مسیر جاری :
فلسفه تاریخ، پرده برداری از رخدادها
بارها در جامعه خودتان با این عبارت که ما ایرانیان حافظه تاریخی نداریم، رو به رو شده ایم. به نظر مدعیان این موضوع، نبود حافظه جمعی تاریخی باعث شده است بسیاری ازحوادث در جامعه ما تکرار شوند و اگر این حافظه...
علم تاریخ و صداقت مورخ
احتیاج ما به علم تاریخ و فوایدی که از آن می توانیم برداشت کنیم وقتی به خوبی مبرهن می شود که موضوع این علم را به طرز واضح تری مورد تدقیق قرار دهیم. بسیاری از کتبی که مؤلفین آنها را تاریخی قلمداد کرده اند...
عامل محرک در تاریخ
از جمله سوالاتی که در فلسفه نظری تاریخ مطرح می باشد، عامل محرک تاریخی است، اینکه چه عاملی تاریخ رابه جلو می برد و حوادث را رقم می زند؟ اندیشمندان و فلاسفه را بر آن داشته که در پی جوابی برای آن باشند، بنا...
آیا از تاریخ می توان آموخت؟
تصور اینکه تاریخ باید موعظه کند، سرگذشتی دراز دارد. به عقیده تاکیتوس(۲)، مهمترین نقش تاریخ این است که نمی گذارد کارهای شایسته فراموش شوند و آدمیان را از ترس تقبیح آیندگان از کردار بد باز می دارد. این نظر...
فلسفه تاریخ نزد متفکران ایران و اسلام
از جمله دانش هایی که در پرتو ظهور اسلام نمو یافت و واجد شکوفایی افزون شد، دانش تاریخ و به تبع آن فن تاریخ نگاری بود. آنچه روشن است مورخان مسلمان که البته بیشترین آنان ایرانی بودند با وجود بهره گرفتن از...
فلسفه تاریخ از دیدگاه ابوالفضل بیهقی
تاریخ و نگارش آن در روزگار اسلامی، رشد فزاینده ای پیدا کرد و البته این امر جز با همت تاریخ نگارانی که بیشترین آنان ایرانی تبار بودند، میسر نشد. مورخان مسلمان رویدادهای تاریخی را مخلوق اراده و مشی پروردگار...
عینیت در تاریخ
می گویند ارسطو تاریخ را علم نقل بی طرفانه وقایع جزیی می دانست. در حالی که روانشناسان در سراسر قرن بیستم روی ادراک و حافظه دست به تحقیق و پژوهش زدند، امروزه امبرتو اکو تاریخ را دستمایه رمان نویسی قرار می...
دیوید هاروی جهانی شدن و پست مدرنیسم
دیوید هاروی یکی از مشهورترین و بزرگ ترین جغرافیدانان معاصر جهان است. وی در سال ۱۹۳۵ در انگلستان به دنیا آمد. در دهه ۱۹۶۰ مطالعات وی عمدتاً به جریان متعارف علوم اجتماعی نزدیک بود.
تاریخ و فلسفة تاریخ
از دانشمند عزیز صاحبدلی که مرا به نوشتن این مقاله تشویق کرد، بسیار متشکرم؛ زیرا این دعوت و تشویق نه فقط موجب شد که بعد از مدت ها دوباره زمانی هر چند کوتاه به مطالعه در نهج البلاغه بپردازم و جان و دل را...
تاریخ را چه پایانی در انتظار است
انسان ها به حکم کنجکاوی ذاتی شان از گذشته دور به طرح پرسش هایی از این دست می پرداخته اند و با نگرانی و دلواپسی خاصی به آینده می نگریستند و مباحث مربوط به فرجام انسان در جهان را دنبال می کردند از این رو...