حرارت خاموش نشدنی
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله:
اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرَدُ اَبَداً.
پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
براى شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایى در دلهاى مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمى شود. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556
عاشورا، روز غم
قال الرّضا علیه السّلام :
مَنْ کانَ یَوْمُ عاشورا یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ یَوْمَ القیامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را براى او روز شادى و سرور قرار مى دهد. بحارالانوار، ج 44، ص 284
محرّم ، ماه سوگوارى
قال الرّضا علیه السّلام :
انَ اَبى اِذا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لا یُرى ضاحِکاً وَ کانَتِ الْکِاَّبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتّى یَمْضِىَ مِنْهُ عَشْرَةُ اَیّامٍ، فَاِذا کانَ الْیَوْمُ العْاشِرُ کانَ ذلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ....
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هرگاه ماه محرّم فرا مى رسید، پدرم (موسى بن جعفرعلیه السّلام ) دیگر خندان دیده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى یافت تا آن که ده روز از محرّم مى گذشت ، روز دهم محرّم که مى شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود. امالى صدوق ، ص 111
دیده هاى خندان
قالَ رسولُ اللّه صلّى اللّه علیه و آله:
یا فاطِمَةُ! کُلُّ عَیْنٍ باکِیَهٌ یَوْمَ الْقیامَةِ اِلاّ عَیْنٌ بَکَتْ عَلى مُصابِ الْحُسَینِ فَاِنِّها ضاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعیمِ الْجَنّةِ.
پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
فاطمه جان !روز قیامت هر چشمى گریان است ؛ مگر چشمى که در مصیبت و عزاى حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود. بحارالانوار، ج 44، ص 293
سالگرد سوگ حسین علیه السّلام
عَنِ الصّادق علیه السّلام :
نیحَ عَلَى الْحُسَینِ بْنِ عَلی سَنَةً فى کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ وَ ثلاثَ سِنینَ مِنَ الْیَوْمِ الَّذى اُصیبَ فیهِ.
حضرت صادق علیه السّلام فرمود:
یک سال تمام ، هر شب و روز بر حسین بن على علیه السّلام نوحه خوانى شد و سه سال ، در روز شهادتش سوگوارى برپا گشت . بحارالانوار، ج 79، ص 102
بودجه عزادارى
قالَ الصّادق علیه السّلام :
قالَ لى اَبى : یا جَعْفَرُ! اَوْقِفْ لى مِنْ مالى کَذا وکذا النّوادِبَ تَنْدُبُنى عَشْرَ سِنینَ بِمنى اَیّامَ مِنى .
امام صادق علیه السّلام مى فرماید: پدرم امام باقر علیه السّلام به من فرمود:
اى جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدّت ده سال در منا در ایام حجّ، بر من نوحه خوانى و سوگوارى کنند. بحارالانوار، ج 46، ص 220
نوحه خوانى سنّتى
عَن اَبى هارونَ المکفوفِ قال :
دَخَلْتُ عَلى ابى عَبْدِاللّه علیه السّلام فَقالَ لى : اَنْشِدْنى ، فَاءَنْشَدْتُهُ فَقالَ: لا، کَما تُنْشِدوُنَ وَ کَما تَرْثیهِ عِنْدَ قَبْرِه...
ابو هارون مکفوف مى گوید:
خدمت حضرت صادق علیه السّلام رسیدم . امام به من فرمود: برایم شعر بخوان . پس برایش اشعارى خواندم . فرمود: اینطور نه ، همان طور که (براى خودتان ) شعرخوانى مى کنید و همانگونه که نزد قبر حضرت سیدالشهدا مرثیه مى خوانى . بحارالانوار، ج 44، ص 287
پاداش شعر گفتن براى حسین علیه السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
ما مِنْ اَحَدٍ قالَ فى الحُسَینِ شِعْراً فَبَکى وَ اَبکْى بِهِ اِلاّ اَوْجَبَ اللّهُ لَهُ الْجَنّةً وَ غَفَرَ لَهُ.
امام صادق علیه السّلام به جعفربن عفان فرمود:
هیچ کس نیست که درباره حسین علیه السّلام شعرى بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آن که خداوند، بهشت را بر او واجب مى کند و او را مى آمرزد. رجال شیخ طوسى ، ص 289
سرودن براى اهل بیت علیهم السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
مَنْ قالَ فینا بَیْتَ شِعْرٍ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتاً فىِ الْجَنَّةِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هرکس در راه ما و براى ما یک بیت شعر بسراید، خداوند براى او خانه اى در بهشت ، بنا مى کند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 467
اصحاب مدح و مرثیه
قال الصّادق علیه السّلام :
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى جَعَلَ فىِ النّاسِ مَنْ یَفِدُ اِلَیْنا وَ یَمْدَحُنا وَ یَرْثى لَنا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
خدا را سپاس که در میان مردم ، کسانى را قرار داد که به سوى ما مى آیند و بر ما وارد مى شوند و ما را مدح و مرثیه مى گویند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 469
شعر خوانى در ایّام عزا
قالَ الرّضا علیه السّلام:
یا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنى شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا یّامَ اَیّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَینا اَهْلِ الْبَیْتِعلیهم السّلام .
امام رضا علیه السّلام به دعبل (شاعر اهل بیت ) فرمود.
