این روزهای که اتفاقات هولناکی توجه مردم را به سمت پدیده سگهای ولگرد و حامیان آنها جلب کرده، بد نیست نگاهی دقیقتر به این مسئله داشته باشیم و از نظرات مردممان هم آگاه بشویم. مخالفت با حضور سگهای بدون صاحب و بدون کنترل در سطح شهرهای بزرگ و کوچک دلایل عقلی، علمی و اجتماعی دارد در حالی که عده ای در مقابل آن، با تکیه صرف به احساسات و گاهی اوقات با لجبازی ها کار را بر مسئولین و نحوه تصمیم گیری آنها سخت کرده است.
این بدین معنی نیست که هیچکس نباید در این موضوع و امثال آن حرف بزند و واکنشی نداشته باشد، بلکه باید با همفکری و طرح ایده های صحیح و علمی آنها را کنترل کرد. متاسفانه در کشور ما بسیاری از مشکلات در میان قطب بندی های جامعه سردرگم می شوند و کسی نیست با رفتار عاقلانه مشکلات را حل کند. مشکلات اجتماعی باید جزو مهمترین دغدغه های ما باشد که رفع آن به شراکت و کمک و همدلی برای پیدا کردن راه حل نیاز دارد.
دلایل مخالفت کارشناسان با غذارسانی به سگهای ولگرد چیست؟
غذارسانی سازمان‌یافته به سگهای ولگرد یکی از دلایل اصلی افزایش جمعیت بی‌رویه آنها است که به بزرگتر شدن ابعاد معضل سگهای ولگرد دامن زده است. کارشناسان و دوستداران حیات وحش معتقدند که غذارسانی به سگهای ولگرد که در سال‌های اخیر به دلیل تبلیغات گسترده افرادی ناآگاه در فضای مجازی, به شدت افزایش یافته است, نه‌تنها اقدامی دوستانه محسوب نمی‌شود بلکه به شدت برای محیط زیست و جامعه انسانی خطرساز است.
سگهای ولگرد تهدید جدی برای جامعه انسانی تلقی می‌شوند و آمار حمله آنها به انسان‌ها در همه نقاط جهان در حال افزایش است. در ایران نیز تنها در استان هرمزگان 905 مورد از حمله سگها به شهروندان از ابتدای سال 1400 ثبت شده است. بر اساس آمار وزارت بهداشت سالانه 50 نفر در اثر گازگرفتگی توسط سگها می‌میرند و حمله سگ ولگرد به یک کودک 5 ساله در بابل نیز که هفته گذشته اتفاق افتاد نمونه دردناکی از عواقب غذا دادن به سگهای ولگرد و افزایش جمعیت آنهاست.
سگهای ولگرد جایگاهی در طبیعت ندارند و زمانی که وارد چرخه طبیعت می‌شوند باعث نابودی حیوانات بومی آن منطقه می‌شوند و زیستگاه‌های طبیعی را ناامن می‌کنند. ورود آنها به مناطق حفاظت شده که گونه‌های نادر در آنها زندگی می‌کنند باعث نابودی تنوع زیستی می‌شود. در سال‌های گذشته 17 مورد گزارش از حمله سگها به یوزپلنگ ثبت شده است. همچنین حمله گله‌ای سگها به خرس, قوچ و میش نیز آسیب زیادی به تنوع زیستی کشور وارد کرده است.
در حالی که غذا دادن به سگهای ولگرد در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی قانونا ممنوع شده است و در فرانسه, کانادا, نروژ و بریتانیا این کار جرم محسوب می‌شود, شاهد آن هستیم که در ایران غذا دادن به سگهای ولگرد روزانه در حال افزایش است و هر روز کمپین جدیدی برای غذا دادن به سگها راه‌اندازی می‌شود. به نظر می‌رسد که عدم آگاهی مردم و افراط یک سری از انجمن‌های حمایت از حیوانات اصلی‌ترین دلایلی است که غذارسانی در کشور ما همچنان ادامه دارد.
کارشناسان حیات وحش به منظور آگاهی رسانی به مردم 5 دلیل علمی را برای عدم غذارسانی به سگهای ولگرد مطرح کرده‌اند که این دلایل به شرح زیر است:
1. وجود بیش از 15 مورد بیماری مشترک بین انسان‌ها و سگها که در صورت زیاد شدن جمعیت سگها به دنبال غذارسانی به آنها, احتمال وقوع این بیماری‌ها به انسان افزایش پیدا میکند. غذا دادن به سگها باعث می‌شود تا ترس آنها از انسان بریزد و سگها هرچه بیشتر به جامعه انسانی نزدیک شوند که این نزدیکی خطر سرایت بیماری‌ها را بیش از پیش میکند.
بیماری‌های مشترک بین انسان و سگ عبارتند از: سالمونلوز, سارقوپتیک, تب مالت, کامپیلوباکتریوز, کاپنوسیتوفاگا, کوره کک, کریپتو, عفونت کرم‌های قلاب‌دار, بیماری‌های ناشی از باکتری استافیلوکوکوس اورئوس, لپتوسپیروز, طاعون, هاری, عفونت کرم حلقوی, عفونت تیک تیپ.
2. سگهای ولگرد با افزایش جمعیت خود در طبیعت رها می‌شوند و برای تامین نیاز غذایی خود به سایر گونه‌های حیات وحش حمله می‌کنند. حضور سگها در زیستگاه‌ها تهدیدی برای سایر گونه‌ها محسوب می‌شود و منطقه را برای آنها ناامن میکند. همچنین این سگها که گوشتخوار هستند رقیب غذایی گوشتخواران بومی حیات وحش ایران از جمله پلنگ, یوزپلنگ, خرس قهوه‌ای و ..., محسوب می‌شوند.
3. تولید مثل سگها با گرگ‌ها گونه گرگاس را به وجود می‌آورد. گرگاس یا گرگی، حیوانی است که از ترکیب گرگ و سگ به وجود می‌آید و خطرناک‌تر از سگ و گرگ است و علاوه بر این هیچ ترس و واهمه‌ای هم از انسان ندارد. گرگاس‌ها برخلاف گرگ‌ها از همان بدو تولد خوی درندگی دارند و به واسطه اینکه نیمی از نژاد خود را از سگها گرفته‌اند در صورت حمله به گله‌ها و روستاها, سگهای نگهبان و سگهای گله مقاومتی از خود در برابر آنها نشان نمی‌دهند.
4. سگهای ولگرد پس از مدتی مانند گرگ‌ها گله تشکیل می‌دهند که با تشکیل گله قدرت آنها بیشتر می‌شود و مقابله با آنها در صورت حمله به انسان و یا سایر گونه‌های حیات وحش دشوارتر خواهد شد.
5. افزایش جمعیت سگها خسارات اقتصادی زیادی را به واسطه هزینه عقیم کردن, واکسیناسیون, ایجاد مراکز نگهداری سگ, اثر منفی آنها در صنعت توریسم و درمان بیماری‌های ناشی از سگها برای کشورها ایجاد میکند.
حمله به کودک برای دفاع از سگها
یه بچه بخاطر ترس از حمله‌ی سگهای ولگرد با خودش چوب حمل کرده بعد دو حامی سگ بهش فحاشی میکنن و قصد کتک زدنش رو دارن!
حمایت شبکه های معاند از قانون شکنی و بی نظمی اجتماعی به هر نحو...!
شبکه های معاند که خودشان در کشورهای اروپایی مطیع محض قوانین سختگیرانه در مورد سگ گردانی هستند برای ابزار مخالفت با جمهوری اسلامی قواعد عقلی و اجتماعی و انسانی را زیر پا گذاشته تا در نوکری اربابان خود بیش از پیش خود را فاقد شعور انسانی نشان دهند. آنها تخلفات برخی شهروندان را دلسوزی و حیوان دوستی می دانند و چشمشان را بر روی آسیب های متعدد هنجارشکنی می بندند. آنها ایرانی می خواهند که در مشکلات متعدد هر چه که باشد، غرق باشد تا اربابانشان مدال نوکری و بردگی را زودتر بر گردن آنها بیاویزند.
مسئول مرگ این کودک کیست؟
یک عده که مثلا دلشون واسه این سگ ها میسوزه و یا با نیت دیگه ای حامیِ این سگ ها هستن اگه این بلا سر بچه ی خودتون بیاد بازم از این حرفا میزنید؛
ده روز پس از یک حادثه
هنوز ده روز از کشته شدن دو کودک نگذشته بود که حامیان #سگ_های_ولگرد به دامشهر قم رفتند و مانع جمع‌آوری سگهای حمله کننده به انسان و بیماری‌زا شدند...!
عدم حضور قانون...!
همیشه بهار: قانون باید حامیان سگهای ولگرد را به اتهام اخلال در امنیت شهروندان دستگیر و دادگاهی کند. چند کودک دیگر باید قربانی شوند تا از حمایت سگ به حمایت از انسان روی بیاورید ؟؟
تصورات غلط....!
دانشجو خبرنگار: برخی ها گفتند که اگر با #سگ ها درست رفتار کنیم کاری به کار انسان نخواهند داشت و به نوعی والدین اون دو کودک کشته شده رو مقصر دونستند! لذا پیشنهاد میکنم این کلیپ که مربوط به کشورهای اروپایی هست رو تا آخر نگاه کنند؛
دلایل علمی نجس بودن سگ
بحران سگ های ولگرد در ایران، زنگ خطر برای مردم...!
بیماری هایی که با سگ انتقال پیدا میکند...
دختر مشهدی: از نظر شما سگ نجس نیست؟! باشه این به کنار.. ولی از بیماری‌هایی که از طریق سگ به انسان منتقل میشه خبر داری؟
آموزش سگ شدن در غرب
پس از آموزش چگونه سگ باشیم وارد میدان میشن تا بتونن خودشونو محک بزنن و ببینند با موفقیت تونستند سگ باشن یاخیر ، خداییش ببینید سیر رشد و ترقی غرب بیچاره لیبرال به کجا رسیده. بدبخت تر از اینا غربزده هایی هستند که کعبه آمالشون غرب متوحش و عاری از انسانیت است.
سقوط انسانیت با فرهنگ غربی این شکلیه
واقعا سگ شرافتش بیشتر از این انسان‌های اسیر شیاطین هست؛
ترفندی برای مقابله
محمد: مسئولین که به فکر بحران #سگ_های_ولگرد نیستند، سگها اومدن سمتتون ازین کارا کنید شاید فرجی شد؛
هنگام مواجه شدن با سگ ولگرد چه کار هایی انجام دهیم؟
.jpg "پدیده سگهای ولگرد، سگ گردانی و نظر کاربران فضای مجازی")
نظر کاربران شبکه های اجتماعی...
