مفهوم دموكراسي از ديدگاه غرب
نويسنده:رضا سادات
منبع:جام‌جم آن‌لاين
منبع:جام‌جم آن‌لاين
در حالي كه حاكميت در كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس موروثي است و حكام اين كشورها بدون در نظر گرفتن علايق، مطالبات و خواسته مردم به صورت خودكار به قدرت مي‌رسند يا در كشوري مثل مصر رياست‌جمهوري حسني مبارك براي دفعات متوالي تمديد مي‌شود هيچ كس در هيچ كجاي دنيا از ساختار سياسي حاكم بر جامعه عربي ابراز نگراني نمي‌كند.
بهره‌برداري از مفهوم دموكراسي در جهت مطامع سياسي موضوع جديدي نيست. سوءاستفاده از اين كلمه در جهت نيات سياسي را هم نبايد چندان شگفت‌آور و دور از انتظار تلقي كرد.
در حالي كه حاكميت در كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس موروثي است و حكام اين كشورها بدون در نظر گرفتن علايق، مطالبات و خواسته مردم به صورت خودكار به قدرت مي‌رسند يا در كشوري مثل مصر رياست‌جمهوري حسني مبارك براي دفعات متوالي تمديد مي‌شود هيچ كس در هيچ كجاي دنيا از ساختار سياسي حاكم بر جامعه عربي ابراز نگراني نمي‌كند.
وقتي پس از انتخابات 28 دسامبر كنيا، كميته برگزاري انتخابات از امواي كيباكي، رئيس‌جمهور به عنوان برنده انتخابات ياد كرد و از برتري او بر رايلا اودينگا، رقيبش از حزب اپوزيسيون جنبش دموكراتيك نارنجي خبر داد شكي وجود نداشت طوفاني در اين كشور به پا مي‌شود اما غربي‌ها سكوت كردند.
دولت كيباكي كه رابطه‌اي نزديك با انگليسي‌ها دارد در سايه همين سكوت سركوب مخالفان را آغاز كرد و هر چند با بالا گرفتن ناآرامي‌ها رئيس‌جمهور ناچار به طرح پيشنهاد مشاركت اودينگا در دولت شد ليكن با گذشت بيش از يك ماه از آغاز ناآرامي‌ها هنوز هيچ يك از كشورهاي غربي حاضر به موضع‌گيري در قبال صحت انتخابات نشده و تلاش‌هاي امريكا و اتحاديه‌اروپايي به ميانجي‌گري براي پايان دادن به خصومت‌ها محدود شده است.
هر كس با حال و هواي سياسي حاكم بر روسيه آشنا باشد به خوبي مي‌داند كه ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور اين كشور يكي از محبوب‌ترين شخصيت‌ها نزد روس‌ها است. مردم روسيه كه شاهد ارتقاي جايگاه بين‌المللي روسيه در دوران رياست‌جمهوري پوتين و بهبود وضعيت معيشتي خود همگام با سر و سامان يافتن وضعيت كشور و سركوب اليگارش‌ها در اين بازه زماني بوده‌اند به طور طبيعي به پوتين گرايش دارند و او را چهره‌اي مردمي مي‌پندارند.
با اين حال اگرچه هنوز يك ماه تا انتخابات رياست جمهوري 2 مارس روسيه زمان باقي است امريكايي‌ها و اروپايي‌ها تبليغات منفي خود عليه پوتين و نزديكانش را آغاز كرده‌اند تا فضاي انتخاباتي را به نفع مخالفان پوتين مسموم كرده و پيشاپيش سلامت انتخابات را زير سوال ببرند.
سازمان امنيت و همكاري اروپا از حدود يك هفته قبل كرملين را به علت در نظر گرفتن محدوديت‌هايي براي فعاليت ناظران اين سازمان در انتخابات آتي و محدود كردن تعداد ناظران مورد انتقاد قرار داده است در حالي كه تاكنون سابقه نداشته از ناظران روس براي نظارت بر انتخابات در كشورهاي اروپايي دعوت شود.
مفهوم اين جريان يكطرفه چيست؟ غربي‌ها خود را خالق دموكراسي مي‌دانند و به ظاهر اعتقاد دارند آنها هستند كه بايد ميزان انطباق عملكرد كشورهاي ديگر با اين مفهوم را مشخص كنند.
