وزیرصنعت، معدن تجارت با بیان این که به دنبال شکستن انحصار تولید خودرو هستیم گفت: اگر میخواهیم در کشور خودرو مناسب و با کیفیت داشته باشیم و شرایط تولید به سمتی حرکت کند که خودرو امن داشته باشیم ، باید بازار را رقابتی کنیم .
رزم حسینی گفت: وزرات صمت به عنوان مسئول سیاست گذاری معتقد است بازار خودرو باید از انحصار دو خودروساز بزرگ دولتی کشور خارج شود.
وی با تاکید براینکه وزارت صنعت در دو ماه گذشته نشست های تخصصی متعددی را با خودورسازان ، مصرف کنندگان ، شورای رقابت و انجمن ها در خصوص خودرو برگزار کرده است، گفت: اگر میخواهیم در کشور خودرو مناسب و با کیفیت داشته باشیم و شرایط تولید به سمتی حرکت کند که خودرو امن داشته باشیم ، باید بازار را رقابتی کنیم .
رزم حسینی با اشاره به سهم بالای ایران خودرو و سایپا از بازار گفت: نه تنها وزرات صنعت ، حتی اقتصاددانان معتقدند برای اینکه کیفیت خودرو و قیمت خودرو در کشور بهتر شود باید بازاری رقابتی ایجاد کنیم.
وزیر صمت همچنین با اشاره به اینکه علاوه بر دو خودروساز بزرگ کشور، چند شرکت بخش خصوصی هم درحوزه خودروسازی فعال هستند، افزود: باید شرایطی فراهم کنیم که امکان تولید بیشتر با استفاده از توان داخلی ایجاد شود.
شریک خودرویی در راه ایران؟
وزیر صمت در شرایطی بر احیای بخش خصوصی خودروسازی کشور تاکید دارد که شنیدهها از آغاز مذاکرات برخی تولیدکنندگان خصوصی با شرکای خارجی حکایت دارد. آنچه مشخص است تقویت بخش خصوصی خودرو، مهمترین استراتژی علیرضا رزمحسینی، وزیر صمت برای شکست انحصار خودروسازی و همچنین افزایش عرضه خودرو به بازار است.
وی بارها در اظهارات خود عنوان کرده که در کنار رشد تولید در دو شرکت ایرانخودرو و سایپا، بخش خصوصی خودروسازی کشور هم باید تقویت شود. به این ترتیب رزمحسینی را میتوان بهعنوان تنها وزیری معرفی کرد که با در نظر گرفتن سهم این دسته از تولیدکنندگان در بازار خودرو، فعالیت آنها را برای شکست انحصار مهم خوانده است. اما با توجه به اعمال دو ساله تحریمهای بینالمللی علیه صنعت خودرو و سست شدن بنیه تولیدی خصوصیها، به نظر میرسد که عودت سهم این دسته از تولیدکنندگان در بازار خودرو و همچنین ایفای نقش آنها در شکست انحصار خودروسازان کمی سخت یا شاید ناممکن باشد.