.png "پدیده سگهای ولگرد، سگ گردانی و نظر کاربران فضای مجازی")
.png "پدیده سگهای ولگرد، سگ گردانی و نظر کاربران فضای مجازی")
.png "پدیده سگهای ولگرد، سگ گردانی و نظر کاربران فضای مجازی")
وقتی سگهای بی‌صاحب، صاحب جان‌ها می‌شوند!
حمیدرضا جلالی: علی جان، بر گلویم خنجری است که هر دم نفسم را می‌گیرد، گلوی تو دریده شد، اما اینجا نفس‌های من از شدت درد و وحشت تو، آن دم که پوست و گوشت لطیفت زیر دندان‌های حیوانی درنده تکه‌تکه شد، بند آمده است.
نفرین بر زمان ـ آن لحظه که تو را برای بازی به کوچه کشاند و نفرین بر کوچه که زمین را از خون پاک و معصومت سیراب کرد. علی جان! گلوی تو دریده شد اما، خنجر بر قلب من فرود آمد، نفس تو گرفته شد لیک، جان من از تنم پرکشید، نگاهم تشنه چشمانت است و تنم در حسرت به آغوش کشیدنت می‌سوزد. علی جانم! اینجا دیگر جای زندگی نیست، روزها جای خالی تو در «خانه» بیداد میکند و شب‌ها صدای سگهای ولگرد در «کوچه»، جانم را هر دم می‌ستاند!
حس بودنت قشنگ‌ترین حس دنیا بود، اما حادثه رفتنت، تلخ‌ترین خاطره در این کوچه و دیار شده است، تو فرصت ناب زندگی بودی، دلم بی‌وقفه بهانه‌ات را می‌گیرد. قاتل تو کیست؟ انتقامت را از که بگیرم تا که آرام شوم؟ بازی! کوچه! زمان! سگ! تو چرا باید قربانی خشم سگهای ولگرد شوی، مگر مادرت مُرده بود؟ تو را گم کرده‌ام و همچون دیوانه‌ای سرگردان، پیاپی در جستجویت، از این کوچه به آن کوچه می‌گردم و لحظه‌های خالی از بی‌تو بودن را نفرین میکنم.
ـ دامشهر قم ـ آری، دامی شده است برای کودکانی که باید قربانی سگها شوند، مهدی قربانی شود، علی قربانی شود، اما آنجا ـ در آن‌سوی کوچه پس‌کوچه‌ها ـ در آن‌سوی مرزها حامیان دروغین حیوانات، حاضرند علیها قربانی شوند و آنها با دادن تنها تکه‌ای نان به سگها، مدعی حمایت از حیوانات شوند...
کودک چهارساله بیرجندی، نوجوان ۱۷ ساله اهوازی، دختر چهار ساله کرجی، پسر ۴ ساله و ۶ ساله قمی و... کودکان بی‌گناهی هستند که طی چند ماه اخیر بر اثر حمله سگها جان خود را از دست داده‌اند.
افزایش روزافزون سگهای ولگرد در شهرها امروزه به یکی از تهدیدات جدی برای جان انسان‌ها تبدیل شده، حضور سگهای ولگرد علاوه بر ایجاد ترس و وحشت در بین مردم، موجب پدید آمدن چهره ناخوشایندی در شهرها نیز شده است.
ثبت بیش از 2 هزار حیوان‌گزیدگی در اراک
به گفته کارشناس مبارزه با بیماری‌های واگیردار مرکز شهرستان اراک یکی از آثار افزایش سگهای ولگرد در شهرها، افزایش موارد حیوان گزیدگی است که در سال گذشته بیش از دو هزار حیوان گزیدگی در شهرستان اراک به ثبت رسیده است.
مجید فراهانی در این رابطه به خبرنگار فارس در اراک می‌گوید: در بحث حیوان‌گزیدگی یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌ها، بیماری هاری است که بر اثر گزش سگ مبتلا به هاری، به انسان منتقل می‌شود. وی می‌افزاید: با توجه به کشندگی صد درصد بیماری هاری، رسیدگی سریع به حیوان گزیدگی در دستور کار مراکز بهداشت قرار دارد و مراکز بهداشت در این زمینه به عنوان اورژانس بهداشت عمل می‌کنند.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های واگیردار مرکز شهرستان اراک با بیان اینکه تهیه واکسن حیوان گزیدگی در هر دوره بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار اعتبار نیاز دارد، بیان میکند: کسانی که دچار حیوان گزیدگی می‌شوند باید بین سه تا چهار دز واکسن دریافت کنند که تأمین این میزان واکسن اعتبارات هنگفتی را می‌طلبد.
فراهانی با اشاره به اینکه در دنیا هیچ دارویی برای نجات افراد مبتلا به هاری وجود ندارد و تمام افرادی که بر اثر حمله حیوان به این بیماری دچار می‌شوند، جان خود را از دست می‌دهند، می‌گویند: بالای ۹۰ درصد انتقال بیماری هاری به انسان توسط سگ صورت می‌گیرد، این در حالی است که افزایش سگهای ولگرد می‌تواند زنگ خطری برای این بیماری باشد.
افزایش سگهای ولگرد زنگ خطری برای افزایش مرگ و میر ناشی از هاری است
وی مسئله سگهای ولگرد را یکی از مشکلات عمده در شهرها دانسته و می‌افزاید: به شهروندان توصیه می‌کنیم از دادن غذا به سگهای ولگرد خودداری کنند، چراکه این مسئله افزایش زاد و ولد آنها را به همراه داشته و موجب ازدیاد جمعیت آنها می‌شود، شهروندان در صورتی که به سگ غذا می‌دهند نباید غذا را با دست در دهان آنها گذاشته و یا اقدام به نوازش سگ‌هاکنند، بلکه باید تا حد امکان از اقداماتی که موجب تحریک سگها می‌شود.
از جمله نگریستن به چشمان سگ و یا تکان دادن دست خود خودداری کنند و در صورت مشاهده سگهای ولگرد که رفتاری مشکوک دارند، بی‌حرکت ایستاده و چنانچه وسیله‌ای در دست دارند آن را به سمتی پرتاب کنند تا از این طریق حواس سگ را پرت کرده و فرصت فرار داشته باشند.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های واگیردار مرکز شهرستان اراک می‌افزاید: در مواردی که سگ به انسان حمله میکند، افراد باید سر و گردن خود را در بین پاها نگه دارند تا آسیب کمتری به سر وارد شود و چنانچه مورد گزش سگ قرار گرفتند بلافاصله محل آسیب را با آب و صابون به مدت ۱۵ دقیقه شسته و ظرف ۲۴ ساعت به مراکز بهداشت مراجعه کنند و از بستن محل زخم مگر در موارد شدید خونریزی، به‌شدت پرهیز کنند.
فراهانی با بیان اینکه بر اساس آمار موجود اکثر قربانیان سگ‌گزیدگی افراد بین ۱۰ تا ۳۰ سال هستند، ادامه می‌دهد: متأسفانه کودکان به دلیل عدم دفاع از خود و داشتن جثه کوچک بیشترین قربانیان سگ گزیدگی هستند. وی تصریح میکند: در حال حاضر سه مرکز واکسیناسیون هاری در مرکز بهداشت اراک، بیمارستان ولی‌عصر و شهر داودآباد وجود دارد که مرکز بیمارستان ولی‌عصر از صبح‌‌ها تا 8 شب خدمات‌دهی دارد.
کارشناس مبارزه با بیماری‌های واگیردار مرکز شهرستان اراک نگاه احساسی به غذادهی به سگها را تفکری غلط دانسته و می‌گوید: غذادهی به سگهای ولگرد موجب ازدیاد آنها شده و تبعات بسیار منفی برای جامعه به همراه دارد، این در حالی است که در بسیاری از کشورها غذادهی به حیوانات رها شده در خیابان با جریمه‌های سنگینی همراه است، اما در کشور ما برخی با روش غلط غذادهی به حیوانات موجب ازدیاد جمعیت آنها شده که آثار آن در قربانی شدن کودکان بی‌گناهی که اخیراً در قم جان خود را از دست داده‌اند، قابل مشاهده است.
مشاهده 3 مورد بیماری هاری در سگها
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی اداره کل دامپزشکی استان مرکزی نیز به خبرنگار فارس در اراک می‌گوید: از ابتدای سال جاری تاکنون ۶ هزار و ۳۸۵ مورد واکسیناسیون هاری در استان انجام شده که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به ۲۵ هزار مورد برسد.
مهدی خان‌محمدی می‌افزاید: در سال گذشته نیز ۲۰ هزار و ۳۲۲ مورد واکسیناسیون هاری در استان انجام شد. وی تصریح میکند: تاکنون ۳ مورد بیماری هاری سگ در استان شناسایی شد که هر سه مورد معدوم شده‌اند.
رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی اداره کل دامپزشکی استان مرکزی با بیان اینکه واکسیناسیون سگها به منظور پیشگیری از بروز بیماری‌های مشترک انسان و حیوان و کاهش بیماری‌زایی سگها انجام می‌شود، بیان میکند: دامپزشکی مسئولیت واکسیناسیون سگهای جمع‌آوری شده در پناهگاه اراک، سگهای گله و نگهبان را بر عهده داشته و تمام سگها را واکسینه میکند.
کاسبی افراد فرصت‌طلب به شیوه جمع‌آوری پول برای تامین غذای حیوانات
سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری اراک نیز در این رابطه به خبرنگار فارس می‌گوید: طبق بند ۱۵ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها جمع‌آوری سگهای بلاصاحب و حیوانات موذی بر عهده شهرداری است و سازمان مدیریت پسماند شهرداری اراک طی پانزده ماه گذشته حدود ۲ هزار و ۱۰۰ قلاده سگ بلاصاحب را به‌وسیله طعمه‌های غذایی زنده‌گیری کرده است.
مهدی فدوی با بیان اینکه جمع‌آوری سگهای بلاصاحب توسط اکیپ‌های زنده‌گیری سازمان مدیریت پسماند انجام می‌شود، می‌افزاید: با توجه به افزایش سگها، تعداد نیروها و همچنین شیفت‌های فعالیتی آنها دو برابر شده است.
وی با اشاره به اینکه سگهای بلاصاحبی که از سطح شهر جمع‌آوری می‌شوند با عقیم‌سازی در پناهگاه حیات به زندگی خود ادامه می‌دهند، بیان میکند: در یک ماه گذشته ۴۷ قلاده در پناهگاه توسط دامپزشک مورد تأیید اداره کل دامپزشکی استان عقیم‌سازی شده است که از این تعداد ۲۷ قلاده ماده و ۲۰ قلاده نر بودند.
سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری اراک با بیان اینکه مراقبت و عقیم‌سازی سگها، سالانه میلیاردها تومان هزینه به شهرداری تحمیل میکند، گفت: اما این سازمان بنا بر وظایف اجتماعی و انسانی خود تا به امروز با تمام توان این کار را انجام داده است.
فدوی اظهار میکند: متأسفانه هجمه‌هایی از سوی رسانه‌های بیگانه مبنی بر اعمال خشونت علیه حیوانات از جمله سگهای ولگرد صورت می‌گیرد که باعث شده عده‌ای از شهروندان به بهانه دفاع از حقوق حیوانات به مقابله با شهرداری برخاسته و شهرداری را متهم به کشتن حیوانات کنند، این در حالی است که چهار نقطه اراک به عنوان مرکز اصلی تجمع سگهای بلاصاحب در نظر گرفته شده که در این مرکز کار غذادهی به این سگها انجام می‌شود که حامیان حیوانات می‌توانند از این مراکز و نحوه نگهداری سگها اطلاع کسب کنند و فریب رسانه‌های بیگانه و افراد فرصت‌طلب را نخورند.
وی بیان میکند: گاها شاهدیم عده‌ای در فضای مجازی به بهانه غذادهی به حیوانات شماره‌حساب‌هایی را اعلام می‌کنند تا افراد برای خرید غذا برای حیوانات حمایت مالی کنند و از این طریق به کاسبی پرسودی دست پیداکرده‌اند که جای بسی تأسف دارد.
خط و نشان دستگاه قضا برای سگ گردانی
دادستان اراک نیز طی گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌ها با بیان اینکه شهرداری‌ها مکلف هستند نسبت به جمع‌آوری سگهای ولگرد با رعایت حقوق حیوانات اقدام کنند، اعلام کرد: با ترک فعل مسئولان در این زمین به‌شدت برخورد خواهد شد و چنانچه حادثه‌ای رخ دهد، مسؤول مربوطه باید پاسخگو باشد.
ربیع‌الله قربانی همچنین در خصوص پدیده سگ‌گردانی نیز اعلام کرد: اگر سگ گردانی، وسیله تهدید علیه بهداشت عمومی و موجب برهم زدن نظم و ایجاد مزاحمت برای شهروندان شود، جرم است و صاحب آن باید تحت تعقیب قرار بگیرد، اگر فردی به عنوان مالک سگی در بین عموم مردم حیوان خود را ظاهر میکند و وسیله‌ی ایجاد مزاحمت و تهدید علیه بهداشت عمومی باشد، در صورت ارائه گزارش، دادگستری با قاطعیت برخورد خواهد کرد.
جولان سگها در کوچه پس کوچه‌های شهرها به یکی از جدی‌ترین معضلات شهری در اکثر استان‌های کشور تبدیل شده، به طوری که شهروندان به راه‌اندازی کمپین‌های متعدد در سامانه فارس من با عنوان تسریع در جمع‌آوری سگهای ولگرد از سطح شهرها خواستار حل این معضل شهری شدند.
متاسفانه دلسوزی‌های ناآگانه و بی‌جا، ترویج فرهنگ غلط غذادهی و ترحم به سگها و گربه‌های بلاصاحب از سوی به اصطلاح حامیان حیوانات، موجب افزایش روز افزون جمعیت آنها شده که این مسئله خود آسیب‌های فراوانی اجتماعی را رقم زده است که نمونه‌های آن را در مرگ اخیر دو کودک کم سن و سال در استان قم و پیش از آن در استان‌های اهواز، مازندران، بیرجند و... بر اثر حمله سگها شاهد بودیم.
وجود سگهای ولگرد در سطح خیابان‌ها نه تنها موجب ترس و نگرانی شهروندان شده، بلکه جولان آنها در معابر شهری موجب کریح شدن چهره شهرها شده است که لازم است مقابله با افزایش جمعیت سگهای بدون صاحب که مهمترین تهدید کننده سلامت و امنیت شهروندان به شمار می‌رود، با جدیت از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط دنبال شود.
قوانین سختگیرانه کشورهای مختلف برای «سگ‌گردانی»+جزئیات
.jpg "پدیده سگهای ولگرد، سگ گردانی و نظر کاربران فضای مجازی")
کشورهای توسعه‌یافته قوانین بسیار سختی درباره سگ‌گردانی وضع کرده و معمولا هیچ سگ واکسینهنشده بدون صاحب وجود ندارد و سگهای ولگرد بلافاصله زنده‌گیری، واکسینه، عقیم و واگذار می‌شوند.
تسنیم نوشت: در کشورهای توسعه‌یافته، قوانین سختی درباره سگ‌گردانی وجود دارد؛ در این کشورها معمولاً هیچ سگ بدون صاحب واکسینهنشده وجود ندارد و در صورت مشاهده سگ بدون صاحب در شهر، سگها بلافاصله زنده‌گیری, واکسینه, عقیم و واگذاری می‌شوند؛ اگر سگ زنده‌گیری‌شده از نظر سلامتی، شرایط نگهداری را نداشته باشد, با نظر پزشک با استفاده از روش یوتانایز (مرگ بدون درد)، به عمرش پایان داده می‌شود.
متأسفانه به‌خلاف این کشورها, در کشورمان قانون جامعی درباره سگهای ولگرد یا سگهای خانگی وجود ندارد و ازدیاد سگها به‌ویژه سگهای ولگرد در کشور در حال تبدیل به یک فاجعه ملی است؛ متأسفانه در کشورمان هر روز شاهد اخبار حمله سگهای ولگرد به کودکان و حتی بزرگسالان هستیم و روزی نیست که خبری مبنی بر حمله سگهای ولگرد به شهروندان شنیده نشود!
نمونه اخیر این حوادث تلخ، مرگ دو کودک در قم, مرگ یاسین ۴.۵ساله در بیرجند, مرگ استاد دانشگاه آزاد واحد اهواز به‌واسطه حمله سگهای ولگرد و صدها مورد دیگر از این دست بوده است.
جدای از سگهای ولگرد, حضور سگهای خانگی نیز در پارکها و محل بازی کودکان معضل بزرگ دیگری برای شهروندان است؛ بارها شاهد حمله این سگها به کودکان یا شهروندانی هستیم که قصد دویدن یا حضور در پارک را دارند که این امر تا امروز لطمات شدید جسمی و روحی را برای شهروندان به‌همراه داشته است.
همچنین مدفوع و ادرار کردن سگها در معابر عمومی و پارکها نیز می‌تواند منجر به انتقال و بروز انواع بیماری‌های خطرناک به‌ویژه در کودکان شود؛ جالب اینجاست که این تعرض به حریم پارکها در صورتی است که هیچ فضای سبزی در کشور نیست که تابلوی "ورود سگ ممنوع" در آن نصب نشده باشد!
با توجه به موارد مذکور و همچنین این موضوع که بخشی از ازدیاد سگهای ولگرد به‌واسطه رها کردن همین سگهای خانگی در معابر و مناطق مختلف توسط صاحبانشان انجام می‌شود, حکایت از آن دارد که ما در کشورمان به‌شدت نیاز به وضع قوانین سختگیرانه چه در بحث سگهای ولگرد و چه در بحث نگهداری از سگ و سگ‌گردانی داریم. در ادامه این گزارش، به بررسی قوانین سختگیرانه در کشورهای مختلف جهان درباره نگهداری از سگها و سگ‌گردانی می‌پردازیم.
۱. هلند
کشور هلند الگوی مقابله با سگهای ولگرد محسوب می‌شود و در زمان حاضر هیچ سگ بدون صاحبی در خیابان‌های شهرهای مختلف این کشور یافت نمی‌شود؛ دولت هلند در یک بازه زمانی، غذا دادن به سگهای ولگرد را ممنوع کرد و هزینه عقیم‌سازی سگها را به‌عهده گرفت؛ در این کشور به‌سرپرستی گرفتن سگها نیز قوانین سفت و سختی دارد به‌عنوان مثال، صاحبانی که به هر دلیل سگهای خود را در خیابان رها می‌کنند با جریمه زندان مواجه می‌شوند و به نگهداری از سگ نیز مالیات تعلق می‌گیرد!
همچنین در این کشور برای صاحبانی که از عقیم کردن یا واکسیناسیون حیوان خانگی خود سر باز می‌زنند, جریمه‌ای معادل ۳ سال زندان و ۱۶ هزار دلار جریمه مالی در نظر گرفته شده است!
۲. انگلستان
در این کشور، فروش توله سگ و گربه از سوی فروشگاه‌های حیوانات و سایر دلالان که فاقد مجوزهای لازم باشند، ممنوع است و کسانی که قصد خرید یا به‌عهده گرفتن سرپرستی حیواناتی خانگی را دارند که کمتر از ۶ ماه از عمرشان گذشته باشد، باید حیوان مورد علاقه خود را مستقیماً از پرورش‌دهنده آن حیوان یا مراکز رسمی نجات حیوانات خانگی خریداری کنند.
بر اساس قوانین انگلیس، مدفوع کردن سگ در معابر عمومی و عدم پاک‌سازی آن توسط صاحب سگ, شخص را با جریمه مالی ۸۰پوندی رو‌به‌رو میکند! در انگلستان سگ‌گردانی در پارک‌های عمومی بدون استفاده از قلاده ممنوع است؛ بر اساس قوانین این کشور، سگ‌هایی که رفتار خطرناکی دارند، توقیف می‌شوند و صاحبان آنها تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.
در انگلیس در مواردی که قاضی احساس کند که یک سگ برای عموم خطرناک است، حتی می‌تواند حکم به نابودی آن دهد و سالانه ۳ هزار سگ در این کشور "یوتانایز" می‌شوند. علاوه بر این، مجازات‌هایی نیز برای مواردی که سگ به فردی حمله کند وجود دارد؛ منظور از حمله، شرایطی است که سگ موجب وحشت یک شهروند شود لذا در صورتی که رفتار یک سگ پرخاشگرانه باشد حتی در صورتی که کسی را گاز نگیرد، صاحب آن مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
بر این اساس، مجازات آن حداکثر تا ۶ ماه حبس و جریمه نقدی ۵۰۰۰پوندی است؛ اگر سگ به یک شخص حمله کند و به او آسیب برساند، صاحب آن با مجازاتی تا دو سال حبس و جریمه‌ای ۵۰۰۰پوندی مواجه خواهد شد؛ اگر سگ به حیوان خانگی شخص دیگری حمله کند و صدمه‌ای به آن وارد کند، صاحب سگ تا سقف ۱۰۰۰ پوند جریمه خواهد شد و در صورتی که این امر عمدی تلقی شود، جریمه آن می‌تواند تا ۲۵۰۰ پوند افزایش یابد.