اى دعبل ! دوست دارم که برایم شعرى بسرایى و بخوانى ، چرا که این روزها (ایام عاشورا) روز اندوه و غمى است که بر ما خاندان رفته است . جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
مرثیه ، نصرت اهل بیت علیهم السّلام
عَن الرّضا علیه السّلام:
یا دِعبِلُ! اِرْثِ الحُسَیْنَعلیه السّلام فَاَنْتَ ناصِرُنا وَ مادِحُنا ما دُمْتَ حَیّاً فَلا تُقصِرْ عَنْ نَصْرِنا مَا اسْتَطَعْتَ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
اى دعبل ! براى حسین بن على علیه السّلام مرثیه بگو، تو تا زنده اى ، یاور و ستایشگر مایى ، پى تا مى توانى ، از یارى ما کوتاهى مکن. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
شیعیان برگزیده
قال علىُّ علیه السّلام :
اِنَّ اللّهَ ... اِخْتارَ لَنا شیعَةً یَنْصُرُونَنا وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا.
على علیه السّلام فرمود:
خداوند براى ما، شیعیان و پیروانى برگزیده است که ما را یارى مى کنند، با خوشحالى ما خوشحال مى شوند و در اندوه و غم ما، محزون مى گردند. غررالحکم ، ج 1، ص 235
کُشته اشک
قال الحسینُ علیه السّلام :
اَنا قَتیلُ الْعَبْرَةِ لا یَذْکُرُنى مؤمِنٌ اِلاّ بَکى .
حسین بن على علیه السّلام فرمود:
من کُشته اشکم . هیچ مؤمنى مرا یاد نمى کند مگر آنکه (بخاطر مصیبتهایم ) گریه مى کند. بحارالانوار، ج 44، ص 279
یک قطره اشک
قالَ الحسینُ علیه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَیناهُ فینا قَطْرَةً بَوَّاءهُ اللّهُ عَزَّوَجَلّ الجَنَّةَ.
حسین بن على علیه السّلام فرمود:
چشمان هر کس که در مصیبتهاى ما قطره اى اشک بریزد، خداوند او را در بهشت جاى مى دهد. احقاق الحق ، ج 5، ص 523
بهشت ، پاداش عزادارى
قال على بن الحسین السجّاد علیه السّلام :
اَیُّما مُؤ مِنٍ دَمِعَتْ عَیْناهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ وَ مَنْ مَعَه حَتّى یَسیلَ عَلى خَدَّیْهِ بَوَّاءَهُ اللّهُ فىِ الْجَنَّةِ غُرَفاً.
امام سجّاد علیه السّلام فرمود:
هر مؤمنى که چشمانش براى کشته شدن حسین بن على علیه السّلام و همراهانش اشکبار شود و اشک بر صورتش جارى گردد، خداوند او را در غرفه هاى بهشتى جاى مى دهد. ینابیع الموده ، ص 429
به یاد فرزندان فاطمه علیهاالسّلام
قالَ السجّادُ علیه السّلام :
اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.
امام سجاد علیه السّلام فرمود:
من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه علیها السّلام را به یاد نیاوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت. بحارالانوار، ج 46، ص 109
سوگوارى در خانه ها
قال الباقرُ علیه السّلام :
ْکیهِ وَ یَاءْمُرُ مَنْ فى دارِهِ بِالْبُکاءِ عَلَیْهِ وَ یُقیمُ فى دارِهِ مُصیبَتَهُ بِاِظْهارِ الْجَزَعِ عَلَیْهِ وَ یَتَلاقُونَ بِالبُکاءِ بَعضُهُمْ بَعْضاً فِى البُیُوتِ وَ لِیُعَزِّ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِمُصابِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام .
امام باقر علیه السّلام نسبت به کسانى که در روز عاشورا نمى توانند به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزادارى دادند و فرمودند:
علیه السّلام ندبه و عزادارى و گریه کند و به اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السّلام ، مراسم عزادارى برپا کند و یکدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویى در سوگ حسین علیه السّلام در خانه هایشان ملاقات کنند. کامل الزیارات ، ص 175
اشک على علیه السّلام در سوگ شهداى کربلا
قالَ الباقر علیه السّلام :
بَلا فى اِثْنَیْنِ مِنْ اَصْحابِهِ قالَ: فَلمّا مَرَّبِها تَرَقْرَقَتْ عَیْناهُ لِلْبُکاءِ ثُمَّ قالَ: هذا مَناخُ رِکابِهِمْ وَ هذا مُلْقى رِحالِهِمْ وَهیهُنا تُهْراقُ دِماؤُهُمْ، طوبى لَکِ مِنْ تُرْبَةٍ عَلَیْکِ تُهْراقُ دِماءُ الا حِبَّةِ.
امام باقر علیه السّلام فرمود:
امیرالمؤمنین علیه السّلام با دو تن از یارانش از کربلا گذر کردند، حضرت ، هنگام عبور از آنجا، چشمهایش اشک آلود شد، سپس فرمود:
اینجا مرکبهایشان بر زمین مى خوابد، اینجا محلّ بارافکندنشان است و اینجا خونهایشان ریخته مى شود، خوشا به حال تو اى خاکى که خون دوستان برروى تو ریخته مى شود! بحارالانوار، ج 44، ص 258
اشک ، حجاب دوزخ
قال الباقر علیه السّلام:
ما مِنْ رَجُلٍ ذکَرَنا اَوْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ یَخْرُجُ مِنْ عَیْنَیْهِ ماءٌ ولَوْ مِثْلَ جَناحِ الْبَعوضَةِ اِلاّ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتاً فى الْجَنَّةِ وَ جَعَلَ ذلِکَ الدَّمْعَ حِجاباً بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النّارِ.