خروج شرکتهای خودروساز خارجی از ایران
آنچه مشخص است حیات این بخش از خودروسازی کشور با شرکای خارجی بهخصوص چینیها گره خورده و این در شرایطی است که با اعمال تحریمها و به دنبال آن خروج شرکتهای خودروساز خارجی از ایران، تولید در خودروسازیهای خصوصی به پایینترین سطح خود رسید. از سوی دیگر بسیاری از شرکتها نیز ترجیح به توقف فعالیت خود دادهاند. بر این اساس طبق آماری که وزارت صمت در آبان ماه در مورد فعالیت خودروسازان بخش خصوصی منتشر کرده هم اکنون از 14شرکتی که قبل از تحریمها حضوری جدی در بازار خودرو کشور داشتند تنها سه شرکت آن هم در تیراژی بسیار پایین به عرضه خودرو میپردازند.سیاستگذار خودرویی کشور مانعی بر سر راه توسعه
شرکتهای چینی جای خالی شرکای اروپایی و آسیایی را پر کردند
در تحریمهای اولیه بسیاری از شرکای خارجی تولیدکنندگان خصوصی به واسطه تهدیدهای ایالاتمتحده آمریکا از ادامه شراکت خود با خودروسازان انصراف دادند که این اتفاق نقطه شروع بحران در شرکتهای خودروساز خصوصی بود اما شرکتهای چینی به سرعت جای خالی شرکای اروپایی و آسیایی را پر کردند و رونق زیادی به این شرکتها دادند. با این حال اما همزمان با اوجگیری تحریمهای ثانویه که از سال 97 آغاز شد، شرکای چینی نیز یک به یک شراکت خود با طرف ایرانی را فسخ کردند. نتیجه نیز کاهش چشمگیر تیراژ یا توقف کامل فعالیت این شرکتها بود.در این بین برخی اخبار از نارضایتی یا حتی زیان شرکتهای خودروساز چینی از ترک ایران حکایت دارد؛ این در حالی است که بهدلیل تهدیدهای دولت ایالاتمتحده آمریکا ظاهرا این شرکتها چارهای جز ترک ایران نداشتند. با این حال بعد از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برخی شنیدهها حکایت از بازگشت شرکای خارجی خودروسازان بخش خصوصی دارد. در این زمینه یک منبع آگاه به «دنیایاقتصاد» میگوید که با توجه به نهاییشدن گزینه ریاستجمهوری ایالاتمتحده آمریکا برخی شرکا با پیشبینی لغو تحریمها مذاکرات خود با شرکتهای ایرانی را آغاز کردند. این خبر میتواند افق روشنی پیش روی خودروسازی کشور قرار دهد و منتج به بازگشت سهم خصوصیها از بازار خودروی کشور شود. بر این اساس برخی از کارشناسان پیشبینی میکنند که شاید این رفتوآمدها بین شرکای خارجی و خودروسازان بخش خصوصی، رزمحسینی وزیر صمت را امیدوار به فعالیت دوباره این بخش کرده است.
رشد تولید خودروسازان خصوصی
همانطور که عنوان شد آمارهای ارائه شده از وضعیت تولید خودرو توسط وزارت صمت، سندی است بر چگونگی فعالیت خصوصیها. در این زمینه آمار هشت ماهه تولید بخش خصوصی خودروساز کشور را مرور میکنیم.طبق آمارهای منتشره توسط وزارت صمت تا پایان آبان امسال 14 شرکت خودروساز خصوصی در بخش تولید محصولات سواری حضور داشتهاند، این در شرایطی است که از این تعداد دو شرکت فعالیت خود را کاملا متوقف کردهاند و باقی نیز بهصورت کج دار و مریز به تولید خودرو ادامه دادهاند.
بر اساس آمارهای منتشر شده توسط وزارت صمت، خودروسازان خصوصی در نیمه اول سال جاری در مجموع ۱۷ هزار و ۲۳۵ دستگاه خودرو تولید کرده اند. تولید این تعداد دستگاه خودرو در قیاس با مدت مشابه سال گذشته از رشد حدودا ۲۳ درصدی حکایت دارد.
خودروسازان خصوصی تا پایان شهریورماه ۹۸ در مجموع ۱۴ هزار و ۴۸ دستگاه خودرو تولید کرده بودند.
بر اساس آمار وزارت صمت، مدیران خودرو در صدر شرکت های خصوصی قرار دارد که بیشترین تولید را به خود اختصاص داده است.
این خودروساز که تولید محصولات برند چینی چری را در دستور کار دارد توانسته در ۶ ماهی که از سال جاری گذشته در مجموع ۱۱ هزار و ۹۴۹ دستگاه خودرو تولید کند.
مدیران خودرو در همین مدت در سال گذشته تنها ۲ هزار و ۷۵۱ دستگاه خودرو تولید کرده بود. بنابراین این شرکت خودروسازی توانسته تولید محصولاتش را در بازه زمانی ذکر شده بیش از ۳۳۰ درصد افزایش دهد.
کرمان موتور که تولید محصولات دو برند چینی جک و همچنین برند کره ای هیوندایی را در دستور کار داشت در نیمه اول امسال ۴ هزار و ۱۸ دستگاه خودرو تولید کرده است. این میزان تولید در قیاس با مدت مشابه در سال گذشته از افتی در حدود ۵۳ درصد حکایت دارد.
