پیش از این بیان شد که بسیاری از آیات در پی تشریع احکام در بستر تاریخی آن زمان بوده است. کتاب الهی که متنی دینی و نصی وحیانی است بی‌شک با توجه به واقعیتها و جریانهای زمان نازل می‌شده و درصدد تصحیح، پالایش،...

منظور بازیافت راز حکمت الهی در چگونگی تشریع و قانون‌گذاری است، بدین‌معنی که از این رهگذر درمی‌یابیم که فلان حکم و تشریع بر اساس چه نیاز و الزامهایی تشریع شد و در پی پاسخ به چه سؤالی بوده است تا در فهم...

اسباب نزول می‌تواند نقاب اشکال و ابهام از چهره‌ی معنا و مقصود، بیفکند. البته این فایده با مطلب پیشین هم‌جهت است و سیوطی، لطفی صباغ، ابوشبهه (1) و دیگران این دو را ذیل یک فایده آورده‌اند، و دانشمندانی چون...

از طریق اسباب نزول می‌توان بر معنا و مقصود آیه‌ها و سوره‌ها دست یافت. قبلاً سخن ابن‌تیمیه و ابن‌دقیق‌العید را در این‌باره گزارش کرده‌‎ایم.

سیوطی نوشته است: «برخی بر این باورند دانستن اسباب نزول فایده‌ای ندارد، به دلیل اینکه اسباب نزول نوعی تاریخ است» سیوطی نامی از معتقدان این نظریه نیاورده است. اینان پنداشته‌اند که تاریخ هیچ فایده‌ای ندارد...

پس از صحابه و تابعین صاحب‌نظران علوم قرآنی نیز درباره‌ی لزوم توجه به اسباب نزول نوشته‌اند:

از اسباب نزول گاه به شأن نزول نیز تعبیر می‌شود. آقای معرفت میان این دو تعبیر تفاوت قائل شده است. وی در بیان تفاوت این دو، شأن نزول را عام‌تر از سبب نزول دانسته است که تنها به مواردی که در عصر نزول روی...

دانشمندان علوم اسلامی، سبب نزول را حادثه‌ای می‌دانند که همزمان با آن یا اندکی پس از آن آیه یا آیاتی در گزارش آن رویداد نازل شده باشد.

بخش اول کتابهایی هستند که به شکلی روایی، به جمع روایات مختلف پرداخته‌اند. کسانی چون زرکشی، سیوطی، حاجی خلیفه، قنوجی و زرقانی، علی‌بن عتبه‌بن جعفر ابوالحسن مدینی (161- 234 هـ. ق) محدث، اصولی، و لغت‌شناس...

مسلمانان برای راهیابی به کمال و هدایت، به تدبّر در قرآن توصیه شده‌اند و تلاش برای فهم کتاب خدا به تدوین «علوم قرآنی» انجامیده است.