مراقبتهاي دوران نوزادي
پوست نوزاد تازه متولد شده بنفش کبود رنگ مي باشد . نوزاد سري بزرگ و بدني کوچک دارد . صورت نيز حالت چروک دارد . امکان دارد چشمها ورم کرده باشد .
تعريف :
دوره نوزادي شامل زمان تولد تا ۴ هفته پس از آن مي باشد . اين دوره به لحاظ تطابق نوزاد با زندگي خارج از رحمي از اهميت بسياري برخوردار است . نوزاد از نظر دفاع بدن بسيار ضعيف است و براي ادامه حيات شديداً به مادر وابسته است .
• لباس کافي و مناسب فصل و درجه حرارت منطقه به صورتي که دست و پاي کودک در لمس سرد نباشد . ( ترجيحاً چند لباس نازک ، گشاد و راحت )
• سر نوزاد حتماً بوسيله کلاه تميز پوشانده شود . نوزاد در جريان هوا زير پنجره يا مقابل پنجره باز قرار نگيرد .
بهترين غذاي نوزاد چيست ؟
بهترين نوع تغذيه براي تمام نوزادان شيرمادر مي باشد . تا سن ۶ ماهگي کودک به هيچ غذاي ديگري نياز ندارد . هر نوع مواد غذايي و مايعات مورد نياز بدن نوزاد در شير مادر موجود مي باشد . در ۶ ماه اول زندگي ، کودک شيرمادر خوار حتي نياز به آب آشاميدني ندارد . فقط از روز ۱۵ تولد قطره مولتي ويتامين استفاده کنيد . دادن پستانک و شيرخشک ابتلا به بيماري در نوزاد را افزايش مي دهد .
چه نوع لباسي براي اين دوران مناسب مي باشد؟
• نوزاد نياز به لباس راحت دارد .
• فهرست زير لباسهاي مورد نياز کودک مي باشد .
• ۱۲ عدد کهنه
• ۴ عدد شورت پلاستيکي
• ۳ عدد لباس يا پيراهن سبک و گشاد
• ۳ عدد زيرپوش کشباف
• کلاه و جوراب براي روزهاي سرد
• بهترين جنس براي لباس کودک پارچه هاي نخي مي باشد .
کهنه مناسب کدام است ؟
بهترين کهنه از جنس نخي مي باشد . هر چقدر کهنه ضخيم تر باشد ادرار را بيشتر به خود جذب خواهد کرد . کهنه بچه را حداقل ۴ بار در طول روز بايد تعويض نمود و معمولاً ۶ عدد کهنه در طول روز خيس مي شود . اکثر نوزادان چند ساعت پس از تولدشان ادرار مي کنند . اگر نوزاد شما تا ۳۶ ساعت بعد از تولد ادرار نکرد او را نزد پزشک ببريد .
چگونه بايد کهنه را شست ؟
به منظور جلوگيري از قرمزي پوست پا و مقعد کودک ، بايد کهنه ها به خوبي شسته شوند . کهنه را در سطحي از آب و صابون رختشويي رنده شده براي مدتي خيس نماييد . از بکاربردن پودرهاي سفيد کننده خودداري کنيد . هفته اي يکبار کهنه ها را بجوشانيد . کهنه ها را در آفتاب خشک کنيد و بعد از خشک کردن اتو کنيد .
چگونه ناحيه تناسلي را تميز نگه داريم ؟
• مقعد کودک را پس از دفع مدفوع تميز نماييد . مقعد و ناحيه تناسلي کودک را با آب گرم بشوييد . نوزادان دختر را هميشه از جلو به عقب تميز کنيد . پوست اين ناحيه را به دقت خشک کنيد ، بويژه در قسمتهايي که چين و چروک دارد مثل کشاله ران .
• استفاده از وازلين ، روغن زيتون و يا کرمهاي روغني در اين ناحيه باعث پيشگيري از جوش زدن پوست خواهد شد .
چگونه کودک را حمام کنم ؟
نوزاد را بايد در محل گرم دور از وزش باد ، حمام کنيد . براي خشک کردن از حوله تميز استفاده نماييد . کودکان کم سن زودتر سرما مي خورند قبل از آنکه کودک را در لگن ويا وان آب قرار دهيد درجه حرارت آب را با آرنج خود کنترل نماييد . آب بايد گرمتر از درجه حرارت بدن شما باشد . قبل از آنکه کودک را حمام کنيد ابتدا صورتش را بشوييد و بوسيله پنبه نم دار و يا پارچه نخي تميز چشمهاي کودک را از گوشه ( طرف بيني ) بطرف خارج تميز کنيد . سپس آن را دور بيندازيد . زماني که کودک در حمام است با دست سر او را محافظت نموده و اجازه دهيد در آب جست و خيز کند . دقت کنيد بچه از دست شما نيفتد زيرا احتمال دارد به دليل ليز بودن سريعاً از دست شما به زمين بيفتد . براي شستن مابقي بدن مي توان از ليف استفاده نمود . در صورتيکه وقت زيادي نداريد و يا قبل از آنکه بند ناف بيافتد مي توان فقط صورت و پاي کودک را بشوييد .
