نویسنده: امیرحسین یوسفی
«دانشجویان در اجتماع و افکار عمومی همواره به عنوان یک منبع اثر و قشر تأثیرگذار شناخته شده و در معادلات تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر نقش مهمی را در طول تاریخ قبل و بعد از انقلاب ایفا نموده‌اند بطوری که این نقش آفرینی در تاریخ ثبت و اثرات آن برای همگان اعم از حاکمان و شهروندان بیش از پیش هویدا گشته است.
با توجه به مرجع بودن دانشجویان برای عموم و به تبع آن مهم بودن جایگاه آنها، لازم است یک دانشجوی حاضر و فعال در دانشگاه ضمن شناخت موقعیت، جایگاه و میزان اثربخشی خود، برای قرار گرفتن در چارچوب گفتمان انقلاب‌اسلامی و همطراز شدن با مؤلفه‌های مورد تأیید و نظر امام (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، مشخصه‌های زیر را داشته باشد:
شاخص‌هایی که رسیدن مستدل و منطقی به آنها و اقناع شدن و در نهایت داشتن آن، دانشجو را در مدار گفتمان انقلاب‌اسلامی قرار می‌دهد و او را از خارج یا دور شدن از محور یا دال مرکزی گفتمان انقلاب، محافظت می‌کند. این شاخص‌ها عبارت است از:
شناخت صحیح مبانی انقلاب اسلامی و تلاش برای تقویت و تبیین آن در جامعه یکی از مهمترین ضروریات برای دفاع منطقی از انقلاب اسلامی در مقابل هجمه‌های عوامل مدعی به اصطلاح روشنفکری در داخل و دشمنان حکومت اسلامی در خارج است با این نگاه که از نظر نگارنده در شناخت مبانی انقلاب، بایستی نخبگان جامعه که دانشجویان و جامعه دانشگاهی هستند باید پیشرو بوده و کسب آگاهی نسبت به مبانی انقلاب از شاخص‌ها و ویژگیهای اصلی یک دانشجوی مسلمان انقلابی قرار بگیرد که لزوم آن پرداخت دقیق و عمیق به اندیشه‌ها و آرمانهای انقلاب اسلامی است.
مطالعه تاریخ معاصر برای آشنایی با تاریخی که بر کشور و ملت، در صد سال گذشته حاکم بوده است یک از موضوعات و مباحث بسیار جدی در تحلیل مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی روز است. تحلیلی از فضای فعلی درست و نزدیک به واقعیت خواهد بود که با نگاه به گذشته تنظیم شده باشد. دانشجویان بعنوان قشر مطالبه‌گر حتماً گذشته را چراغ راه آینده خود قرار می‌دهد و از مسائلی که کشورش و ملتش در گذشته داشته‌اند برای تصمیم بهتر و واکنش مؤثر بهره‌برداری می‌کند لذا داشتن شناخت جامع و کامل نسبت به وقایع گذشته این قشر فرهیخته را در رسیدن به آرمانها و مطالبات کمک خواهد کرد. نکته‌ای که پرداخت به آن در اینجا قابل توجه است این است که این شناخت با روزنامه، وبلاگ و به قول بزرگان پرسه زدن در سایت‌ها حاصل نخواهد شد بلکه باید تلاش صورت گیرد تا از کتب مستند و منابع متقن برای حصول آگاهی استفاده شود.
