روش اورکلاک پردازنده هاي شرکت AMD
نويسنده:سامي لويان
امروزه بيشتر کاربران حرفه اي و نيمه حرفه اي کامپيوتر در دنيا از اين موضوع آگاه هستند که کارايي محصولات خريداري شده را مي توانند به سادگي افزايش دهند . به طور قطع بسياري از خوانندگان اين نشريه نيز از اين موضوع اطلاع دارند و با اصطلاح اورکلاکينگ و روش انجام آن نيز آشنا هستند . سازندگان قطعات کامپيوتري به خصوص پردازنده ها ، در حال حاضر محصولاتي توليد مي کنند که قابليت اورکلاکينگ بالايي دارند . روش اورکلاک کردن پردازنده هاي شرکت AMD را شرح دهيم تا شايد دوستداران پردازنده هاي اين شرکت بيشتر از اين قابليت بهره مند شوند .
بعد از انتخاب پردازنده مناسب ، نوبت به انتخاب وسايل ديگر مي رسد که تاثير به سزايي در کسب نتايج بهتر دارد . انتخاب يک مادربورد مناسب با تنوعي از تنظيمات بايوس براي اورکلاکينگ ، يکي از مهم ترين نکاتي است که بايد به آن توجه کرد . در مراحل تست اين مقاله ، از مادربورد M3A78 - (790GX+750SB) شرکت اسوس استفاده شده که بايوس آن گزينه هاي متعددي را براي اورکلاکينگ در اختيار کاربران قرار مي دهد . تهيه يک حافظه مناسب نيز از اهميت بالايي برخوردار است ، به خصوص هنگامي که قصد داريد بهترين کارايي را داشته باشيد . توصيه ما اين است که براي سيستم هاي مبتني بر پردازنده هاي جديد AMD از حافظه هاي با فرکانس بالاتر از DDR2 800 استفاده شود( پردازنده هاي AM2+ و تمام پزدازنده هاي 65 و 45 نانومتري Phenom از حافظه هاي DDR2 1066 پشتيباني مي کنند ) .
از آنجا که افزايش فرکانس ، ولتاژ و مصرف توان موجب بالا رفتن حرارت مي شود ، خنک کننده هاي پردازنده و ديگر اجزاء سيستم نيز تاثير به سزايي در اورکلاکينگ خواهند داشت . در اين مقاله قصد نداريم تا يک رکورد جهاني براي اورکلاک پردازنده به ثبت برسانيم ، بنابراين خنک کننده اي با قيمت 25 الي 35 هزار تومان براي پردازنده کافي است .
فرکانس رابط HYPER TRANSPORT) HT ): فرکانس رابط بين پل شمالي و پردازنده است که معمولاً بايد با فرکانس پل شمالي يکسان باشد و نبايد از آن بيشتر شود . فرکانس اين رابط در نسل هاي مختلف پردازنده هاي AMD به ترتيب 1000 مگاهرتز ، 1800 مگاهرتز و 2000 مگاهرتز است .
فرکانس پل شمالي : اين فرکانس مربوط به چيپ ست پل شمالي است که افزايش آن در پردازنده هاي + AMD باعث افزايش کارايي پردازنده در کاربردهاي مختلف مي شود . اين فرکانس نبايد پايين تر از سرعت رابط HYPER TRANSPORT HT باشد ، اما مي تواند بالاتر از آن باشد .
فرکانس حافظه : اين سرعت برحسب مگاهرتز اندازه گيري مي شود که بيان کننده ي عملکرد باس حافظه است . اين فرکانس مي تواند بر اساس فرکانس واقعي مانند 200 ، 266 ، 333 ، 400 و 533 مگاهرتز يا سرعت موثر مانند : DDR2 533 , DDR2 667 , DDR2 800 يا DDR2 1066 نمايش داده شود .
البته در اورکلاک کردن پردازنده هاي ATHLON X2 مبتني بر معماري K8 مانند پردازنده هاي سري 5XXX ، 6XXX , 4XXX نيز بيشتر اين موارد صادق است و فقط چند استثناء وجود دارد که آنها را نيز در بخش هاي مربوطه شرح خواهيم داد .