امام باقر علیه السّلام پس از شنیدن سروده هاى کمیت درباره اهل بیت ، گریست و سپس فرمود:
هیچ کس نیست که ما را یاد کند، یا نزد او از ما یاد شود و از چشمانش هر چند به اندازه بال پشه اى اشک آید، مگر آنکه خداوند برایش در بهشت ، خانه اى بنا کند و آن اشک را حجاب میان او و آتش دوزخ قرار دهد. الغدیر، ج 2، ص 202
بیست سال گریه
قالَ الصّادقُ علیه السّلام:
بَکى عَلىُّ بْنُ الحُسَینِ علیه السّلام عِشْرینَ سَنَةً وَ ما وُضِعَ بَیْنَ یَدَیْهِ طَعامٌ اِلاّبَکى .
امام صادق علیه السّلام فرمود:
امام زین العابدین علیه السّلام بیست ساله (به یاد عاشورا) گریست و هرگز طعامى پیش روى او نمى گذاشتند مگر اینکه گریه مى کرد. بحارالانوار، ج 46، ص 108
ادب سوگوارى
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
لَمّا ماتَ اِبراهیمُ بْنُ رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله حَمَلَتْ عَیْنُ رَسُولِ اللّهِ بِالدُّمُوعِ ثُمَّقالَ النّبىُّ صلّى اللّه علیه و آله : تَدْمَعُ الْعَیْنُ وَ یَحْزَنُ الْقَلْبُ وَ لا نَقُولُ ما یُسْخِطُ الرَّبَّ وَ اِنّا بِکَ یا اِبراهیمُ لَمَحْزُونُونَ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
چون ابراهیم - پسر رسول خدا - از دنیا رفت ، چشم پیامبر پر از اشک شد. سپس پیامبر فرمود: چشم ، اشکبار مى شود و دل غمگین مى گردد، ولى چیزى نمى گوییم که خدا را به خشم آورد، و ما در سوگ تو - اى ابراهیم - اندوهناکیم . بحارالانوار، ج 22، ص 157
چشمهاى اشکبار
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ فَفاضَتْ عَیْناهُ حَرَّمَ اللّهُ وَجْهَهُ عَلَى النّارِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
نزد هر کس که از ما (و مظلومیت ما) یاد شود و چشمانش پر از اشک گردد، خداوند چهره اش را بر آتش دوزخ حرام مى کند. بحارالانوار، ج 44، ص 285
احیاء خط اهل بیت علیهم السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
تَزاوَرُوا وَ تَلاقُوا وَ تَذاکَرُوا و اَحْیُوا اَمْرَنا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (:کنایه از حکومت و رهبرى ) زنده کنید. بحارالانوار، ج 71، ص 352
مجالس حسینى
قال الصّادق علیه السّلام لِلفُضَیل:
تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْیُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْیى اَمْرَنا.
امام صادق علیه السّلام از فُضیل پرسید: آیا (دور هم ) مى نشینید و حدیث و سخن مى گویید؟ گفت : آرى فرمود: اینگونه مجالس را دوست دارم ، پس امرِ (امامت ) ما را زنده بدارید. خداى رحمت کند کسى را که امر و راه ما را احیا کند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 392
اشکهاى ارزشمند
قال الصّادق علیه السّلام:
....رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذینَ یُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذینَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا، اَما اِنّکَ سَتَرى عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائى لَکَ.....
امام صادق علیه السّلام ، به مسمع که از سوگواران و گریه کنندگان بر عزاى حسینى بود، فرمود: خداى ، اشک تو را مورد رحمت قرار دهد. آگاه باش ، تو از آنانى که از دلسوختگان ما به شمار مى آیند، و از آنانى که با شادى ما شاد مى شوند و با اندوه ما غمگین مى گردند. آگاه باش ! تو هنگام مرگ ، شاهد حضور پدرانم بر بالین خویش خواهى بود. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 397
دلهاى سوخته
قال الصّادق علیه السّلام :
اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْیُنَ الَّتى جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتى جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتى کانَتْ لَنا.
