اطلاعات لازم برای تحلیل بنیادی

برای تجزیه و تحلیل بازار سرمایه و معاملات سهام، دو روش تحلیل وجود دارد: تحلیل تکنیکال (فنی) و تحلیل فاندامنتال (بنیادی). تحلیل بنیادی بررسی کمی (صورت های مالی) و عوامل کیفی (توانایی های مدیریت) یک شرکت است تا ارزش واقعی اوراق بهادار صادر شده توسط آن تعیین شود.

اساس تحلیل بنیادی، تعیین ثبات مالی و سودآوری آتی شرکت ها و در نتیجه ارزش آتی آن ها است که به شدت مهم است زیرا این ارزش آینده، قیمت سهام آینده آن ها را تعیین می کند. به بیان ساده تر، شرکتی با افزایش سود و درآمد فروش خود از شرکتی که با کاهش سود و درآمد فروش مواجه است، ارزش بیشتری دارد. (1)

تحلیل های بنیادی به روشی متفاوت نسبت به تحلیل های تکنیکال انجام می شوند. کسانی که از تحلیل های بنیادی استفاده می کنند، معتقدند که دارایی ها به درستی توسط بازار اطرافشان قیمت گذاری نمی شوند، بلکه شرایط بازار و اقتصاد مانند عرضه و تقاضا اثر مستقیمی بر قیمت دارایی دارند. مواردی که این عرضه و تقاضا را تحت تاثیر قرار می دهند، واقعیت های عمده و اساسی هر بازار مالی و عواملی هستندکه بر قیمت مانند درآمدهای شرکت برای سهام، نرخ بهره برای ارز و موضوعات ژئوپلتیک برای کالاها تاثیر می گذارند.

تحلیل بنیادی تلاش می کند تا این عوامل را به منظور ایجاد روند کلی یک بازار مالی مورد مطالعه قرار دهد. پس از آن تجار از این اطلاعات برای پایه و اساس معاملات خود استفاده می کنند. تحلیل بنیادی فقط مختص شرکت ها نیست. شما قادر هستید یک صنعت، یک کشور یا حتی وضعیت مالی شخصی خود را هم تحلیل کنید. (2)

چرا تجزیه و تحلیل بنیادی اهیمت دارد؟
اغلب سرمایه گذاران هنگام سرمایه گذاری در سهام بر اطلاعات مالی موجود برای ایجاد قضاوت تکیه می کنند. علت این امر آن است که اطلاعات مالی نشان داده شده، آسان ترین راه برای قضاوت درباره موفقیت و پیش بینی آینده یک شرکت است و با ایجاد ابزاری جهت مقایسه به تعیین اینکه چه کسی در بازار بهتر کار می کند، کمک می کند. قصاوت های ما تنها از مقایسه یک مورد با مورد دیگر امکان پذیر است و تعیین اولویت ها بدون نگاه به دو یا چند گزینه دشوار است.

تجزیه و تحلیل بنیادی ضروری است زیرا اطلاعات ثابت و قابل اعتمادی ارایه می دهد. با کمک تحلیل بنیادی، ما می توانیم ارزش ذاتی را ارزیابی کنیم. زمان مناسب خرید زمانی است که ارزش بازار کمتر از ارزش ذاتی است و اگر ارزش بازار بیشتر از ارزش ذاتی باشد موقعیت مناسبی برای فروش است. (3)

منابع مورد اعتماد در تحلیل بنیادی

منابع مورد استفاده برای انجام تحلیل بنیادی بسیار گسترده و متفاوت است. از آنجا که یکی از رویکردهای تحلیل بنیادی، تحلیل از بالا به پایین است، بنابراین بسیاری از سرمایه گذاران و یا تحلیل گرانی که تجربه بیشتری در بازار سرمایه داشته و شناخت بیشتری نسبت به شرکت ها و عملکرد آن ها دارند، با تجزیه و تحلیل گسترده آغاز کرده، ابتدا شرایط کلی و جزیی اقتصاد جهان را تحلیل می کنند، سپس به تحلیل شرایط کشور و در نهایت به صورت متمرکزتر به تحلیل وضعیت صنایع و شرکت ها می پردازند.

