مهراب که از اراده‌ی منوچهر آگاه شد، آنچه تنها به مخیله‌اش راه یافت، کندن ریشه‌ی این اختلاف بود. ساده‌نگری وحشی او حتی از حساسیت‌های غریزی و عاطفی نیز دورش می‌داشت. و خودپرستی محافظه‌کارانه‌اش او را به...

پذیرش زال از سوی نهاد پهلوانی ایران، بیدرنگ نخستین کارکرد وجودی او را به ظهور می‌رساند. کارکردی که در حماسه، از کسی دیگر انتظار نمی‌رود. اینک او فرمانروای سیستان است و پهلوانی آماده‌ی برخورد با حادثات....

نخستین بار که چهره‌ی سام در روایات شاهنامه آشکار می‌‌شود، به هنگام پادشاهی منوچهر است. و این پس از بسامان شدن کار ایران است و، آسودن فریدون و منوچهر از کین‌خواهی ایرج. در داستان فریدون. کارها به دست منوچهر...

البرز مرکز جهان است و ریشه‌ی تمامی کوهها، رشد آن به هشتصد سال بوده است، دویست سال تا به ستاره پایه، دویست سال تا به ماه پایه، دویست سال تا به ستاره پایه، دویست سال تا به ماه پایه، دویست سال تا به خورشید...

سیمرغ نیز همچون زال، پدیده‌ای پیچیده و مبهم است و، تبلوری است از انگاره‌ها و تلقیهای متضاد اقوامِ ایرانی. در شاهنامه او همچون زال وجودی است مقدس و اهریمنی. مقدس است هنگامی که به خاندان زال و به حماسه ارتباط...

از آغاز داستان چنین است که سام جهان پهلوان چنین فرزندی ندارد و این مصیبتی است برای پهلوانی ایرانشهر، که باید از طریق دوده و نسل پایدار بماند و کارکرد پدر در پسر ادامه یابد. روزگاری دراز به انتظار می‌گذرد،...

اما اسطوره مقوله‌ای است که معنای آن به تمامی روشن نیست. و مشکل بتوان تعریفی برای آن یافت که در عین حال مقبول همه‌ی علما و فراخور فهم و دریافت غیرمتخصصان باشد.

اصولاً نمادها دو وجه دارند، بعضی دلالت‌هایی هستند جهت ایضاح و بر یک مدلول نظارت دارند و بعضی از نمادها دال‌هایی با چند معنای متعدد و در مواردی متفاوت هستند که وجه اول به استعاره و تشبیه نزدیک است و وجه...

هردوت (کتاب یکم، بند 96-101) می‌نویسد: در ماد مرد دانایی زندگی می‌کرد به نام دیئوکس Deiokes [= دیاکو یا همان Dayaukku در کتیبه‌ی سارگن دوم پادشاه آشور. دیاکو پیرامون 715 پ.م. سلسله‌ی ماد را بنیاد کرد]...

زروانیسم از قدیمی‌ترین آیین‌های باستانی است که به سبب همین قدیمی بودن، سخن در مورد چیستی آن فراوان است. صاحب‌نظران نیز در مورد آن نظریات مختلفی دارند. تلقی زروانیست‌ها از زمان بسیار متقدم و مقدمه‌ای برای...