۳. نروژ
این کشور یک قانون ۴۰بندی برای نگهداری‌ها سگها دارد؛ در بند سوم از قوانین نگهداری سگ در کشور نروژ آمده است؛ "نگهدارنده سگ باید نشان دهد که از صدمه‌زدن سگ به انسان‌ها، حیوانات، اموال و اشیا جلوگیری میکند و شخص باید مطمئن شود که سگ یا سگ‌هایش هیچ ضرر غیرقابل توجیه به مردم، طبیعت و سایر منافع نخواهد داشت. او باید به‌ویژه از ایجاد ناامنی توسط سگ برای دیگران پیشگیری کند."
در بند چهار از این قانون آمده است؛ "سگها تنها زمانی می‌توانند بدون قلاده رها شوند که صاحب سگ کنار آن مراقبت کامل را انجام دهد یا سگ در حصاری که آن را از محل رفت‌وآمد عمومی جدا میکند، قرار داشته باشد. هر کس که سگ را می‌گرداند باید قادر به کنترل آن باشد و مطمئن شود که سگ به حمله، پریدن و دنبال‌کردن افرادی که این کارها آزارشان می‌دهد، اقدام نمی‌کند. اگر سگی چنین عادت‌هایی دارد، باید همواره در محل رفت‌وآمد عمومی دارای قلاده باشد."
بنابر این در قوانین نروژ، مورد اول در مورد سگ‌هایی که حتی با حرکات خود مردم را آزار می‌دهند، صدق نمی‌کند، چه برسد به گازگرفتن! یعنی آنها همه جا باید با مهار و قلاده گردانده شوند. در همین بند باز هم در مورد برخورد سگها با کودکان سخت‌گیری بیشتری شده و آمده است که نه‌تنها باید قلاده داشته باشند، بلکه تأکید شده است که "با مهار به‌سمت صاحب آن کشیده شوند و نگه داشته شوند تا کودکان دور شوند زیرا ممکن است کودکان یا والدین‌شان به‌اشتباه برای بازی به سگ نزدیک شوند."
در بند ۵، ۶ و ۷ علاوه بر آنچه گفته شد، سخت‌گیری‌های بیشتری برای نگهداری از سگ و مراقبت شدید از آن برای پیشگیری از آزار رساندن به دیگران، اشیا و حیوانات اعمال شده است به‌ویژه در ورودی ساختمان‌ها، اماکن مسکونی، مراکز خرید، پارکها، آرامستان‌ها، نزدیک مدارس و مهدکودک‌ها و ورزشگاه‌ها، مسیرهای پیاده‌روی و اسکی، محل عبور یا نگهداری از حیوانات اهلی و محل چرای گوزن شمالی.
در قوانین کشور نروژ، صاحب سگی که از بندهای مذکور تخطی کند، تا ۶ ماه زندان در نظر گرفته می‌شود، علاوه بر همه جریمه‌هایی که برای حبس و انتقال سگ به پلیس پرداخت میکند یا هزینه‌ای که بابت صدمه سگ به افراد، حیوانات، اموال و اشیا می‌پردازد؛ تأکید شده است که مهم نیست اتفاقی که افتاده است "عمداً یا بر اثر بی‌توجهی" بوده باشد! همچنین برای کسی که به‌نحوی اجازه اجرای مفاد این قانون و جلوگیری از ضررهای سگش به انسان‌ها و حیوانات را نمی‌دهد، قاضی می‌تواند تا ۶ ماه حبس در نظر گیرد.
۴. آمریکا
در ایالات متحده, سگ در معابر عمومی یا پارک‌هایی که استفاده آن برای عموم آزاد است، حق تردد بدون قلاده را ندارد. این قانون عاملی است تا از گاز گرفتن سگ جلوگیری شود و از بروز خطر برخورد سگها با اتومبیل جلوگیری کند. قانون جمع‌آوری مدفوع سگ در برخی از ایالت‌های آمریکا وضع شده است و بر اساس آن صاحب حیوان باید مدفوع سگ خود را از کوچه‌ها یا پارکها جمع کند؛در آمریکا کسانی که این کار را انجام ندهند بین ۲۵ تا ۱۰۰۰ دلار جریمه می‌شوند.
در این کشور ورود سگها در برخی از مکان‌ها مانند هتل‌ها و رستوران‌ها ممنوع است و در صورت ورود سگ توسط صاحبان آنها و ورود خسارت باید علاوه بر جبران خسارت، جریمه آن را نیز پرداخت کنند. در این کشور قانونی به‌نام "قانون صدا" وجود دارد؛ این قانون برای سگ‌هایی است که صاحبان آنها ساعت‌ها در خارج از خانه مشغول کار کردن هستند و سگ آنها شروع به پارس کردن میکند، در این قانون بعد از شکایت همسایه‌ها در مرحله اول از صاحب سگ تعهد کتبی جهت کنترل "پارس سگ" می‌گیرند! و اگر سگ همچنان به پارس کردن ادامه دهد، سگ را به بازداشتگاه حیوانات پرسروصدا منتقل می‌کنند و بعد از آموزش، سگ را به فرد دیگری می‌دهند.
۵. قطر
بر اساس قوانین کشور قطر به‌طور کلی سگ‌گردانی در مکان‌های عمومی از جمله پارکها و سواحل ممنوع است و در این قانون برای همراهی و پرسه زدن و راه رفتن با هرگونه حیوانات و موجودات خطرناک در مکان‌های عمومی تا ۳ سال حبس یا ۱۰۰ هزار ریال قطر جریمه تعیین شده است!
همچنین در قطر برای نگهداری از سگ نیز مجوزهای سختگیرانه وجود دارد و برای نگهداری سگ باید از اداره دام، شهرداری و وزارت محیط زیست مجوز دریافت کرد و مراحل واکسیناسیون، چک‌آپ، قرنطینه و گرفتن برچسب و چیپ‌ست شناسایی برای نصب را دریافت کند.
۶. ترکیه
کشور ترکیه که به بهشت سگها معروف است نیز قوانینی سختگیرانه برای سگ‌گردانی دارد که تعدادی از این قوانین پس از حمله ۲ سگ نژاد پیتبول به یک دختربچه ۴ساله تصویب شدند؛ در این کشور، سگ‌گردانی بدون استفاده از پوزه‌بند و قلاده ممنوع است و از ورود سگها به اماکن عمومی, پارکها و محل بازی کودکان به هر دلیلی جلوگیری می‌شود.
صاحبان سگهای خطرناک و پرخاشگر مانند پیتبول موظفند که سگهای خود را تحت نظر مراکز دامپزشکی معتبر, عقیم کنند و در صورتی که نسبت به انجام این کار اقدام نکنند، ۱۱ هزار لیر جریمه خواهند شد. خرید و فروش سگهای نژاد خطرناک نیز در ترکیه ممنوع است و در صورت مشاهده افراد خاطی تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
ورود سگها به پارک ممنوع/ برخورد با اراذل پارکها
سردار حسین رحیمی در این باره اظهار کرد: بر اساس طرحی، تمام کلانتری‌ها و یگان امداد را مکلف کردیم که بحث ایجاد یک فضای مناسب و برخورد با تمام عناصر آلوده کننده پارک و تفرجگاه‌ها را به طور جدی در دستور کار خود قرار دهند. وی ادامه داد: این طرح در دستور کار روزانه آنهاست و هر روز بالغ بر ۲ هزار پارک زیر نظر کلانتری و یگان امداد قرار گرفته است.
رحیمی با بیان اینکه در این طرح، پارکها از لوث وجود اراذل و اوباش، مزاحمان نوامیس، معتادان متجاهر و خرده فروشان مواد مخدر پاک خواهند شد، گفت: اخیرا با توجه به دستور جدیدی که صادر کردیم، بحث ورود سگ ها به پارک ها نیز مطرح شد؛ برخی با سگها به پارک وارد می‌شوند و رعایت نیز نمی‌کنند، به خصوص درباره سگهای بسیار بزرگ که حتی دیدن آن برای برخی رعب آور است. رسیدگی به این موضوع نیز در دستور کار قرار گرفته است که اعلام می‌کنیم ورود همه اینها به پارک ممنوع است.
فرمانده انتظامی پایتخت افزود: این اقدامات از نظر ما جرم محسوب می‌شود و جرم مشهود است که برخورد قانونی با این ها صورت خواهد گرفت. رحیمی درباره شیوه نظارت بر پارک و تفرجگاه ها نیز اظهار کرد: در برخی موارد که فضا اجازه می‌دهد همکاران با موتور و خودرو حضور خواهند داشت اما بیش از ۹۰تا ۹۵ درصد به صورت پیاده تردد می‌کنند که مردم با دیدن پلیس احساس آرامش کنند؛ همکارانم به صورت گشت های دو یا سه نفره در اغلب پارکها حرکت می‌کنند. این اقدام تا لحظه‌ای که مردم در پارکها حضور دارند و در حال استفاده هستند، استمرار خواهد داشت.
رئیس شورای شهر تهران: ممنوعیت ورود سگها به پارکها براساس قانون است
رئیس شورای اسلامی شهر تهران جزئیات حادثه سقوط کودک حدود ۵ ساله در چاهی واقع در منطقه ۱۵ را تشریح کرد و همچنین ممنوعیت ورود سگها به بوستان‌های شهر تهران را که از سوی نیروی انتظامی اعلام شده است براساس قانون خواند.
مهدی چمران پیش از آغاز هفتاد و هفتمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در جمع خبرنگاران در خصوص سقوط کودک پنج ساله در چاهی واقع در منطقه ۱۵ ضمن تسلیت به خانواده این کودک گفت: این کودک در بوستان در چاه سقوط نکرده بلکه رمپ و لوپی در کنار بزرگراه بسیج وجود داشته که اساسا محلی برای استراحت و رفت و آمد نیست. اگرچه قسمتی از آن چمن بوده اما بوستان و جای استراحت محسوب نمی‌شود بلکه بالعکس جای خطرناک و مسیر اتومبیل و حرکت خودروها بوده است که این اتفاق رخ داده است.
