سوءهاضمه

اطلاعات اوليه

توضيح كلي
سوءهاضمه عبارت است از يك نوع احساس ناراحتي مبهم در قفسه سينه يا شكم بدون علت ساختاري مشخص كه به هنگام خوردن يا آشاميدن يا به فاصله كمي پس از آن رخ مي دهد.

علايم شايع

- تهوع خفيف
- سوزش سردل
- درد در قسمت فوقاني شكم
- نفخ يا آروغ
- احساس پري معده
- ترش كردن

علل

علايم به نظر با خوردن ، آشاميدن ، يا بلعيدن هوا به هنگام صحبت كردن يا آدامس جويدن ارتباط دارند. علايم غالباً به دنبال بروز هيجات و ناراحتي هاي عاطفي به هنگام خوردن ؛ مصرف بيش از اندازه دخانيات ؛ يبوست ؛ خوردن غذاهاي خوب پخته نشده ؛ خوردن غذاهاي چرب ؛ هضم نامناسب مواد غذايي توليدكننده گاز مثل حبوبات ، خيار، كلم و پياز؛ آلرژي غذايي ؛ يا نوشيدن الكل رخ دهد.

عوامل افزايش دهنده خطر

- استرس
- مصرف دخانيات
- نوشيدن الكل
- مصرف داروهايي كه ممكن است باعث آزار و تحريك معده شوند.
- خستگي يا كار زياد

پيشگيري

از خوردن غذاهايي كه آنها را خوب هضم نمي كنيد، از جمله نوشيدني هاي گازدار، خودداري كنيد.
دخانيات مصرف نكنيد.
پس از غذاخوردن استراحت كنيد.
به هنگام غذاخوردن سعي كنيد دچار ناراحتي عاطفي نشويد.
تند غذا نخوريد.
از مصرف الكل جداً پرهيز كنيد.
در صورتي كه علايم پايدار باشند، ممكن است واقعاً يك بيماري در دستگاه گوارش يا ساير نقاط بدن وجود داشته باشد. گاهي اين علايم بدون اينكه بيماري خاصي وجود داشته باشد رخ مي دهند. اين حالت نشان دهنده عملكرد غيرطبيعي در يكي از قسمت هاي ظاهراً طبيعي بدن است .

عواقب مورد انتظار

علايم را مي توان با درمان تحت كنترل در آورد، اما احتمال عود علايم وجود دارند.

عوارض احتمالي

علايم حمله قلب يا بيماري جدي مري يا معده ممكن است شبيه سوءهاضمه كه باعث غفلت از آن باعث بيماري جدي مي شود.

درمان

اصول كلي
در موارد مزمن ، بررسي هاي تشخيصي ممكن است شامل عكس برداري اشعه ايكس از قسمت فوقاني دستگاه گوارش و آندوسكوپي (ديدن مري و معده با وسيله مخصوص كه سر آن منبع نور قرار دارد) باشد. درمان و پيشگيري مشابه هم هستند:
براي غذاخوردن وقت كافي بگذاريد. غذا را به دقت و كامل بجويد. از دعوا و مرافعه و هيجانات به هنگام غذاخوردن پرهيز كنيد.
بلافاصله پيش از غذا دخانيات مصرف نكنيد.
بلافاصله پس از غذا از هيجانات يا ورزش پرهيز كنيد.
از كارهايي كه باعث رفتن هوا به درون معده مي شود، مثل آدامس جويدن ، خودداري كنيد.
از پوشيدن لباس تنگ خودداري كنيد.
در هر بار بروز سوءهاضمه مراقب بروز تغييرات در علايم باشيد. اگر ماهيت ، زمانبندي ، تعداد دفعات يا شدت علايم تغيير كنند، امكان دارد يك بيماري جدي مطرح باشد. نمود اين بيماري ها عبارتند از سوزش سردل ناشي از آسيب ديدن قسمت پاييني مري ، بيماري كيسه صفرا، بيماري كيسه صفرا، زخم معده ، يا سرطان معده
داروها
براي ناراحتي خفيف ، مي توان از شربت ها يا قرص هاي ضد اسيد استفاده كرد.
براي ناراحتي شديد و جدي ممكن است داروهايي مثل مسدودكنده هاي 2 H ، داروهاي ضدگرفتگي يا آرام بخش ها براي تخفيف علايم مورد تجويز قرار گيرند.
فعاليت
محدوديتي براي آن وجود ندارد. انجام منظم تمرينات ورزشي توصيه مي شود.
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي شود. از خوردن غذاها و موادغذايي كه ايجاد ناراحتي گوارشي مي كنند خودداري كنيد، خصوصاً آنهايي كه در قسمت علل فهرست شده اند.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر الگوي علايم سوءهاضمه دچار تغييرات قابل توجهي شود.
اگر هر كدام از موارد زير رخ دهد:
ـ استفراغ ، كاهش وزن يا كم اشتهايي
ـ سياه و قيري شدن اجابت مزاج يا استفراغ خون
ـ تب
ـ درد شديد در قسمت فوقاني شكم در سمت راست
ـ ادامه ناراحتي كه ربطي به غذاخوردن يا آدامس جويدن نداشته باشد.
اگر سوءهاضمه با موارد زير همراه باشد: ـ تنگي نفس ـ تعريق ـ دردي كه به فك ، گردن يا بازو تير بكشد.