امام صادق علیه السّلام بر سجّاده خود نشسته و بر زائران و سوگواران اهل بیت ، چنین دعا مى کرد و مى فرمود:
خدایا ... آن دیدگان را که اشکهایش در راه ترحّم و عاطفه بر ما جارى شده و دلهایى را که بخاطر ما نالان گشته و سوخته و آن فریادها و ناله هایى را که در راه ما بوده است ، مورد رحمت قرار بده . بحارالانوار، ج 98، ص 8
گریه برمظلومیّت شیعه
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَیْنُهُ فینَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شیعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر کس که چشمش در راه ما گریان شود، بخاطر خونى که از ما ریخته شده است ، یا حقى که از ما گرفته اند، یا آبرویى که از ما یا یکى از شیعیان ما برده و هتک حرمت کرده اند، خداى متعال به همین سبب ، او را در بهشت جاودان ، براى ابد جاى مى دهد. امالى شیخ مفید، ص 175
ثواب بى حساب
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
لِکُلّ شَیْئٍ ثَوابٌ اِلا الدَمْعَةٌ فینا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر چیزى پاداش و مزدى دارد، مگر اشکى که براى ما ریخته شود (که چیزى با آن برابرى نمى کند و مزد بى اندازه دارد. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 548
کوثر و اشک
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
ما مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ لَنا اِلاّ نُعِّمَتْ بَالنَّظَرِ اِلَى الْکَوْثَرِ وَ سُقِیَتْ مِنْهُ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هیچ چشمى نیست که براى ما بگرید، مگر اینکه برخوردار از نعمتِ نگاه به کوثر مى شود و از آن سیرابش مى کنند. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 554
گریه آسمان
عَنِ الصّادقُ علیه السّلام :
یا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَیْنِ اَرْبَعینَ صَباحاً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسین بن على علیه السّلام گریه کرد. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 552
گریه و اندوه مطلوب
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکاءِ مَکْرُوهٌ سِوَى الْجَزَعُ وَ الْبُکاءُ عَلَى الحُسَینِ علیه السّلام
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر نالیدن و گریه اى مکروه است ، مگر ناله و گریه بر حسین علیه السّلام . بحارالانوار، ج 45، ص 313
پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و گریه بر شهید
قالَ الصّادقُ علیه السّلام:
اِنَّ النَّبىَّ لَمّا جائَتْهُ وَفاةُ جَعْفَرِ بنِ اَبى طالبٍ وَ زَیْدِ بنِ حارِثَةَ کانَ اَذا دَخَلَ بَیْتَهُ کَثُرَ بُکائُهُ عَلَیْهِما جِدّاً وَ یَقولُ: کانا یُحَدِّثانى وَ یُؤانِسانى فَذَهَبا جَمیعاً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
وقتى خبر شهادت جعفر بن ابى طالب و زید بن حارثه به پیامبر خدا رسید، از آن پس هرگاه وارد خانه مى شد، بر آن دو شهید بشدّت مى گریست و مى فرمود:
آن دو شهید، با من هم سخن و همدم و انیس بودند، و هر دو رفتند ..... من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 177
نَفَسهاى تسبیح
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبیحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبیلِ اللّهِ. ثَمَّ قالَ اَبُو عَبدِاللّهِ علیه السّلام : یَجِبُ اَنْ یُکْتَبَ هذا الْحَدیثُ بِالذَّهَبِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
نَفَس کسى که بخاطر مظلومیّت ما اندوهگین شود، تسبیح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست . سپس امام صادق علیه السّلام افزود: این حدیث را باید با طلا نوشت ! امالى شیخ مفید، ص 338
فرشتگان سوگوار
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
اَرْبَعَةُ الا فِ مَلَکٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام شُعْثٌ غُبْرٌیَبْکُونَهُ اِلى یَوْمِ القِیامَةِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
چهار هزار فرشته نزد قبر سیدالشهدا علیه السّلام ژولیده و غبارآلود، تا روز قیامت بر آن حضرت مى گریند. کامل الزیارات ، ص 119
گریه بر حسین علیه السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا ابنَ شَبیبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِیاً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ علیه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما یُذْبَحُ الْکَبْشُ.
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمود:
اى پسر شبیب ! اگر بر چیزى گریه مى کنى ، بر حسین بن على بن ابى طالب علیه السّلام گریه کن ، چرا که او را مانند گوسفند سر بریدند. بحارالانوار، ج 44، ص 286
مجالسى به یاد اَئمّه علیهم السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیى فیهِ اَمْرُنا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر کس در مجلسى بنشیند که در آن ، امر (و خطّ و مرام ما) احیا مى شود، دلش در روزى که دلها مى میرند، نمى میرد. بحارالانوار، ج 44، ص 278
آثار گریستن بر حسین علیه السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
فَعَلى مِثْلِ الْحُسَینِ فَلْیَبْکِ الْباکُونَ فَاِنَّ البُکاءَ عَلَیهِ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظامَ.
امام رضا علیه السّلام فرمود: گریه کنندگان باید بر کسى همچون حسین علیه السّلام گریه کنند، چرا که گریستن براى او، گناهان بزرگ را فرو مى ریزد. بحارالانوار، ج 44، ص 284
اشک و آمرزش گناه
قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا بْنَ شَبیبٍ! اِنْ بَکَیْتَ عَلَى الحُسَینِ علیه السّلام حَتّى تَصیرَ دُمُوعُکَ عَلى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتَهُ صَغیرا کانَ اَوْ کَبیراً قَلیلا کانَ اَوْ کثیراً.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
اى پسر شبیب ! اگر بر حسین علیه السّلام آن قدر گریه کنى که اشگهایت بر چهره ات جارى شود، خداوند همه گناهانت را که مرتکب شده اى مى آمرزد؛ کوچک باشد یا بزرگ ، کم باشد یا زیاد. امالى صدوق ، ص112
همدلى با عترت
قالَ الرّضا علیه السّلام :
اِنْ سَرَّکَ اَنْ تَکُونَ مَعَنا فىِ الدَّرَجاتِ الْعُلى مِنَ الجِنانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنا.
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمود:
اگر تو را خوشحال مى کند که در درجات والاى بهشت با ما باشى ، پس در اندوه ما غمگین باش و در شادى ما خوشحال باش .جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 549
منبع: چهل حدیث عزادارى
مؤلف : جواد محدّثى
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله:
اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرَدُ اَبَداً.
پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
براى شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایى در دلهاى مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمى شود. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556
عاشورا، روز غم
قال الرّضا علیه السّلام :
مَنْ کانَ یَوْمُ عاشورا یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ یَوْمَ القیامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را براى او روز شادى و سرور قرار مى دهد. بحارالانوار، ج 44، ص 284
محرّم ، ماه سوگوارى
قال الرّضا علیه السّلام :
انَ اَبى اِذا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لا یُرى ضاحِکاً وَ کانَتِ الْکِاَّبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتّى یَمْضِىَ مِنْهُ عَشْرَةُ اَیّامٍ، فَاِذا کانَ الْیَوْمُ العْاشِرُ کانَ ذلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ....
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هرگاه ماه محرّم فرا مى رسید، پدرم (موسى بن جعفرعلیه السّلام ) دیگر خندان دیده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى یافت تا آن که ده روز از محرّم مى گذشت ، روز دهم محرّم که مى شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود. امالى صدوق ، ص 111
دیده هاى خندان
قالَ رسولُ اللّه صلّى اللّه علیه و آله:
یا فاطِمَةُ! کُلُّ عَیْنٍ باکِیَهٌ یَوْمَ الْقیامَةِ اِلاّ عَیْنٌ بَکَتْ عَلى مُصابِ الْحُسَینِ فَاِنِّها ضاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعیمِ الْجَنّةِ.
پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
فاطمه جان !روز قیامت هر چشمى گریان است ؛ مگر چشمى که در مصیبت و عزاى حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود. بحارالانوار، ج 44، ص 293
سالگرد سوگ حسین علیه السّلام
عَنِ الصّادق علیه السّلام :
نیحَ عَلَى الْحُسَینِ بْنِ عَلی سَنَةً فى کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ وَ ثلاثَ سِنینَ مِنَ الْیَوْمِ الَّذى اُصیبَ فیهِ.
حضرت صادق علیه السّلام فرمود:
یک سال تمام ، هر شب و روز بر حسین بن على علیه السّلام نوحه خوانى شد و سه سال ، در روز شهادتش سوگوارى برپا گشت . بحارالانوار، ج 79، ص 102
بودجه عزادارى
قالَ الصّادق علیه السّلام :
قالَ لى اَبى : یا جَعْفَرُ! اَوْقِفْ لى مِنْ مالى کَذا وکذا النّوادِبَ تَنْدُبُنى عَشْرَ سِنینَ بِمنى اَیّامَ مِنى .
امام صادق علیه السّلام مى فرماید: پدرم امام باقر علیه السّلام به من فرمود:
اى جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدّت ده سال در منا در ایام حجّ، بر من نوحه خوانى و سوگوارى کنند. بحارالانوار، ج 46، ص 220
نوحه خوانى سنّتى
عَن اَبى هارونَ المکفوفِ قال :
دَخَلْتُ عَلى ابى عَبْدِاللّه علیه السّلام فَقالَ لى : اَنْشِدْنى ، فَاءَنْشَدْتُهُ فَقالَ: لا، کَما تُنْشِدوُنَ وَ کَما تَرْثیهِ عِنْدَ قَبْرِه...
ابو هارون مکفوف مى گوید:
خدمت حضرت صادق علیه السّلام رسیدم . امام به من فرمود: برایم شعر بخوان . پس برایش اشعارى خواندم . فرمود: اینطور نه ، همان طور که (براى خودتان ) شعرخوانى مى کنید و همانگونه که نزد قبر حضرت سیدالشهدا مرثیه مى خوانى . بحارالانوار، ج 44، ص 287
پاداش شعر گفتن براى حسین علیه السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
ما مِنْ اَحَدٍ قالَ فى الحُسَینِ شِعْراً فَبَکى وَ اَبکْى بِهِ اِلاّ اَوْجَبَ اللّهُ لَهُ الْجَنّةً وَ غَفَرَ لَهُ.
امام صادق علیه السّلام به جعفربن عفان فرمود:
هیچ کس نیست که درباره حسین علیه السّلام شعرى بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آن که خداوند، بهشت را بر او واجب مى کند و او را مى آمرزد. رجال شیخ طوسى ، ص 289
سرودن براى اهل بیت علیهم السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
مَنْ قالَ فینا بَیْتَ شِعْرٍ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتاً فىِ الْجَنَّةِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هرکس در راه ما و براى ما یک بیت شعر بسراید، خداوند براى او خانه اى در بهشت ، بنا مى کند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 467
اصحاب مدح و مرثیه
قال الصّادق علیه السّلام :
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى جَعَلَ فىِ النّاسِ مَنْ یَفِدُ اِلَیْنا وَ یَمْدَحُنا وَ یَرْثى لَنا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
خدا را سپاس که در میان مردم ، کسانى را قرار داد که به سوى ما مى آیند و بر ما وارد مى شوند و ما را مدح و مرثیه مى گویند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 469
شعر خوانى در ایّام عزا
قالَ الرّضا علیه السّلام:
یا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنى شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا یّامَ اَیّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَینا اَهْلِ الْبَیْتِعلیهم السّلام .
امام رضا علیه السّلام به دعبل (شاعر اهل بیت ) فرمود.
