استفاده از تشدید مغناطیسی هسته‌ای در تشخیص پزشکی

طی چند ده سال گذشته تشدید مغناطیسی هسته‌ای (NMR) به عنوان فنی برای تصویر سازی تشخیصی به بازار آمده است. NMR ناقل اطلاعاتی است در بارة فیزیولوژی و شیمی بدن. این اطلاعات را می‌توان با اطلاعاتی دربارة کالبد شناسی و عمل کرد اندام‌ها، که در حال حاضر و تا قبل از این از سایر فنون تصویرگیری تشخیصی حاصل می‌شده‌اند، مقایسه کرد. با پیوستن NMR به جمع فنون تصویرگیری تشخیصی، اطلاعات قابل وصول در این زمینه گسترش بیش‌تری یافته است. NMR هم مثل امواج فراصوتی این امتیاز را دارد که بر تابش متکی نیست و بیمار را در معرض چنین تابش‌هایی قرار نمی‌دهد.
اساس NMR بر این است که اغلب عناصر شیمیایی دست کم یک ایزوتوپ دارند که هسته‌اش مغناطیسی است (براونل 1982، پیکت 1978). چنین هسته‌ای وقتی در میدان مغناطیسی واقع می‌شود، اگر در راستای میدان باشد در یک حالت انرژی پایین و اگر در خلاف جهت میدان باشد، در یک حالت انرژی بالا قرار می‌گیرد. اگر یک میدان مغناطیسی متناوب ضعیف که تناوب آن به سرعت تغییر می‌کند در مجاورت بیمار برقرار شود، سمتیّت چنین هسته‌هایی مرتباً تغییر خواهد کرد. این فرآیند منجر به جذب انرژی و به دنبال آن، تابش انرژی الکترومغناطیسی در یک بسامد تشدید می‌شود. بسامد این تشدید برای عناصر و ایزوتوپ‌های مختلف فرق می‌کند. NMR با استفاده از روش‌های طیف نمایی یکی این بسامدها را شناسایی می‌کند و بدین ترتیب اطلاعاتی دربارة ساختار و مشخصات داخلی بدن بیمار فراهم می‌آورد. دستگاه‌های NMR فعلی با میدان‌های مغناطیسی در گسترة بیش از 500 تا 5000G کار می‌کنند.
بررسی اثرات میدان‌های مغناطیسی قوی بر ساختارهای زنده روزبه‌روز اهمیت بیش‌تری می‌یابد (باتوکلتی و دیگر). در حال حاضر هیچ استانداردی برای واقع شدن در معرض میدان مغناطیسی وجود ندارد ولی دستورالعمل‌هایی برای سطوح مجاز شغلی توسط دو آزمایشگاه پیشنهاد شده‌اند؛ آزمایشگاه شتاب‌گر ملی فرمی حداکثر میدان مجاز را برابر با 10KG برای مدت کوتاه و 100 تا 5000G برای مدت طولانی تعیین کرده است. آزمایشگاه مرکز شتاب‌گر خطی استانفورد همین مقادیر را به ترتیب برابر با 2KG و 200G توصیه می‌کند.
یکی از سازندگان NMR هشدار داده است (پیکر) که میدان‌های ایستا با شدت بیش از حتی 5G، ممکن است برای افرادی که از ضربان‌ساز قلب استفاده می‌کنند مخاطره‌ آمیز باشند؛ برای دستگاهی با قدرت 1/5KG، شدت میدان در 5 تا 6 متری دستگاه به 5G می‌رسد، و اگر قدرت دستگاه 5KG باشد، فاصلة متناظر بین 10 تا 5/12 متر خواهد بود. انتظار می‌رود که در این باره، از طرف سازمان‌های حرفه‌ای‌تری مثل انجمن امریکایی فیزیکِ پزشکی، و یا مراجع دولتی مسئول، توصیه‌های قاطع‌تری ارائه شوند.