آشنایی با تکنولوژی بلاک چین و برخی از استارتاپ های مبتنی بر بلاک چین

بلاک چین، بلوک‌های اطلاعاتی است که به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل شده‌اند. هر بلوک دارای یک هش مخصوص به خود است. هش یک کد رمزنگاری شده مختص بلوک است. هش‌ها با تغییر در اطلاعات بلوک‌ها تغییر می‌کنند اما هرگز دو هش از دو بلوک مختلف شبیه یکدیگر نخواهند بود. همین موضوع سبب شده است که فناوری بلاک چین یک بستر غیر قابل نفوذ و غیر قابل هک باشد. استارت آپ‌های معتبری در دنیا وجود دارند که زیرساخت آن‌ها بر اساس فناوری بلاک چین شکل گرفته است. ارزش سهام این استارت آپ‌ها به دلیل ارزشمند بودن و آینده بسیار روشن بلاک چین، روز به روز در حال افزایش است.

يکشنبه، 6 مهر 1399

تخمین زمان مطالعه:

نویسنده : تحریریه راسخون

موارد بیشتر برای شما

آشنایی با تکنولوژی بلاک چین

بلاک چین، نامی آشنا در حوزه ارزهای دیجیتالی است که در هر مقاله، گفت‌وگو یا محتوایی پیرامون این حوزه، به گوش می‌رسد. شاید خیلی از افراد، حتی آن‌ها که جزئی از فعالان پرمشغله بازار ارزهای دیجیتالی هستند، بدانند که بیشتر این ارزها بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شده و رشد می‌کنند؛ اما اینکه بلاک چین واقعاً چیست و به موجب آن چه اهدافی تحقق می‌یابد، موضوعی است که شاید حتی فعالان حوزه ارزهای دیجیتال نیز اطلاعی درست و دقیق از آن نداشته باشند.

لذا در این مقاله قصد بر آن است که تکنولوژی بلاک چین را به صورت دقیق توضیح داده و درباره استارت‌آپ‌های به نام مبتنی بر بلاک چین اطلاعاتی را ارائه دهیم.

چرا بلاک چین خلق شد؟

بهتر است پیش از آنکه به تعاریف تئوری و کلیشه‌ای مفهوم بلاک چین اشاره کنیم و بدانیم که اصلاً بلاک چین چیست و چطور کار می‌کند. با نگاهی به یک مثال در زمینه نقل و انتقال مالی ببینیم که بلاک چین چرا به وجود آمد و به نوعی چرایی خلقت آن را درک کنیم تا در ادامه بهتر بتوانیم درباره ماهیت و تعریفِ مفهوم آن اطلاعات کسب کنیم.

فرض کنید در زمانی زندگی می‌کنیم که اینترنت، کارت عابر بانک، دستگاه خودپرداز و سایر متعلقات تکنولوژی امروزی، در جهان وجود ندارد. تنها راه ارتباطی نامه‌نگاری یا استفاده از تلفن است.

حال تصور کنید شخصی از شما می‌خواهد که برایش مبلغ مشخصی را حواله کنید. برای انجام این کار شما مجبور به مراجعه حضوری به بانک محل سکونت خود هستید. در آنجا از متصدی بانک می‌خواهید مبلغ مذکور را از حساب شما به حساب شخص مورد نظرتان انتقال دهد. این کار پس از گذشت یک بازه زمانی مشخص انجام می‌شود و آن شخص می‌تواند مبلغ مورد نظرش را از بانک محل سکونت خود دریافت نماید.

آنچه در این مثال ساده به وضوح قابل رویت است، نیاز دو نفر متقاضی انجام معامله‌ای، به یک نفر سوم به عنوان واسطه است. در این مثال بانک نقش همان نفر سوم را به عنوان واسطه میان شما و شخصی که قصد داشتید وجهی را برایش حواله کنید، ایفا کرد.

