مترجم: سهیلا حاجی زاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
همه ی ما با حلقه های شش کربنی و شش ظلعی بنزن آشنا هستیم. با این حال، بسیاری از ما در واقع نمی دانیم که این ترکیب چگونه و کجا مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از ما متوجه برخورد روزانه ی خودمان با بنزن نیستیم. تولیدکنندگان پیشروی بنزن در جهان، آمریکا، اروپا، کانادا و ژاپن هستند.
بنزن یک مایع بی رنگ با بوی شیرین می باشد. این ماده یک ترکیب شیمیایی بوده که به سرعت در هوا تبخیر شده، اما به میزان کمی در آب حل می شود. بنزین یک جزء طبیعی در انتشار گازها از آتش سوزی جنگ و آتشفشان ها بوده و همچنین یک بخش طبیعی از دود سیگار، گازوئیل و نفت خام می باشد.
در واقع، محیط ما با بنزن حاصل از دود سیگار، دود منتشر شده توسط خودروها و غیره آلوده شده است. امروزه، بنزن اکثرا از نفت تهیه می شود. فرمول شیمیایی بنزن C6H6 می باشد، که در آن شش اتم کربن و هیدروژن در یک حلقه ی شش ظلعی با تناوب پیوندهای یگانه و دوگانه آرایش یافته اند. اجازه دهید نگاهی به مصارف این ماده ی شمییایی داشته باشیم.
مصارف مختلف بنزن
به عنوان یک حلالبنز یک جزء ضروری در لکه ها، لاک ها، رنگ ها و غیره می باشد. این ماده به عنوان یک حلال برای رزین ها، روغن، پلاستیک، رنگ، چربی و لاستیک نیز مورد استفاده قرار می گیرد. تولیدکنندگان تایر و لاستیک از این ماده به عنوان یک حلال در مراحل مختلف تولید استفاده می کنند. جوهر مورد استفاده در صنعت چاپ نیز حاوی بنزن می باشد، علاوه بر این، تجهیزات چاپ توسط محصولات حاوی این ترکیب شیمیایی تمیز و نگه داری می شوند. صنعت رنگ نیز به منظور حفظ رنگ ها و اسپری های خود به فرم مایع، متکی به بنزن می باشد.
بنزن به عنوان واسطه
یکی از رایج ترین مصارف بنزن، استفاده از آن در تولید دیگر ترکیبات شیمیایی مانند نایلون، رزین، پلاستیک، فیبرهای سنتزی، رنگ، لاستیک، آفت کش ها، مواد شوینده، داروها و غیره می باشد. از این ماده در تولید استایرن (پلاستیک)، رزین و سیکلوهگزان (نایلون و فیبرهای مصنوعی) استفاده می شود. بنابراین، بنزن در همه ی اقلام پلاستیکی که ما روزانه با آن ها در تماس هستیم، وجود دارد.بنزن به عنوان سوخت
چندین تولید کننده ی اروپایی از بنزن به عنوان یک ماده ی افزودنی به بنزین، به واسطه ی عدد اکتان بالای آن استفاده می کنند. علاوه بر افزودن به بنزین، بنزن به طور طبیعی در بنزین نیز وجود دارد، چون این ماده به طور طبیعی در نفت خام وجود دارد.اثرات منفی بنزن
محققان نشان دادند که بنزن یک ترکیب سرطان زا است و افرادی که برای مدت زمانی بیش از 5 سال در معرض این ماده ی شمییایی قرار دارند، به میزان بیشتری در معرض خطر ابتلاء به سرطان خون قرار دارند. تقریباً 300000 نفر به صورت سالانه در محل کار خود در معرض بنزن قرار دارند. اداره ی بهداشت و امنیت حرفه ای دستورالعمل های خاصی را مطابق با حداکثر سطوح قرارگیری در معرض بنزن تنظیم کرده اند، که این مقدار به یک قسمت در میلیون در محل کار در طول هشت ساعت در روز و پنج قسمت در میلیون در یک دوره ی پانزده دقیقه ای محدود می شود. قرار گیری در معرض بنزن با بیماری های جدی خونی به نام کم خونی آپلاستیک نیز در ارتباط می باشد. استنشاق این ترکیب شیمیایی توسط مادران باردار باعث نقض های هنگام تولد مانند عقب افتادگی ذهنی، فلج مغزی و غیره می گردد.با وجود اینکه بنزن به شیوه ای گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد، اما ما باید سعی در کاهش وابستگی خود به این ماده داشته باشیم. امروزه، تولئن به جای بنزن در هر جایی که امکان پذیر باشد، مورد استفاده قرار می گیرد.