يکبار حمام و شستشو در روز کافي است .
با بندناف چه کنم ؟
• بندناف بايد خشک و تميز نگه داشته شود . کهنه نوزاد را به طرف پايين برگردانيد تا بند ناف را نپوشاند . استفاده از الکل سفيد براي شستشوي بند ناف مفيد مي باشد . بند ناف بعد از چند روز خشک شده و مي افتد . بعد از افتادن بند ناف را تميز و خشک نگه داريد .
• هرگز بند ناف را فشار ندهيد و نکشيد . چنانچه از محل ناف خون و يا چرک بيرون آمد کودک را به مرکز بهداشتي درماني برسانيد .
محل ختنه را چگونه تميز نگه دارم ؟
نوزادان پسر را در هر زماني بعد از تولد مي توان ختنه کرد . محل ختنه نوزاد را خشک و تميز نگه داريد . بعد از انجام ختنه استفاده از کهنه به علت تماس با زخم دردناک خواهد بود . چنانچه به دور کمر نوزاد يک پارچه پيچيده شود کافيست . از بکاربردن پودر و داروهاي سنتي خودداري نماييد . استفاده از اين داروها ممکن است باعث ابتلا کودک به بيماري کزاز شود .
مدفوع نوزاد چگونه بايد باشد ؟
در اوايل بعد از تولد ، مدفوع نوزاد سفت و تيره مي باشد و يا مانند خميري وارفته است و بعد از چند روز وقتي کودک از شير مادر تغذيه کرد مدفوع او نرم ، روشن و بي بو خواهد شد . ممکن است اين تغييرات تا سه هفته پس از تولد به طول انجامد و تا آن زمان رنگ مدفوع نوزاد سبز خواهد بود . بعضي از نوزادان چندين بار در روز و بعضي ديگر هر چند روز يکبار مدفوع دفع مينمايند .
توجه :
در ده روز پس از زايمان که براي اولين مراقبت پس از زايمان به مرکز بهداشتي درماني مراجعه مي کنيد حتماً نوزاد خود را براي دريافت مراقبتهاي بهداشتي بهمراه داشته باشيد .
تعريف :
دوره نوزادي شامل زمان تولد تا ۴ هفته پس از آن مي باشد . اين دوره به لحاظ تطابق نوزاد با زندگي خارج از رحمي از اهميت بسياري برخوردار است . نوزاد از نظر دفاع بدن بسيار ضعيف است و براي ادامه حيات شديداً به مادر وابسته است .
توصيه هاي دوران نوزادي
• لباس کافي و مناسب فصل و درجه حرارت منطقه به صورتي که دست و پاي کودک در لمس سرد نباشد . ( ترجيحاً چند لباس نازک ، گشاد و راحت )
• سر نوزاد حتماً بوسيله کلاه تميز پوشانده شود . نوزاد در جريان هوا زير پنجره يا مقابل پنجره باز قرار نگيرد .
بهترين غذاي نوزاد چيست ؟
بهترين نوع تغذيه براي تمام نوزادان شيرمادر مي باشد . تا سن ۶ ماهگي کودک به هيچ غذاي ديگري نياز ندارد . هر نوع مواد غذايي و مايعات مورد نياز بدن نوزاد در شير مادر موجود مي باشد . در ۶ ماه اول زندگي ، کودک شيرمادر خوار حتي نياز به آب آشاميدني ندارد . فقط از روز ۱۵ تولد قطره مولتي ويتامين استفاده کنيد . دادن پستانک و شيرخشک ابتلا به بيماري در نوزاد را افزايش مي دهد .
چه نوع لباسي براي اين دوران مناسب مي باشد؟
• نوزاد نياز به لباس راحت دارد .
• فهرست زير لباسهاي مورد نياز کودک مي باشد .
• ۱۲ عدد کهنه
• ۴ عدد شورت پلاستيکي
• ۳ عدد لباس يا پيراهن سبک و گشاد
• ۳ عدد زيرپوش کشباف
• کلاه و جوراب براي روزهاي سرد
• بهترين جنس براي لباس کودک پارچه هاي نخي مي باشد .
