شرح عدالت مهدوي از زبان روايات شريفه
حال به احاديثي در زمينه عدالت حضرت مهدي (ع) توجه فرماييد . از قول نبي اکرم اسلام (ص) است که فرمود : « أبشرکم بالمهدي يبعث في أمتي علي اختلاف من الناس وزلازل فيملأ الأرض عدلا و قسطا کما ملئت ظلما و جورا ، يرضي عنه ساکن السماء و ساکن الأرض ، يقسم المال صحاحا. فقال له رجل : و ما صحاحا ؟ قال : السويه بين الناس ؛ (1) شما را مژده مي دهم به آمدن مهدي (ع) در ميان امت من در يک موقعيت بحراني ، از اختلاف مردم و سختي هايي که حاکم است ، حضرت مهدي (ع) ظهور مي کند و زمين را پر از عدل و داد مي کند همچنان که قبل از ظهورش دنيا پر از ظلم و جور بوده است . تمام ساکنان آسمان و زمين با حکومت امام زمان (ع) خشنود مي شوند و آن دارايي و ثروت را به صورت صحاح تقسيم مي کند . مردي پرسيد : منظور از صحاح چيست ؟ فرمود : بين مردم امکانات اقتصادي را به صورت مساوي تقسيم مي کند». به تعبير امروزي توزيع عادلانه ثروت در ميان همه مردم زمين و امت پيغمبر که در آن عصر زندگي مي کنند . دل هايشان به وسيله چنين حکومتي پر از ثروت و غنائم مي شود يعني هيچ گونه احساس نياز وفقر نمي کنند و عدل امام زمان (ع) همه امت پيغمبر را شامل مي شود.
با عنايت به اين حديث شريف ، در آن عصر ، عدل همه زمين رافرا مي گيرد و جهان پر از عدل و داد مي شود .
در روايتي حضرت ام سلمه که از بهترين زنان پيغمبر اکرم (ص) بود مي گويد : من از رسول خدا شنيدم که در زمان حکومت امام زمان (ع) به قدري عدالت گسترش پيدا مي کند که آن هايي که زنده هستند مي گويند اي کاش ! آن هايي که از دنيا رفتند زنده مي شدند و اين فضاي عادلانه را درک مي کردند وازاين عدالت بهره مند مي گرديدند. (2)
از قول امام صادق (ع) نقل شده که مي فرمايد :« أما و الله ليدخلن عليه عدله جوف بيوتهم کما يدخل الحر و القر...أول ما يظهر القائم من العدل أن ينادي مناديه أن يسلم صاحب النافله لصاحب الفريضه الحجر الأسود و الطواف » ؛ (3) به خدا قسم ! عدالت به همه جا نفوذ مي کند ، همچنان که سرما و گرما داخل خانه ها مي رود ، عدالت هم داخل خانه ها نفوذ مي کند ، يعني کسي جلوي عدالت امام زمان (ع) را نمي تواند بگيرد . چطور سرما و گرما به داخل خانه ها نفوذ مي کند ، مي گويد سطح جامعه ، داخل خانه و خانواده همه تحت تأثير فرهنگ امام زمان (ع) و تحت پوشش عدل قرار مي گيرند . پس در دنيايي که به دليل ظلم و ستم ، همه جا نگراني ظلم و ستم و تبعيض، فقر و محروميت ، فشار روحي و رواني حاکم بود ، برداشته مي شود و عدل به جايش حاکم مي شود ، ناراحتي ازبين مي رود و امنيت به جايش مي آيد . نتيجه ي حاکميت عدالت ، امنيت است .
در ادامه حديث امام صادق (ع) مي فرمايد : « اول ما يظهر القائم من العدل أن ينادي مناديه أن يسلم صاحب النافله لصاحب الفريضه الحجر الأسود و الطواف » ؛ (4) اول چيزي که به عنوان مظهر عدالت امام زمان (ع) است اين که جمعيت وقتي براي عمل حج به مکه مي روند ، به خاطر زيادي جمعيت عمل طواف بيت الله الحرام و نماز طواف پشت مقام ابراهيم و استلام حجر يکي از مشکلات حجاج مي شود و امام زمان (ع) به منادي دستور مي دهد که ندا کند ، آن هايي که مي خواهند طواف مستحبي و استلام حجر انجام بدهند از صحنه کناربروند و به جاي آن ها آدم هايي که طواف واجب دارند بيايند طواف کنند . و صحنه بايد به گونه اي باشد که حق هر کسي در جايگاه خودش به او برسد ، حتي در ارتباط با عمل حج و طواف ، منادي مي گويد ، آن هايي که حج مستحبي انجام مي دهند کنار بروند ، کساني که طواف واجب دارند ، بيايند. اين جور صحنه عدل همه جا را شامل مي شود .