ممکن است برایتان سؤال پیش بیاید که کجای این موضوع ایراد دارد؟ مگر نه آنکه همه ما به بانک اعتماد داریم و چه بهتر از آنکه در هر معامله‌ای یک واسطه امین وجود داشته باشد؟

ایراد اصلی اینجاست که خطرات بسیار زیادی واسطه بین شما و سایر افراد طرف حسابتان را تهدید می‌کند. پیش از هر موردی لازم است یادآور شویم که شما برای بهره‌وری از این واسطه نیاز به پرداخت کارمزد و سایر هزینه‌های جانبی دارید. البته ممکن است با خود بیندیشید که این هزینه‌ها در مقابل برقراری یک معامله ایمن، ارزش پرداخت دارند؛ اما مشکل آنجاست که خود واسطه نیز گاهی توسط مشکلاتی تهدید می‌شود.

مثلاً شرایط اقتصادی وخیم ممکن است بانک را به ورشکستگی بکشاند. همچنین گاهی جنگ یا سرقت‌های امنیتی می‌تواند تمام ایمنی شما در یک بانک را به صفر درصد برساند. حال ممکن است از خود بپرسید، اگر بانک یا هر سازمان و شخص واسطه دیگری وجود نداشته باشد، چه‌طور می‌شود مسائل مربوط به نقل و انتقال مالی را به گونه‌ای بی‌واسطه حل نمود؟(1)

یعنی به نوعی اگر جابه‌جایی مالی فقط یک ثبت اعتبار در یک دفتر مالی است، آیا نمی‌شود که خودمان به صورت توافقی و مثلاً با وضع قوانینی محکم میان خودمان، این موضوع را برطرف نماییم؟

بلاک چین، همان تکنولوژی است که خلق شد تا پاسخگوی این دست سؤالات باشد. پس به طور مختصر و در یک عبارت کلی، بلاک چین پدید آمد تا اعتماد را بدون نیاز به یک هسته مرکزی (اعم از سیستم، سازمان، شخص حقیقی یا حقوقی ثالث) به وجود آورد.(2)

بلاک چین دقیقاً چیست؟

اگر بخواهیم ساده‌ترین توضیح را درباره بلاک چین، فارغ از ویژگی‌ها و مشخصات منحصر به فردش، ارائه دهیم؛ کافی است بگوییم که بلاک چین یک سیستم ثبت و ذخیره اطلاعات است. شاید شما هم در مواقعی که درباره بلاک چین مطلبی می‌خواندید، با عبارت دفتر توزیع غیر متمرکز برخورد کرده باشید.

عبارت دفتر توزیع که آشکارا به منبعی برای ثبت و طبقه بندی دقیق اطلاعت اشاره دارد؛ اما آنچه که واژه غیر متمرکز به مفهوم این عبارت افزوده است، این سیستم ثبت ذخیره اطلاعات را از سایر سیستم‌هایی که دقیقاً با این عملکرد و هدف به وجود آمده‌اند، جدا می‌کند؛ این تفاوت است که بلاک چین اطلاعات ثبت و ذخیره شده را با تمام اعضای مجموعه خود به اشتراک می‌گذارد. به این ترتیب یک سیستم غیر قابل نفوذ و هک شدن پدید می‌آید که اعضایش از اطلاعات ذخیره شده در آن مطلع هستند و کسی نمی‌تواند آن اطلاعات را تغییر داده یا از بین ببرد. (3)

اما با اندکی دقیق‌تر شدن در ریشه عبارت بلاک چین، در می‌یابیم که این مفهوم از دو کلمه لاتین به نام‌های Block (بلوک) و Chain (زنجیر) تشکیل‌شده است. لذا بدیهی است که اطلاعات در بلوک‌هایی که به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل هستند، ذخیره شده است.

این اطلاعات می‌توانند از هر جنس و دسته‌ای که می‌خواهند باشند؛ اطلاعات پزشکی، مالی، شخصی یا حتی اطلاعات مربوط به مسائل امنیتی یک کشور یا سازمان. پس در واقع به این زنجیره تشکیل شده توسط بلاک‌های اطلاعاتی، بلاک چین می‌گوییم. (4)

آشنایی بهتر و بیشتر با خصوصیات بلاک چین

اولین نکته‌ای که درباره تکنولوژی بلاک چین باید بدانیم، این است که هر بلوک دارای مشخصه یا المانی به نام هَش (Hash) است. هش درواقع یک رشته متنی از جنس تابعی خاص و تعریف شده در ریاضیات است و به منظور جلوگیری از هک شدن و نفوذ به اطلاعات و ایجاد تغییر در آن‌ها به وجود آمده است.