اى دعبل ! دوست دارم که برایم شعرى بسرایى و بخوانى ، چرا که این روزها (ایام عاشورا) روز اندوه و غمى است که بر ما خاندان رفته است . جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
مرثیه ، نصرت اهل بیت علیهم السّلام
عَن الرّضا علیه السّلام:
یا دِعبِلُ! اِرْثِ الحُسَیْنَعلیه السّلام فَاَنْتَ ناصِرُنا وَ مادِحُنا ما دُمْتَ حَیّاً فَلا تُقصِرْ عَنْ نَصْرِنا مَا اسْتَطَعْتَ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
اى دعبل ! براى حسین بن على علیه السّلام مرثیه بگو، تو تا زنده اى ، یاور و ستایشگر مایى ، پى تا مى توانى ، از یارى ما کوتاهى مکن. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
شیعیان برگزیده
قال علىُّ علیه السّلام :
اِنَّ اللّهَ ... اِخْتارَ لَنا شیعَةً یَنْصُرُونَنا وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا.
على علیه السّلام فرمود:
خداوند براى ما، شیعیان و پیروانى برگزیده است که ما را یارى مى کنند، با خوشحالى ما خوشحال مى شوند و در اندوه و غم ما، محزون مى گردند. غررالحکم ، ج 1، ص 235
کُشته اشک
قال الحسینُ علیه السّلام :
اَنا قَتیلُ الْعَبْرَةِ لا یَذْکُرُنى مؤمِنٌ اِلاّ بَکى .
حسین بن على علیه السّلام فرمود:
من کُشته اشکم . هیچ مؤمنى مرا یاد نمى کند مگر آنکه (بخاطر مصیبتهایم ) گریه مى کند. بحارالانوار، ج 44، ص 279
یک قطره اشک
قالَ الحسینُ علیه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَیناهُ فینا قَطْرَةً بَوَّاءهُ اللّهُ عَزَّوَجَلّ الجَنَّةَ.
حسین بن على علیه السّلام فرمود:
چشمان هر کس که در مصیبتهاى ما قطره اى اشک بریزد، خداوند او را در بهشت جاى مى دهد. احقاق الحق ، ج 5، ص 523
بهشت ، پاداش عزادارى
قال على بن الحسین السجّاد علیه السّلام :
اَیُّما مُؤ مِنٍ دَمِعَتْ عَیْناهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ وَ مَنْ مَعَه حَتّى یَسیلَ عَلى خَدَّیْهِ بَوَّاءَهُ اللّهُ فىِ الْجَنَّةِ غُرَفاً.
امام سجّاد علیه السّلام فرمود:
هر مؤمنى که چشمانش براى کشته شدن حسین بن على علیه السّلام و همراهانش اشکبار شود و اشک بر صورتش جارى گردد، خداوند او را در غرفه هاى بهشتى جاى مى دهد. ینابیع الموده ، ص 429
به یاد فرزندان فاطمه علیهاالسّلام
قالَ السجّادُ علیه السّلام :
اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.
امام سجاد علیه السّلام فرمود:
من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه علیها السّلام را به یاد نیاوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت. بحارالانوار، ج 46، ص 109
سوگوارى در خانه ها
قال الباقرُ علیه السّلام :
ْکیهِ وَ یَاءْمُرُ مَنْ فى دارِهِ بِالْبُکاءِ عَلَیْهِ وَ یُقیمُ فى دارِهِ مُصیبَتَهُ بِاِظْهارِ الْجَزَعِ عَلَیْهِ وَ یَتَلاقُونَ بِالبُکاءِ بَعضُهُمْ بَعْضاً فِى البُیُوتِ وَ لِیُعَزِّ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِمُصابِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام .
امام باقر علیه السّلام نسبت به کسانى که در روز عاشورا نمى توانند به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزادارى دادند و فرمودند:
علیه السّلام ندبه و عزادارى و گریه کند و به اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السّلام ، مراسم عزادارى برپا کند و یکدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویى در سوگ حسین علیه السّلام در خانه هایشان ملاقات کنند. کامل الزیارات ، ص 175
اشک على علیه السّلام در سوگ شهداى کربلا
قالَ الباقر علیه السّلام :
بَلا فى اِثْنَیْنِ مِنْ اَصْحابِهِ قالَ: فَلمّا مَرَّبِها تَرَقْرَقَتْ عَیْناهُ لِلْبُکاءِ ثُمَّ قالَ: هذا مَناخُ رِکابِهِمْ وَ هذا مُلْقى رِحالِهِمْ وَهیهُنا تُهْراقُ دِماؤُهُمْ، طوبى لَکِ مِنْ تُرْبَةٍ عَلَیْکِ تُهْراقُ دِماءُ الا حِبَّةِ.
امام باقر علیه السّلام فرمود:
امیرالمؤمنین علیه السّلام با دو تن از یارانش از کربلا گذر کردند، حضرت ، هنگام عبور از آنجا، چشمهایش اشک آلود شد، سپس فرمود:
اینجا مرکبهایشان بر زمین مى خوابد، اینجا محلّ بارافکندنشان است و اینجا خونهایشان ریخته مى شود، خوشا به حال تو اى خاکى که خون دوستان برروى تو ریخته مى شود! بحارالانوار، ج 44، ص 258
اشک ، حجاب دوزخ
قال الباقر علیه السّلام:
ما مِنْ رَجُلٍ ذکَرَنا اَوْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ یَخْرُجُ مِنْ عَیْنَیْهِ ماءٌ ولَوْ مِثْلَ جَناحِ الْبَعوضَةِ اِلاّ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتاً فى الْجَنَّةِ وَ جَعَلَ ذلِکَ الدَّمْعَ حِجاباً بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النّارِ.
