26 مرداد 1387 / 14 شعبان 1429/ 16 اوت 2008
1) 26مرداد ماه سال1369هجري شمسي: نخستين گروه از اسيران آزاد شده ايراني به خاك ميهن اسلامي قدم گذاشتند. با آزادي اسرا كه سالها دراسارت رژيم بعثي عراق بودند اولين گام در راه اجراي قطعنامه 598شوراي امنيت سازمان ملل متحد برداشته شد. عراق كه تا آن زمان قرارداد مرزي سال 1975ميلادي را بي اعتبار مي خواند در23مرداد در نامه اي اعلام كرد كه قرارداد 1975الجزاير را پذيرفته است و با تمام شرايط و پيشنهادهاي ايران موافق است. عراق همزمان با آزادي اسيران، عقب نشيني را به مرزهاي شناخته شده بين المللي آغاز كرد. شايان توجه است كه در دوران 8سال دفاع مقدس اسراي جنگ تحميلي در اردوگاههاي دشمن دليرانه مقاومت كردند و با تحمل شكنجه هاي دشمن بعثي حقانيت دلاورمردان جبهه اسلام را به جهانيان ثابت كردند. همزمان با ورود آزادگان عزيز اين افتخار آفرينان جبهه مقاومت در سراسر ايران مراسم جشن و شادماني برگزارشد و هرسال اين روز به نام بزرگداشت روز آزادگان گرامي داشته مي شود.
2) 26مرداد ماه سال1358هجري شمسي: شهر پاوه با تلاش قهرمانانه پاسداران اسلام از تصرف ضد انقلابيون خارج شد و سراسر كردستان و راهها و مواضع راهبردي آن آزاد شد. دراين روز پاسداران انقلاب اسلامي شجاعانه ايستادگي كردند و دشمن استعمارگر و ابرقدرتها را ازاين منطقه بيرون راندند. درتصور ضد انقلابيون نمي گنجد كه انقلاب نوپاي اسلامي ايران درمقابل اين توطئه خطرناك مقاومت كند اما با صدور فرمان حضرت امام خميني(ره) و فرياد الله اكبر پاسداران انقلاب اسلامي خيل عظيم مردم مسلمان به حركت درآمد و طومار حيات توطئه گران درهم پيچيده شد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامي درمدت12روز نه تنها پاوه بلكه سراسر كردستان را ازوجود دشمن پاك كرد. حضرت امام خميني در پيامي براي ختم غائله پاوه به رئيس ستاد ارتش، رئيس كل ژاندارمري وقت و رئيس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي دستور اكيد دادند كه هرچه سريعتر اشرار و مهاجمان را دستگير كنند و با بستن مرزهاي كشور از فرارآنان جلوگيري به عمل آورند. گفتني است كه در آزاد سازي شهر پاوه شهيد دكتر مصطفي چمران عارف آزاده و مبارز پرتوان نقش چشمگيري داشت. ايشان در يادداشتهاي خود ازواقعه پاوه چنين ياد كرده است: «پاوه بزرگترين ضربتي است برگرده امپرياليسم و صهيونيسم كه آرزوي پيروزي نظامي خود و سقوط انقلاب اسلامي را با خود به گور ببرند».
3) 26مرداد ماه سال1361هجري شمسي: رژيم بعثي عراق درادامه سركوبي مخالفان داخلي خود 28تن از روحانيون برجسته نجف را اعدام كرد. اين عمل غيرانساني رژيم بعثي عراق با واكنش شديد دولت جمهوري اسلامي ايران روبروشد و ايران ازمجامع بين المللي درخواست كرد كه به اين عمل غيرانساني رژيم عراق رسيدگي كنند.
4) 14شعبان 639هجري قمري: « اِبْن يُونُس» فقيه شافعي، عالم علم اصول، طبيب و رياضيدان مرصلي درگذشت. ابن يونس تحصيل را نزد پدرآغازكرد و بتدريج نزد بزرگاني چون مشرف الدين طوسي ادامه داد و به كمال رسيد. ابن يونس از جمله دانشمنداني بود كه در فنون مختلف صاحب دانش و تبحربودند بويژه درعصري كه تقريباً واپسين دوره شكوفايي علمي تمدن اسلامي بشمارميرفت. ابن يونس درمدارس متعددي درقاهره تدريس كرد و دركنار آن به تأليف آثاربسياري نيزاهتمام ورزيد. وي افزون برفقه، طب و رياضي، درهندسه، جبرو موسيقي نظري هم از دانش درخورتوجه برخوردار بود. ازآثارابن يونس كه به سلطانُ المهندسين نيزمشهوراست ميتوان كتابهاي« كَشفُ المُشكلات، ايضاحُ المُعضَلات درتفسيرقرآن و اَسرارُ السُلطانيّة درنجوم» را برشمرد.