هش مثل اثر انگشت برای هر بلوک عمل می‌کند و این به معنی آن است که هر بلوک از یک هش منحصر به خود برخوردار است که با هشِ هیچ یک از بلاک‌های دیگر همخوانی ندارد.

البته باید بدانید که حتی اگر یک عدد یا کاراکتر به اصطلاحات ذخیره شده در بلاکی اضافه شود، هش آن تغییر می‌کند.

نکته دیگری که درباره تکنولوژی بلاک چین باید بدانیم این است که اطلاعات مربوط به بلاک چین در یک سرور یا دیتا بیس به خصوص و مشخص نگه‌داری نمی‌شود. در واقع هر کامپیوتر یا سیستمی که عضو بلاک چین شده و یکی از اعضای آن به حساب بیاید، یک کپی از تمام اطلاعات آن بلاک چین را دریافت می‌کند. (5)

به این سیستم‌ها یا کامپیوترهایی که به بلاک چین متصل شده و یک کپی از اطلاعات ذخیره شده در آن را دریافت می‌کنند نیز نود، گره یا به صورت لاتین Node می‌گویند.

پس اگر شما به عنوان یک نود به یک بلاک چین متصل شوید، یک نسخه کپی از تمام اطلاعات آن را دریافت می‌کنید. هیچ یک از این اطلاعات قابل تغییر نیستند و شما به تنهایی و بدون داشتن رضایت اکثریت نودها یا اعضای بلاک چین قادر به تغییر هیچ موردی از مجموعه اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین نیستید (6) .

تاریخچه پیدایش بلاک چین را بدانیم

اکنون که دانستیم بلاک چین چیست و به چه منظور پدیدار شده‌است، بد نیست نگاهی نیز به تاریخچه پیدایش آن انداخته و ببینیم اولین بار چه زمانی به صورت رسمی کار خود را آغاز کرده و در بین مردم اعضایی مختص به خود پیدا کرد.

با اطمینان می‌توان گفت بیت کوین اولین ارز دیجیتالی و نوآوری مبادلات ارزی بود که از تکنولوژی بیت کوین رونمایی کرد. در واقع بیت کوین برای آنکه به سازمان یا شخصی متکی نبوده و بتواند ضمن حفظ امنیت در نگهداری اطلاعات واسطه را از میان بردارد، مجبور به استفاده از یک تکنولوژی بسیار قوی و خاص بود.

از این رو تاریخ پیدایش رسمی بلاک چین را مصادف با پیدایش بیت کوین یعنی سال 2008 می‌دانند. اگرچه پیش از آن نیز در مواردی استفاده از تکنولوژی‌هایی شبیه به بلاک چین یا بهتر بگوییم نسخه‌های خام‌تری از بلاک چین در سازمان‌ها، بانک‌ها و مؤسسات جهانی کم و بیش دیده شده است، اما از آنجایی که خاصیت بلاک چین اختصاص نداشتن به یک سازمان یا شخصی خاص است؛ این موارد محدود را جزئی از تاریخچه بلاک چین به آن صورت که امروز تعریف می‌شود، به حساب نمی‌آورند.(7)

بلاک چین در عصر حاضر چه جایگاهی را از آن خود کرده است؟

حقیقت ایجاد یک نوآوری در تکنولوژی مبادلات ارزی و حفظ ایمنی اطلاعات و به دنبال آن حذف واسطه از معاملات، عملکردی کتمان ناپذیر از بلاک چین در عصر حاضر است. جالب است بدانید با این حجم از دقت و ظرافت در عملکرد، بلاک چین همچنان در حال به‌روزرسانی، رشد و ارتقا به درجات بی عیب و نقص تر برای آینده و آیندگانی نه چندان دور است. نسخه‌های به روز شده بلاک چین و فازهای آپدیت و بهینه‌سازی شده از این تکنولوژی هم اکنون وجود داشته و در پی اجرایی شدن است.

