26 اردیبهشت 1388 / 21 جمادی الاولی 1430 / 16 می 2009 |
|
1) 26 ارديبهشت سال 1372هجري شمسي: شادروان دكتر مهدي درخشان استاد زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران درگذشت. او در تهران متولد شد و مدتها در دانشگاه آنكارا به تحقيق و تدريس مشغول بود . از مرحوم درخشان آثار ارزنده اي چون تصحيح ديوان اشعار كسايي ، تفسير جزء سي ام قرآن مجيد و جواهر القرآن باقي است . |
|
2) افتتاح اولين آموزشگاه خلباني كشور (1321ش) |
|
3) اعلام موجوديت رژيم اشغالگر قدس در فلسطين (1327ش) انگلستان از سال 1839 م به طور رسمي از يهوديان ساكن در فلسطين، سوريه و شبه جزيره سينا حمايت كرد و اين حمايت را در سالهاي بعد افزايش داد و در روند مهاجرت يهوديان به اين سرزمين تلاش نمود. انگلستان در راه تثبيت اقتدار خود در فلسطين همت فراواني مبذول نمود ولي وقتي مقابله جامعه عرب را در برابر خود ديد، از اين خواسته خود چشم پوشيد. سرانجام همزمان با خروج كميسر عالي انگليس از فلسطين، يهوديان ساكن در آن سرزمين به رهبري ديويد بن گورين رسماً موجوديت خود را به نام اسرائيل اعلام كردند. چند ساعت بعد، آمريكا و شوروي نيز اين رژيم را به رسميت شناختند. به دنبال اين مسأله، غروب همان روز چهار كشور عربي مصر، سوريه، اردن و لبنان به دولت نوظهور اسرائيل اعلان جنگ دادند و اين اولين جنگ خونين اعراب و اسرائيل بود. در اعلاميه تشكيل اسرائيل، فلسطينيها كه مالك 97 درصد از اراضي اين كشور بودند با قيد عبارت "جوامعِ موجودِ غير يهود" ناديده گرفته شدند. اين اعلاميه باعث سرازير شدن غيرقانوني يهوديان سراسر جهان به فلسطين شد و اين امر مورد حمايت دولت آمريكا قرار گرفت. از آن زمان (26 ارديبهشت 1327 ش برابر با 16 مه 1948 م) تاكنون تجاوزات و غارتگريهاي اين رژيم غاصب بر ملت ستمديده فلسطين ادامه دارد و مردم فلسطين راه نجات خود را مقاومت و مقابله يافتهاند. |
|
4) رحلت عالم رباني آيتاللَّه "حاج شيخ احمد اهري" (1348ش) آيتاللَّه حاج شيخ احمد اهري در حدود سال 1267 ش (1305ق) در شهرستان اهر در آذربايجان شرقي به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دوران مقدماتي و سطوح حوزه، مدتي در تبريز ماندگار شد و سپس براي ادامه تحصيل عازم نجف اشرف گرديد. آيتاللَّه اهري در نجف به مدت ده سال از محضر بزرگاني همچون شيخ الشريعه اصفهاني، ميرزا محمدحسن ناييني، ميرزا علي شيرازي، آقا ضياءالدين عراقي، محمدحسن غروي و سيدابوالحسن اصفهاني استفاده برد و سپس به مدت بيست سال در كنار كسب علوم مختلف به تدريس و تاليف پرداخت به طوري كه به عنوان استاد حوزه علميه نجف مطرح شد. ايشان سپس در حدود سال 1330ش راهي زادگاه خود گرديد و پس از مدتي، سرپرستي حوزه علميه تبريز را بر عهده گرفت. آيتاللَّه اهري به دليل موقعيت خاص خود در آذربايجان و رهبري مذهبي مردم، در اكثر حوادث اجتماعي و سياسي به صورت مستقيم يا غيرمستقيم شركت داشت و در جريان حمله مزدوران پهلوي به مدرسه فيضيه قم و نيز تصويب لايحه انجمنهاي ايالتي و ولايتي، موضعگيري و اعلام مخالفت نمود. از اين عالم رباني آثاري بر جاي مانده كه حاشيه بر مكاسب، حاشيه بر رسايل، رساله در اجتهاد و رسالهاي در قاعده لاضرر از آن جملهاند. آيتاللَّه شيخ احمد اهري سرانجام در 26 ارديبهشت 1348 ش برابر با هجدهم صفر 1388 ق در 81 سالگي به رحمت ايزدي پيوست و پس از تشييعي با شكوه، در شهرستان قم به خاك سپرده شد. |