کرمان خودرویی ها تا پایان شهریورماه سال گذشته ۸ هزار و ۶۲۳ دستگاه خودرو تولید کرده بودند.
به نظر می رسد بخشی از این افت تولید را باید در خروج برند کره ای هیوندایی از بازار خودروی کشور جست و جو کرد.
خودروسازی بهمن نیز توانسته با تولید ۵۱۲ دستگاه از محصولات خود تا پایان شهریور ۹۹ در جایگاه سوم جدول تولید خودروسازان خصوصی قرار گیرد.
این خودروساز تولید محصولات برند ژاپنی مزدا و همچنین دو برند چینی هاوال و بسترن را در دستور کار داشت.
با این حال بهمن خودرویی ها نیز مانند کرمان خودرویی ها افت تولید را در پایان نیمه اول امسال به نسبت مدت مشابه سال گذشته به نام خود به ثبت کرده اند. علت افت تولید بهمن خودرو نیز بی ارتباط به خروج برند مزدا و همچنین برند هاوال از بازار ایران نیست. بهمن خودرویی ها به طور کج دار و مریز تولید بسترن را در دستور کار دارند.
تیراژ کم خودروسازان خصوصی، مانع داخلی سازی قطعات
تعامل خودروسازان خصوصی با تولیدکنندگان قطعات در حالی به گفته کارشناسان محدود است که این موضوع دلایل مختلفی را شامل می شود که اصلی ترین آن اقتصادی نبودن همکاری در این بخش است.
قطعات خودروسازان خصوصی در قالب قرارداد تامین می شود
احمدرضا رعنایی اعلام کرد: با توجه به میزان همکاری قطعه سازان با خودروسازان بخش خصوصی و تامین قطعات مورد نیاز آن ها گفت: تامین قطعات خودروسازان بخش خصوصی با مشکل خاصی مواجه نیست و روند مناسبی دارد البته این مساله تامین تمام قطعات مورد نیاز را شامل نمی شود و مشروط به امکان تولید آنها در داخل است.سرمایه گذاری برای تیراژ پایین تولید به صرفه نیست
وی در همین زمینه با اشاره به تاثیر تیراژ تولید در سرمایه گذاری برای تولید قطعات این خودروها، ادامه داد: در شرایطی که تیراژ تولید خودروسازان بخش خصوصی عمدتا پایین است عملا سرمایه گذاری برای حجم کم تولید، مقرون به صرفه نیست به همین دلیل قطعه سازان تمایل به سرمایه گذاری بر روی قطعات خودروهایی را دارند که تیراژ قابل قبولی دارد بنابراین جریان تامین قطعات این بخش از خودروسازان خصوصی به همکاری و تمایل دو طرف باز می گردد.سخنگوی انجمن صنایع همگن نیرو محرکه وقطعه سازان خودرو کشور افزود: در حال حاضر قرارداد تامین قطعات خودروسازان بخش خصوصی که توانایی تولید آنها در داخل وجود دارد منعقد و به موقع توسط قطعه سازان تامین می شود.
به این ترتیب به نظر میرسد استراتژی رزمحسینی، وزیر صمت مبنی بر احیای این شرکتها برای ساماندهی و مدیریت بازار خودرو و همچنین شکست انحصار دو خودروساز با توجه به بنیه تولیدی این شرکتها سخت یا حتی ناممکن باشد. از سوی دیگر وزیر صمت اگر چه بر تقویت خصوصیها تاکید زیادی دارد اما در اظهارنظرهای خود مسیر یا راهی برای حضور دوباره این بخش در بازار خودرو عنوان نکرده و تنها تقویت خصوصیها را خواستار شده است.
واکنش کاربران
منبع:
1.تسنیم / وزیر صمت: بازار خودرو از انحصار دو خودروساز کشور خارج شود
2.دنیای اقتصاد / شریک خودرویی در راه ایران؟
3.قطعات خودرو / تیراژ کم خودروسازان خصوصی، مانع داخلی سازی قطعات
4.ئنیای اقتصاد / رشد تولید خودروسازان خصوصی
** درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.