مقایسه انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن با رژیم‌های قبل از انقلاب از نکات بسیار مفید و ظریف برای اثبات حقانیت انقلاب اسلامی، استقلال و آزاد بودن جمهوری اسلامی می‌باشد که در صورت تشریح دقیق و توجیه افکاری عمومی می‌تواند در عمق بخشی به انقلاب تأثیرگذار باشد. اینکه استقلال ماقبل از انقلاب چگونه بود؟ بعد از انقلاب چطور شد؟ اقتصاد ما قبل از انقلاب به چه شکلی اداره می‌شد؟ بعد از انقلاب چه تغییری پیدا کرده است؟ دیپلماسی خارجی و ارتباطات بین‌المللی ماقبل از انقلاب چگونه بود؟ در حاضر چگونه است؟، فرهنگ ما قبل از انقلاب تحت تأثیر چه فضایی قرار داشت؟ دیانت ما، اخلاق ما، جوانان ما، دانشگاه ما؟ و... لذا از آنجا که دانشگاه بعنوان مکان نقد و بررسی و دانشجو بعنوان قشر روشنگر نقش آفرینی می‌کند می‌توانند در شکافتن ابعاد مختلف این موضوع مؤثر باشند.
شناخت فلسفه و چرایی دشمنی و دوستی کشورهای دنیا با انقلاب اسلامی موضوع بسیار مهمی است که اگر دانشجویان نسبت بدان آگاهی کافی داشته باشند، در مسیر دفاع از آرمانها و دستاوردهای انقلاب راسختر و جدی‌تر قرار می‌گیرند و توان اقناع افکار پیرامونی خود را افزایش می‌دهند. اینکه چرا گفتمان انقلاب سیبل هجمه‌ها و حمله‌های دشمن قرار گرفته است؟ این گفتمان دارای چه محتوایی است که به این شکل با آن دشمنی می‌شود؟ یا برعکس شناخت اینکه واقعاً گفتمان انقلاب دارای چه ظرفیت و پتانسیلی است که توانسته است پیشرفت و توسعه فرامنطقه‌ای و جهانی پیدا کند و باعث شود انقلاب اسلامی طرفداران زیادی در بین کشورهای مختلف جهان داشته باشد؟ مطمئناً یکی از مشخصه‌های بارز و مهم دانشجوی مسلمان و انقلابی، داشتن شناخت و آگاهی به این مسأله هست که در راستای شفافیت و توجیه خود و دیگران بصورت کنجکاوانه و پژوهشگرانه اید آن را دنبال نماید.
آگاهی به چرایی اقبال و توجه مردم به انقلاب اسلامی و بررسی چرایی تحمیل هرگونه هزینه فردی، اجتماعی و اقتصادی مردم به خود و خانواده خود برای حفظ موجودیت انقلاب یک از موضوعات بسیار مهمی است که در صورت درک و هضم آن توسط دانشجویان می‌تواند آن را در دفاع از انقلاب و راسخ شدن در حمایت از گفتمان انقلاب و مواجهه با دشمنان کمک نماید و می‌توان با استناد به چرایی اقبال مردم، بسیاری از شبهه‌های مطروحه در این خصوص را پاسخ داد طوریکه مخاطب با عمق وجودش آن را درک و برای خود تفهیم نماید.
بررسی عمیق این نکته اساسی که چرا گفتمان انقلاب روز به روز به صورت خودجوش طرفداران جدی در میان کشورها، دولت‌ها و ملت‌های دنیا پیدا می‌کند و برعکس، علیرغم تلاش و صرف هزینه‌های مادی و انسانی زیاد توسط غرب به سرکردگی آمریکا، گفتمان لیبرالیسم برخلاف تلاش تئوریسین‌های آن برای نهادینه و ترویج آن در دنیا، روز به روز بر نفرت ملت‌ها و دولت‌ها نسبت به آن افزوده می‌شود بطوریکه در عالم مادی و معنوی هیچ کمتریت وجهه را داشته و زیاد مورد توجه و اقبال قرار نمی‌گیرند.
دانشجویان در یک جامعه اسلامی و انقلابی که گفتمان آن از آسیا تا آمریکای لاتین الگوی بسیاری از حاکمان، اندیشمندان قرار گرفته است بایستی جوهر اصلی این گفتمان یعنی معنویت و اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) را با تمام ابعادش محافظت نمایند و تلاش کنند که در قلمرو دانشگاهی خود حوزه معنویت را تقویت نمایند و همگان را به این سمت سوق دهند که دیانت ما عین سیاست ماست.