|
5) عمليات محدود حسين بن علي در ميمك توسط سپاه (1361ش) |
|
6) 21جمادي الاول سال320هجري قمري: «ابوجعفراحمدبن ابراهيم قيرواني» مشهور به« ابن جَزّار» از پزشكان نامدار مغرب درقرن چهارم هجري قمري متولد شد. ابن جزّار طب را ابتدا نزد پدر و عمويش فراگرفت و پس ازسالها تجربه و دانش اندوزي طبيبي حاذق شد. او بيش از70سال از عمر طولاني خود را به قناعت و گوشه نشيني گذراند و برخلاف پزشكان آن دوره با وابستگان حكومتي انس و الفتي نيافت. درمنابع ثبت شده است كه ابن جزّار درمانگاهي براي مداواي بيماران دايركرده بود و رايگان طبابت مي كرد. ازآثار ابن جزّار« زادُ المُسافر، اَلاِعتماد و اَلتّعريف بِصَحيح التّاريخ» را مي توان برشمرد. |
|
7) 21جمادي الاول سال610هجري قمري: « بُرهانُ الدّين اَبوالفَتح علي مُطَرَّزي» فقيه و اديب و لغت شناس ايراني قرن 7 هجري درخوارزم بدرود حيات گفت. ازدوران تحصيل او چندان اطلاعي در دست نيست اما به يقين مي توان گفت كه ازجمله شاگردان جارُ الله زَمَخشري و جانشين او درامرتدريس بود. مُطَرّزي از اديبان نامي و مشاهير لغت بشمار مي رفت و آثاري چند در زمينه هاي شعر و لغت از خود بجاي گذاشته است.« كتاب مختصر، اَلمغربُ في لُغَةِ الفَقيه و اَلايضاحُ في شرحِ مقاماتِ الحَريري از آثار ارزشمند مُطَرّزي» بشمار مي رود. |
|
8) 21جمادي الاول سال922هجري قمري: « محمد بن احمد بن علي فاكهي مكّي» در69 سالگي درگذشت. وي از علماي حنبلي مذهب مكه بود و درمدت تحصيل فقه مذاهب چهارگانه را مطالعه كرده بود. فاكهي سالهاي متمادي در سرزمين هند بسر برد.او تاليف متعدد و ارزشمندي دارد كه ازآن ميان تفسير آيه الكرسي را ميتوان نام برد.همچنين نورالابصار في شرح مختصر الانوار از ديگر كتابهاي فاكهي است. |
.jpg "26 اردیبهشت 1388 / 21 جمادی الاولی 1430 / 16 می 2009") 9) 16ماه مي سال 1898 ميلادي:
بلندترين گردباد دريايي جهان در سواحل استراليا مشاهده شد اين گرد باد كه آب را بصورت فواره هاي عظيم به هوا برد حدود 528 متر ارتفاع داشت و قطر آن به 3 متر مي رسيد . |
.jpg "26 اردیبهشت 1388 / 21 جمادی الاولی 1430 / 16 می 2009") 10) الحاق سرزمين هندوراس به دولت اسپانيا (1502م) سرزمين هندوراس از ديرباز مركز تمدن عظيم قوم مايا بود، اما پس از اشغال هندوراس توسط استعمارگران اسپانيايى، اين قوم نابود شد و اشغالگران در روز شانزدهم مه 1502م الحاق اين سرزمين به حوزه استعماري خود را اعلام كردند. در جريان اين اشغال، اسپانيايىها سراسر هندوراس را به تصرف خود درآوردند و مقاومتهاي گسترده سرخپوستان اين سرزمين را درهم شكستند. منطقه هندوراس سالها به عنوان بخشي از گواتمالا، از