یادآورى خاطرات جانبازى و جهاد رهروان راه خدا از قبیل انبیا، اولیا، صالحان، شهیدان و مؤمنان واقعى، پیوندى ناگسستنى با آنان برقرار مىسازد و مؤمن را در پیمودن راه صحیح و افتخار آفرین آنان، استوارتر مىکند1. یکی از این شهیدان راه حق، سید محمد باقر صدر می‌باشد.
آیت الله صدر در 1313 شمسی در کاظمین عراق در یک خانواده علم و فقاهت به دنیا آمد. تحصیلاتشان را پیش از بیست سالگى به اتمام رساند، سپس در حوزه نجف به تدریس علوم دینى پرداختند. پس از فوت آیت الله حکیم، در سن 36 سالگى به مقام مرجعیت شیعیان عراق رسید. ایشان از سن 24 سالگى به فعالیتهاى سیاسى ضد استعماری روى آورد، به گونهاى که پس از یک دهه، علاوه بر مرجعیت دینى، مرجعیت سیاسى شیعیان عراق را نیز احراز کرد. به دلیل فتاواى ایشان در تحریم پیوستن و عضویت در حزب بعث، و قیام مسلّحانه علیه بعثىها و اندیشههایی در لزوم تشکیل حکومت اسلامى و ضرورت دفاع از جمهورى اسلامى، موجبات مخالفتهاى گسترده مردمى با دولت بعثى فراهم گردید2.
حزب (الدعوة) که به وسیله این عالم برجسته شیعه عراق و با کمک «عبدالصاحب الدخیل» تشکیل شده بود، به دلیل وجود رهبران و اهداف آن، مورد توجه مقام‌های ایرانى قرار گرفت، و همزمان با پیروزى انقلاب اسلامى و به تأسى از این انقلاب دست به فعالیت‌های سیاسى گسترده‌اى در میان شیعیان عراق زده شد، از مهم‌ترین اقدام‌های «آیت الله صدر»، صدور فتواى عدم عضویت مسلمانان در حزب بعث عراق و برپایى چند راهپیمایى و تظاهرات در شهرهاى شیعه نشین جنوب عراق و بغداد به کمک خواهرش «بنت الهدى صدر» بود3.
رژیم بعث عراق و به ویژه شخص صدام حسین که تاب تحمل فعالیت‌های سیاسى رهبران و مردم شیعه عراق را نداشت، به محض تکیه به اریکه قدرت در عراق و حمله به ایران آن عالم جلیل‌القدر و خواهرش را دستگیر، زندانى و سپس به شهادت رساند و علاوه بر آن عده زیادى از فعالان سیاسى شیعه عراق را شهید، زندانى و یا از آن کشور اخراج نمود و سیاست سرکوب سخت و خشنی را نسبت به شیعیان در پیش گرفت4.
روح این بزرگ مرد راه حق قرین رحمت بی منهای خداوندی قرار گیرد.
سید احمد سجادی
پی‌نوشت‌ها:
1) اخلاق اطلاعاتی، علی اصغر الهامی نیا و همکاران، ج 1، ص 81
2) شهید صدر بر بلندای اندیشه و جهاد، مصطفی قلی زاده، ص 21
3) رویارویی انقلاب اسلامی ایران و امریکا، جملیه کدیور، ج 1، صص 104- 105
4) همان منبع، صص 106-107
