مواد غذایی که موجب بروز سندرم آلرژی دهانی می‌شوند

سبزیجات خام، میوه‌ تازه، آجیل یا مغزهای خوراکی خام و بعضی مواد غذایی معمول می‌توانند موجب بروز سندرم آلرژی دهانی (OAS) شوند. ادویه‌جاتی مانند گشنیز، زیره‌ی سبز، و بادیان رومی یا آنیس، زیره سیاه، و خردل همچنین می‌توانند موجب ناراحتی افراد مبتلا به این سندرم شوند. این مقاله جزئیات بیشتری از آن را در اختیارتان قرار می‌دهد.

آیا می‌دانستید؟

اگرچه علائم سندرم آلرژی دهانی زمانی رخ می‌دهند که مواد غذایی مشکل آفرین مصرف شوند، اما در برخی موارد تنها لمس و یا پوست کندن مواد غذایی مشکل ساز نیز می‌تواند موجب بروز خارش و یا جوشهای پوستی بر روی ناحیه‌ی متأثر از پوست شود.
سندرم آلرژی دهانی (OAS) که همچنین به آلرژی نسبت به مواد غذایی خام اشاره دارد، عارضه‌ای است که در آن فرد در اثر خوردن مواد غذایی نپخته خواه میوه، سبزیجات و یا آجیل باشد، احساس ناراحتی می‌نماید. افراد مبتلا به این سندرم از خارش دهان و گلو و احساس سوزش بر روی لبها پس از مصرف این مواد غذایی خام شکایت دارند. اغلب به دنبال آن خارش چشم، آبریزش بینی و عطسه وجود دارد. این واکنش آلرژیک نسبت به برخی پروتئین‌های موجود در این مواد غذایی است.
افرادی که در آنها آلرژی نسبت به گرده (تب یونجه) تشخیص داده شده است، معمولاً مبتلا به سندرم آلرژی دهانی می‌شوند. همانطور که می‌دانیم، گرده از گل‌ها و درختانی که در طول بهار شکوفه می‌کنند، تولید می‌شود. از سوی دیگر، علف یا چمن در فصل تابستان گرده تولید می‌کند در حالی که گرده علف هرز در پاییز مشاهده می‌شود. پروتئینهای موجود در این گرده با پروتئین‌های موجود در میوه‌های تازه، آجیل و سبزیجات خام تطابق می‌یابند. به عبارت ساده، پروتوئینهای برخی مواد غذایی خام و آنهایی که موجود در این گرده هستند، از نظر ساختار شبیه به هم می‌باشند. در نتیجه سیستم ایمنی، در اثر قرار گرفتن در معرض‌ گرده، همان واکنشی را از خود نشان می‌دهد که به هنگام مصرف مواد غذایی که حاوی این پروتئینهای مشابه هستند. تعجبی ندارد که آلرژی به گرده ارتباط بالایی با بیماران سندرم آلرژی دهانی دارد.
بسته به نوع آلرژی گرده‌ای که فرد تجربه می‌کند، مواد غذایی که موجب بروز علائم سندرم آلرژی دهانی می‌شوند به احتمال زیاد تفاوت می‌کنند. به عنوان مثال، کسانی که نسبت به گرده درخت آلرژی دارند به احتمال زیاد نسبت به سیب واکنش منفی از خود نشان می‌دهند. با این حال، این افراد در صورتی که تنها نسبت به گیاه رگ‌وید (ragweed) آلرژی داشته باشند، با خوردن سیب دچار هیچ پیامدی نخواهند شد. در ادامه مواد غذایی را معرفی می‌کنیم که با توجه به ارتباط‌شان با برخی آلرژی‌های گرده، گروه‌بندی شده‌اند.

آلرژی نسبت به گرده چمن

صیفی‌جات	پرتقال	کیوی
سیب زمینی ‎	برگ چغندر سوئیسی ‎	گوجه فرنگی ‎
گلوتن غلات ‎

آلرژی به گرده درخت غان

سیب	موز	کرفس
هلو	گیلاس	هویج
آووکادو	زردآلو	گشنیز
لوبیا ‎	دانه آنیس یا بادیان رومی ‎	بادام
رازیانه ‎	زیره سیاه ‎	فندق ‎
آلوبخارا	توت فرنگی ‎	کیوی ‎
جعفری ‎	سویا ‎	هویج ‎ وحشی (Parsnips )
کاسنی تلخ ‎

آلرژی به گرده رگ‌وید

موز ‎	طالبی ‎	کنگر فرنگی ‎ یا آرتیشو
کدو سبز ‎	هندوانه ‎	خیار ‎
عسلک ‎	بابونه ‎	اکیناسه ‎
قاصدک ‎

آلرژی به گرده درخت توسکا

سیب	گیلاس ‎	تمشک ‎
توت فرنگی ‎	کرفس ‎	گلابی
هلو	بادام	جعفری
فندق

آلرژی به گرده برنجاسف (Mugwort)

گشنیز ‎	رازیانه ‎	هویج
فلفل ‎	دانه آفتابگردان ‎	جعفری ‎

مواد غذایی که به هر یک از انواع آلرژی به گرده مذکور ارتباط دارند.