مستعمرات اسپانيا به حساب ميآمد. در اوايل قرن نوزدهم ميلادي به علت نابساماني اوضاع داخلي اسپانيا، سرزمين هندوراس نيز مانند اكثر مستعمرات امريكاي مركزي توانست از فرصت به وجود آمده استفاده كند و در نيمه سپتامبر 1821م استقلال خود را بازيابد. هندوراس با مساحتي بيش از 112 هزار كيلومتر مربع، واقع در امريكاي مركزي، داراي حكومتي جمهوري است و با كشورهاي گواتمالا، السالوادور و نيكاراگوئه همسايه است. (ر.ك: 15 سپتامبر) |
.jpg "26 اردیبهشت 1388 / 21 جمادی الاولی 1430 / 16 می 2009") 11) تولد "يوهان كُپلر" ستارهشناس و رياضيدان شهير آلماني (1571م) يوهان كپلر منجم و رياضيدان شهير آلماني در 16 مه 1571م در شهر ويل آلمان به دنيا آمد. در چهار سالگي به آبله سختي مبتلا شد به طوري كه دستهايش فلج و بينايىاش ضعيف گرديد. با اين حال اين ضعف و از كارافتادگي مانع علماندوزي كپلر نشد و پس از ورود به دانشگاه، به مطالعات نجومي روي آورد. وي در 23 سالگي به استادي اخترشناسي برگزيده شد و مطالعات خود را ادامه داد. كپلر در سالهاي نخستِ كار، طرفدار اين نظريه بود كه خورشيد مركز منظومه شمسي است. وي در سال 1609م قوانين حركت سيارات را پيدا كرد و ثابت نمود كه نه تنها مسير حركت سيارهها به دور خورشيد بيضي است، بلكه هر سياره حين گردش در روي مدار، مرتّباً سرعتش را تغيير ميدهد، به اين معني كه هرگاه سياره به خورشيد نزديك ميشود، بر سرعتش اضافه ميگردد. همچنين زمان گردش كامل سيارههايى كه به خورشيد نزديكترند، كمتر از سيارههايى است كه از خورشيد دورند. اين نظرات و به ويژه نظريه حركت سيارهها با مخالفتهاي فراواني مواجه گرديد و كپلر به سختي مورد حمله مخالفان قرار گرفت. كپلر سرانجام نوشتهها و آثار تحقيقي خود را منتشر كرد و در انتظار ماند تا شايد با گذشت زمان، پيشرفتهاي بشري پرده از روي واقعيت بردارد. او همچنين با مطالعه بر روي نور، موفق به كشف قوانين شكست و انكسار نور شد و براي اولين بار، اساس تلسكوپ نجومي را بنياد نهاد. ضمناً كپلر نظريههاي مهمي در مورد نيروي جاذبه زمين و چگونگي جزر و مد درياها داشته است. هر چند در ابتدا، كپلر با تحقيقات عميق خود، اخترشناسان و رياضيدانان روزگار خويش را به تحسين خود واداشت با اين حال پس از آن كه وي در 15 نوامبر 1631م در 60 سالگي درگذشت به زودي از خاطرهها رفت و كسي آثار او را مطالعه نميكرد. ولي دوران افتخار وي از زماني آغاز شد كه اسحاق نيوتن و پيرلاپلاس دانشمندان بزرگ انگليسي و فرانسوي، شناخته شدند و معني آثار او را درك كردند. |
|
12) درگذشت "ژان باتيست فوريه" رياضيدان معروف فرانسوي (1830م) ژانباتيست ژوزف بارون دو فوريه، رياضيدان فرانسوي در 21 مارس 1768م در اين كشور به دنيا آمد. وي از ابتدا به تحصيل رياضيات دلبستگي يافت و پس از تحصيل در مدرسه نظام به تدريس پرداخت. استعداد فوريه در رياضيات، همپايه شور و حرارتي بود كه براي جمهوري داشت و بدين سبب در آستانه انقلاب كبير فرانسه، مورد توجه عموم قرار گرفت. وي در سال 1798م به همراه ناپلئون بُناپارت