مسئله حدوث يا قدم عالَم يكي از مباحث مهمّ ميان متكلّمين مسلمان و فلاسفه إسلامي بوده است. هر دو دسته بر اساس مبناي خاصّي كه در باب ملاك نيازمندي به علّت، داشتند، ديدگاه خاصّي را در اين مسئله إتخاذ كرده...

با سپاس از خداوند بزرگ كه نعمت انديشه و حكمت و يگانه پرستى را بر ما منّت نهاد.[1] آنگاه كه در خصوص توحيد چهارگانه سخن به ميان مى آمد به اينكه:

موضوع اين همايش همانطور كه اعلام شده سياست مدن، يا بتعبير روز همان سياست، در حكمت متعاليه يعني در نظر ملاصدراست. من در اينجا در مقام بحث از سياست در فلسفه ملاصدرا نيستم و اين كار را اين علما و فضلا در...

بعضي براي فرار از اشكال عدم امكان عالميت واحد و بسيط حقيقي به اشياء متكثره، قائل به عالميت تفصيلي ذات خداوند به عقل اول و عالميت اجمالي او به ساير ممكنات شده‌اند. طبق اين نظريه، خداوند در مرتبه فعل به...

فرفوريوس ـ چنانكه صدرالمتألهين به او نسبت ميدهد[27] ـ قائل به اتحاد ذات خداوند با صور معقوله است و ملاك علم قبل‌الايجاد را همين صور ميداند. فرق نظريه فرفوريوس با نظريه مشائين ـ كه بدان خواهيم پرداخت ـ...

پرسش از راز برتري حكمت صدرا و تفوق آن بر ساير نحله‌هاي فلسفي، سؤالي است اساسي در حوزه فلسفه اسلامي كه ميتوان آن را با تكيه بر روش‌شناسي ملاصدرا پاسخ گفت. در باب روش‌شناسي ملاصدرا مجموعاً هفت نظريه قابل...

پرسش از رهاورد فلسفی صدرالمتألهين شيرازی و اصالت انديشة فلسفی وی، از آغاز شهرت او مطرح شده است.([1]) داوری در تعين معرفتی فلسفة صدرا، مسبوق و منوط به شناخت اضلاع روش شناختی حکمت متعاليه است. همانگونه که...

در مجموعة سترگ آثار فلسفی حکيم شيراز (که اين کنگرة جهانی بزرگداشت او را برگزار می کند) صفحاتی چند به مسئله عشق اختصاص يافته است. وی عشق را در همة موجودات ساری می داند.

ادراك‌ حقايق‌ ماوراي‌ طبيعي‌ به‌ جهت‌ علو مرتبة‌شان‌ از عالم‌ ماديات‌ و محسوسات‌ به‌ لطافت‌ قريحه‌ و صفاي‌ دروني‌ نيازمند است‌. از اين‌ رو صدرالمتألهين‌ همچون‌ علماي‌ اهل‌ سلف‌ اصرار دارد كسي‌ كه‌ مي‌خواهد...

‌ صدرالمتألهين‌ بر خلاف‌ كساني‌ كه‌ احكام‌ ماهيت‌ و وجود و احكام‌ مفهوم‌ را با مصداق‌ درهم‌ آميختند اين‌ دو را از هم‌ متمايز ساخت‌ و تأكيد كرد كه‌ مفاهيم‌ ذاتاً با هم‌ متباينند و هر مفهومي‌ جداي‌ از مفاهيم‌...