وی افزود: علت ریزش قناتی بوده که در ابتدا ۳۰ متر و بعدا به مرور به ۵۰ متر رسیده است. احداث رمپ و لوپ محل حادثه نیز مربوط به دهه ۷۰ است که متأسفانه در نهایت این اتفاق رخ داده است. رئیس شورای شهر تهران درباره انتشار اخباری مبنی بر بازداشت شهردار منطقه نیز گفت: خبر بازداشت شهردار منطقه صحت دارد و شهردار بازداشت شده است. البته هنوز وثیقه از سوی شهرداری تهران مورد قبول واقع نشده و اعلام شده وثیقه باید شخصی و نقدی باشد.
وی تأکید کرد: هنوز از طریق شورا مکاتبه‌ای در این خصوص انجام نشده است. بی‌تردید پس از فروکش کردن فضاسازی‌های خبری موضوع روشن و شفاف خواهد شد چرا که شهردار منطقه قصوری نداشته است. شب گذشته نیز عوامل آتش‌نشانی در محل حادثه وارد این قنات شدند و از فضای این قنات فیلمبرداری کردند. چمران درباره ممنوعیت ورود سگها به درون پارکها که از سوی نیروی انتظامی اعلام شده است نیز گفت: این قانون است و نیروی انتظامی نیز براساس قانون عمل کرده است.
تعداد سگهای بی‌صاحب تهران بیش از ۴۰۰ هزار قلاده است!/ معدوم‌سازی نداریم!
معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران درباره آمار سگهای ولگرد گفت: تعداد سگهای بدون صاحب در استان تهران بیش از ۴۰۰ هزار قلاده است! تاکید میکنم که در نقاهتگاه آرادکوه، اصلا معدوم‌سازی نداریم.
به گزارش تسنیم؛ شادی مالکی، معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران درباره آمار سگهای ولگرد در شهر تهران اظهار کرد: براساس آخرین برآوردها، تخمین زده می‌شود که بین 5 تا 6 هزار سگ بدون صاحب در شهر تهران داشته باشیم اما تعداد سگهای بدون صاحب در استان تهران بیش از 400 هزار قلاده است! البته بنابر دلایلی به ویژه رهاسازی سگها در اطراف تهران نمی‌توان آمار دقیقی از تعداد آنان ارائه کرد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه این سگها مبتلا به چه بیماری‌هایی هستند، گفت: به صورت کلی، حیوانات بدون صاحب که تحت تیمار فرد خاصی قرار نمی‌گیرند، مبتلا به بیماری‌هایی نظیر انگل‌های داخلی و خارجی، قارچ‌های پوستی و ... هستند البته باید بگویم در 4-5 ماه اخیر که مسئولیت رسیدگی به این حیوانات به سازمان مدیریت پسماند سپرده شده است، نمونه مشکوک به هاری در شهر تهران نداشتیم. اسناد قبلی نیز نشان می‌دهد که در 3 سال گذشته حیوان مبتلا به هاری در شهر تهران نداشتیم اما در استان تهران 2 نمونه مبتلا به هاری یافت شده است.
مالکی، غذادهی به حیوانات از سوی شهروندان را امری اشتباه دانست و گفت: درباره این موضوع، 2 نگاه وجود دارد، عموم مردم غذا دادن به حیوانات را امری نیکوکارانه می‌دانند اما بسیاری از کارشناسان محیط زیست و حیوات وحش معتقدند که غذا دادن به گونه‌هایی که در حال انقراض نیستند، کار درستی نیست. حیوانی که به صورت آزاد در طبیعت زندگی میکند باید بتواند غذایش را خودش به دست بیاورد. از سویی دیگر، غذا دادن به حیواناتی نظیر روباه، شغال، گرگ و ... باعث می‌شود که آنان به حریم شهرها و محل سکونت انسانی نزدیک شده و همین موضوع چالش‌های جدی را به وجود می‌آورد. برای مثال، روباه منبع بیماری هاری است و واکسیناسیونی که انجام می‌دهیم برای سگ‌هاست.
معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران تأکید کرد: از شهروندان درخواست می‌شود که به حیوانات غذا ندهند چرا که هرچه قدر در موضوع عقیم‌سازی فعالیت کنیم، تا زمانی که غذادهی داشته باشیم، جمعیت حیوانات رو به افزایش می‌رود.
وی درباره غذادهی به پرندگان نیز گفت: اغلب پرنده‌هایی که در اکوسیستم شهر تهران هستند، از حشرات تغذیه می‌کنند. غذا دادن به پرندگان از سوی شهروندان باعث می‌شود که آنان دیگر سراغ غذای اصلی خود نروند و همین موضوع باعث می‌شود که جمعیت حشرات نیز در تهران زیاد شود و مجبور می‌شویم برای کنترل حشرات هم هزینه کنیم.
مالکی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه حجم بالای پسماند غذا و سبزیجات در حاشیه تهران و میدان میوه و تره‌بار زمینه را برای تغذیه حیوانات بدون صاحب فراهم میکند، افزود: بله! این موضوع تاثیرگذار است؛ به ویژه آنکه چالش افزایش جمیعت موش‌ها را هم داریم. برهمین اساس، جلسات مختلفی را با اصناف داشتیم و مقرر شده است که جمع‌آوری دورریز غذا از رستوران‌های حاشیه شهر به صورت جداگانه انجام شود همچنین در میادین میوه و تره‌بار که عمده مشکل رشد جمعیت موش‌ها هست، نزدیک به 2-3 ماه است که سازمان مدیریت پسماند، پسماندها را از سطح شهر و میادین جمع کرده و اجازه نمی‌دهد که با پسماند شهری مخلوط شود.
معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران خاطرنشان کرد: این اتفاق باعث شده است که 5500 تن ضایعات میادین میوه و تره‌بار که معادل پسماند یک روز شهر تهران است، به آرادکوه نرود و تبدیل به کمپوست درجه یک یا خشکاله برای دامداری‌ها شود.
وی در واکنش به برخی ابهامات درباره غذا دادن به سگها از سوی برخی پیمانکاران برای از بین نرفتن شغل‌شان در شهرداری ادامه داد: بنابر قانون، شهرداری تهران وظایفی را برای مدیریت حیوانات بدون صاحب برعهده دارد. از جمله این وظایف احداث «نقاهتگاه آرادکوه» است که از سال 1392 در مساحت 10 هزار متر مربع تاسیس شده است. در این نقاهتگاه پیمانکارانی داریم که در فرآیند زنده‌گیری‌ها و اداره نقاهتگاه با شهرداری همکاری دارند، اما قرارداد شهرداری با آنان این‌گونه نیست که به ازای تعداد سگ تنظیم شده باشد که ازدیاد آنها به نفعش باشد!
مالکی درباره زنده‌گیری سگها و اقدامات پس از آن تصریح کرد: در ساعات ابتدایی صبح و غروب، عوامل زنده‌گیری ما براساس درخواست‌های مردمی به سطح شهر مراجعه کرده، سگهای بدون صاحب را جمع‌آوری کرده و به نقاهتگاه منتقل می‌کنند. به محض انتقال به نقاهتگاه، پروسه درمانی آنها آغاز می‌شود؛ در این بخش علاوه بر جدا کردن سگهای بیمار از سالم، واکسیناسیون و عقیم‌سازی را داریم. یکی از بهترین راهکارها برای کنترل جمعیت سگهای بدون صاحب، عقیم‌سازی آنهاست. تاکید میکنم که در این نقاهتگاه، اصلا معدوم‌سازی نداریم؛ سگهای بیمار تا جایی که ممکن باشد درمان می‌شوند و پس از طی کردن فرآیند درمان، پلاک‌گذاری شده و در قالب سگهای نگهبان، سگ گله و ... واگذار می‌شوند.
معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در پایان درباره نگرانی برخی از فعالان حیات وحش گفت: از آنان درخواست دارم به شهرداری اعتماد کنند؛ رویکرد شهرداری به هیچ وجه معدوم‌سازی سگها نیست. درب آرادکوه به روی همه حامیان حیوانات باز است و می‌توانند از آنجا بازدید کنند.
بحران سگ های ولگرد در ایران، زنگ خطر برای مردم / سگ ها را گرگ نکنیم!
لیلا مرگن: رشد جمعیت سگهای ولگرد در ایران، شانس ابتلا به هاری به‌عنوان بیماری کشنده‌ای که دنیا برنامه دارد آن را تا سال 2030 به طور کامل ریشه‌کن کند، در کشور افزایش داده است. حالا دیگر هاری مربوط مناطق روستایی و قطب‌های دامپروری به دلیل وجود سگهای گله نیست، بلکه همین چند هفته قبل، بیخ گوش پایتخت و در غرب تهران، دو مورد ابتلا به هاری گزارش شده است. هاری بیماری است که ویروس آن از طریق گزش حیوانات به انسان منتقل می‌شود و سگها مهمترین دلیل انتقال این بیماری به انسان هستند.
ایمان معماریان دامپزشک حیات وحش می‌گوید که ایران بعد از هند و چین با 1.3 و 1.4 میلیارد نفر جمعیت، سومین کشور دارای بییشترین میزان ابتلا به هاری است. این آمار وضعیت نابسامان افزایش جمعیت سگهای ولگرد در کشور را نشان می‌دهد اما گویا هیچ مطالعه مدونی درباره روند تحول جمعیت سگهای بلاصاحب وجود ندارد و دستورالعمل خاصی برای کنترل جمعیت آنها تدوین نشده است.
ایمان معماریان عنوان میکند که علاوه بر بیماری هاری که امکان انتقال آن از سگ به جمعیت‌های انسانی وجود دارد، سگهای ولگرد ممکن است به حیات وحش هم بیماری‌هایی را منتقل کنند. آن‌طور که ایمان ابراهیمی کارشناس حیات وحش نیز می‌گوید: در حال حاضر به نظر می‌رسد اختلاط بین جمعیت سگهای ولگرد و گرگ‌ها افزایش یافته و مشاهده گرگاس در ایران بیشتر شده است. به اعتقاد او اگر همین روند ادامه یابد، ناخالصی در گله‌های گرگ باقی خواهد ماند. به اعتقاد او مهمترین مشکل تولد گرگاس‌ها، نزدیک‌تر شدن آنها به جمعیت‌های انسانی است که می‌تواند شانس ابتلا به هاری و تعارضات بین این حیوان و انسان را افزایش دهد.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، کشورهای جهان قصد دارند تا سال 2030 به‌طور کامل بیماری هاری را ریشه‌کن کنند. هاری بیماری ویروسی خطرناکی است که از مسیر گزش حیوانات به انسان منتقل می‌شود و سگ یکی از مهمترین ناقل‌های بیماری است. فرد گزیده شده اگر به موقع خدمات درمانی دریافت نکند، بدون شک خواهد مرد و به همین دلیل، برنامه‌های گسترده‌ای در دنیا برای کنترل جمعیت و واکسینه کردن سگها برای مقابله با انتقال بیماری به جمعیت انسانی، در دست پیگیری است اما در ایران وضعیت چگونه است؟
اگر تا چند سال قبل بیماری هاری در اهالی روستاها که در تماس بیشتری با دیگر حیوانات اهلی و سگهای گله بودند، گزارش می‌شد، امروز به لطف برخی اقدامات نادرست از جمله غذادهی به حیوانات بدون صاحب، شانس ابتلا به هاری در مراکز استان‌ها و جمعیت شهری هم افزایش یافته است. همین چند هفته پیش، بیخ گوش پایتخت دو مورد هاری گزارش شد. این ۲ حادثه در شهرستان‌های ملارد و رباط کریم در غرب استان تهران رخ داد. یکی از این افراد یک مرد معتاد کارتن خواب بوده که با گزش سگ ولگرد به این بیماری مبتلا شد و دیگری نیز باغبانی بود که سگ نگهبان مبتلا به هاری او را گزیده بود.