انار ‎	پرتقال	لیمو
آناناس	انبه	انجیر
توت فرنگی	تمشک	بلوبری
هندوانه	انگور

داشتن حساسیت یا آلرژی نسبت به گرده‌ی از نوع بخصوصی لزوماً به این معنا نیست که فرد نسبت به تمام مواد غذایی موجود در آن گروه حساس خواهد بود. به عنوان مثال، چنانچه فردی نسبت به گرده درخت غان آلرژی دارد، این شخص ممکن است تنها به 2 یا 3 ماده‌ی غذایی موجود در آن گروه حساسیت از خود نشان دهد. خاطر نشان می‌شود افرادی که نسبت به انواع بخصوصی از گرده حساسیت دارند ممکن است در نهایت نسبت به دیگر انواع گرده‌ی گیاهی نیز آلرژی پیدا کنند. به این معنی که آلرژی اولیه به مواد غذایی خاصی در گروه بخصوصی ممکن است در نهایت به مواد غذایی موجود در گروه‌های دیگر نیز کشیده شود.
پیشگیری
خارج نمودن این مواد غذایی از رژیم غذایی فرد بهترین گزینه‌‌ی پیشگیری از علائم سندرم آلرژی دهانی است. با این حال، با در نظر گرفتن فهرست بلند بالای این مواد غذایی، ممکن است خودداری از مصرف این مواد غذایی برای همیشه امکان پذیر نباشد. تحت چنین شرایطی فرد بایستی اطمینان حاصل کند که این سبزیجات، میوه و مغزهای خوراکی پیش از مصرف به خوبی پخته شده باشند. عمل پخت پروتئینهایی که موجب بروز واکنش آلرژیک می‌شوند را غیر فعال می‌سازد. بنابراین خوردن مواد غذایی که به خوبی پخته شده باشند به احتمال زیاد موجب بروز هیچ گونه علائم سندرم آلرژی دهانی نخواهد شد. مصرف مواد غذایی پخته شده در مایکروویو و یا کنسروی توسط بیماران مبتلا به سندرم آلرژی دهانی نیز معمولاً جای نگرانی ندارد به این دلیل که گرما و یا فرایند فرآوری صورت گرفته بر روی مواد غذایی کنسروی ترکیبات آلرژیک را از بین می‌برند. پوست گرفتن میوه‌هایی مانند سیب ممکن است به کاهش قابل توجه خطر بروز این سندرم کمک نماید به این دلیل که بیشتر آلرژن‌ها (مواد حساسیت‌زا) در پوست وجود دارند.
احتیاط
اگرچه عمل پخت به از بین بردن آلرژن‌ها کمک می‌کند، اما استثناهایی هم وجود دارد. بنابراین، علی‌رغم پختن کرفس، ادویه‌جات، بو دادن آجیل‌ها و یا دانه‌ها (تخمه)، و یا خوردن چای گیاهی مانند بابونه، بعید به نظر می‌رسد که عوامل آلرژی‌زای آنها خنثی شود. قانون از بین رفتن بیشتر آلرژن‌ها با پوست کندن میوه نیز برای تمام انواع میوه قابل اجرا نیست. بنابراین، علی‌رغم مصرف میوه‌ای که پوست آن کنده شده است، علائم این سندرم ممکن است تظاهر یابند.
در اکثر موارد مشاهده شده است که بیماران مبتلا به سندرم آلرژی دهانی تنها به چند مورد از این مواد غذایی آلرژی نشان می‌دهند. تشخیص مبتلا بودن این سندرم به این معنا نیست که فرد بایستی به سوی مصرف محصولات گوشتی تغییر رویه داده و این مواد غذایی مغذی را کنار گذارد. در حقیقت پیروی از یک رژیم غذایی کمتر گیاهی می‌تواند فرد را نسبت به طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با سلامت آسیب پذیر سازد. تمام کاری که نیاز است انجام شود، شناسایی گروهی از مواد غذایی مشکل ساز و انتخاب انواعی که مصرف آنها ایرادی ندارد است. همچنین، پختن مواد غذایی به طور مناسب پیش از مصرف، در اکثر موارد احتمال بروز هرگونه علائم این سندرم را از بین می‌برد. بنابراین، محدودیتهای رژیم غذایی را دنبال نمایید، اما اطمینان حاصل نمایید که برای برخورداری از سلامت کلی مطلوب تمام مواد مغذی مورد نیاز را دریافت می‌نمایید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و تقاضا می‌شود به منظور دریافت توصیه‌های مرتبط با مشکل خاص خود به پزشک و یا متخصص تغذیه مراجعه نمایید.