درواقع خدمات رسانی 24 ساعته و سرعت بسیار بالای این تکنولوژی در کنار بستر امن و غیر قابل نفوذی که به واسطه فناوری رمزنگاری به وجود آورده است سبب شده است تا بلاک چین در عصر حاضر، جایگاه مطمئن و منحصر به فردی را از آن خود کند. جالب است بدانید، سازمان‌ها و کمپانی‌هایی که زیرساخت آن‌ها مبتنی بر فناوری بلاک چین شکل می‌گیرد در آینده‌ای نه چندان دور، ارزشی مبنی بر 10 بیلیون دلار پیدا خواهند کرد. (8)

استارتاپ‌های مبتنی بر فناوری بلاک چین را بشناسید

با این تفاسیر بهتر است نگاهی به استارت آپ هایی اندازیم که بر اساس فناوری بلاک چین طراحی و پایه‌ریزی شده‌اند.

کوین بیس (Coin Base)

یک صرافی ارز دیجیتال است که در سال 2012 راه اندازی شد. مؤسسان آن برایان آرمسترانگ و فرد ارسام بودند و این کمپانی را در کالیفرنیای آمریکا تأسیس کردند. کوین بیس مؤسس و پشتیبان سرویس‌های خرید و فروش بیت کوین است. در سایر فازهای خدمات رسانی این کمپانی، کوین بیس از سایت‌های پرترافیک اینترنت نیز پشتیبانی و حمایت می‌کند.

رابین هود (Robinhood)

یکی دیگر از استارت‌آپ‌های مبتنی بر بلاک چین، رابین هود است. این استارت آپ یونیکورن در سال 2013 تأسیس شد و مانند کوین بیس در فعالیت خود را در کالیفرنیای آمریکا آغاز کرد. این استارت آپ به کاربران خود این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به پرداخت کارمزد، رمز ارز، سهام و اوراق بهادار خرید و فروش کنند.

اکنون ارزش سهام رابین هود به قدری بالا رفته‌است که این کمپانی قصد عرضه آن به صورت عمومی را دارد. رابین هود به نوبه خود در پیشرفت و توسعه فناوری بلاک چین نقش بسیار پررنگی ایفا کرده است.

تنکس (Tenx)

تنکس در سنگاپور تأسیس شد. کار اصلی این استارت آپ، ایجاد امکان ذخیره سازی رمز ارز به شیوه‌ای کاملاً ایمن در کیف پول مخصوص رمز ارز است. جالب است بدانید، تنکس با ارائه یک کارت فیزیکی به کاربران خود، به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا بتوانند در فروشگاه‌های فیزیکی نیز با استفاده از رمز ارزهایشان خرید کنند.

استاتوس (Status)

در اصل استاتوس به طور هم‌زمان، یک مرورگر، یک پیام رسان و یک کیف پول مناسب برای رمز ارزها است. ظاهر کاربری آن شبیه نرم افزار تلگرام است اما پلتفرم این برنامه بسیار پیچیده‌تر از آنچه فکرش را کنید عمل می‌کند. استاتوس برای کاربران خود، امکان تعامل با اپلیکیشن‌های بلاک چین اتریوم را فراهم آورده است.

موبایل گو (MobileGo)

یکی از موفق‌ترین استارت‌آپ‌های مبتنی بر فناوری بلاک چین موبایل گو است که توسط تعدادی جوان با هدف ادغام بازی (Game) با بلاک چین، طراحی و تأسیس شده است. در واقع موبایل گو با در اختیار قرار دادن رمز ارز قابل استفاده در بازی‌های کامپیوتر مشخص، امکان استفاده از 500 بازی رایانه‌ای را آن هم به صورت رایگان برای کاربران خود فراهم کرده است. (9)

پی نوشتها