این دو مورد زنگ خطری جدی برای ایران به حساب می‌آید چرا که نه تنها نشان‌دهنده نبود نظارت بر روی جمعیت سگهای ولگرد است، بلکه روشن می‌سازد که حتی سگهای گله هم به درستی واکسینه نمی‌شوند و ممکن است به زودی خسارات زیادی از ناحیه حمله سگها به انسان و ابتلا به هاری، به کشور تحمیل شود.
ایران سومین کشور مبتلا به هاری
ایمان معماریان دامپزشک حیات وحش درباره اثر غذادهی به سگهای ولگرد و گسترش ابتلا به هاری به «انتخاب» می‌گوید: طبق آماری که وزارت بهداشت در سال‌های گذشته اعلام کرده است، میزان گزش مخصوصا توسط سگها افزایش یافته است. بالای 70 درصد این گزش‌ها هم مربوط به سگهای بدون صاحب بوده است. آمار گزش‌ها به شدت در طول مدت 10 سال گذشته افزایش یافته است.
او ادامه می‌دهد: آماری که سازمان بهداشت جهانی هم ارائه داده است، نشان می‌دهد که بین سال‌های 2002 تا 2020 ایران سومین کشور از نظر مرگ انسان‌ها به واسطه ابتلا به بیماری هاری است. ایران بعد از کشور هندوستان با 1.3 میلیارد نفر و چین با 1.4 میلیارد نفر جمعیت، با 85 میلیون نفر جمعیت سومین کشور است که تعداد مبتلایان و مرگ و میر افراد در اثر گزش سگها (و نه هیچ حیوان دیگری) زیاد بوده است.
معماریان عنوان میکند: متاسفانه در ایران هیچ آماری از تعداد تقریبی سگهای ولگرد و اینکه انواع مختلف سگهای ولگرد چقدر است و آیا این تعداد افزایش یافته است یا نه، در دست نداریم و کار تحقیقاتی در این رابطه انجام نشده است. ولی آمارهای مرتبط مثل افزایش تعداد گزیدگی یا ابتلا به بیماری‌های مختلف از جمله هاری می‌تواند نشان بدهد که تعداد جمعیت سگهای ولگرد خیلی افزایش یافته است.
او تاکید میکند: البته نیازمند داریم که کار تحقیقاتی بر روی این موضوع انجام شود. تخمین جمعیتی زده شود و درباره بیماری‌های مشترک آنها با انسان و بیماری‌هایی که می‌تواند حیات وحش را در معرض خطر قرار دهد، مطالعه شود که این کار انجام نشده است. این دامپزشک حیات وحش ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد بر اساس آنچه می‌بینیم، افزایش جمعیت سگهای ولگرد شدید است. یکی از دلایل افزایش جمعیت جمعیت این است که ما هیچ برنامه مدیریتی منسجم یا مرتبی که چشم‌انداز درستی داشته باشد، در مورد مدیریت سگهای ولگرد نداریم.
او ادامه می‌دهد: دسترسی بدون محدودیت به منابع غذایی یکی دیگر از دلایل افزایش جمعیت سگهای ولگرد است. مهمترین دلیل دسترسی به مواد غذایی هم عدم مدیریت درست پسماند است. سگها هم در محیط‌های خارج شهر و هم داخل شهر دسترسی بدون محدودیت به منابع غذایی یا پسماندهای انسانی دارند. بخشی از پسماند که به آن پسماند تر می‌گوییم که حاوی باقیمانده مواد غذایی است، در دسترس سگها است.
معماریان اضافه میکند: این مسئله بدون شک در مورد همه موجوداتی که قرار است جمعیتشان کنترل شود، شامل رت و موش و گربه یا سگ می‌تواند زمینه افزایش میزان تولید مثل آنها را فراهم کند. در چنین شرایطی مدیریت جمعیت با هر روشی، قبل از مدیریت پسماند، کار بسیار سخت‌تر و یا غیرممکنی خواهد بود.
به گفته او وقتی پسماند را مدیریت نکنیم و حتی پسماند هم (در قالب غذادهی) برای سگها بریزیم، جمعیت بیشتر افزایش می‌یابد. اگر ما باقیمانده مواد غذایی را از رستوران‌ها جمع کنیم، آشغال گوشت‌ها را از مرغ‌داری‌های و گوشت فروشی‌ها بگیریم، به جای اینکه جمعیت سگها درست مدیریت شود، افزایش هم خواهد یافت. این دامپزشک حیات وحش ادامه می‌دهد: با غذادهی، دسترسی نه فقط برای سگ بلکه برای حشرات، باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زای دیگر افزایش می‌یابد و باعث افزایش جمعیت و آلودگی می‌شود. با غذادهی جمعیت حشرات مثل مگس معمولی یا بقیه بندپایانی که می‌توانند بیماری انتقال دهند، می‌تواند افزایش یابد.
مدیریت پسماند و فرهنگ نگهداری از حیوان دو اصل مهم
معماریان درباره اقدامات دیگر کشورها در ارتباط با کنترل جمعیت سگهای ولگرد یا بلاصاحب می‌گوید: این مسئله دو اصل اساسی دارد که یکی از آنها مدیریت پسماند است. در مناطقی که می‌خواهند جمعیت را مدیریت کنند، همه سطل آشغال‌ها دارای پوششی هستند که گربه، سگ، کلاغ و پرندگان دیگر و حشرات نمی‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. زباله را از مبدا به شکل درست تفکیک می‌کنند. تلاش می‌کنند که پسماند تر یا باقیمانده مواد غذایی در اختیار حیوانات قرار نگیرد.
او دومین اصل را فرهنگ نگهداری از حیوان معرفی میکند که این فرهنگ به مردم آموزش داده می‌شود. این دامپزشک حیات وحش بیان میکند: دولت‌ها به مردم آموزش می‌دهند که گربه و سگ باید محدودیت تولید مثلی داشته باشند. عقیم شوند. تحت نظر دامپزشک باشند. حتما باید محدود نگهداری شود. هیچ حیوانی نباید آزاد نگهداری شود.
اتفاقی که در مورد بسیاری از سگهای نگهبان و حتی سگهای گله در ایران زیاد رخ می‌دهد، این است که نه مدیریت بهداشتی روی آنها هست و نه نظارت دامپزشکی دارند. محصور نیستند. هر جا دوست دارند، می‌روند و به صورت آزادانه تولید مثل می‌کنند. او اضافه میکند: این دسته از سگها بچه‌هایشان را هرجایی که می‌خواهند رها می‌کنند و این خود منبعی برای افزایش جمعیت سگهای ولگرد می‌شود.
به گفته معماریان ما در محیط انواع سگهای ولگرد را داریم. «ترال داگ‌ها» که اصلا رها شده و به زیستگاه‌های طبیعی رفته‌اند. سگهای شهری را هم داریم که داخل شهرها هستند. برای کنترل جمعیت آنها راهکارهای مختلفی مثل حذف فیزیکی، عقیم سازی و غیره باید اجرا شود اما مهمتر از این راهکارها این است که حیوانات صاحبان مسئولیت‌پذیر داشته باشند و پسماند کنترل شود. اگر این دو اصل رعایت نشود، بقیه راهکارها نمی‌تواند در طول مدت زمان موفق شود.
نبود قانون مناسب عامل غذادهی به سگها
ایمان ابراهیمی کارشناس حیات وحش و مدیر انجمن آوای بوم نیز در گفتگو با «انتخاب» غذادهی به سگها را ناشی از مشکلات مرتبط با نبود قانون معرفی میکند.
او اضافه میکند: تا وقتی قانون با پیشنهاد متخصصان امر نوشته نشود، ما این مشکل را داریم. در تمام دنیا طرفداران حقوق حیوانات و گروه‌های حامی حقوق حیوانات را داریم که در خیلی مواقع، منافع یا خواسته‌هایشان در تضاد با حفاظت‌گران حیات وحش یا حامیان حیات وحش است. ابراهیمی می‌گوید: چون رسالت و هدف اصلی گروه‌های حامی حیوانات رفاه حال هر حیوانی است، در حالی که در بحث مدیریت کلان محیط زیست، هدف و رسالت حفظ سلامت اکوسیستم است، این تضاد پیش می‌آید.
او یادآور می‌شود: غذا دادن به سگها باعث می‌شود ظرفیت زیستگاه برای پذیرش سگ افزایش یابد. تعداد سگی که در هر منطقه می‌تواند بپذیرد، تعداد مشخصی است. وقتی زاد و ولد سگها بیشتر می‌شود و از ظرفیت زیستگاه پیشی می‌گیرد، سگها شروع به خارج شدن از زیستگاه‌ها و مناطق برای پیدا کردن جای جدید می‌کنند. ما اصطلاحا این رفتار را «دیس پرس شدن» می‌گوییم. یعنی گونه برای پیدا کردن جای جدید از زیستگاه خارج می‌شود.
این کارشناس حیات وحش عنوان میکند: اتفاقی که در خروج از زیستگاه رخ می‌دهد این است که سگها مناطقی را پیدا می‌کنند که مربوط به مناطق حفاظت شده حیات وحش بوده و در واقع اکوسیستم پویای کشور و طبیعت بکر است.
او اضافه میکند: وقتی سگها وارد این منطقه می‌شوند، تعارض به صورت جدی پیش می‌آید. تعارضات مختلف هستند یکی از این تعارضات این است که سگها به گونه‌های علفخوار مستقیم حمله می‌کنند و از آنها تغذیه می‌کنند، به این ترتیب طعمه گوشتخواران طبیعی منطقه از بین می‌رود و در نتیجه گوشتخوران طبیعی اعم از پلنگ، گرگ و غیره به سکونتگاه‌های انسانی برای پیدا کردن غذا نزدیک می‌شوند.
