نویسنده: علی اصغر رضوانی
1- کتاب داشتن پیامبران
از امام زمان (علیه السلام) نقل شده که فرمود:«و انزل علیهم کتاباً و بعث الیهم ملائکة» (1)؛
«و بر پیامبران کتابی نازل کرده و به سوی آنان ملائکه را فرستاد».
از خصوصیات تمام انبیای الهی دو چیز بوده است؛ یکی فرستادن کتاب و وحی به سوی آن‌ها و دیگری فرستادن فرشته‌های وحی بر آن‌ها.
2- وظایف پیامبران
از امام زمان (علیه السلام) نقل شده که فرمود:«... ثم بعث الیهم النبیین مبشّرین و منذرین، یأمرونهم بطاعته و ینهونهم عن معصیته، و یعرفونهم ما جهلوه من امر خالقهم و دینهم» (2)؛
«... آن‌گاه به سوی مردم پیامبران را فرستاد که بشارت دهنده و بیم دهنده بودند، مردم را به اطاعت خدا دستور داده و از معصیتش نهی می‌کردند، و به آنان آنچه را که از امر خالقشان و دینشان جاهل بودند را می‌شناساندند».
خداوند متعال پیامبران را به جهت اهدافی به سوی مردم فرستاد از قبیل:
1- بشارت دادن به مؤمنان و موحدان به بهشت.
2- ترساندن مخالفان و کافران و مشرکان از عذاب الهی.
3- دستور دادن مردم به اطاعت فرمان خداوند متعال.
4- دور ساختن مردم از معصیت و نافرمانی خداوند.
5- شناساندن معارف الهی درباره‌ی خداوند که برای مردم مجهول است.
6- شناساندن دین به مردم.
3- عهد و پیمان اطاعت به توسط انبیا
از امام زمان (علیه السلام) نقل شده که خطاب به خداوند متعال عرضه می‌دارد:«... و صلّ علی جمیع النبیین و المرسلین، الذین بلّغوا عنک الهدی، و عقدوا لک المواثیق بالطاعة» (3)؛
«... و بر تمام پیامبران و فرستاده‌شدگان درود فرست، کسانی که از جانب تو هدایت را ابلاغ کرده و برای تو پیمان اطاعت بستند».
تمام پیامبران و رسولان الهی (علیهم السلام) نسخه‌ی هدایت بخش خداوند که همان هدایت جامعه بود را به مردم ابلاغ کرده و با آنان عهد و پیمان بر اطاعت خدا بستند که هر آنچه از جانب او می‌گویند را عمل نمایند.
4- شریعت داشتن هر پیامبر
از امام زمان (علیه السلام) نقل شده که درباره‌ی پیامبران می‌فرماید:«و کلّ شرعت له شریعة و نهجت له منهاجاً» (4)؛
«و از برای هر کدام آیینی پدید آوردی و شیوه‌ای ارائه دادی».
در کلام اسلامی بحث است که آیا هر پیامبری صاحب شریعت است یا این‌که تنها پیامبران اولوالعزمند که دارای شریعت می‌باشند؟ از جمله‌ی بالا استفاده می‌شود که هر پیامبری شریعت و راه و روش خاصی برای رساندن مردم به دین و اسلام و روحیه‌ی تسلیم داشته است.
5- وصی داشتن هر پیامبر
از امام زمان (علیه السلام) نقل شده که درباره‌ی پیامبران می‌فرماید:«و کل شرعت له شریعة و نهجت له منهاجاً، و تخیرت له اوصیاء» (5)؛
«و از برای هر کدام آیینی پدید آوردی و شیوه‌ای قرار دادی، و برای هر یک از آن‌ها جانشینی اختیار کردی».
در این‌که آیا هر پیامبری اوصیا و جانشینانی داشته است یا خیر نزد متکلمان اسلامی اختلاف است ولی از جمله‌ی بالا استفاده می‌شود که تمام پیامبران الهی از حضرت آدم (علیه السلام) تا خاتم پیامبران محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) نه تنها وصی بلکه اوصیایی داشته‌اند.
پی‌نوشت‌ها:
1. غیبت، طوسی، ص 287.
2. همان.
3. بحارالانوار، ج 85، ص 233.
4. مصباح الزائر، ص 230.
5. همان.
رضوانی، علی اصغر؛ (1388)، دین‌شناسی از دیدگاه حضرت مهدی (ع)، قم: انتشارات دلیل ما، چاپ اول
