مسیر جاری :
تاریخ و علمالاجتماع (1)
دو علم مورد نظر، انسان واقع در جامعه را مطالعه می کنند، و بنابراین آشکارا از علوم طبیعت متمایز هستند. میتوان تصور کرد که به سبب موضوع مشترک، آنها بر مبنای داشتن روشهای متفاوت هم از علوم طبیعت متمایز...
مثلثِ تاریخ، فلسفه و علوم اجتماعی
در سال 1968 دانشمندی چنین مینویسد: "امروزه در واقع رابطهی نزدیکی میان تاریخ، فلسفه و مطالعات اجتماعی وجود ندارد، (Leff, 1969,p.1). اگر این ادعا در مورد بریتانیا صادق باشد، در مورد قارهی اروپا، یا حتی...
امکانهای آتی فلسفهی تاریخ
البته پیشبینی آینده امکان ندارد و آنچه بیان خواهیم کرد معطوف کردن توجه خواننده به چیزی است که گرایشهای تقریبی در تفکر معاصر تلقی میکنم. تضمینی نیست که فلسفهی تاریخ این راه را طی کند، ولی به نظر من...
فلسفه تاریخ و علایق کنونی مردم
امروزه بسیاری از مردم به مسائل و جوانب فمینیسم، نژادپرستی یا همجنسبازی علاقهی زیادی دارند و (به درستی) احساس میشود که برخی گروهها، به دلیل نژاد، فقر، جنسیت یا گرایشهای جنسی آنها در جامعه ما نادیده...
وضع کنونی فلسفهی تاریخ
در واقع بسیاری از موضوعها و مسائلی که فیلسوف معاصر تاریخ شاید به بررسی آنها علاقهمند باشد در گذشته، طرح شدهاند. نکتهی چندان جدیدی دربارهی مسائل عینیت، علیت، نسبیت، تبیین یا قوانین در تاریخ وجود ندارد....
دلایل بیتوجهی کنونی به فلسفهی تاریخ
دست کم سالی یک بار، ناشران معتبر کتابهای دانشگاهی فهرست کتابهای فلسفی خود را عرضه میکنند.این گونه کتابها زیر عناوینی مانند متافیزیک، اخلاق، منطق، فلسفهی علم، فلسفهی ریاضیات، فلسفهی ذهن، فلسفهی...
ویژگی های فلسفی تاریخ
در این میان، فلسفه چه نقش و جایگاهی دارد؟ شگفتآور خواهد بود اگر پژوهشی جدی، مهم و بسیار گسترده، مسائلی جالب برای فیلسوف طرح نکند. چنانکه یک فیلسوف جدید تاریخ بیان کرده "فقط از آنجا که تاریخ یک حوزهی...
اهمیت و جذابیت تاریخ
در یک جامعهی آزاد هیچ محدودیتی در ارتباط با آنچه شاید مایهی شگفتی فیلسوف شود آگاهانه وضع نمی شود. ولی حوزه و گسترهی فلسفه در واقع محدودیتهایی دارد. این محدودیت ها از ناتوانی در تخیل و تصور، بی توجهی...
درآمدی بر روششناسی تاریخی و فلسفه تاریخ در تاریخنگاری ایرانی اسلامی
روش مطالعات تاریخی و فلسفه نظری تاریخ و تأملات عقلانی و فلسفی درباره علم تاریخ و تاریخنویسی در قرون نخستین اسلامی به چنان پیشرفت و ترقی دست یافت که هم در جهان دانش آن روز و هم در آینده علوم انسانی در...
ضرورت پژوهش تاريخي
امام علي (عليه السلام) مي فرمايند: « اي فرزند عزيزم، من عمري به دارازي تاريخ ندارم. اما در كاروكردار نسل هاي پيشين نيك نگريسته ام. در اخبارشان انديشيده ام، در ميان آثاربه جاي مانده شان جستجو كرده ام، آن...