مسیر جاری :
اهميت نسبي گرايي اخلاقي
چرا نسبي گرايي چنان عقيده تهديدآميز و هيجان انگيزي است؟ براي درک اين نکته، فقط بايد توجه کنيم که معيارهايي که احکام اخلاقي با ارجاع به آن ها مورد اعتماد هستند، نه تنها به راستي متکثر هستند، بلکه اغلب تصور...
نسبي گرايي اخلاقي چيست؟
بحث هاي متداول فلسفه به ندرت در بيرون دانشگاه و اغلب، حتي در درون آن شور و هيجان برمي انگيزد. جدا از خود فيلسوفان، تعداد اندکي از افراد با اين سؤال دستخوش هيجان مي شوند که به طور مثال مسائل رياضي وجودي...
اوضاع اخلاق در زمان آل بويه
اخلاق اسلامي را براي سهولت بحث به دو قسمت تقسيم کرده اند: 1- اخلاق ديني اسلامي و 2- اخلاق فلسفي اسلامي. براي اخلاق ديني اسلامي چهار ريشه ي عمده برشمرده اند که عبارت است از: قرآن و حديث، کتب کلام و عقايد،...
مختصري در فلسفه اخلاق
پيش از پرداختن به مباحث فلسفه ي اخلاق، ذکر چند نکته ي مقدماتي، لازم است. فيلسوفان از قديم، حکمت يا فلسفه را به دو بخش تقسيم مي کردند: حکمت نظري و حکمت عملي.
مسئله ي شر
براي کساني که جريان هستي را در تدبير يک موجود آگاه نمي دانند، وجود آفات و بلاياي طبيعي و تجاوز و ستم انساني، يک جريان عادي است. هستي چنين است و چنين بوده و خواهد بود.
تجسم اخلاقي در حکمت متعاليه
بسياري از مسائل فلسفه نظري و از جمله مسائل اخلاقي با ظهور حکمت متعاليه صدرايي متحول شد. ملاصدرا با اثبات دو مسئله مهم « جسمانية الحدوث و روحانية البقاء بودن نفس » و « حرکت جوهري » تحول بنياديني در علم...
تأثير نظريه وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني
از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني را در پي ارتباط علم و عمل بررسي نمايد. شدت و عمق اين...
کرامت فلسفي ديني انسان
مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل شرافت، شأن، حيثيت، اعتبار، عزت، منزلت و مقام در فارسي و...
نقش اراده و اختيار در افعال انساني
آيا افعالي که از انسان صادر مي شود تحت اختيار خود اوست يا از روي جبر و بوسيله علتي خارج از انسان هدايت مي شود؟ اين همان مسئله « جبر و اختيار انساني » است که از ديرباز مورد توجه فلاسفه بوده است. نمونه ي...
آموزه هاي اخلاقي صدرالمتألهين
صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث » که به « تراث » قلب پيدا کرده است. آنگاه مي گويد: هر چند وقايه...