نویسندگی
اسماعیل بوشهری

(وف 1328 ق)، فقیه، نویسنده و مدرس. وى بیشتر ایام عمر را در شیراز گذرانده و به تألیف و تدریس اشتغال داشته است. سید محمدتقى شفیع، فقیه كازرونى، از شاگردان او بوده است. وى در بوشهر وفات یافت. از تألیفات او: شرح قصیده «بآل محمد عرف الصواب»؛ شرح «دعاء الاحتجاب»، به روایت «مهج‏الدعوات» از پیامبر (ص)؛ شرح «دعاء ...

مجدالعلی بوستان

(1364 -1317 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در خراسان متولد شد و در مشهد نزد آخوند ملا احمد كدكنى و ادیب نیشابورى درس خواند و فرانسه را نزد میرزا حسین تهرانى حبیب فراگرفت. در تهران نیز از محضر آقامیرزا مهدى آشتیانى و ضیاءالدین درّى اصفهانى استفاده كرد. سپس به خدمات دولتى روى آورد و مدتى نیز تدریس كرد خدمات ...

منشی بوداق قزوینی

(س دهم ق)، نویسنده و مورخ. وى نویسنده‏ى كتاب «جواهرالاخبار» در شرح حال تیمورلنگ و پیروزى‏هاى او بر تقتمش در سال 795 ق و وقایع عمومى تا سال 984 ق است. وى این كتاب را به شاه اسماعیل دوم هدیه كرد. ...

محمدباقر بواناتی

(وف 1310 ق)، نویسنده و شاعر. معروف به ابراهیم معطر. در یكى از دهستانهاى بوانات متولد شد. پس از تحصیل در مدارس قدیمى به شیراز رفت و به یادگیرى زبان انگلیسى پرداخت و سپس تغییر لباس داد، این امر سبب ملامت و شماتت خلق واقع شد و از آنجا به بوشهر گریخت و در كنسولگرى انگلیس استخدام شد. در برازجان دیدارى با ...

ابراهیم بنی صدر

(تو 1275 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در تهران متولد شد. پس از طى دوره‏ى ابتدایى و متوسطه و تحصیلات عالى تخصصى امور ادارى و مالى، كارپردازى را در پاریش به پایان رسانید. وى بعد از مراجعت به ایران. مدت سى سال در ارتش خدمت كرد و غالب در كلاسهاى افسرى دانشگاه جنگ و دانشكده افسرى و ژاندارمرى و دانشكده پلیس ...

محمد رضی بنده ی تبریزی

(1223 -1158 ق)، خطاط، نویسنده و شاعر، متخلص به بنده. پدرش چندى وزیر آذربایجان و مستوفى نادرشاه افشار بود و خود سالها منشى الممالك ایران و از ندیمان خاص فتحعلى شاه قاجار بود. محمد رضى خطوط شكسته و نستعلیق را خوش مى‏نوشت و نستعلیق را به شیوه‏ى میرعماد و میرزا صالح مى‏نگاشت. بنده در نظم و نثر فارسى و تركى ...

رکن الدین یحیی بنجیری شیرازی

(س نهم ق)، نویسنده. از خاندان معروف آل بنجیر، از سادات علوى شیراز و مؤلف «مقالة الابرار» است كه تلخیصى از كتاب «اخبار الاخیار»، در احوال بزرگان خاندان بنجیرى تألیف ابوسلیمان محمد شیرازى مورخ است. ...

ابوسلیمان محمد بنجیری

(س هشتم ق)، نویسنده. از خاندان معروف آل بنجر سادات علوى شیراز بود و كتاب «اخبار الاخیار» را كه در احوال بزرگان خانواده‏اش است، تألیف كرده است. پسرى از فرزندان ركن‏الدین یحیى این كتاب را به نام «مقالة الابرار» در آغاز سده‏ى نهم قمرى تلخیص و تهذیب كرده است. ...

ابوالقاسم بلیانی کازرونی

(وف 1014 ق)، عالم، نویسنده و شاعر، متخلص به قاسمى. او از شاگردان شیخ بهایى و افضل‏الدین تركه بود. به قزوین و تبریز و كاشان و فارس و عراق سفر كرد. آثار وى «سلم السماوات»، در حكمت و احوال حكما و شعرا و دانشمندان كه مشتمل بر هفت مرقوم است؛ «خطاب الغائبین»، به عربى. «دیوان» اشعار كه نسخه ناتمامى از آن به ...

ابوعلی محمد بلخی

(قبل از سده چهارم ق)، شاعر و نویسنده. از زمان حیات و چگونگى احوال او اطلاعى در دست نیست. وى مؤلف دومین «شاهنامه منثور» بود كه در كتب قدیم به نام آن اشاره شده است این شاهنامه ظاهرا بیشتر مبتنى و مستند بر روایات مكتوب بوده تا روایت شفاهى. ...