راهي مصر شد و در دوران اشغال مصر توسط نيروهاي فرانسه، در اين ناحيه فرمانروايى يافت. اما با سقوط ناپلئون، حكومت فوريه نيز رو به افول رفت و از آن پس، بيشتر به كارهاي علمي و تحقيقي در رياضي پرداخت. او تحقيقات علمي خود را در موضوع انتشار حرارت متمركز كرد و كوشيد تا قوانين حاكم بر انتشار حرارت را از يك سر تيغه فلزي تا سر ديگر آن به دست آورَد. فوريه پس از تلاش خستگيناپذير خود، موفق به حل اين مسئله گرديد و توانست آنچه را كه امروزه، "سلسله فوريه" ناميده ميشود، ابداع نمايد. اين سلسله در فيزيك و رياضي نقش اساسي برعهده دارد و از مسائل بسيار جالب و مهم رياضي به شمار ميرود. بر اين اساس، هر نوسان متناوب كه عيناً تكرار شود، ميتواند به صورت يك سلسله از حركات موجي ساده منظم تنظيم گردد به طوري كه مجموع آنها عبارت از همان تغيير متناوب در هم پيچيده باشد. فوريه نتيجه تحقيقات خود را در كتابي به نام نظريه تحليل حرارت تاليف كرد كه مورد استفاده دانشمندان پس از او قرار گرفت. وي همچنين درباره پديدههاي ارتعاشي شامل صوت و نور، تحقيقاتي ارزنده انجام داد و بيش از پيش اهميت يافت. ژان باتيست فوريه سرانجام در شانزدهم مه 1830م در شصت و دو سالگي درگذشت. |
|
13) تقسيم كشورهاي عربي بين انگليس و فرانسه طي قرارداد سايكس - پيكو (1916م) دولتهاي استعماري اروپا از سدههاي هجده و نوزدهم ميلادي، به دليل حضور و حكومت امپراتوري عثماني بر اكثر نواحي خاورميانه، در صدد تجزيه و كم كردن قدرت حاكميت عثماني بودند. شركت عثماني در جنگ جهاني اول و آغاز شكستهاي اين امپراتوري در جنگ، زمينه را براي تامين خواستههاي شوم استعمارگران فراهم آورد و دولتهاي انگلستان و فرانسه، نمايندگان خود با نامهاي سِرمارك سايكس و فرانسوا پيكو را مامور اين كار كردند. امضاي پيمان استعماري معروف به قرارداد سايكس - پيكو پس از جنگ جهاني اول شرايط سياسي منطقه را براي تفكيك اراضي خاورميانه و تجزيه مستملكات آسيايى امپراتوري عثماني فراهم آورد. به موجب اين قرارداد كه نوعي تباني استعماري و توسعه طلبانه متفقين به شمار ميرفت، دولتهاي انگليس، فرانسه و روسيه، كشورهاي عربي را كه جزو قلمرو عثماني بودند، ميان خود تقسيم كردند. به اين ترتيب، عراق و اردن، تحت كنترل انگليس و سوريه و لبنان زير سلطه فرانسه درآمدند. همچنين بخشهاي شمالي عراق و شرق تركيه در محدودهاي به وسعت 50 هزار مايل مربع به روسيه واگذار شد. خاك عراق و فلسطين به خصوص از آن جهت كه در مسير راه زميني انگليسيها به مستعمرات آنان در هندوستان واقع شده بود و تماس آنان را با نيروها و پايگاههايشان در خليج فارس و نواحي جنوبي ايران تسهيل ميكرد، ارزش سوق الجيشي و استراتژيكي فراواني براي بريتانيا داشت. فرانسه و انگليس در پي تقسيمات پيمان سايكس - پيكو با يكديگر توافق كردند تا متصرفات خاورميانهاي خويش را به اميرنشينهاي متعدد تبديل نمايند و در هر اميرنشين، احساسات قومي، نژادي، زباني و مذهبي را عليه دولت عثماني برانگيزند تا راه شكست نهايي عثماني از درون هموارتر گردد. يكي از نتايج سياه اين قرارداد، زمينهسازي جهت تشكيل كشور يهودينشين و نژادپرست اسرائيل در فلسطين اشغالي بود كه درحدود سه دهه بعد از امضاي اين قرارداد، عملي شد. |
