مسیر جاری :
بيضاء زادگاه سيبويه
سيبويه و شماري ديگر از عالمان نامدار ايراني در شهر تاريخي بيضاء زاده شده اند. اين شهر در روزگاران گذشته « نسا » نام داشته است. نسا در ايران باستان به معناي اردوگاه / آرامشگاه / قرارگاه است و در استان...
تاریخ نحو
در این مقاله از پیشینه و تاریخچه ی نحو و چگونگی پیدایی و پایه گذاری آن سخن گفته شده است، و نویسنده پس از مقدّمه ای درباره ی محیط پیدایی و چگونگی پایه گذاری نحو و نقش ابوالأسود دوئلی در این میان، به معرّفی...
سيبويه و الكتاب
در اين مقاله عمرو بن عثمان بن قنبر معروف به سيبويه ( د:180ه ق. )، دانشمند نام آور ايراني و پيشواي مكتب نحوي بصره به اختصار معرّفي مي شود و پس از آن درباره ي الكتاب، اثر يگانه ي او، سخن به ميان مي آيد،...
سال سوجري!
يکي از تأثيراتي که هجوم گروه هاي تازه وارد مي تواند بر يک سرزمين بگذارد، ورود واژه هاي بيگانه در زبان مردم آن ديار است. از اين رو زباني که امروزه فارسي ناميده مي شود، داراي واژه هاي بسياري است که در طول...
استفاده از توانايي بالقوه زبان و ادبيات فارسي در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامي
با شتاب گرفتن روزافزون فرايند جهاني شدن، در اثر توسعه ي فناوري ارتباطات و اطلاعات، رقابت سختي ميان فرهنگ ها و تمدن هاي گوناگون جهان براي سلطه يافتن بر ديگر فرهنگ ها ايجاد شده است. اين رقابت كه برخي از...
نگاهي بر وجوه تمايز انضمام و توالي نحوي اسم و فعل
پژوهش حاضر حول اين پرسش شكل گرفته است كه آيا همه توالي هايي را كه در آن اسم بدون وابسته دستوري و وصفي در مجاورت فعل مي آيد، مواردي از انضمام هستند يا اين كه بايد تمايزي بين توالي هاي نحوي حاصل از برهنه...
چگونگي پيدايش و تغيير اعداد در زبان فارسي
در اين مقاله سعي شده است به شيوه علمي و با استفاده از معيارهاي زبان شناختي به بررسي چگونگي پيدايش اعداد در زبان فارسي و همچنين معيارها و دلايل تغيير آن ها پرداخته شود. بر اين اساس، دو معيار آوايي و واژواجي...
ساخت دو مفعولي در زبان فارسي: رويكردي تاريخي
تاريخچه ساخت دومفعولي در زبان فارسي به دوران هخامنشي ( كتيبه بيستون ) بازمي گردد؛ اما وجود آن در بررسي هاي زبان شناختي مورد غفلت يا حتي انكار واقع شده است (قُمِشي و مَسَم، 1994 ). اين مقاله كاوشي است...
بررسي عوامل زباني مؤثر در شكل گيري طنز كلامي
ليو ( 1996 ) با جدا كردن طنزهاي كلامي زبان شناختي از غيرزبان شناختي، ايجاد نوعي ابهام آوايي، واژگاني، نحوي يا كاربردشناختي را عامل شكل گيري طنز مبتني بر ويژگي هاي زبان شناختي مي داند. در پژوهش حاضر سعي...
كرانمندي افعال مركب داراي جزء پيش فعلي صفتي
بررسي نقش هريك از اجزاء فعل مركب در تعيين ويژگي هاي معنايي، كانون توجه زبان شناسان متعددي بوده است. در مقاله ي حاضر كرانمندي آن دسته از افعال مركب زبان فارسي مورد بررسي قرار مي گيرد كه جزء پيش فعلي آن...