکل گرفتن کمپین‌هایی در فضای مجازی عربستان است که خواهان حق برابر برای یهودیان و مسیحیان در قوانین این کشور نسبت به مسلمانان هستند. این کمپین‌ها البته آنطور که رسانه‌های آمریکایی می‌گویند، نمی‌تواند بدون اجازه محمد بن‌سلمان شکل بگیرد و نشانه‌ای از تدارک دیدن فضای تبلیغاتی و درگیر کردن افکار عمومی با مساله عادی‌سازی روابط با صهیونیست‌هاست.
پی‌نوشت:
1- https://www.axios.com/behind-scenes-us-brokered-bahrain-israel-deal-44d1a7d3-a93c-4eee-970e-1e354f314cf7.html
2- https://www.nytimes.com/2020/09/11/world/middleeast/bahrain-israel-saudi-arabia.html
3-https://www.theatlantic.com/international/archive/2018/04/mohammed-bin-salman-iran-israel/557036/
4- https://www.axios.com/behind-scenes-us-brokered-bahrain-israel-deal-44d1a7d3-a93c-4eee-970e-1e354f314cf7.html
منبع: وطن امروز
