معرفی نسترن و خواص درمانی آن

نسترن انواع مختلفی دارد وحشی و پرورشی. نوع پرورشی آن زینتی و دارای رنگ‌های متنوعی می‌باشد. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع نسترن وحشی که خواص دارویی داشته و صادراتی نیز می‌باشد اشاره شده است.

نام علمی:

Rosa canian L.، نام فرانسه درختچه Eglantier، نام فرانسه گل نسترن Rose de chien و نام انگلیسی درختچه و گل نسترن Dog rose می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، نسترن، ورد احمر بری، وردالکلب و گل سرخ بری نامیده شده است. معمولاً میوه و گل نسترن را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

تیره گیاه:

گل سرخ Rosaceae

نوع گیاه:

درختچه

مشخصات ظاهری:

درختچه‌ای است خودرو و چند ساله به ارتفاع حدود 3 متر، پر شاخه و شاخه‌های آن سبز رنگ، تیغدار، آویخته و کمانی شکل می‌باشند. برگ‌های آن منقسم به 5 تا 7 برگچه‌ی صاف، کبود رنگ، دندانه‌دار و نوک‌تیز می‌باشند. گل‌های آن سفید در بعضی موارد صورتی کمرنگ و خوشبو که بر روی پایکی صاف، کوتاه و خزدار قرار دارند. میوه‌اش کروی شکل مایل به تخم مرغیِ کوزه‌ای، قرمز رنگ و محتوی تعدادی دانه‌ی سفت، سخت، براق، بیضوی و زاویه‌دار که داخل الیافی نازک است می‌باشد.

نکته:

به میوه رسیده‌ی نسترن سینورودون می‌گویند که پس از خشک شدن حالت سخت به خود می‌گیرد و رنگ آن در این هنگام قهوه‌ای قرمز، بوی آن ضعیف و طعم آن قابض، کمی شیرین و اسیدی است.

طبیعت میوه‌ی نسترن (سینورودون):

طبق نظر حکمای طب سنتی گرم و خشک می‌باشد.

رویش جغرافیایی:

در اغلب کشورها خصوصاً در کشورهای غرب آسیا، شمال آفریقا و در ایران بیشتر در نواحی جنگلی و بیشه‌زاری استان‌های گلستان، آذربایجان، همدان، کرمانشاه، ایلام و خراسان شمالی، جنوبی و رضوی انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در میوه‌ی نسترن (سینورودون):

قسمت گوشتی جدار میوه‌ی نسترن دارای اسیدهای مختلفی مانند اسید سیتریک و اسید مالیک، قند، تانن و ویتامین C می‌باشد.

بخش مورد استفاده:

میوه. در ضمن گل و برگ‌های نسترن نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

معمولاً میوه و گل نسترن را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی میوه‌ی نسترن:

تقویت کننده سیستم دفاعی بدن در برابر بیماری‌ها و قبض کننده، مدر و دفع کننده کرم آسکاریس، خارج کننده اخلاط خونی و مفید برای سرماخوردگی، کاهنده اسید اوریک و سرشار از ویتامین C، تحلیل برنده ورم کلیه‌ها و مسکن درد کلیه‌های سنگدار، تسکین دهنده دردهای عمومی بدن و جلوگیری کننده از رقت خون، حاوی کلسیم فراوان و خارج کننده سنگ کلیه و مثانه، ضد خونریزی لثه و بند آورنده اسهال، رفع کننده عفونت‌های کلیه و مفید برای نقرس، ضد خونریزی سینه و تحلیل برنده ورم مجاری ادراری می‌باشد. در ضمن برای رفع انقباض غیرارادی ماهیچه‌های معده نیز مفید است.

خواص درمانی گل نسترن:

در استعمال خارجی جوشانده گل نسترن برای شستشوی زخم‌ها، اولسرها و سوختگی‌ها کاربرد دارد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.