براي محاسبه ي فرکانس هاي پردازنده هاي AMD از روش زير استفاده مي کنيم :
فرکانس هسته : کلاک مرجع × ضريب پردازنده
فرکانس پل شمالي : کلاک مرجع × ضرب پل شمالي
فرکانس حافظه : کلاک مرجع × ضريب حافظه
براي اورکلاک کردن پردازنده بايد يکي از دو گزينه ي کلاک مرجع يا ضريب پردازنده افزايش پيدا کند. به عنوان مثال ، PHENOM II X4 940 داراي کلاک مرجع دويست مگاهرتز پردازنده سه گيگاهرتز را فراهم مي کند . براي افزايش فرکانس اين پردازنده به 3/3 گيگاهرتز بايد ضريب پردازنده به 16/5 ( 16/5 × 200 ) يا کلاک مرجع به 220 مگاهرتز ( 15 × 220 ) افزايش پيدا کند .
اگر به فرمول هاي بالا توجه کنيد ، خواهيد ديد که برخي از فرکانس ها نيز مبتني بر فرکانس مرجع هستند . بنابراين افزايش اين فرکانس به 220 مگاهرتز موجب خواهد شد تا فرکانس پل شمالي ، فرکانس HYPER TRANSPORT و همچنين فرکانس حافظه نيز افزايش پيدا کند ، اما در مقابل ، افزايش ضريب پردازنده تنها موجب افزايش فرکانس پردازنده هاي +AM2 خواهد شد .
در ادامه مقاله ابتدا روش اورکلاک کردن پردازنده ها به وسيله ي ضريب کلاک و از طريق نرم افزار AMD OVERDRIVE را بررسي خواهيم کرد و سپس به بررسي بايوس و تنظيمات آن براي اورکلاک کردن پيشرفته به وسيله ي افزايش کلاک مرجع مي پردازيم .
برخي از مادربوردها براي تنظيم فرکانس پردازنده و فرکانس پل شمالي از يک ضريب ساده مانند مثال بالا استفاده نمي کنند و داراي گزينه هايي به نام DIVISOR ID DID , FREQUENCY ID FID هستند .
در اين گونه مادربوردها براي به دست آوردن فرکانس پردازنده و پل شمالي لازم است از فرمول هاي زير استفاده شود :
البته استثنائاتي نيزوجود دارد و شما هميشه با ضريب هاي بالا سر و کار نخواهيد داشت . به عنوان مثال، فرکانس حافظه را اغلب در بايوس مي توانيد به وسيله ي انتخاب مستقيم گزينه هايي مانند DDR2-667 , DDR2 - 800 , DDR2-400 , DDR2 - 533 يا DDR2-1066 انتخاب کنيد . همچنين گزينه هاي فرکانس رابط HYPER TRANSPORT يا پل شمالي ممکن است عملاً فرکانس باشد نه يک ضريب .
AMD OVERDRIVE : نرم افزاري براي اورکلاک کردن پردازنده هاي AMD
CPU-Z : مشخص کردن اطلاعات قطعات سيستم
PRIME 95 : نرم افزاري براي تست پايداري سيستم
MEMTEST 86 : نرم افزار تست حافظه
HARDWARE MONITOR , CORE TEMP و ديگر نرم افزارهاي سيستم
تنظيمات پيشنهادي بايوس : پيشنهاد مي کنيم بايوس سيستم را مطابق با موارد عنوان شده در زير تنظيم کنيد .
COOL "N" QUIET : DISABLE
C1E: DISABLE
SPREAD SPECTRUM : DISABLE
SMART CPU FAN CONTROL: DISABLE
SET MEMORY TIMINGS : MANUALLY
WINDOWS POWER OPTION : HIGH PERFOR MANCE
يکي از نرم افزارهايي که براي اورکلاک کردن پردازنده AMD در محيط ويندوز طراحي شده ، نرم افزار OVERDRIVE است . اين نرم افزار قابليت هاي متعددي دارد که مي توان توسط آنها به صورت پيشرفته يک سيستم را اورکلاک کرد . بعد از باز کردن نرم افزار OVERDRIVE پيغام زير که مبني بر اخطار در مورد احتمال صدمه ديدن قطعات در هنگام اورکلاک است ، ظاهر مي شود .