5) 14شعبان سال844هجري قمري: « اَبوعبدُالله محمّدبن احمدبن محمّد» معروف به« اِبن مَرزوق حَفيد» فقيه و اديب اهل علم بدرود حيات گفت. ابن مرزوق درجواني طي دو سفرحج با گذراز شهرهاي قسطنطنيّه، اسكندريّه، قاهره، مدينه و مكه نزد مشايخ و بزرگان علم و ادب دانش آموخت. گفتني است 10تن از افراد خاندان مرزوق ازبزرگان فقه و ادب و سياست بودند كه ازآن ميان محمد حفيد تأثيربسزايي درفرهنگ مضرب اسلامي برجاي نهاده است. كتابهاي«الحديقة و اِظهارُصِدقِ المَودّة في شَرح البُرادة» ازآثار ابن مرزوق حفيد بشمارميروند.
6) 14شعبان سال1301هجري قمري: ميرزا مرتضي خان متخلص به فرهنگ درتهران متولد شد. پدرفرهنگ ميرزا محمد صادق ازاهالي طبس خراسان و از روحانيون محترم آن دياربشمارميرفت. ميرزا مرتضي 7ساله بود كه پدرش را ازدست داد و تا 16سالگي به تحصيل علوم متداول پرداخت. فرهنگ درابتداي نهضت مشروطيت به صف مجاهدان پيوست و روزنامههاي فرهنگ، خاورستان و پايتخت را منتشركرد. فرهنگ دربادكوبه قفقاز دربخش نشرمعارف مسلمانان آن منطقه به تدريس پرداخت و منشأ خدمات فراوان شد. سپس راهي استانبول، بوداپوست، وين، سوئيس و پاريس شد و مدت4سال درمدرسه زبانهاي شرقي به معلمي مشغول شد. فرهنگ دراين مدت به تكميل تحصيلات خود نيزتوجه كرد و مدت يك سال زيرنظر ادوارد براون مستشرق انگليسي خدمت كرد و سرانجام به ايران بازگشت. اين شاعر خراساني طبعي روان و سبكي پسنديده داشت و درسرودن انواع شعر ازمهارتي بسزا برخورداربود. اشعارفرهنگ غالباً درروزنامههاي پاريس، تركيه و ايران به چاپ رسيدهاند.
7) 16اوت سال1936ميلادي: فدريكو گارسيالوركا شاعرو نمايشنامه نويس بلند آوازه اسپانيايي دستگيرشد و پس ازچندي به جوخه اعدام سپرده و تيرباران شد. لوركا درگراندا متولد شد. از زمان انتشارترانه هاي كولي نخستين كتاب شعرلوركا درسال1928ميلادي او درزمره مشهورترين نويسندگان زمان خود قرارگرفت. لوركا به سبب خلاقيت درآثار هنري اش و نيزبه خاطر دفاع از مظلومان درمبارزات اجتماعي و عدالت خواهانه مورد تحسين جهانيان است. او عاشق شعرو موسيقي بود و ادبيات را با همه وجودش مي كاويد و دركنارآن ازاحداث طبيعت كه درموسيقي آنها را مي يافت درهماهنگي بخشيدن به نوشته ها ونمايشنامه هايش سود مي جست. ادبا درتجليل ازلوركا، او را غزل ادبيات اسپانيا لقب داده اند. ازمهمترين آثارلوركا شعر«شاعر درنيويورك و نمايشنامه تماشاچي» را مي توان نام برد.
8) 16اوت سال1960ميلادي: كشورقبرس به استقلال رسيد. قبرس كه درمقابل ساحل تركيه و سوريه واقع شده است ازشمال با تركيه و ازشرق با سوريه و لبنان مرزمشترك دارد. اين كشوركه داراي نظام جمهوري است سرانجام پس ازسالها زدو خورد و درگيري درروز16اوت سال 1960ميلادي به استقلال رسيد و روز ملي آن اول اكتبرتعيين شد. قبرس امروزي به دو بخش تقسيم شده است، بخش يوناني درجنوب با بيش از5000 كيلومتر مربع مساحت و بخش تركي درشمال با 3600كيلومتر مربع مساحت واقع شده است. محصولات اساسي قبرس، حبوبات، انگور، مركبات، سيب زميني و زيتون است. اين كشور داراي معادن غني مس و آهن نيز هست.