حضرت امام محمّد باقر علیه السلام، پنجمین پیشواى مسلمین روز جمعه، اول ماه رجب سال پنجاه و هفت هجرى1 در شهر مدینه چشم به جهان گشود.
او اولین فرزندى بود که از پدر و مادر فاطمى، علوى و هاشمی متولد مىشد زیرا پدرش علی بن الحسین علیه السلام و مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبى علیه السلام بود و به همین جهت او را «فاطمى من فاطمیین» و «علوّى من علویین» مىخواندند2.
امام باقر علیه السلام در آغوش پر مهر پدرى چون امام سجاد علیه السلام پرورش یافت و از مادرى فاضل، با عفّت و معظم اهل بیت علیهم السلام3 شیر خورد و کمال یافت و به فضایل اخلاقى آراسته شد و اسوه پویندگان راه حق گشت4.
امام پنجم، نامش محمد و کنیهاش ابوجعفر و به چند لقب معروف بود که مشهورترین آنها لقب «باقرالعلوم» مىباشد پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله آن بزرگوار را بدین لقب خواند یا به تعبیر دقیقتر خداوند او را در تورات با این لقب معرفى فرمود5. او را بدین لقب خواندند چون علم را شکافت و در گستره پهناور آن وارد شد6.
آن امام بزرگوار را به خاطر شباهت بسیار به رسول خدا، «شبیه» هم مىخواندند7. دیگر القاب امام باقر علیه السلام عبارت از: امین، شاکر، هادى، صابر و شاهد بود8.
امام باقر از نظر رفتار و ویژگیهای اخلاقى چون دیگر امامان علیهم السلام آیینه تمام نماى پیامبر صلّی الله علیه وآله و اسوه ره پویان حق بود. ایشان در عبادت، راز و نیاز و یاد حق همچون پدران بزرگوارش پیشتاز بودند. هیچ گاه از یاد حق غافل نشد و خوف از قهر و غضب خدا و شوق لقاى حق او را بى تاب کرده بود9.
از ویژگیهای امام باقر علیه السلام، این است که رسول خدا صلّى الله علیه و آ له، توسط جابر بن عبدالله انصارى به وى سلام رساند. امام صادق علیه السلام مىفرماید: جابر عمرى دراز یافت و خدمت امام باقر رسید و سلام حضرت پیامبر را به وى ابلاغ کرد و از محضر پر فیضش استفادهها برد10.
ولادت کاشف علوم دین را به پیشگاه حضرت ولی عصر عجّل الله تعالی فرجه شریف تهنیت و شادباش میگوییم.
سید احمد سجادی
پینوشتها:
1) بحار الانوار، ج 46، ص 213
2) همان منبع، ص 215
3) کافی، ج 1، ص 469
4) تاریخ زندگانی امام محمد باقر(علیه السلام)، احمد حیدری، ج 1، ص 27
5) بحار الانوار، جلد 46، ص 223
6) حیاه الامام الباقر، باقر شریف القرشی، ج 1، ص 22
7) مناقب، جلد 4، ص 210
8) حیاة الامام الباقر، ج 1، ص 22
9) تاریخ زندگانی امام محمد باقر(علیه السلام)، احمد حیدری، ج 1، ص 29
10) همان منبع، ص 30