اين تلويحا بدان معناست كه دموكراسي مفهومي مشخص ندارد كه كاركردها در قالب آن قرار بگيرد و دموكراتيك بودن كاركردها با در نظر گرفتن ميزان انطباق با اين مفهوم مشخص شود بلكه دموكراسي را بايد تعريفي دانست كه غربي‌ها مطابق با سليقه و منافع خود تعريف مي‌كنند و همه بايد خود را با آن انطباق دهند.
بهره‌برداري از مفهوم دموكراسي در جهت مطامع سياسي موضوع جديدي نيست. سوءاستفاده از اين كلمه در جهت نيات سياسي را هم نبايد چندان شگفت‌آور و دور از انتظار تلقي كرد.
در حالي كه حاكميت در كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس موروثي است و حكام اين كشورها بدون در نظر گرفتن علايق، مطالبات و خواسته مردم به صورت خودكار به قدرت مي‌رسند يا در كشوري مثل مصر رياست‌جمهوري حسني مبارك براي دفعات متوالي تمديد مي‌شود هيچ كس در هيچ كجاي دنيا از ساختار سياسي حاكم بر جامعه عربي ابراز نگراني نمي‌كند.
وقتي پس از انتخابات 28 دسامبر كنيا، كميته برگزاري انتخابات از امواي كيباكي، رئيس‌جمهور به عنوان برنده انتخابات ياد كرد و از برتري او بر رايلا اودينگا، رقيبش از حزب اپوزيسيون جنبش دموكراتيك نارنجي خبر داد شكي وجود نداشت طوفاني در اين كشور به پا مي‌شود اما غربي‌ها سكوت كردند.
دولت كيباكي كه رابطه‌اي نزديك با انگليسي‌ها دارد در سايه همين سكوت سركوب مخالفان را آغاز كرد و هر چند با بالا گرفتن ناآرامي‌ها رئيس‌جمهور ناچار به طرح پيشنهاد مشاركت اودينگا در دولت شد ليكن با گذشت بيش از يك ماه از آغاز ناآرامي‌ها هنوز هيچ يك از كشورهاي غربي حاضر به موضع‌گيري در قبال صحت انتخابات نشده و تلاش‌هاي امريكا و اتحاديه‌اروپايي به ميانجي‌گري براي پايان دادن به خصومت‌ها محدود شده است.
هر كس با حال و هواي سياسي حاكم بر روسيه آشنا باشد به خوبي مي‌داند كه ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور اين كشور يكي از محبوب‌ترين شخصيت‌ها نزد روس‌ها است. مردم روسيه كه شاهد ارتقاي جايگاه بين‌المللي روسيه در دوران رياست‌جمهوري پوتين و بهبود وضعيت معيشتي خود همگام با سر و سامان يافتن وضعيت كشور و سركوب اليگارش‌ها در اين بازه زماني بوده‌اند به طور طبيعي به پوتين گرايش دارند و او را چهره‌اي مردمي مي‌پندارند.
با اين حال اگرچه هنوز يك ماه تا انتخابات رياست جمهوري 2 مارس روسيه زمان باقي است امريكايي‌ها و اروپايي‌ها تبليغات منفي خود عليه پوتين و نزديكانش را آغاز كرده‌اند تا فضاي انتخاباتي را به نفع مخالفان پوتين مسموم كرده و پيشاپيش سلامت انتخابات را زير سوال ببرند.
سازمان امنيت و همكاري اروپا از حدود يك هفته قبل كرملين را به علت در نظر گرفتن محدوديت‌هايي براي فعاليت ناظران اين سازمان در انتخابات آتي و محدود كردن تعداد ناظران مورد انتقاد قرار داده است در حالي كه تاكنون سابقه نداشته از ناظران روس براي نظارت بر انتخابات در كشورهاي اروپايي دعوت شود.
مفهوم اين جريان يكطرفه چيست؟ غربي‌ها خود را خالق دموكراسي مي‌دانند و به ظاهر اعتقاد دارند آنها هستند كه بايد ميزان انطباق عملكرد كشورهاي ديگر با اين مفهوم را مشخص كنند.
اين تلويحا بدان معناست كه دموكراسي مفهومي مشخص ندارد كه كاركردها در قالب آن قرار بگيرد و دموكراتيك بودن كاركردها با در نظر گرفتن ميزان انطباق با اين مفهوم مشخص شود بلكه دموكراسي را بايد تعريفي دانست كه غربي‌ها مطابق با سليقه و منافع خود تعريف مي‌كنند و همه بايد خود را با آن انطباق دهند.