به عنوان مثال زمانی که قیمت متانول در بازارهای جهانی افزایش می یابد، تحلیل گر بنیادی به سراغ شرکت هایی می رود که متانول خود را صادر می کنند و از افزایش قیمت متانول منتفع می شوند.

اهمیت تعیین وضعیت کلی اقتصاد جهانی در تحلیل بنیادی

امروزه یکی از عوامل تأثیرگذار بر تحلیل های اقتصادی، لحاظ کردن بازارهای جهانی و شرایط اقتصادی دنیا است. بخش بزرگی از شرکت هایی که در بازار سرمایه حضور دارند، متأثر از آن چیزی هستند که در دنیا در مورد قیمت نفت، محصولات پتروشیمی، فلزات اساسی و ... اتفاق می افتد.

بنابراین پیگیری رویدادهای کلان اقتصادی در سطح جهانی، ابزار لازم برای تجزیه و تحلیل اوراق بهادار است. تأثیرات ناشی از تغییر قیمت جهانی بازارهای مختلف، شرکت های بورسی و در نهایت شاخص بورس را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم، تحت تأثیر قرار می دهد.

سایت های زیر به عنوان منابع اطلاعاتی جهت بررسی داده ها و قیمت های جهانی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

www.LME.com

بورس فلزات لندن بزرگترین بورس فلزات در جهان است و از این رو سایت بورس کالای فلزات لندن نیز از معتبرترین سایت ها و مراجع برای اطلاع رسانی در زمینه قیمت نقد و آتی فلزات اساسی است.

www.metalbulletin.com

متال بولتن از معتبرترین ناشران اطلاعات بازار جهانی فولاد و فلزات غیرآهنی است که با انتشار بولتن به صورت هفتگی، تازه ترین اطلاعات قیمتی برای بیش از 900 فلز را به صورت آنلاین در اختیار کاربران قرار می دهد. انواع گزارش های تحلیلی، پیش بینی و اطلاعات قیمتی در این سایت قابل دسترسی است.

Platts

اصلی ترین انتشار دهنده اطلاعات قیمتی محصولات حوزه پتروشیمی، انرژی و فلزات است که اطلاعات قیمتی آن معمولاً از موثق ترین و قابل اتکاترین گزارش های قیمتی منتشر شده محسوب می شود و در بسیاری از نقاط جهان، مبنای قیمت گذاری است.

www.Petrotahlil.ir

گروه پتروتحلیل، با گردآوری، تهیه و رصد و پیگیری اخبار، درج قیمت محصولات پتروشیمی داخلی و صادراتی ایران، انتشار گزارش و تحلیل های مفید و کارآمد، رسانه ای مرجع برای صنعت پتروشیمی و مخاطبان آن در داخل و خارج از کشور است.

www.Livedata.ir

www.kitcometals.com

Finance.Yahoo.com

و سایت های

www.Bloomberg.com

www.Forexfactory.com

www.Reuters.com

Money.Cnn.com

منابع اطلاعاتی اصلی به منظور بررسی مقالات و گزارش های جهانی هستند.

تاثیر شرایط اقتصاد کشور در تحلیل بنیادی

چرخه های اقتصادی، سیاست های کلان اقتصادی از قبیل سیاست های پولی و مالی دولت، بودجه کشور، نرخ ارز، عوامل و اتفاقات سیاسی و سایر متغیرهای کلان اقتصادی کشور از عوامل مهم تأثیرگذار بر صنایع و شرکت های مختلف هستند. تغییرات ایجاد شده در هر یک از موارد فوق، می تواند منجر به نوسان قیمت سهام شرکت های بورسی شود، از این رو تحلیلگران لازم است با در نظر گرفتن این عوامل و با استفاده از منابع اطلاعاتی مختلف، روند تغییرات گذشته و پیش بینی تغییرات آینده آن ها را مورد توجه قرار دهند.