|
14) آغاز خروج سربازان شوروي سابق از افغانستان (1988م) پس از كودتاي نورمحمد تركي نخستين دولت كمونيستي با حمايت مستقيم شوروي سابق در افغانستان بر سر كارآمد. حكومت تركي نيز در اوايل سال 1979م با يك كودتاي ديگر به رهبري حفيظاللَّه امين كه از همكاران نزديك تركي بود سرنگون شد. ولي روسها به حفيظاللَّه امين كه درصدد نزديكي به امريكا و ايجاد تعادلي در روابط افغانستان با شرق و غرب بود بدگمان شدند و در آخرين روزهاي سال 1979م با پياده كردن بيش از پنج هزار نفر از نيروهاي هوابرد خود در كابل، حكومت حفيظاللَّه امين را سرنگون ساختند. بدين ترتيب تجاوز نظامي ارتش سرخ شوروي به افغانستان آغاز شد و در اولين قدم، حفيظاللَّه امين به قتل رسيد و ببرك كارمل به رياست جمهوري انتخاب گرديد. در اين ميان طرز تفكر و روحيه استقلالطلبي مردم مسلمان افغانستان و مهمتر از آن، اسلامي بودن اين كشور و گرايش عميق مردم به دين اسلام باعث شد تا در برابر حكومتهاي وابسته به شوروي قيام كنند. اين مسئله باعث شد كه دولت شوروي براي رويارويى با آنها، نيروهاي خود در افغانستان را تا اوايل دهه 1980م تا يكصد هزار نفر افزايش دهد. اين تجاوز در حدود نه سال به طول انجاميد و جنگي نابرابر ميان مجاهدان افغان و نيروهاي ارتش سرخ شوروي درگرفت. با روي كار آمدن ميخائيل گورباچف در سال 1985م، وي تصميم گرفت به علت هزينههاي سنگين حضور نيروهاي شوروي در افغانستان و عدم اخذ نتيجه مطلوب از تجاوز نظامي، قواي نظامي خود را از اين كشور خارج سازد و شكست را پذيرا شود. از اين رو تخليه سربازان شوروي از افغانستان از روز 16 مه 1988م آغاز شد و تا روز پانزدهم فوريه 1989م، آخرين واحد از نيروهاي شوروي، افغانستان را تخليه كردند. تخليه افغانستان از نيروهاي شوروي بر خلاف تصور و پيشبيني بسياري از سياستمداران و مفسران غربي موجب پيروزي مجاهدان افغاني و سقوط دولت طرفدار شوروي در كابل نشد و بين گروههاي مختلف مجاهدين بر سر كسب قدرت اختلاف افتاد. |
|
15) فرار "سه سه سكو" رئيس جمهور زئير در پي شكست از شورشيان اين كشور (1997م) كشور پادشاهي نُروژ با 323/758 كيلومتر مربع وسعت در شمال قاره اروپا و در همسايگي كشورهاي سوئد، فنلاند و... قرار گرفته است. جمعيت نروژ در حدود 4/5 ميليون نفر ميباشد و به دليل دارا بودن رشد منفي جمعيت پيشبيني ميشود كه جمعيت آن تا سال 2025م نيز 4/5 ميليون نفر خواهد بود. پايتخت آن شهر اسلو و از شهرهاي ديگر اين كشور، برگن، تروندهيم و استاوانگر قابل ذكرند. دين اكثر مردم نروژ پروتستان، زبان رسمي نروژي و واحد پول آن، كرون نروژ ميباشد. نروژ كه از ساليان پيش تحت سلطه سوئد قرار داشت، در بيست و هفتم اكتبر 1905م از سوئد مستقل شد و حكومت پادشاهي را اختيار كرد. هفدهم ماه مه و روز قانون اساسي در اين كشور به عنوان روز ملي انتخاب شده است. (ر.ك: 27 اكتبر) |