بعد از فشار دادن گزينه ي OK زبانه ي BASIC SYSTEM INFORMATION ظاهر مي شود که کليه ي اطلاعات مربوط به پردازنده و حافظه ي سيستم را نمايش مي دهد .
اگر روي هر يک از گزينه ها در منوي DIAGRAM کليک کنيد ، اطلاعات کاملي از آنها را نمايش خواهد داد .
منوي STATUS MONITOR براي علاقمندان به اورکلاک از اهميت بالايي برخوردار است . در اين منو مي توانيد فرکانس هسته هاي پردازنده ضريب ، ولتاژ ، درجه حرارت و ميزان باري که روي هر يک از هسته ها اعمال مي شود را مشاهده کنيد .
در برگه ي PERFORMANCE CONTROL و زير شاخه ي NOVICE MODE نوار لغزنده اي وجود دارد که توسط آن مي توان کارايي سيستم را افزايش داد . اين گزينه به افزايش فرکانس PCI EXPRESS توجه دارد . براي فعال کردن گزينه هاي کنترل و ولتاژ و فرکانس يا به عبارتي اورکلاک کردن پيشرفته ، به منوي PERFORMANCE و برگه ي SETTING رفته و در آنجا گزينه ي ADVANCED MODE را انتخاب کنيد . بعد از انتخاب ADVANCED MODE در منوي NOVICE MODE زبانه ي CLOCK/VOLTAGE براي اورکلاک کردن تغيير پيدا مي کند . در زبانه ي MEMORY مقدار زيادي از اطلاعات مربوط به حافظه سيستم نمايش داده مي شود و اجازه ي پيکربندي زمان بندي هاي حافظه را به کاربر مي دهد .
در برگه ي BENCHMARK مي توان بعد از انجام مراحل اورکلاک ، سيستم را از نظر سلامت کارکرد مورد بررسي قرار داد يا حتي نتايج به دست آمده بعد از اورکلاک را با قبل از آن مقايسه کرد . علاوه بر اين ، در اين نرم افزار حتي مي توان تست هاي مورد بررسي در مرحله ي BENCHMARK را نيز انتخاب کرد .
آخرين زبانه ي مربوط به تنظيم کلاک به صورت اتوماتيک است . انتخاب اين گزينه زمان زيادي را براي تست صرف مي کند .
اکنون که با منوهاي نرم افزار OVERDRIVE شرکت AMD آشنا شديم و توانايي تنظيم ولتاژ و فرکانس پردازنده را داريم ، اجازه دهيد تا مراحل اورکلاک را آغاز کنيم .
در اين مقاله از پردازنده ي PHENOM//X4 940 استفاده شده که يک پردازنده ي BLACK EDITION است ، اما اگر پردازنده شما BLACK EDITION نباشد ، نمي توانيد ضريب را مطابق با روش زير افزايش دهيد .
اکنون اجازه دهيد به تنظيمات پيش فرض پردازنده PHENOM//X4 940 نگاه کنيم . کلاک مرجع ( سرعت باش ) مورد استفاده در اين پردازنده بين 200/5 مگاهرتز و 200/6 مگاهرتز نوسان دارد که نتيجه ي آن فرکانس کاري بيين 3007 مگاهرتز الي 3008 مگاهرتز است .
توصيه مي کنيم قبل از هرگونه تغييري در فرکانس و ولتاژ پردازنده توسط نرم افزار OVERDRIVE ، سيستم را توسط بخش BENCH MARK مورد بررسي قرار دهيد تا بتوانيد بعد از انجام هرگونه تغيير ، نتايج حاصل از آن را با مقادير پيش فرض مقايسه کنيد . اين کار موجب مي شود تا متوجه ميزان افزايش کارايي به ازاي مقادير تغيير يافته در فرکانس شويد .
براي رسيدن به نتايج بهتر لازم است که گزينه هاي ياد شده در بخش تنظيمات پيشنهادي را در بايوس غير فعال کنيد .
حال شروع به افزايش تدريجي ضريب هسته فعال کنيد . توجه داشته باشيد با غير فعال کردن اين گزينه ، هسته ها مي توانند به طور مستقل تنظيم شوند .
بعد از هرگونه تغيير در ضريب کلاک ، درجه حرارت سيستم و پايداري آن را بايد مورد ارزيابي قرار دهيد .