صدرالدین محمد تقی بلاغی نایینی

(تو 1290 ش)، فقیه، مترجم، نویسنده، خطیب و شاعر. معروف به سید صدرالدین و مشهور به صدر بلاغى. وى در نایین متولد شد. در سیزده سالگى به اصفهان رفت و مدت شش سال در حوزه درس استادان آن دیار مشغول به تحصیل ادب و منطق و فقه و اصول شد. سپس به شیراز رفت و یازده سال در آن جا به تكمیل تحصیلات خود پرداخت. در 1318 ...

محمد بکران

(س هفتم ق)، نویسنده. مؤلف «جهان نامه» در جغرافیاست، كه آن را در سال 605 ق به نام محمد خوارزمشاه به پایان رسانیده است. ...

عبدالرزاق بغایری

(1372 -1286 ق)، جغرافیدان و نویسنده. در سبزوار متولد شد، نخست به همراه خانواده‏اش به اصفهان رفت و پس از آن به تهران آمد. تحصیلات اولیه را نزد پدر آموخت و آنگاه وارد دارالفنون شد و پس از شش سال در رشته‏ى مهندسى فارغ‏التحصیل گردید. پس از اتمام تحصیل، به تدریس ریاضیات و جغرافیا اشتغال ورزید. در سال 1316 ...

طاهر بصیر الملک

(س سیزدهم و چهاردهم ق)، نویسنده و محقق. در ابتدا سررشته‏دار و پس از آن كارمند اداره مالیه بود. در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه مستوفى (محاسب) سمنان و دامغان شد. سالها ریاست كتابخانه‏ى سلطنتى با او بود. وى از سال 1310 ق به بصیر الملك ملقب شد. از جمله آثار باقى‏مانده از وى: «قرآن با كشف الآیات»، همچنین «مثنوى» ...

بزرگمهر

(س ششم م)، نویسنده. وزیر انوشیروان بود، در ادبیات فارسى بارها به عنوان نمونه‏ى دانش و لیاقت و تقوى از او نام برده شده است. در مورد وى روایاتى است، از جمله این كه پادشاه هند شطرنجى نزد پادشاه ایران فرستاد، بزرگمهر اسرار این بازى را كشف كرد و در مقابل بازى نرد را اختراع كرد. رساله‏اى به زبان پهلوى به نام ...

بزرگ علوی

(1376 -1283 /1282 ش)، مدرس و نویسنده. در خانواده‏اى بازرگان‏پیشه و مشروطه‏خواه به دنیا آمد. پدرش فرزندانش را براى تحصیل به آلمان برد و آقا بزرگ پس از پایان آموزش مقدماتى و عالى در آلمان به ایران بازگشت و به كار نویسندگى و تدریس پرداخت. وى از دوستان نزدیك هدایت و مینوى بود. علوى در سال 1322 ش سردبیرى ...

ابو محمد حسن بروجردی

(س چهارم ق)، دانشمند و نویسنده. از دانشمندان و نویسندگان بزرگ قرن چهارم هجرى بود. در جوانى از ملازمان صاحب بن عباد به شمار مى‏رفت. پس از صاحب به خراسان رفت و به صدارت و ریاست نویسندگان ابونصر احمد میكالى رسید. به گفته ثعالبى نیشابورى در «یتیمة الدهر» آثار وى در بیست و پنج باب به بیش از چهار هزار برگ ...

علی اکبر سررشته برزین

(تو 1285 ش)، نویسنده. در تبریز متولد شد. پس از اتمام تحصیلات متوسطه مدت دو سال در ساوجبلاغ خدمت كرد، سپس از طرف معارف آذربایجان به سمت معلمى مدرسه‏ى متوسطه‏ى اردبیل مأمور گردید و پس از دو سال به تهران انتقال یافت. از آثار وى: «اسكندر مقدونى»؛ «طوفان گناه». ...

علی اکبر برخوردار

(تو 1286 ش)، نویسنده. وى بعد از طى دوره‏ى دبیرستان وارد دانشكده‏ى افسرى شد و پس از آن به تحصیل در دانشگاه جنگ پرداخت. برخوردار دوره‏ى دانشگاه پلیس لندن را نیز پشت سر گذاشت و پس از آن به خدمت مشغول شد. از وى آثار به جاى مانده از جمله: «تعلیمات ضد جاسوسى»؛ «فن پلیس و جرم‏شناسى»؛ «مجموعه وظایف شهربانى»؛ ...

محمد حسن بدیع شیرازی

(1316 -1251 ش)، نویسنده و شاعر. در كاظمین به دنیا آمد و علوم ادبى و عربى و زبان فرانسوى را در بصره آموخت. وى در اوایل جنبش مشروطیت به آزادى‏خواهان پیوست و مقالات پرشورى براى روزنامه‏ى «حبل المتین» چاپ كلكته مى‏نوشت. جمعیت ایرانیان را نیز در بصره تأسیس كرد. بدیع در سال 1299 ش به ایران بازگشت و به استخدام ...