سؤالاتی مانند مناسب بودن شرایط کلی برای بازار سهام؟ مؤثر بودن تورم؟ وضعیت نرخ های بهره که آیا افزایشی است یا کاهشی؟ وضعیت تراز تجاری؟ برخی سؤالاتی هستندکه تحلیل گر بنیادی جهت بررسی تأثیر شرایط اقتصادی بر بازار سهام با آن ها مواجه است.

منابعی که برای کسب اطلاعات و داده های لازم می توان به آن ها مراجعه کرد عبارتند از:
بانک مرکزی به نشانی www.cbi.ir و گمرک به نشانی www.amar.org.ir جهت بررسی متغیرهای کلان مانند نرخ ارز، نقدینگی، صادرات و واردات و همچنین مرکز آمار به نشانی www.amar.org.ir و لایو دیتا به نشانی www.livedata.ir جهت بررسی سایر بازارها مانند مسکن، طلا و ارز.

نقش شرایط صنعت در تحلیل بنیادی

گام سوم ارزیابی تحلیل گر به شناسایی فرصت های بالقوه جهت سرمایه گذاری اختصاص دارد تا صنایع سودآور و در حال رشد را بیاید چرا که وضعیت صنعتی که شرکت در آن قرار دارد تأثیر قابل توجهی بر فعالیت شرکت دارد و به قول معروف، سهام ضعیف در صنعت قوی بهتر از سهام قوی در صنعت ضعیف است.

در این فرایند، مواردی مانند وضعیت کلی و موقعیت قبلی و فعلی صنعت، موقعیت در چرخه تجاری و همچنین وضعیت آن در اقتصاد کلان مطالعه شده و ویژگی های آن به منظور پیش بینی آینده تجزیه و تحلیل می شود که شامل ارزیابی عملکرد گذشته، چشم اندازهای آینده صنعت، ریسک های پیش رو، محدودیت ها، سود مورد انتظار و شرایط رقابتی آن است.

یکی از روش های تحلیل گران شرکت جهت ارزیابی شرایط صنعت استفاده از مدل پورتر است که در آن موانع ورود به صنعت، بررسی قدرت چانه زنی رقبا، بررسی قدرت چانه زنی تأمین کنندگان مواد اولیه، بررسی تهدیدهای کالاهای جانشین و رقبای صنعت بررسی می شود. (4) و (5)

سه منبع زیر به عنوان منابع کاربردی جهت جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز استفاده می شود:

بورس کالای ایران به نشانی www.ime.co.ir

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی www.tsetmc.com

مجله پردازش: این مجله یکی از نشریات تخصصی است که بر خلاف سایر نشریات که از دید مهندسی و فنی به بررسی صنعت فلزات اساسی و کانی های معدنی می پردازند، از دید سرمایه گذاری به این صنایع پرداخته است. سایت این نشریه از طریق نشانی www.pardazeshonline.com قابل دسترسی است.

بررسی شرایط شرکت در تحلیل بنیادی

آخرین گام در تجزیه و تحلیل، بررسی خود شرکت و شرایط آن از قبیل درآمدها، قدرت مالی، محصولات، مدیریت و ... است تا از سلامت مالی آن اطمینان حاصل شود. در این مرحله از تحلیل بنیادی متغیرهای فروش، حاشیه سود، منابع مالی، گردش دارایی، موقعیت رقابتی شرکت، رقابت خارجی، مدیریت و سایر عوامل به عنوان متغیرهای اساسی مالی جهت تخمین ارزش ذاتی شرکت تحلیل می شود.