ابراهیمی می‌گوید: یکی دیگر از تعارضاتی که پیش می‌آید بحث زاد و ولد گرگ‌ها با سگها است. خیلی وقت‌ها گرگ‌هایی که در فصل مستی هستند، دنبال جفت می‌گردند. به خاطر نزدیکی زیاد ژنتیکی که گرگ با سگ دارد، این دو گونه می‌توانند با هم جفت‌گیری کنند و در واقع توله‌هایی که به دنیا می‌آید، نصف گرگ و نصف سگ هستند و اگر به سرعت معدوم سازی نشوند، ژنتیک گرگ‌ها را در بلند مدت به شدت در معرض خطر است.
او ادامه می‌دهد: گرگاس (حاصل جفت‌گیری سگ و گرگ) بارور است و به خاطر تشابه بالای ژنی گرگ و سگ، توله به دنیا آمده قابلیت باروری دارد. وقتی تشابه ژنی کمتر باشد، در گونه‌هایی مثل الاغ و اسب قاطر بوجود می‌آید که توانایی باروری ندارد و گونه هیبرید محسوب می‌شود اما در مورد گرگ و سگ تشابه ژنی به شدت بالاست و توله‌ها قدرت باروری دارند.
این کارشناس حیات وحش می‌گوید: به این ترتیب، ژن گرگ‌ها در منطقه در بلند مدت به شدت در معرض خطر قرار می‌گیرد، زیرا هر یک از اینها با گرگ‌های دیگر زادآوری می‌کنند و در بلند مدت درصدی از ناخالصی در گرگ‌های منطقه برای همیشه باقی می‌ماند. او درباره افزایش جمعیت گرگاس‌ها بیان میکند: چیزی که مسلم است ما نسبت به گذشته موارد بیشتر را می‌بینیم که مشکوک به گرگاس بودن هستند اما صادقانه اگر بخواهم بگویم، این مسئله لزوما نشان دهنده بیشتر شدن جمعیت گرگاس‌ها نیست.
ابراهیمی اضافه میکند: در همین چند ساله تعداد فعالان محیط زیست بیشتر شده است. متخصصان محیط زیست چند برابر شده‌اند. دوربین‌ها و چشم‌هایی که مناطق را رصد میکند، بیشتر شده است. بنابراین بیشتر دیده شدن گرگاس می‌تواند به خاطر بیشتر شدن پایش‌ها باشد. برای اینکه بدانیم در بلند مدت جمعیت چه تغییری میکند، نیاز به پایش منظم، سیستماتیک و علمی داریم اما تاکنون در کشور چنین مطالعه‌ای وجود نداشته است.
به گفته او، رفتار گرگاس‌ها تا حد زیادی ناشناخته است زیرا مطالعه‌ای روی این حیوان در کشور انجام نشده است که بدانیم تفاوت رفتاری آن چگونه است اما رفتار هر گونه‌ای تا حد زیادی حاصل ژنتیک است. ژنتیکی که از سگ به گرگاس منتقل می‌شود، اولین چیزی که با خود به همراه می‌آورد، ترس کم از انسان است. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که گرگاس‌ها نسبت به گرگ‌ها به محل سکونت انسان نزدیک‌تر شوند. این مسئله احتمال حمله مستقیم این گونه به انسان را بیشتر میکند.
این کارشناس حیات وحش ادامه می‌دهد: چیز دیگری که از بدیهیات است، این است که سگ به خاطر اینکه نمی‌تواند بدون کمک انسان در طبیعت زندگی کند، این رفتار را با ژنش به نسل بعدی منتقل میکند و این ناخالصی ژنی که به طبیعت وارد می‌شود، سبب خواهد شد گرگاس‌هایی که در آینده داریم، صرفا با دخالت انسان بتوانند در طبیعت زندگی کنند و بدون دخالت انسان از بین بروند.
او می‌گوید: این صفت در بلند مدت وارد ژن تمام گرگ‌های منطقه می‌شود و معنی آن از بین رفتن جمعیت تمام گرگ‌های منطقه است. به گفته ابراهیمی گزش گرگ‌ها هم می‌تواند هاری را به انسان منتقل کند در نتیجه گرگاس هم واجد این ویژگی هست اما انتقال هاری فقط یک مشکل در ارتباط با این حیوان است، نزدیک شدن گرگاس به محل زندگی انسان مشکل دیگری است که می‌تواند تعارض این حیوان را با انسان بیشتر کند.
غذا رسانی به سگهای ولگرد در چه صورتی صحیح است؟
عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران به این سؤال پاسخ می‌دهد که در چه صورتی میتوان به سگهای ولگرد غذا داد.دکتر مهدی اسماعیلی بیدهندی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در رابطه با معضل سگهای ولگرد اظهار کرد: به تمام سگها و توله سگ‌هایی که عمداً و یا سهواً توسط مالکین خود در شهر و یا خارج شهر رها می‌شوند سگ ولگرد یا بلاصاحب گفته می‌شود. آسیبی که به حیات وحش کشور ما وارد می‌شود هم از جانب سگهای ولگرد و هم از جانب سگهای گله است.
وی ادامه داد: آسیب سگهای گله به حیات وحش زمانی اتفاق می‌افتد که چوپانان و دامداران گله‌های خود را به اراضی و مراتعی می‌برند که یا زیستگاه گونه‌های حیات وحش مانند کل, بز و ...، است یا در مجاروت این زیستگاه‌هاست. سگها به دلیل خوی مهاجم خود در صورت مواجهه با آنها، یا به‌صورت اختیاری و یا با فرمان چوپانان به این حیوانات حمله می‌کنند.
این عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران گفت: در سال‌های اخیر به دلیل اینکه جمعیت سگهای ولگرد در مناطق شهری و حومه شهرها افزایش شدیدی پیدا کرده است، گونه‌هایی از حیات وحش که در این مناطق زندگی می‌کنند، توسط این سگها تهدید می‌شوند. در مجموع میتوان گفت حیات وحش شهری و روستایی بیشتر توسط سگهای ولگرد و حیات وحش در حال زیست در مناطق حفاظت شده و اراضی دور از محل سکونت انسان‌ها، بیشتر توسط سگهای گله تهدید می‌شوند.
اسماعیلی بیدهندی بیان کرد: بخشی از سگهای بلاصاحب در کشور، سگهای گله‌ای هستند که پیر و سالخورده شده و توسط چوپان‌ها رها و با سگهای جوان‌تر جایگزین می‌شوند. بخش دیگر نیز توله‌های اضافی حاصل از زاد و ولد همین سگهای گله هستند که چوپان‌ها تمایلی به نگهداری آنها ندارند. گله‌داران هر ساله تعدادی از توله‌های متولد شده را نگهداری و برای مراقبت از گله و جایگزینی با سگهای پیرتر، پرورش می‌دهند اما توله‌های اضافی را در طبیعت رها می‌کنند که این توله‌ها به سگهای ولگردی تبدیل می‌شوند که حیات وحش مناطق حفاظت شده و اراضی مجاور آنها را به شدت تهدید می‌کنند.
وی افزود: خطر سگهای ولگردی که به این شکل و توسط گله‌داران رهاسازی می‌شوند برای حیات وحش بیشتر است چرا که محل زندگی آنها نزدیک به مناطق حفاظت شده محیط زیست و زیستگاه حیات وحش است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در رابطه با بایدها و نبایدهای غذارسانی به سگهای ولگرد توضیح داد: در خصوص این موضوع باید دو بعد علمی و اخلاقی را در نظر داشته باشیم؛ از جنبه علمی غذا دادن به سگهای بلاصاحب عقیم نشده زمینه را برای رشد و ازدیاد آنها فراهم میکند، چرا که این سگها امنیت غذایی را احساس می‌کنند و در سایه این امنیت زادآوری می‌کنند؛ بنابراین از نظر علمی غذارسانی به سگهای بلاصاحب و عقیم نشده صحیح نیست.
اسماعیلی بیدهندی در خصوص جنبه اخلاقی غذارسانی به سگها بیان کرد: از این نظر انسان به عنوان اشرف مخلوقات وظیفه دارد تا زمانی که با موجود زنده گرسنه‌ای رو‌به‌رو شد که امکان تهیه غذای خود را ندارد، نیاز آن را به شیوه‌ای اصولی برطرف کند. در نتیجه غذارسانی از نظر علمی و تخصصی به سگهای بلاصاحب عقیم نشده ممنوع است اما از نظر اخلاقی امری است که در میان توده مردم پذیرفته شده است.
وی تصریح کرد: راهکار درست برای این موضوع که هم اخلاقی و هم علمی باشد این است که این سگهای بلاصاحب با شیوه درست و اصولی جمع‌آوری, تیمار، عقیم و تگ‌گذاری شوند و غذارسانی تنها در محل‌های تعیین شده توسط شهرداری‌ها و فقط به سگهای پلاک‌د‌ار انجام شود. در این صورت هم شهروندانی که علاقه به غذارسانی به سگها دارند به خواسته خود رسیده‌اند و هم جامعه علمی اطمینان پیدا میکند که غذارسانی به این سگهای عقیم و واکسینه شده باعث ازدیاد جمعیت آنها و انتقال بیماری نمی‌شود.
این استاد دانشگاه تهران توضیح داد: اولین قدم برای مهار جمعیت سگهای ولگرد شناسایی کانون‌های مولد سگهای بلاصاحب در یک جامعه شهری یا روستایی است؛ یکی از این کانون‌ها همین کلونی سگهای بلاصاحب موجود در کشور است که این سگها مرتباً در بین خود زاد و ولد می‌کنند و بر تعداد آنها افزوده می‌شود. توله‌کشی از سگها و رهاسازی توله‌های مازاد عامل دیگری است که یا توسط افراد سودجو که قصد فروش و کسب درآمد از سگها را دارند اتفاق می‌افتد و یا توسط گله‌داران و دامداران انجام می‌شود.
اسماعیلی بیدهندی ادامه داد: بعد از شناسایی این کانون‌ها، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها باید در قالب طرح‌های ضربتی و در یک بازه زمانی کوتاه برای مدیریت و محدود کردن این کانون‌ها اقدام کنند و به موازات آن زنده‌گیری سگهای بلاصاحب موجود را اجرایی کنند. بخشی از سگهای زنده‌گیری شده که بیمار هستند و شرایط درمان برایشان فراهم نیست و یا درصورت درمان شدن هم کیفیت زندگی‌شان به شدت دچار افت خواهد شد, باید با روش‌های اخلاقی معدوم شوند و باقی سگها باید تیمار, عقیم و واکسینه شوند و پس از پلاک‌گذاری در محل‌هایی که شهرداری از پیش تعیین کرده است، رها شوند.
