گیاه درخت چای چیست و خواص درمانی روغن آن چیست؟

گیاه درخت چای (Tea Tree) به عنوان یک گیاه دارویی با خواص ضدعفونی کنندگی از گذشته در پزشکی کاربرد داشته است و از برگ‌های آن، روغن درخت چای استخراج می‌شود. درمان پوست‌های مبتلا به جوش و آکنه، خشکی و ترک‌های موجود در سطح پوست، درمان شوره سر و قارچ‌هایی که در سطح ناخن هستند، از مهم‌ترین خواص روغن گیاه درخت چای است.

حتما شما هم نام گیاه درخت چای و روغن استخراج شده از برگ‌های آن (Tea Tree Oil) را بر روی محصولات بهداشتی آرایشی و به ویژه محصولات مراقبت از پوست دیده‌اید. این گیاه با چای معمولی کاملا متفاوت است و بسیاری از افراد، آن را به دلیل تشابه اسمی با چای معمولی اشتباه می‌گیرند، در حالی که این درخت هیچ ارتباطی با گیاه چای ندارد. نام علمی چای معمولی کاملیا سینن سیس است که از خانواده چای بوده و از همه نظر با درخت چای اختلاف دارد. در این مقاله به معرفی گیاه درخت چای، خواص روغن درخت چای و مضرات آن پرداخته‌ می‌شود.

معرفی گیاه درخت چای

گیاه درخت چای، از گیاهان بومی نواحی ساحلی استرالیا با نام علمی Alternifolia Melaleuca و از خانواده "مورد" است. درخت چای، درختی کوچک به ارتفاع حدود ۶ متر، با تاجی انبوه، پوستی کاغذی و به رنگ مایل به سفید است. گل‌های این گیاه کرکی، به رنگ مایل به سفید و با دوره رشد کوتاه هستند و برگ‌ها به شکل نوک تیز، به طول ۱۰ تا ۳۵ میلی‌متر و پهنای یک میلیمتر، صاف و بدون کرک هستند. این برگ‌ها بسیار معطر هستند و سرشار از روغنی هستند که از خواص درمانی گسترده‌ای برخوردار است و به روغن درخت چای معروف است. روغن و اسانس استخراج شده از گیاه، به صورت مایعی بی‌رنگ تا زرد رنگ، دارای بوی تند و معطر و مشابه اوکالیپتوس است و در آب، غیر محلول و در الکل، محلول است.

فواید درمانی و خواص روغن درخت چای

روغن گیاه درخت چای، حاوی ترکیبات متعدد از جمله ترپن هیدروکربن‌ها، منوترپن‌ها، سزکوئی‌ترپن‌ها و الکل است و امروزه یک جزء مهم و موثر در بسیاری از دارو‌ها و محصولات مراقبت از پوست است. برخی از مهم‌ترین خواص درمانی روغن درخت چای به شرح زیر است:

۱. درمان جوش و آکنه

روغن استخراج شده از برگ‌های درخت چای، دارای خاصیت ضد التهاب، ضد باکتری، ضد ویروسی و ضدعفونی کنندگی است و درمانی موثر برای جوش و آکنه است. استفاده از این روغن و مالیدن آن بر روی جوش، به ویژه در پوست‌های چرب علاوه بر درمان جوش، به از بین رفتن جای جوش و پیشگیری از بروز جوش و آکنه جدید کمک می‌کند.

۲. دفع حشرات و تهویه هوا

روغن تهیه شده از درخت چای برای دفع حشرات، ضدعفونی کردن و تهویه هوای محیط مفید است.

۳. درمان تبخال و برفک دهان

همانطور که گفته شد، روغن درخت چای دارای خواص ضدعفونی کننده، ضد قارچی و ضد ویروسی است و از قدرت آنتی بیوتیکی بالایی برخوردار است و یکی از مفیدترین درمانهای گیاهی برای برفک دهان و تبخال است، همچنین به از بین بردن بوی بد دهان و پیشگیری از بیماری‌های لثه کمک می‌کند.

۴. درمان عفونتهای قارچی ناخن

خاصیت ضد عفونی کنندگی و ضد قارچی روغن درخت چای، برای درمان عفونت‌های قارچی ناخن است، همچنین استفاده از این روغن به سلامت ناخنها و پیشگیری از زرد شدن انها کمک خواهد کرد.