مطالبه‌گری از مسئولان در موضوعات مختلف اقتصادی، سیاسی، علمی - مشخصه بارز دانشجویان در طول تاریخ بوده، بطوریکه دانشجویان با حضور در صحنه و مطالبه‌گری از مسئولان وقایع ماندگاری را در تاریخ ثبت کرده‌اند که قبل و بعد از انقلاب از 16 آذر 32 تا 13 آبان 58 و... ادامه داشته است. امروز نیز دانشجویان در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و... در داخل و مسائل گوناگون منطقه‌ای و جهانی خارج از کشور بایستی پرچمدار پرسشگری و مطالبه‌گری باشند و در این حوزه بدلیل دانشجو بودن و نداشتن منافع شخصی هیچ مسامحه و تساهلی را به خود راه ندهند و در عرصه‌های گوناگون مسئولان را به چالش بکشند. تحقق چنین شاخصهای در بین دانشجویان می‌تواند به آنها لذت هویت واقعی دانشجو بودن و مطالبه‌گری را بچشاند.
دانشجویان نباید از روند تحولات بین‌المللی بی‌خبر و نسبت بدان بی‌تفاوت باشند. آگاهی از تحولات منطقه و نظام بین‌الملل و اتخاذ واکنش‌های لازم لازمه یک دانشجو فعال و حاضر در صحنه است. دانشجوی انقلابی که بدنبال ارتقای جایگاه نظام مقدس جمهوری اسلامی و صدور آن در دنیا و نظام بین‌الملل است و تلاش دارد خود را همطراز با انقلاب اسلامی قرار دهد و بر تحقق آرمانهای انقلاب و حفظ دستاوردهای آن اهتمام دارد حتماً باید رصد کند مسائل و مباحثی که در پیرامون خود اتفاق می‌افتد و واکنش لازم و به لحظه را اعمال نماید.
دانشجویان در دانشگاه از طریق برگزاری جلسات نقد و بررسی، مناظره و کرسی‌های آزاداندیشی ضمن چالش کشیدن مسئولان و درخواست از آنها برای پاسخگویی و اقناع دانشجویان پیرامون مسائل پیشرو می‌توانند از این ابزارها جهت پیگیری مسائل و معظلات جامعه که به نوعی افکار عمومی با آن درگیر بوده و نیاز به شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی به موقع دارد استفاده نمایند و این نیاز مبرم و جدی افکار عمومی مبنی بر رفع شبهات را برطرف نمایند. این کار را به بهترین روش دانشجوی با انگیزه و دغدغه‌مند می‌تواند انجام بدهد چرا که اگر دغدغه و انگیزه پشت سر این مطالبه قرار نگیرد مطمئناً حاصلی بدست نخواهد آمد.
فعال کردن ظرفیت تشکل‌های دانشجویی و پیگیری مطالبات دانشجویان و دانشگاهیان و جامعه به شکل حقوقی و قانونی شاخصهای است که دانشجوی مدعی خدمت به انقلاب و نظام بایستی در کارنامه خود داشته باشد. این به معنای آن نیست که اگر دانشجویی در تشکلی فعال نیست یا عضویت تشکلی را ندارد انقلابی یا مسلمان نیست دانشجویان بایستی بتوانند از ظرفیت‌های موجود در دانشگاهها مثل تشکل‌ها، کانون‌ها و انجمن‌ها نهایت استفاده را در جهت دفاع آرمانها و دستاوردها داشته باشند.