کهنه مناسب کدام است ؟
بهترين کهنه از جنس نخي مي باشد . هر چقدر کهنه ضخيم تر باشد ادرار را بيشتر به خود جذب خواهد کرد . کهنه بچه را حداقل ۴ بار در طول روز بايد تعويض نمود و معمولاً ۶ عدد کهنه در طول روز خيس مي شود . اکثر نوزادان چند ساعت پس از تولدشان ادرار مي کنند . اگر نوزاد شما تا ۳۶ ساعت بعد از تولد ادرار نکرد او را نزد پزشک ببريد .
چگونه بايد کهنه را شست ؟
به منظور جلوگيري از قرمزي پوست پا و مقعد کودک ، بايد کهنه ها به خوبي شسته شوند . کهنه را در سطحي از آب و صابون رختشويي رنده شده براي مدتي خيس نماييد . از بکاربردن پودرهاي سفيد کننده خودداري کنيد . هفته اي يکبار کهنه ها را بجوشانيد . کهنه ها را در آفتاب خشک کنيد و بعد از خشک کردن اتو کنيد .
چگونه ناحيه تناسلي را تميز نگه داريم ؟
• مقعد کودک را پس از دفع مدفوع تميز نماييد . مقعد و ناحيه تناسلي کودک را با آب گرم بشوييد . نوزادان دختر را هميشه از جلو به عقب تميز کنيد . پوست اين ناحيه را به دقت خشک کنيد ، بويژه در قسمتهايي که چين و چروک دارد مثل کشاله ران .
• استفاده از وازلين ، روغن زيتون و يا کرمهاي روغني در اين ناحيه باعث پيشگيري از جوش زدن پوست خواهد شد .
چگونه کودک را حمام کنم ؟
نوزاد را بايد در محل گرم دور از وزش باد ، حمام کنيد . براي خشک کردن از حوله تميز استفاده نماييد . کودکان کم سن زودتر سرما مي خورند قبل از آنکه کودک را در لگن ويا وان آب قرار دهيد درجه حرارت آب را با آرنج خود کنترل نماييد . آب بايد گرمتر از درجه حرارت بدن شما باشد . قبل از آنکه کودک را حمام کنيد ابتدا صورتش را بشوييد و بوسيله پنبه نم دار و يا پارچه نخي تميز چشمهاي کودک را از گوشه ( طرف بيني ) بطرف خارج تميز کنيد . سپس آن را دور بيندازيد . زماني که کودک در حمام است با دست سر او را محافظت نموده و اجازه دهيد در آب جست و خيز کند . دقت کنيد بچه از دست شما نيفتد زيرا احتمال دارد به دليل ليز بودن سريعاً از دست شما به زمين بيفتد . براي شستن مابقي بدن مي توان از ليف استفاده نمود . در صورتيکه وقت زيادي نداريد و يا قبل از آنکه بند ناف بيافتد مي توان فقط صورت و پاي کودک را بشوييد .
يکبار حمام و شستشو در روز کافي است .
با بندناف چه کنم ؟
• بندناف بايد خشک و تميز نگه داشته شود . کهنه نوزاد را به طرف پايين برگردانيد تا بند ناف را نپوشاند . استفاده از الکل سفيد براي شستشوي بند ناف مفيد مي باشد . بند ناف بعد از چند روز خشک شده و مي افتد . بعد از افتادن بند ناف را تميز و خشک نگه داريد .
• هرگز بند ناف را فشار ندهيد و نکشيد . چنانچه از محل ناف خون و يا چرک بيرون آمد کودک را به مرکز بهداشتي درماني برسانيد .
محل ختنه را چگونه تميز نگه دارم ؟
نوزادان پسر را در هر زماني بعد از تولد مي توان ختنه کرد . محل ختنه نوزاد را خشک و تميز نگه داريد . بعد از انجام ختنه استفاده از کهنه به علت تماس با زخم دردناک خواهد بود . چنانچه به دور کمر نوزاد يک پارچه پيچيده شود کافيست . از بکاربردن پودر و داروهاي سنتي خودداري نماييد . استفاده از اين داروها ممکن است باعث ابتلا کودک به بيماري کزاز شود .
مدفوع نوزاد چگونه بايد باشد ؟
در اوايل بعد از تولد ، مدفوع نوزاد سفت و تيره مي باشد و يا مانند خميري وارفته است و بعد از چند روز وقتي کودک از شير مادر تغذيه کرد مدفوع او نرم ، روشن و بي بو خواهد شد . ممکن است اين تغييرات تا سه هفته پس از تولد به طول انجامد و تا آن زمان رنگ مدفوع نوزاد سبز خواهد بود . بعضي از نوزادان چندين بار در روز و بعضي ديگر هر چند روز يکبار مدفوع دفع مينمايند .
توجه :
در ده روز پس از زايمان که براي اولين مراقبت پس از زايمان به مرکز بهداشتي درماني مراجعه مي کنيد حتماً نوزاد خود را براي دريافت مراقبتهاي بهداشتي بهمراه داشته باشيد .