تحلیل گر در این مرحله به بررسی صورت های مالی محاسبه نسبت های مالی می پردازد. نسبت های مالی در یک طبقه بندی کلی به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند:

نسبت های نقدینگی

نسبت های سودآوری

نسبت های فعالیت و کارایی

نسبت های سرمایه گذاری و اهرمی

برای بررسی شرایط شرکت و جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز می توان از دو سایت زیر استفاده کرد:

سایت کدال به نشانی www.codal.ir

و بورس کالای ایران به نشانی www.ime.co.ir

همچنین از ترازنامه، اظهارنامه سود و زیان، گزارش های سالانه، اطلاعیه های شرکت، اخبار خاص صنعت و هر گونه اصلاحات اساسی اقتصادی مانند تغییر در قوانین مربوطه نیز می توان به عنوان منابع اطلاعاتی و مفید دیگر برای تجزیه و تحلیل بنیادی کمک گرفت. (6) و (7)

مزایای تحلیل بنیادی

ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ تحلیل بنیادی، اﻣﻨﯿﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻣﻮاج رواﻧﯽ ﺑﺎزار اﺳﺖ.

می تواند قیمت ها را در سطح جهانی تعیین کند.

تحلیل های بنیادی مناسب برای سرمایه گذاری های بلند مدت و تمرکز بر روندهای بلند مدت است اما در موارد خاص برای معاملات کوتاه مدت نیز مؤثر است.

شرایط اساسی عوامل تعیین کننده روندهای قیمت بلند مدت هستند.

در نتیجه ی تحلیل بنیادی، سهام مناسب برای بلند مدت شناسایی می شود.

خطاهای تحلیل بنیادی دارای ضریب پایین تری نسبت به خطاهای تحلیل تکنیکال هستند.

معایب تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی نیاز به تخصص بیشتری در زمینه ی مالی دارد.

نمی توان موقعیت را به سرعت تعیین کرد.

استفاده از تحلیل بنیادی باید نسبت به مشخصه صنایع و شرکت ها متفاوت باشد و لازمه ی آن تحقیقات زمان بر و پر هزینه است.

تحلیل بنیادی به مدت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﯿﻞ شرکت ها نیاز دارد.

از فرضیات و منابع بیش از حد استفاده می کند.

درصورت تغییرات محیطی، تحلیل بنیادی با خطا مواجه می شود.

با وجود این ضعف ها و مزایا، هر معامله گر باید تجزیه و تحلیل بنیادی را درک کند تا به اشتباه دارایی هایی را خریداری نکند که ارزش اساسی آن بیش از حد گران باشد. (4) و (8)

نتیجه گیری و جمع بندی

اهمیت تحلیل بنیادی تقریباً برای همه متخصصان مشخص و مسجل شده است. تجزیه و تحلیل بنیادی پایه برای سرمایه گذاری های بلند مدت و روند های بازار مهم است و جداول باید منبع ثانویه اطلاعات باشد. بیشتر اخبار مالی دریافتی توسط ما بر روی عقاید و روندهای کوتاه مدت تاکید می کنند. ممکن است به دست آوردن اطلاعات بلند مدت ممکن است دشوار باشد، اما برای سرمایه گذار ارزشمندتر است. همچنین، زمان سرمایه گذاری هم جنبه های کمی و هم کیفی باید تحلیل شوند.

بازار به عنوان کارخانه بزرگ شایعه پراکنی در نظر گرفته می شود، جایی که حتی اغلب سرمایه گذاران ارشد نیز تمایل دارند به شایعات گوش دهند و آن ها را منتشر کنند. با این حال، این بدان معنا نیست که این سرمایه گذاران ارشد، استراتژی ساختار یافته خوبی برای بلند مدت مبتنی بر تحلیل بنیادی ندارند. شما باید به تحلیل بنیادی و ارزش آن اعتقاد داشته باشید تا هنگام سرمایه گذاری تصمیمات عقلانی و منطقی بگیرید.

پی نوشتها