۵. درمان شوره سر

استفاده از روغن استخراج شده از گیاه درخت چای، به پیشگری و درمان شوره سر کمک میکند و مصرف مداوم آن به طور مستقیم یا شامپوهای حاوی آن باعث نرمی موها، رفع التهاب و خارش پوست سر می‌شود.

۶. بهبود محل زخم و سوختگی

استفاده از این روغن به دلیل خاصیت ضد میکروب و ضد التهاب، در بهبود سریعتر زخمها و سوختگی موثر است. امروزه از این روغن در ساخت کرم‌های سوختگی استفاده فراوان می‌شود.

۷. درمان سندروم پای ورزشکاران

سندروم پای ورزشکاران نوعی عفونت قارچی است که به دلیل گرم و مرطوب بودن شرایط بیشتر رخ میدهد و عوارضی از قبیل ترک خوردن، پوسته پوسته شدن و قرمزی بین انگشتان پا را در ورزشکار باعث میشود. نتایج تحقیقات نشان داده است، استعمال موضعی روغن درخت چای به تسکین علائم سندروم پای ورزشکاران از جمله خارش، سوزش و التهاب کمک قابل توجهی می‌کند.

۸. درمان زگیل

یکی از درمان‌های طب سنتی برای از بین بردن زگیل‌ها و پیشگیری از انتشار آن، استعمال موضعی روغن درخت چای است، به این منظور، یک قطره روغن درخت چای روی محل زگیل مالیده می‌شود. سپس، روی آن را با یک بانداژ مناسب پوشانده و تا زمانی که از بین نرود، زیر بانداژ می‌ماند. از بین رفتن زگیل معمولا به چند هفته زمان نیاز دارد.

تحقیقات درباره فواید روغن درخت چای

یک مطالعه در سال ۲۰۰۶ نشان داد که روغن درخت چای دارای خواص و فواید ضد التهابی و ضد میکروبی است که این ممکن است به درمان ضایعات التهابی آکنه، مانند جوش‌ها کمک کند.

همچنین مطالعه ای در سال ۲۰۱۶ در مورد استفاده ترکیبی از روغن درخت چای و رسوراترول و فواید آن برای محافظت از پوست در برابر آسیب‌های خورشید صورت گرفت که نشان می‌داد اکثر افراد استفاده کننده از این ترکیب، چربی و باکتری کمتری روی پوست خود دارند و همچنین منافذ پوستی آن‌ها بسیار کمتر شده بود.

در یک مطالعه پزشکی دیگر که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، شرکت کنندگان روغن درخت چای را دو بار در روز و به مدت ۱۲ هفته روی پوست خود قرار دادند. در پایان مطالعه، محققان به این نتیجه رسیدند که روغن درخت چای توانایی بهبود قابل توجه آکنه خفیف تا متوسط و بدون عوارض جانبی جدی را دارد. اما به طور کلی اکثر تحقیقات نشان داده‌اند که روغن درخت چای ممکن است به بهبود آکنه و جوش و بیماری‌های پوستی کمک کند ، اما درمان قطعی نیست.

مضرات روغن درخت چای (موارد احتیاطی و منع مصرف)

مصرف خوراکی روغن درخت چای خطرناک است و خطر مسمومیت را به همراه دارد.

برگ‌های این درخت حاوی ترکیباتی است که در برخی افراد ایجاد حساسیت‌های شدید پوستی می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود، قبل از استفاده موضعی از اسانس و روغن درخت چای یا محصولات حاوی این روغن، حتما تست حساسیت را انجام دهید.

گزارش‌هایی وجود دارد که در مواردی استفاده از روغن درخت چای برای درمان درماتیت پوستی منجر به تشدید بیماری شده است، بنابراین لازم است قبل از استفاده درمانی حتما با پرشک متخصص مشورت کنید.

استفاده از روغن درخت چای برای نوزادان و کودکان ممنوع است، زیرا باعث بروز برخی واکنش‌های آلرژیک خواهد شد.

منبع:
1. سایت ستاره
2. blog.okcs.com