چون محور بحث را علت هاي چهارگانه قرار داديم، بهتر است کمي در تعريف آن ها درنگ کنيم. علت مادي و صوري، يعني همان پديده؛ اما با يک نگرش تحليلي. يک ميز چوبي را اگر تحليل و تجزيه ذهني نکنيم، همان « ميز چوبي...

براي روشن شدن وضع فلسفه در تاريخ تفکر غرب، نگاهي به سير فلسفه از ارسطو تا عصر جديد کافي است. ماجراي تفکر فلسفي در غرب، غم انگيزتر از سير آن در جهان اسلام است. براتراند راسل مي گويد:

مقاله ي حاضر اگر چه نکات بديعي در آن ديده مي شود، و به همين دليل اقدام به درج آن نموديم، اما پيش از چاپ به نظر يکي از صاحب نظران علوم عقلي رسيده است و ايشان يادداشتي را مرقوم داشته اند که از نظر خوانندگان...

ارسطو ساختاري را که براي عالم وجود معرفي مي کند بر پايه ي مفاهيم اوسيا، ماده ي نخستين، صورت، قوه، فعل و کمال استوار است. به رغم کوشش هايي که او در معرفي اوسيا، به عنوان مسأله ي کانوني فلسفه ي اولي، به...

علیرغم بیست قرن سلطنت مطلقه‌ی نظام اندیشه‌ی ارسطو بر تفکر فلسفی جهان، این نکته عجیب به نظر می رسد که در مورد مهمترین ویژگی های تفکر ارسطویی حتی در کلّی ترین شکل آن اختلاف نظر در میان اصحاب بحث و نظر

ثنويت رابطه ي عمودي نازل از اهورامزدا به ايزدان مفارق، مخلوقات مينوي اش، و از اينان به جهان محسوس، و رابطه ي معكوس صاعد از جهان محسوس به جهان مينوي و از اين به اهورامزدا، برخورداري از مشاركت با خدا را...

در زمان های باستانی ما به مفهوم مشارکت نخست در نزد زردشت و پس از آن در نزد افلاطون برخورد می کنیم . ما از خوانندگان خود می خواهیم به ما اجازه بدهند زردشت را نیز فیلسوف بنامیم، چرا که این پترمان است

زندگي زردشت آميخته به افسانه است، در صورتيكه زندگي سقراط را ما كاملاً توسط كسنوفون و از راه محاوره هاي افلاطون كه در آنها سقراط تا اندازه اي به صورت آرماني و ايده آل ترسيم شده است مي شناسيم.

افلاطون ارجمندترين شاگردان سقراط بود. هر آنچه درباره ي سقراط گفته شد اكثراً در مورد افلاطون نيز صائب است؛ چرا كه نمي شود سهم سقراط و افلاطون را در فلسفه شان از هم بازشناخت و كاملاً مشخص نمود. ارسطو نيز...

مشهور است که « تا نباشد چيزکي مردم نگويند چيزها ». اگر ما نگاهي گذرا به فهرست منابع در مورد تأثير جهان بيني ايراني بر فلسفه ي يوناني و بويژه بر فلسفه ي افلاطون بيفکنيم به مدلول ضرب المثل بالا در ميان دانشمندان،