وی بیان کرد: این روش اصولی‌ترین, منطقی‌ترین و اخلاقی‌ترین روشی است که برای مهار سگهای ولگرد باید استفاده شود اما اگر این طرح به صورت یکپارچه انجام نشود، نمی‌توان مشکل ازدیاد سگهای بلاصاحب کشور را حل کرد. به عنوان مثال اگر کانون‌های توله‌کشی شناسایی نشود و یا اینکه در صورت شناسایی به آنها پرداخته نشود، دائماً به تعداد سگهای بلاصاحب اضافه می‌شود. از طرفی اگر فقط به این کانون‌ها بپردازیم و به کلونی‌های موجود توجه نکنیم، باز هم نمی‌توان جمعیت سگها را مهار کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران وظیفه اصلی در این خصوص را بر عهده شهرداری‌ها و دهیاری‌ها دانست و خاطرنشان کرد: در کنار این دو نهاد، سازمان دامپزشکی؛ وزارت بهداشت؛ سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان منابع طبیعی نیز مسئول هستند. صدا و سیما و آموزش و پرورش نیز وظیفه دارند تا در این خصوص اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی کنند.
نحوه مواجهه ۵ کشور دنیا با سگهای ولگرد | مرگ سالانه ۲۱ هزار نفر در هند بر اثر هاری
موضوع سگهای ولگرد در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ ایران تبدیل به یک مسئله جدی شده است، روزی نیست که خبر حمله سگهای خیابانی بر شهروندان گزارش نشود. موضوعی که حتی باعث دوقطبی شدن جامعه درباره نحوه برخورد با این سگها شده است.آرش نهاوندی: سگها و حیوانات ولگرد از مصائب شهرهای امروزی هستند، مسئله‌ای که برخی آن را به عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی شهرهای امروزی ارزیابی کرده‌اند. کنترل نکردن زاد و ولد سگها و اجرای نکردن طرح‌های جامع عقیم‌سازی سگها، شهرهای بزرگ دنیا را با وضعیت خطرناکی روبرو کرده است. علاوه بر این، به دلیل اینکه برخی از سگهای ولگرد می‌توانند حامل ویروس هاری باشند، پیاده نکردن طرح‌های واکسیناسیون هاری در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا باعث شده که بسیاری از شهروندان و به ویژه کودکان در معرض خطر ابتلا به بیماری هاری قرار گیرند.
از سویی دیگر نیز به دلیل نبود برنامه‌ای جامع برای تامین غذای مورد نیاز سگهای ولگرد و عدم رسیدگی به نیازهای درمانی این حیوانات، موجودیت سگهای ولگرد در شهرهای بزرگ با خطرهای فزاینده‌ای همراه است، البته در برخی از شهرهای بزرگ دنیا شهرداری‌ها و برخی سازمان‌های غیر دولتی و مردم نهاد دست همکاری به یکدیگر داده‌اند تا به معضل سگهای ولگرد با کمترین هزینه رسیدگی کنند.
دو پارگی جامعه ترکیه درباره مواجهه با سگهای ولگرد
ترکیه کشوری است که مردم آن به علاقمندی با حیوانات مشهورند، اما امروزه بحثی که در این باره مطرح می‌شود، بیشتر درباره امنیت شهروندان در برابر حیوانات ولگرد است. به گزارش روزنامه دیلی صباح، اخیرا گزارش‌های مکرر درباره موجی از حملات سگها به شهروندان و رهگذران در ترکیه، باعث شده تا مباحث در این کشور از عشق به حیوانات به خطراتی که از سوی حیوانات ولگرد می‌تواند متوجه شهروندان باشد، تغییر پیدا کند.
بر اساس یک تحقیق جدید که توسط وزارت کشور ترکیه انجام شده تنها ۳۴.۳ درصد مردم ترکیه سگها و حیوانات ولگرد را خطری برای جامعه تلقی می‌کنند و در مقابل ۴۵.۱ درصد از جمعیت این کشور، حیوانات ولگرد را خطری برای جامعه نمی‌دانند و بقیه درباره آن نظری ندارند. با وجود انتشار اخباری مبنی بر حمله سگها به کودکان در شهرهای غازانتیپ، اسپارتا و قونیه که حتی به مرگ برخی از کودکان ختم شده است، نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد که حمله حیوانات ولگرد به انسان‌ها در ترکیه به ندرت رخ می‌دهد.
بر اساس نتایج این تحقیق برخی از مردم گمان می‌کنند گرسنگی سگهای ولگرد و رفتار خشن برخی از افراد نسبت به این حیوانات، سبب می‌شود که حیوانات ولگرد به انسان‌ها حمله کنند، برخی دیگر نیز بر این باورند که انسان موجودی است برتر از سایر موجودات و حفاظت از جان انسان باید نسبت به هر چیز دیگری اولویت داشته باشد.
۲۱ هزار مرگ در هند بر اثر ابتلا به هاری
هند دارای بیشترین جمعیت سگهای ولگرد در سراسر دنیاست. سالانه ۲۱ هزار نفر در این کشور نیز به دلیل بیماری هاری جان خود را از دست می‌دهند که این آمار یک سوم میزان ابتلا و مرگ بر اثر هاری در دنیاست. در حال حاضر تنها ۱۵ درصد از سگهای این کشور واکسینه شده‌اند که این امر سبب شده اهداف سازمان بهداشت جهانی در جهت از بین بردن بیماری هاری در جنوب شرقی آسیا تا پایان سال ۲۰۲۰ محقق نشود.
با افزایش روند توسعه شهری در هند، تعداد سگهای ولگرد هم افزایش یافته‌اند. این مساله امروزه بدل به یکی از بزرگترین معضلات مدیریت عمومی شهرها در هند شده است. سگهای ولگرد می‌توانند تاثیرات منفی زیادی بر محیط زیست شهری و سلامت انسان‌ها بگذارند. در حال حاضر پیشنهادات زیادی جهت رسیدگی و مهار سگهای ولگرد در شهرهای هند ارائه شده‌اند، از جمله ایجاد پناهگاه، قبول این سگها به عنوان حیوانات خانگی، اجرای برنامه‌های جهت واکسینه کردن آنها، عقیم کردن سگها و...تعداد زیادی از برنامه‌ها در این رابطه که مسولیت اجرای آن می‌تواند به طور همزمان با سازمان و نهادهای دولتی و غیر دولتی در هند باشد.
اما به نظر این راهکارها برای مهار و از بین بردن بیماری هاری و سایر مشکلات ناشی از سگهای ولگرد، ناکافی است و تنها با اجرای یک برنامه سراسری و جامع کنترل زاد و ولد سگهای ولگرد و ارائه خدمات پزشکی و درمانی رایگان برای آنها، شاید تا حد زیادی بتوان به مهار و از بین بردن بیماری هاری در هند امیدوار بود.
۱۸ میلیون سگ خیابانی در مکزیک
مکزیک بیشترین تعداد سگهای خیابانی در میان کشورهای آمریکای لاتین را داراست، بر اساس گزارش موسسه آمار جغرافیای مکزیک، این کشور دارای ۱۸ میلیون سگ است که تقریبا ۷۰ درصد آنها در خیابان‌ها سرگردان هستند. اخیرا مسولان شهر «سولداد د گراسیانو سانچز» در مکزیک دو برنامه با هدف غذا دادن و امداد پزشکی به سگهای خیابانی را در سطح شهر اجرایی کرده‌اند. اولین برنامه با عنوان کام داگ( ComeDog) به طور مشترک توسط شهرداری «سولداد د گراسیانو سانچز» و گروه مردم نهاد «پاسخ شهروندی» به اجرا گذاشته شده است. بر اساس این طرح در محفظه‌های تعبیه شده در جای جای شهر غذای سگ قرار داده می‌شود. شهروندان عادی این شهر نیز محفظه‌هایی از لوله‌های پی وی سی ایجاد کرده و در آنها برای سگها غذا می‌ریزند. طرح دوم «آمبوداگ» نام دارد که بر اساس این طرح به سگها و سایر حیوانات خیابانی این شهر خدمات پزشکی سیار ارائه می‌شود.
واکسینه کردن سگهای ولگرد در مراکش
در حال حاضر تنها در شهر «تنجه» مراکش بیش از ۳۰ هزار سگ ولگرد وجود دارد و برآورد می‌شود در سراسر این کشور ۳ میلیون سگ ولگرد در خیابان‌های شهرهای بزرگ این کشور وجود داشته باشد. به گزارش نشریه نشنال جئوگرافی، بسیاری از این سگهای ولگرد از زباله‌ها غذای خود را پیدا می‌کنند و در وضعیت بسیار بدی زندگی می‌کنند و اغلب آنها دارای جراحت و مبتلا به بیماری هستند.
سالانه ۸۰ نفر بر اثر ابتلا به بیماری هاری جان خود را در مراکش از دست می‌دهند و این یکی از دلایلی است که مردم مراکش از سگها دوری می‌کنند. در سال ۲۰۱۷ سلیمه قدایی و همکارانش پروژه «حیات» را با هدف معرفی شهر تنجه به عنوان تنها شهر آفریقایی‌ای که بیماری هاری در آن ریشه کن شده، راه اندازی کردند. بر اساس طرح «حیات» قرار است ۳۰ هزار سگ ولگرد تا پایان سال ۲۰۲۵ در شهر «تنجه» واکسینه شوند. مجریان این طرح تا کنون توانسته‌اند ۲۵۰۰ سگ را واکسینه کنند. طرح «حیات» با حمایت مالی وزارت کشور مراکش راه اندازی شده است.
هلند کشوری بدون سگهای ولگرد
برآوردهای سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که حدود ۲۰۰ میلیون سگ ولگرد در سراسر دنیا وجود دارد، اما نکته شگفت انگیز در گزارش سازمان بهداشت جهانی این است که هلند تنها کشوری است که بر اساس آمار، سگهای ولگرد در خیابان‌های آن پرسه نمی‌زنند. به گزارش داچ ریویو، هلند این دستاورد را مدیون یک طرح جامع ملی با حمایت سرمایه دولتی موسوم به برنامه سی ان وی آر(CNVR) که برنامه‌ای مشتمل بر جمع آوری عقیم سازی، واکسینه کردن و بازگرداندن سگهای ولگرد است.
منابع:
فارس
تسنیم
ایسنا
انتخاب
همشهری
.jpg "معنی اسم ائلوین و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال")