دانشگاه و دانشجو همواره بعنوان منبع تأثیرگذار در فعالیت‌های سیاسی مورد توجه جریانات سیاسی بوده است به همین خاطر در برهه‌های مختلف جریانات سیاسی تلاش کرده‌اند از این بستر در راستای تأمین منافع خود بهره‌برداری و گاهاً سوء استفاده نمایند که نتیجه آن همواره این بوده که دانشجو پیاده نظام جریانات قرار گرفته و از پیشبرد اهداف علمی و رشد علمی عقب مانده است. دانشجویان با تیزهوشی تمام باید مانع از این شوند که عده‌ای سیاسی کار، با اعمال سیاست‌زده رشد علمی دانشگاهها را کُند و باعث انحراف در مسیر رشد و پیشرفت جامعه گردند. رشد علمی یکی از موضوعات راهبردی برای پیشرفت و توسعه کشور در ابعاد مختلف است لذا بایستی با هر برنامه‌ای که باعث عقب گرد در رشد علمی و مسدودکردن مسیر رشد علمی گردد مخالفت نموده و درصدد رفع موانع باشند. به همین جهت مانع شدن برای ورود جریان‌های سیاسی بیرون دانشگاه به داخل دانشگاه و ممانعت از قرار گرفتن دانشگاه بعنوان جولانگاه جریانات سیاسی و تبدیل نشدن به شاخه و یا ساقه احزاب بایستی یکی از برنامه‌های جدی دانشجویان همطراز انقلاب اسلامی باشد.
دانشجویان بعنوان نخبگان و فرهیختگان جامعه بایستی به دنبال گفتمان‌سازی و تقویت گفتمان‌های متناسب با آرمانهای انقلاب باشند. و در این مسیر ضمن تولید گفتمان‌های مورد نیاز انقلاب، گفتمان‌هایی را که باعث رشد و ارتقای کشور در ابعاد داخلی و خارجی می‌شود را تقویت نمایند و بدنه جامعه را با تبیین مناسب این گفتمانها با خود همراه نمایند.
دانشجویان بعنوان افسران جنگ نرم همواره بایستی در مقابل تهدیدات نرم دشمن در حال رصد و آماده‌باش بوده و ضمن آگاهسازی دیگر اقشار جامعه نسبت به توطئه‌ها، با هرگونه هجمه نرم دشمن مواجهه و مقابله به مثل کنند. جبهه و سنگر مبارزه در جنگ نرم دانشگاه و دانشجو است چرا که در این جنگ بصیرت داشتن، بصیرت افزایی، روشنگری و تبیین برای اقناع و ادراک رساندن حرف اول را می‌زند و دانشجویان بهترین افراد برای این نوع جبهه و جنگ هستند.
دانشجویان همواره به مسئولان مراکز آموزشی و علمی یعنی دانشگاههای (دولتی، آزاد، پزشکی، پیام نور، علمی کاربردی، غیر انتفاعی و...) در خصوص مسائل موجود در دانشگاهها اعم از سیاسی، فرهنگی، علمی و... مشاوره و کمک نماینده و مسئولان دانشگاه را نسبت به مباحث و مسائل پیرامونی خود حساس نمایند. و در صورت عدم توجه مسئولان دانشگاه و عدم اهتمام لازم مبنی بر رفع آنها، موضوعات را از مجاری قانونی دنبال نمایند که تشکل‌های دانشجویی در این حوزه می‌توانند بستر بسیار خوبی برای کمک به دانشجویان باشند؛ پس یکی از مأموریت‌ها و شاخصه‌های بسیار جدی دانشجویان حساس کردن مسئولان نسبت به مسائل درون دانشگاهی و برون دانشگاهی است دانشجو دیده‌بان محافظت از دستاوردهای انقلاب، یعنی استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بوده و باید باشد و در این مسیر هیچ کم کاری از این قشر فکور پذیرفتنی نیست. چرا که به قول شهید مظلوم بهشتی دانشجویان مؤذن جامعه‌اند و اگر خواب بمانند، نماز امت قضا می‌شود.
منبع مقاله :
گروه نویسندگان؛ (1395)، ماهنامه سیاسی فرهنگی طنین اندیشه، بی نا، چاپ چهارم.