امام باقر علیه السّلام پس از شنیدن سروده هاى کمیت درباره اهل بیت ، گریست و سپس فرمود:
هیچ کس نیست که ما را یاد کند، یا نزد او از ما یاد شود و از چشمانش هر چند به اندازه بال پشه اى اشک آید، مگر آنکه خداوند برایش در بهشت ، خانه اى بنا کند و آن اشک را حجاب میان او و آتش دوزخ قرار دهد. الغدیر، ج 2، ص 202
بیست سال گریه
قالَ الصّادقُ علیه السّلام:
بَکى عَلىُّ بْنُ الحُسَینِ علیه السّلام عِشْرینَ سَنَةً وَ ما وُضِعَ بَیْنَ یَدَیْهِ طَعامٌ اِلاّبَکى .
امام صادق علیه السّلام فرمود:
امام زین العابدین علیه السّلام بیست ساله (به یاد عاشورا) گریست و هرگز طعامى پیش روى او نمى گذاشتند مگر اینکه گریه مى کرد. بحارالانوار، ج 46، ص 108
ادب سوگوارى
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
لَمّا ماتَ اِبراهیمُ بْنُ رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله حَمَلَتْ عَیْنُ رَسُولِ اللّهِ بِالدُّمُوعِ ثُمَّقالَ النّبىُّ صلّى اللّه علیه و آله : تَدْمَعُ الْعَیْنُ وَ یَحْزَنُ الْقَلْبُ وَ لا نَقُولُ ما یُسْخِطُ الرَّبَّ وَ اِنّا بِکَ یا اِبراهیمُ لَمَحْزُونُونَ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
چون ابراهیم - پسر رسول خدا - از دنیا رفت ، چشم پیامبر پر از اشک شد. سپس پیامبر فرمود: چشم ، اشکبار مى شود و دل غمگین مى گردد، ولى چیزى نمى گوییم که خدا را به خشم آورد، و ما در سوگ تو - اى ابراهیم - اندوهناکیم . بحارالانوار، ج 22، ص 157
چشمهاى اشکبار
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ فَفاضَتْ عَیْناهُ حَرَّمَ اللّهُ وَجْهَهُ عَلَى النّارِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
نزد هر کس که از ما (و مظلومیت ما) یاد شود و چشمانش پر از اشک گردد، خداوند چهره اش را بر آتش دوزخ حرام مى کند. بحارالانوار، ج 44، ص 285
احیاء خط اهل بیت علیهم السّلام
قال الصّادق علیه السّلام :
تَزاوَرُوا وَ تَلاقُوا وَ تَذاکَرُوا و اَحْیُوا اَمْرَنا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (:کنایه از حکومت و رهبرى ) زنده کنید. بحارالانوار، ج 71، ص 352
مجالس حسینى
قال الصّادق علیه السّلام لِلفُضَیل:
تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْیُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْیى اَمْرَنا.
امام صادق علیه السّلام از فُضیل پرسید: آیا (دور هم ) مى نشینید و حدیث و سخن مى گویید؟ گفت : آرى فرمود: اینگونه مجالس را دوست دارم ، پس امرِ (امامت ) ما را زنده بدارید. خداى رحمت کند کسى را که امر و راه ما را احیا کند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 392
اشکهاى ارزشمند
قال الصّادق علیه السّلام:
....رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذینَ یُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذینَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا، اَما اِنّکَ سَتَرى عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائى لَکَ.....
امام صادق علیه السّلام ، به مسمع که از سوگواران و گریه کنندگان بر عزاى حسینى بود، فرمود: خداى ، اشک تو را مورد رحمت قرار دهد. آگاه باش ، تو از آنانى که از دلسوختگان ما به شمار مى آیند، و از آنانى که با شادى ما شاد مى شوند و با اندوه ما غمگین مى گردند. آگاه باش ! تو هنگام مرگ ، شاهد حضور پدرانم بر بالین خویش خواهى بود. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 397
دلهاى سوخته
قال الصّادق علیه السّلام :
اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْیُنَ الَّتى جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتى جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتى کانَتْ لَنا.
