پیش‌بینی به مثابه معلوم کردن حالت‌های آینده‌ی یک نظام فیزیکی یا اجتماعی، مسئله‌ی معرفت‌شناختی مهمی است، چون توانایی پیش‌بینی دقیق و مطمئن غالباً معیار نهایی تشخیص علم از سایر انواع فعالیت‌های فکری قلمداد...

همان‌طور که با پژوهش‌های انسان‌شناختی نشان داده‌اند، هر جامعه‌ای دوره‌ی زندگی را به چند مرحله‌ی معین، که در فرهنگ ریشه دارند، تقسیم می‌کند و به هر مرحله معناهایی نسبت می‌دهد و شرایط عبور از هر مرحله به...

معنای واژه‌ی پلیس چه ناظر به نقش و کارکرد حفظ کنترل اجتماعی در جامعه باشد (پاسبانی و حراست) و چه بنگاهی که برای انجام این کار تأسیس می‌شود (اداره‌ی پلیس)، در هر حال برای پرداختن به آن با مسئله‌ی پیچیده،...

با این‌که کمابیش همه‌ی نظریه‌های فعلی پرخاشجویی در قرن بیستم پرورانده شده، مسائل مفهومی بنیادی و بحث و جدل‌های عمده‌ی مربوط به این مبحث ریشه‌های بسیار قدیمی‌تری دارد. استدلال‌های اخیر درباره‌ی ریشه‌های...

این مفهوم که کلی‌ترین تعریف آن به صورت الگو، قالب یا نمونه است، در دو زمینه برای تفکر اجتماعی قرن بیستم اهمیت دارد: به سبب استفاده‌ای که از آن در «استدلال‌های اثبات مصداق» شده است؛ به سبب اهمیتی که این...

اقلیت فرهنگی‌ای که وجه مشخصه‌اش مجموعه ارزش‌ها و هنجارها و الگوهای رفتاریی است که تعارض مستقیم با فرهنگ مسلط جامعه دارند. در فرهنگ انگلیسی آکسفورد آمده است که این واژه در اواخر دهه‌ی 1960 و اوایل دهه‌ی...

این اصطلاح مشتق از واژه‌ی یونانی anomia به معنای بی‌قانونی است که تلویحاً دال بر تبهکاری، بی‌حرمتی، بی‌عدالتی و بی‌نظمی است (Orru, 1987). این واژه نخستین‌بار در قرن شانزدهم وارد زبان انگلیسی شد و در قرن...

اصرار بر این‌که مسائل اجتماعی و سیاسی را باید از دیدگاهی فراتر از هر دولت و کشور خاصی مورد ملاحظه قرار داد، نکته‌ی تازه‌ای نیست. هینسلی (Hinsley, 1963) تاریخ نظریه‌های بین‌الملل‌گرایی خود را با پادشاه...

در نوشته‌های مارکس، بیگانگی فرایندی تاریخی است که طی آن آدمیان ابتدا از طبیعت و سپس از محصولات و آفریده‌های فعالیت خویش (کالاها و سرمایه، نهادهای اجتماعی و فرهنگ) جدا و دور می‌شوند و این واقعیت‌ها به مثابه...

اصطلاح بوم‌شناسی مانند واژه‌ی «economic» از oikos یونانی به معنای «خانه» گرفته شده است. معنای مدرن این واژه را عموماً به ارنست هکل، زیست‌شناس تکامل‌گرای آلمانی در قرن نوزدهم، نسبت می‌دهند. ولی این مفهوم...