حفظ استقلال کودک

پیشنهاد ما به خانواده ها این است که کودک حداکثر ۲ ماه در اتاق والدین خوابانده شود و بعد از آن به اتاق جداگانه ای انتقال یابد. او در واکنش به تحقیقاتی که توصیه می کنند به منظور نیاز کودک به احساس امنیت، بچه ها در اتاق والدین خوابانده شوند، می گوید: معمولا ۲ ماهی که توصیه می شود کودکان در اتاق والدین خوابانده شوند، به همین منظور و در جهت قوام گرفتن نوزاد است، اما بعد از آن می توان کودک را در اتاقی نزدیک به والدین خواباند تا مراقبت های لازم از او صورت گیرد و نیاز امنیت او هم تامین شود.
 
بارها مشاهده شده که بچه‌هایی که در اتاق خواب مستقل نخوابیده اند، در رفتن به مهدکودک و مدرسه در سنین بالاتر مشکل پیدا کرده اند. به گفته او در این شرایط، بچه ها متکی به خود بار نمی آیند و توانایی حل مشکلات شان را در آینده نخواهند داشت. روان شناسان کودک پیشنهاد می کنند برای ترغیب بچه ها به خوابیدن در اتاق شخصی، باید توجه زیادی به طراحی دکوراسیون اتاق بچه ها داشت. به این شکل که نه تنها از لحاظ رعایت شرایط فیزیکی و وضعیت نور و هوا، بلکه در انتخاب همه وسایل اتاق بچه ها هم باید توجه کافی داشت.توصیه یک مشاور به خانواده‌هایی که نگرانی بیشتری در زمینه مستقل کردن اتاق خواب کودکان خود دارند، این است که سعی شود کودک حتی در سنین خردسالی به جای اتاق پدر و مادر، در اتاق خواهر یا برادرهای بزرگ تر خوابانده شود. این کارشناس معتقد است در این شرایط مستقل کردن کودک در آینده، راحت تر صورت خواهد گرفت و از وابستگی بیش از حد او به پدر و مادر جلوگیری می شود. به گفته کیهان نیا در این حالت، احساس استقلال و متکی به خود بودن در کودکان بیشتر تقویت می شود.

روان شناسان کودک در نهایت اصرار برای خوابیدن بچه ها در اتاق والدین را یک تمایل افراطی نسبت به فرزندان در بعضی خانواده ها می دانند. آنها معتقدند تا این حد نگران بودن در مورد بچه ها اجازه شکل گیری شخصیت مستقل در آنها را نمی دهد و باعث می شود بچه ها در آینده شخصیتی وابسته پیدا کنند و توانایی رویارویی با مشکلات زندگی را نداشته باشند. با این وجود این روان شناسان معتقدند مناسب ترین سن برای مستقل کردن اتاق خواب بچه ها می تواند حتى تا بالای ۴ سالگی هم ادامه پیدا کند. آنها این سن را حداکثر سنی میدانند که بچه ها می توانند کنار والدین بخوابند، چرا که در این سن هم از لحاظ فیزیکی و هم از لحاظ ارتباطی و عاطفی، شخصیت بچه شکل گرفته است و بچه ها خود تمایل به مستقل شدن از والدین را دارند. مهم ترین تاکید روان شناسان کودک این است که والدین به هیچ وجه در این زمینه بچه های خود را با بچه های دیگر و حتی خواهر و برادرهای بزرگ ترشان مقایسه نکند، چراکه شخصیت و خصوصیات هر کودکی با کودک دیگر فرق دارد.
 
آنها می گویند تمایل نشان ندادن بچه ها برای مستقل خوابیدن حتی تا ۱۰ سالگی هم جای نگرانی ندارد. آنها معتقدند حس استقلال باید به طور طبیعی در بچه ها رشد پیدا کند نه با فشار و زور والدین روان شناسان کودک تمایل و اصرار بچه ها برای خوابیدن در اتاق والدین را ناشی از یک نیاز کاملا طبیعی و ضروری آنها در جوامع صنعتی امروز می دانند که والدین هر دو شاغلند و در طول روز وقت زیادی برای بودن با فرزند خود ندارند. برای این دسته از خانواده ها کنار والدین بودن بچهها حداقل در موقع خواب تا حدودی جبران کننده نقش کمرنگ والدین در طول روز است. با وجود همه جنبه های مثبت و منفی که برای مستقل بودن یا نبودن اتاق خواب فرزندان بیان شد، والدینی که به هر دلیلی تمایل دارند فرزندان شان زودتر مستقل شوند، می توانند کارهای زیادی برای علاقه مند کردن آنها به تنها خوابیدن انجام دهند.
 
روان شناسان کودک پیشنهاد می کنند برای ترغیب بچه ها به خوابیدن در اتاق شخصی، باید توجه زیادی به طراحی دکوراسیون اتاق بچه ها داشت. به این شکل که نه تنها از لحاظ رعایت شرایط فیزیکی و وضعیت نور و هوا، بلکه در انتخاب همه وسایل اتاق بچه ها هم باید توجه کافی داشت. بهترین پیشنهادی که آنها می دهند نظرخواهی از خود بچه ها در این زمینه است. آنها معتقدند این بهترین شیوه ای است که والدین می توانند با صبر و حوصله تنها خوابیدن را به یک زمان و فرصت دلپذیر برای بچه ها تبدیل کنند.
 

یکی از بهترین خاطرات دوران کودکی ما پول توجیبی بود که از بزرگ ترها می گرفتیم. لذت خرید کیک و شکلات و لواشک با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نبود و با این که در منزل همه چیز فراهم بود اما خوراکی که با همکلاسیها می خریدیم و دور هم می خوردیم، لذت دیگری داشت. این لذت وصف نشدنی در واقع همان چشیدن طعم استقلال بود که باعث می شد نه فقط از خوراکی که می خوریم لذت بیشتری ببریم بلکه احساس بزرگ شدن و اعتماد به نفس پیدا کنیم.
 
حکایت پول توجیبی بچه های نسل امروز همان حکایت قدیمی است با این تفاوت که افراط و تفریط باعث شده است کارکرد پول توجیبی و مفهوم آن تغییر کند. در این باره با یکی از کارشناسان گفت وگو کرده ایم که در ادامه می خوانید.
 

منبع: روانشناسی کودک، بتول جعفری گلستان، چاپ دوم، نوید حکمت، قم 1396