باز در حديثي ديگر از اميرالمومنين علي بن ابي طالب (ع) است که مي فرمايد : « و لا مظلمه لأحد من الناس الا ردها و لا يقتل منهم عبدا الا أدي ثمنه ديه مسلمه الي أهله و لا يقتل الا قضي عنه دينه و الحق عياله في العطاء حتي يملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا » ؛ (5) بر عهده کسي در زمان حکومت امام زمان (ع) مظلمه نيست مگر اين که روشن مي کنند ؛ يعني همه از هم رضايت مي گيرند و حق هيچ کس بر گردن ديگري نيست . الآن چه کسي مي تواند اين ادعا را بکند که ذمه هيچ کس به گردنش نيست و بگويد من به احدي بدهکار نيستم ، نه در اخلاق و نه در مسائل مالي ، نه غيبت کسي را کردم ، نه به کسي تهمت زدم ، نه آبروي کسي را بردم ، نه مال کسي را خوردم ؟ آدمي که بخواهد چنين ادعايي بکند کيست ؟
در زمان امام زمان (ع) همه مي توانند چنين ادعايي بکنند ، چون هر کسي هر حقي در گردن او هست نسبت به ديگري ادا مي کند و مظلمه را رد مي کند . هيچ بنده اي کشته نمي شود مگر اين که ديه اش را مي گيرند ، يعني ديه افرادي را که کشته شدند همه پرداخت مي شود و با زور و قلدوري و مسائل ديگر ، حق خون هيچ کس ضايع نمي شود و حق عيال و خانواده او ادا مي شود. خلاصه حديث اين است که مي گويد در دنيا هيچ ظلمي تحقق پيدا نمي کند ، چون امام زمان (ع) ظالم را يا اصلاح مي کند يا از بين مي برد . به قدرت الهي فرهنگ جامعه عدل پذير مي شود . چون عدل کردن مشکل است اما عدل پذيرفتن مشکل تر از آن است ، آن هايي که بعد از کشته شدن عثمان به خانه حضرت علي (ع) هجوم آوردند که بايد خلافت را بپذيري و غير از تو ، هيچ کسي شايسته نيست ، اما پس از پذيرش امام ، همان هايي که بيشترين شعار را مي دادند بيشترين مخالفت را کردند چون ديدند اميرالمومنين (ع) عدالت را بدون ملاحظه اجرا مي کند و نتوانستند تحمل کنند و لذا با او مخالفت کردند. اما در زمان امام زمان (ع) اين گونه نيست ، عدل همه جا را خواهد گرفت و براي آن که ما بتوانيم ان شاء الله زمينه پذيرش عدل الهي را در زمان امام زمان (ع) در خود فراهم کنيم ، بايد روحيه عدالت پذيري را در خود تقويت کنيم.
بايد خودمان را در آن جهتي که جزو اهداف حکومت امام زمان (ع) است ترتيب نماييم . و خود را در همان جهتي که رضايت و هدف اوست ، آماده کنيم . خداوند به لطف خويش و به دعاي امام زمان (ع) و دعاهاي همه دعا کنندگان که مستجاب الدعوه هستند پرده از رخسار عزيز زهرا (ع) بردارد و انتظار عالم اسلام و بشريت را پايان بدهد و حکومت امام زمان (ع) را در دنيا ظاهر گرداند و همه عالم را از عدل امام زمان (ع) برخوردار بفرمايد . ان شاءالله .
با عنايت به اين حديث شريف ، در آن عصر ، عدل همه زمين رافرا مي گيرد و جهان پر از عدل و داد مي شود .
در روايتي حضرت ام سلمه که از بهترين زنان پيغمبر اکرم (ص) بود مي گويد : من از رسول خدا شنيدم که در زمان حکومت امام زمان (ع) به قدري عدالت گسترش پيدا مي کند که آن هايي که زنده هستند مي گويند اي کاش ! آن هايي که از دنيا رفتند زنده مي شدند و اين فضاي عادلانه را درک مي کردند وازاين عدالت بهره مند مي گرديدند. (2)
از قول امام صادق (ع) نقل شده که مي فرمايد :« أما و الله ليدخلن عليه عدله جوف بيوتهم کما يدخل الحر و القر...أول ما يظهر القائم من العدل أن ينادي مناديه أن يسلم صاحب النافله لصاحب الفريضه الحجر الأسود و الطواف » ؛ (3) به خدا قسم ! عدالت به همه جا نفوذ مي کند ، همچنان که سرما و گرما داخل خانه ها مي رود ، عدالت هم داخل خانه ها نفوذ مي کند ، يعني کسي جلوي عدالت امام زمان (ع) را نمي تواند بگيرد . چطور سرما و گرما به داخل خانه ها نفوذ مي کند ، مي گويد سطح جامعه ، داخل خانه و خانواده همه تحت تأثير فرهنگ امام زمان (ع) و تحت پوشش عدل قرار مي گيرند . پس در دنيايي که به دليل ظلم و ستم ، همه جا نگراني ظلم و ستم و تبعيض، فقر و محروميت ، فشار روحي و رواني حاکم بود ، برداشته مي شود و عدل به جايش حاکم مي شود ، ناراحتي ازبين مي رود و امنيت به جايش مي آيد . نتيجه ي حاکميت عدالت ، امنيت است .
