شناسنامه کتاب:
عنوان: دورنمایی از زندگانی امام باقر(ع)
موضوع: سیره امام باقر(ع)
زبان: فارسی
تیراژ: 5000 نسخه
نویسنده: مهدی پیشوایی
مترجم/مصحح: 1360
ناشر: توحید
محل چاپ : قم
تعداد صفحات: 152 صفحه
معرفی کتاب:
در این کتاب، حوادث زندگی امام پنجم، خدمات علمی ایشان، و اوضاع سیاسی و اجتماعی در زمان آن حضرت به طور فشرده بررسی شده است. در قسمت «پیشگفتار» توضیح مختصری در مورد کتاب آمده است و مطالب اصلی کتاب بدون فصل‌بندی و بدین شرح است:1. دورنمایی از زندگانی پیشوای پنجم، از جهت محیط پرورش و شخصیت ایشان و اقدام این امام بزرگوار در ایجاد جنبش علمی دامنه‌داری که مقدمات تأسیس یک دانشگاه بزرگ اسلامی را پی‌ریزی کرد.
در این قسمت، نظر دو تن از دانشمندان، در مورد علوم و دانش های امام باقر(ع) نقل شده است.
2.بررسی دوران زمامداری ولید بن عبدالملک، نخستین خلیفه معاصر امام باقر(ع)، و کارنامه روشن و تاریک او.
از جمله کارهای مثبت وی، ایجاد بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌های معلولین و گسترش دامنه فتوحات بود. با وجود این نقاط روشن، ضعف‌های بسیار و انحراف‌های آشکاری نیز داشت و عناصر فاسد و جنایتکار را سرنوشت مسلمانان مسلّط و حاکم ساخته بود که به واسطه آن، جامعه اسلامی دچار ضعف و ناتوانی شده بود.
3. بررسی دوران کوتاه (3 سال) خلافت سیلمان بن عبدالملک.
4. بررسی دوران خلافت عمر بن عبدالعزیز که در مدت کوتاه حکومتش، سبّ ولعن امیرالمؤمنین را ممنوع ساخت و فدک را به فرزندان حضرت فاطمه(س) بازگرداند و با فساد و تبعیض مبارزه کرد.
5. امام باقر(ع)، نوشتن و تدوین حدیث را که خلیفه دوم منع کرده بود، دوباره احیا کرد. قرائن تاریخی، ممنوعیت حدیث، با انگیزه سیاسی بود و زیان‌هایی جبران ناپذیر در پی داشت.
6. بررسی زندگی شاگردان مکتب امام باقر(ع)، از جمله: محمد بن مسلم، جابر بن یزید جعفی، زرارة بن اعین و حمان بن اعین که نشان می‌دهد شیعیان، سهم بزرگی در جمع‌آوری و تدوین حدیث داشته‌اند.
7. بنی‌امیه برای تأمین مقاصد سیاسی خود، یک جمعیت فکری پدید آورده بود که اندیشه آنان وسیله‌ای برای تحکیم پایه‌های حکومت اموی زیر پوشش دین بود. یزید بن عبدالملک نیز از این برنامه پیروی می‌کرد که در این بخش، دوران خلافت او بررسی می‌شود.
8. هشام بن عبدالملک و سیاست خصمانه او نسبت به علویان و نفوذ عناصر فاسد و منحرف به دربار.
9. انقلاب زید بن علی بن الحسین(ع)، برادر امام باقر(ع)، و شهادت وی که یکی از جنایت‌های بزرگ هشام بن عبدالملک بود.
10. یکی از فرازهای مهم زندگی پرافتخار امام باقر(ع)، مسافرت آن حضرت به شام بود که گرچه به اجبار و تهدید هشام بن عبدالملک صورت گرفت، در پرتو عظمت الهی و مقام امامت آن حضرت، به یکی از سفرهای پر ثمر و آموزنده تبدیل گردید.
11. شهادت امام باقر(ع) که ضایعه‌ای بزرگ و جبران ناپذیر بود.
12. نمونه هایی از سخنان گهربار امام باقر(ع).
تذکر: کتاب بدون فصل‌بندی است. فهرست کامل مطالب در پایان کتاب آمده و منابع به صورت پاورقی و خلاصه آمده است.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