امام صادق علیه السّلام بر سجّاده خود نشسته و بر زائران و سوگواران اهل بیت ، چنین دعا مى کرد و مى فرمود:
خدایا ... آن دیدگان را که اشکهایش در راه ترحّم و عاطفه بر ما جارى شده و دلهایى را که بخاطر ما نالان گشته و سوخته و آن فریادها و ناله هایى را که در راه ما بوده است ، مورد رحمت قرار بده . بحارالانوار، ج 98، ص 8
گریه برمظلومیّت شیعه
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَیْنُهُ فینَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شیعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر کس که چشمش در راه ما گریان شود، بخاطر خونى که از ما ریخته شده است ، یا حقى که از ما گرفته اند، یا آبرویى که از ما یا یکى از شیعیان ما برده و هتک حرمت کرده اند، خداى متعال به همین سبب ، او را در بهشت جاودان ، براى ابد جاى مى دهد. امالى شیخ مفید، ص 175
ثواب بى حساب
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
لِکُلّ شَیْئٍ ثَوابٌ اِلا الدَمْعَةٌ فینا.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر چیزى پاداش و مزدى دارد، مگر اشکى که براى ما ریخته شود (که چیزى با آن برابرى نمى کند و مزد بى اندازه دارد. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 548
کوثر و اشک
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
ما مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ لَنا اِلاّ نُعِّمَتْ بَالنَّظَرِ اِلَى الْکَوْثَرِ وَ سُقِیَتْ مِنْهُ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هیچ چشمى نیست که براى ما بگرید، مگر اینکه برخوردار از نعمتِ نگاه به کوثر مى شود و از آن سیرابش مى کنند. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 554
گریه آسمان
عَنِ الصّادقُ علیه السّلام :
یا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَیْنِ اَرْبَعینَ صَباحاً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسین بن على علیه السّلام گریه کرد. جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 552
گریه و اندوه مطلوب
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکاءِ مَکْرُوهٌ سِوَى الْجَزَعُ وَ الْبُکاءُ عَلَى الحُسَینِ علیه السّلام
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هر نالیدن و گریه اى مکروه است ، مگر ناله و گریه بر حسین علیه السّلام . بحارالانوار، ج 45، ص 313
پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و گریه بر شهید
قالَ الصّادقُ علیه السّلام:
اِنَّ النَّبىَّ لَمّا جائَتْهُ وَفاةُ جَعْفَرِ بنِ اَبى طالبٍ وَ زَیْدِ بنِ حارِثَةَ کانَ اَذا دَخَلَ بَیْتَهُ کَثُرَ بُکائُهُ عَلَیْهِما جِدّاً وَ یَقولُ: کانا یُحَدِّثانى وَ یُؤانِسانى فَذَهَبا جَمیعاً.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
وقتى خبر شهادت جعفر بن ابى طالب و زید بن حارثه به پیامبر خدا رسید، از آن پس هرگاه وارد خانه مى شد، بر آن دو شهید بشدّت مى گریست و مى فرمود:
آن دو شهید، با من هم سخن و همدم و انیس بودند، و هر دو رفتند ..... من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 177
نَفَسهاى تسبیح
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبیحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبیلِ اللّهِ. ثَمَّ قالَ اَبُو عَبدِاللّهِ علیه السّلام : یَجِبُ اَنْ یُکْتَبَ هذا الْحَدیثُ بِالذَّهَبِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
نَفَس کسى که بخاطر مظلومیّت ما اندوهگین شود، تسبیح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست . سپس امام صادق علیه السّلام افزود: این حدیث را باید با طلا نوشت ! امالى شیخ مفید، ص 338
فرشتگان سوگوار
قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
اَرْبَعَةُ الا فِ مَلَکٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام شُعْثٌ غُبْرٌیَبْکُونَهُ اِلى یَوْمِ القِیامَةِ.
امام صادق علیه السّلام فرمود:
چهار هزار فرشته نزد قبر سیدالشهدا علیه السّلام ژولیده و غبارآلود، تا روز قیامت بر آن حضرت مى گریند. کامل الزیارات ، ص 119
گریه بر حسین علیه السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا ابنَ شَبیبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِیاً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ علیه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما یُذْبَحُ الْکَبْشُ.
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمود:
اى پسر شبیب ! اگر بر چیزى گریه مى کنى ، بر حسین بن على بن ابى طالب علیه السّلام گریه کن ، چرا که او را مانند گوسفند سر بریدند. بحارالانوار، ج 44، ص 286
مجالسى به یاد اَئمّه علیهم السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیى فیهِ اَمْرُنا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر کس در مجلسى بنشیند که در آن ، امر (و خطّ و مرام ما) احیا مى شود، دلش در روزى که دلها مى میرند، نمى میرد. بحارالانوار، ج 44، ص 278
آثار گریستن بر حسین علیه السّلام
قالَ الرّضا علیه السّلام :
فَعَلى مِثْلِ الْحُسَینِ فَلْیَبْکِ الْباکُونَ فَاِنَّ البُکاءَ عَلَیهِ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظامَ.
امام رضا علیه السّلام فرمود: گریه کنندگان باید بر کسى همچون حسین علیه السّلام گریه کنند، چرا که گریستن براى او، گناهان بزرگ را فرو مى ریزد. بحارالانوار، ج 44، ص 284
اشک و آمرزش گناه
قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا بْنَ شَبیبٍ! اِنْ بَکَیْتَ عَلَى الحُسَینِ علیه السّلام حَتّى تَصیرَ دُمُوعُکَ عَلى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتَهُ صَغیرا کانَ اَوْ کَبیراً قَلیلا کانَ اَوْ کثیراً.
امام رضا علیه السّلام فرمود:
اى پسر شبیب ! اگر بر حسین علیه السّلام آن قدر گریه کنى که اشگهایت بر چهره ات جارى شود، خداوند همه گناهانت را که مرتکب شده اى مى آمرزد؛ کوچک باشد یا بزرگ ، کم باشد یا زیاد. امالى صدوق ، ص112
همدلى با عترت
قالَ الرّضا علیه السّلام :
اِنْ سَرَّکَ اَنْ تَکُونَ مَعَنا فىِ الدَّرَجاتِ الْعُلى مِنَ الجِنانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنا.
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمود:
اگر تو را خوشحال مى کند که در درجات والاى بهشت با ما باشى ، پس در اندوه ما غمگین باش و در شادى ما خوشحال باش .جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 549
منبع: چهل حدیث عزادارى
مؤلف : جواد محدّثى
.jpg "چشم زخم و طلسم")