در ادامه حديث امام صادق (ع) مي فرمايد : « اول ما يظهر القائم من العدل أن ينادي مناديه أن يسلم صاحب النافله لصاحب الفريضه الحجر الأسود و الطواف » ؛ (4) اول چيزي که به عنوان مظهر عدالت امام زمان (ع) است اين که جمعيت وقتي براي عمل حج به مکه مي روند ، به خاطر زيادي جمعيت عمل طواف بيت الله الحرام و نماز طواف پشت مقام ابراهيم و استلام حجر يکي از مشکلات حجاج مي شود و امام زمان (ع) به منادي دستور مي دهد که ندا کند ، آن هايي که مي خواهند طواف مستحبي و استلام حجر انجام بدهند از صحنه کناربروند و به جاي آن ها آدم هايي که طواف واجب دارند بيايند طواف کنند . و صحنه بايد به گونه اي باشد که حق هر کسي در جايگاه خودش به او برسد ، حتي در ارتباط با عمل حج و طواف ، منادي مي گويد ، آن هايي که حج مستحبي انجام مي دهند کنار بروند ، کساني که طواف واجب دارند ، بيايند. اين جور صحنه عدل همه جا را شامل مي شود .
باز در حديثي ديگر از اميرالمومنين علي بن ابي طالب (ع) است که مي فرمايد : « و لا مظلمه لأحد من الناس الا ردها و لا يقتل منهم عبدا الا أدي ثمنه ديه مسلمه الي أهله و لا يقتل الا قضي عنه دينه و الحق عياله في العطاء حتي يملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا » ؛ (5) بر عهده کسي در زمان حکومت امام زمان (ع) مظلمه نيست مگر اين که روشن مي کنند ؛ يعني همه از هم رضايت مي گيرند و حق هيچ کس بر گردن ديگري نيست . الآن چه کسي مي تواند اين ادعا را بکند که ذمه هيچ کس به گردنش نيست و بگويد من به احدي بدهکار نيستم ، نه در اخلاق و نه در مسائل مالي ، نه غيبت کسي را کردم ، نه به کسي تهمت زدم ، نه آبروي کسي را بردم ، نه مال کسي را خوردم ؟ آدمي که بخواهد چنين ادعايي بکند کيست ؟
در زمان امام زمان (ع) همه مي توانند چنين ادعايي بکنند ، چون هر کسي هر حقي در گردن او هست نسبت به ديگري ادا مي کند و مظلمه را رد مي کند . هيچ بنده اي کشته نمي شود مگر اين که ديه اش را مي گيرند ، يعني ديه افرادي را که کشته شدند همه پرداخت مي شود و با زور و قلدوري و مسائل ديگر ، حق خون هيچ کس ضايع نمي شود و حق عيال و خانواده او ادا مي شود. خلاصه حديث اين است که مي گويد در دنيا هيچ ظلمي تحقق پيدا نمي کند ، چون امام زمان (ع) ظالم را يا اصلاح مي کند يا از بين مي برد . به قدرت الهي فرهنگ جامعه عدل پذير مي شود . چون عدل کردن مشکل است اما عدل پذيرفتن مشکل تر از آن است ، آن هايي که بعد از کشته شدن عثمان به خانه حضرت علي (ع) هجوم آوردند که بايد خلافت را بپذيري و غير از تو ، هيچ کسي شايسته نيست ، اما پس از پذيرش امام ، همان هايي که بيشترين شعار را مي دادند بيشترين مخالفت را کردند چون ديدند اميرالمومنين (ع) عدالت را بدون ملاحظه اجرا مي کند و نتوانستند تحمل کنند و لذا با او مخالفت کردند. اما در زمان امام زمان (ع) اين گونه نيست ، عدل همه جا را خواهد گرفت و براي آن که ما بتوانيم ان شاء الله زمينه پذيرش عدل الهي را در زمان امام زمان (ع) در خود فراهم کنيم ، بايد روحيه عدالت پذيري را در خود تقويت کنيم.
بايد خودمان را در آن جهتي که جزو اهداف حکومت امام زمان (ع) است ترتيب نماييم . و خود را در همان جهتي که رضايت و هدف اوست ، آماده کنيم . خداوند به لطف خويش و به دعاي امام زمان (ع) و دعاهاي همه دعا کنندگان که مستجاب الدعوه هستند پرده از رخسار عزيز زهرا (ع) بردارد و انتظار عالم اسلام و بشريت را پايان بدهد و حکومت امام زمان (ع) را در دنيا ظاهر گرداند و همه عالم را از عدل امام زمان (ع) برخوردار بفرمايد . ان شاءالله .
پی نوشت:
1. منتخب الاثر ، ص 147 ، به نقل از سيماي آفتاب ، ص 463.
2. بحارالانوار : 374/52.
3. بحارالانوار : 374/52.
4. بحارالانوار :374/52.
5. بحارالانوار : 224/52.
