مسیر جاری :
پاسخ مارکس به پرسشهای تاریخ
(1) مفاد تاریخ چیست؟ تاریخ تمام جوامعی که تاکنون زیسته اند، تاریخ نزاع طبقاتی بوده است (Marx, 1973a, p. 67). سرنخ ما، مطالب او درباره شرایط مادی زندگی است، چیزی که هگل آن را جامعه مدنی می نامد و اینکه
مارکس و فلسفه تاریخ
در این کتاب میان فاعلی تاریخ ـ تاریخ (1) ـ و تاریخ نگاری ـ تاریخ (2) ـ تفاوت نهادم. در این بخش، بر بعد سوم نظر میاندازیم: فلسفه تاریخ؛ یعنی آنچه ما در کل، هم از تاریخ (1) و هم از تاریخ (2) میسازیم. کارل...
ایدئالیسم و تاریخ
شاید بتوان ایدئالیسم را همچون این نظریه فلسفی تعریف کرد که تنها چیزی که وجود دارد اذهان یا حالات ذهنی و یا هر دو هستند. تنها برای آنکه بتوانیم تجربه گرایی را وارد این بحث کنیم، می توان ایدئالیسم را در...
تاریخ پوزیتیویستی
اما در قرن نوزدهم، چند مورخ توانمند تلاشهای شجاعانه ای را صورت دادند تا تاریخ را بر مبنای اصول پوزیتیویستی بنویسند، یعنی آنکه قوانین زیربنایی جامعه بشری را، درست مانند دانشمندان که قوانین طبیعی را آشکار...
الگوها در تاریخ
به نظر می رسد قدمهای اولیه و ضروری برای هرگونه سردرآوردنی از تاریخ یافتن نظمها و الگوها در آن است. تقریباً هر شاخه ای از علم، این گونه آغاز می شود. آنگاه در ادامه، به جستجوی علل ساختارها، وحدتهای بنیادین...
فلسفه سنتی تاریخ، سیری قهقرایی
براساس حرکتی واپس گرایانه، فیلسوفان عمدتاً آلمانی تلاش کردند نیروهای مخفی ای را که بر تاریخ حاکم اند شناسایی کنند. بزرگ ترین این فیلسوفان کانت و هگل بودند. همان طور که دیدیم، کانت تصور می کرد راه حل در...
آیا به فلسفه تاریخ نیاز داریم؟
اگر مورخان بی علاقه اند و فیلسوفان فاقد صلاحیت، پس چه کسی باید به فلسفه تاریخ اهتمام ورزد؟ البته می توان نتیجه گرفت که بهتر است این تلاش یکسره کنار گذاشته شود. و با این حال، این مسائل باقی است: واقعیتهای...
فلسفه تاریخ چیست؟
در همه موضوعات راه پیشرفت (همان طور که هر معلمی می داند) این است که پرسشهایی طرح کنیم. فلسفه از احساس حیرت پدید می آید. اکثر پرسشهایی را که مثلاً در ریاضیات، یا زیست شناسی یا جغرافیا پیش می آید، علی الاصول...
امر منحصر به فرد در تاریخ
این مطلب یادآور آن است که بسیاری از مورخان، وظیفه خودشان را پرداختن به امر منحصر به فرد می دانند. درست است که مورخ، اگر از الفاظ و مفاهیم عام، یا به قول کتابهای دستور زبان، از «اسامی عام» استفاده نکند،...
قانون فراگیر
این نظریه را فیلسوف علم، سی. جی. همپل (1)، پیشنهاد کرد (Hempel, 1942, in Gardiner, 1959, pp. 344-56). فرض اساسی همپل این است که تاریخ یکی از علوم تجربی مانند، فیزیک، زیست شناسی، یا جغرافیاست. وی