با توجه به مطالبي که در وب سايت ها و نشريات مختلف به چاپ رسيده ، بايد انتظار رشد کارايي بالايي را در پردازنده هاي DENEB داشته باشيم .
بنابراين در اولين قدم ضريب پردازنده را از پانزده به شانزده افزايش داديم که اين موجب شد تا فرکانس پردازنده از 3000 به 32000 مگاهرتز افزايش يابد . به طور کلي ، با يک کلاک مرجع دويست مگاهرتزي به ازاي افزايش يک عدد به ضريب دويست مگاهرتز به فرکانس اصلي پردازنده اضافه خواهد شد . بعد از هرگونه تغيير در ضريب و افزايش فرکانس ، بهتر است که يک بار توسط بخش BENCH MARK نرم افزار AOD و نرم افزار PRIME 95 سيستم را از نظر عملکرد بررسي کنيم . بعد از گذشت پانزده دقيقه اجراي بدون خطاي PRIME 95 مي توانيد مقادير ضريب کلاک را افزايش دهيد . ما دراين آزمايش از ضريب 16/5 استفاده کرديم که نتيجه ي آن فرکانس 3300 مگاهرتز است . در اين مرحله نيز سيستم بدون هيچ گونه مشکلي عمل کرد . در صورتي که ضريب پردازنده روي هفده تنظيم شود ، فرکانس پردازنده به 3400 مگاهرتز افزايش مي يابد .
در اين وضعيت سيستم بدون مشکل و به صورت پايدار تست هاي مربوطه را انجام داد . در فرکانس 3/5 گيگاهرتز ( 200 × 17/5 ) نيز سيستم در وضعيت پايدار عمل کرد و نرم افزار AOD حدود يک ساعت بدون مشکل مراحل تست را پشت سر گذاشت ، اما در برنامه ي PRIME 95 بعد از گذشت هشت دقيقه ، سيستم يک صفحه آبي رنگ ( صفحه ي مبني بر وجود خطا در سيستم ) را نمايش داد و دوباره راه اندازي شد .
بيشتر تست ها در اين وضعيت بدون مشکل اجرا مي شد ، اما هنگامي که قصد داشتيم PRIME 95 را به مدت نيم الي يک ساعت اجرا کنيم ، سيستم با مشکل مواجه مي شد که در نتيجه ضريب کلاک را يک بار ديگر به هفده تغيير داديم .
بنابراين حداکثر ميزان اورکلاک اين پردازنده در ولتاژ 1/35 ولت بين 3/4 الي 3/5 گيگاهرتز است . اگر نمي توانيد ولتاژ را افزايش دهيد ، فرکانس پردازنده را در اين سطح نگه داريد . اکنون مي توانيد براي رسيدن به حداکثر ميزان کارايي در اين ولتاژ ، فرکانس پردازنده را از طريق تغيير در کلاک مرجع افزايش دهيد . در اين مرحله لازم است به کلاک مرجع به طور تدريجي و در هر مرحله يک مگاهرتز افزوده شود .
با توجه به اينکه ضريب در عدد هفده تنظيم شده ، در حقيقت در هر مرحله هفده مگاهرتز به فرکانس پردازنده افزوده مي شود . اگر قصد افزايش ولتاژ را داريد ، در هر مرحله 25 % الي 50 % ولت به ولتاژ پردازنده اضافه کنيد و درجه حرارت پردازنده را نيز زير نظر داشته باشيد . در مراحل آزمايش ما درجه حرارت پردازنده پايين بود و با افزايش ولتاژ به 1/375 ولت توانستيم فرکانس پردازنده را در 3/5 گيگاهرتز تنظيم کنيم و برنامه PRIME 95 را بدون مشکل اجرا کنيم .
با تغيير ضريب به هجده ، فرکانس پردازنده معادل با 3/6 گيگاهرتز مي شود که در اين فرکانس سيستم نيازمند به ولتاژ 1/4 ولت است . براي رسيدن به فرکانس 3/7 گيگاهرتز ، به ولتاژ 1/4875 ولت نيازمنديم که اين ولتاژ بيش از مقداري است که در نرم افزار AOD شرکت AMD به صورت پيش فرض تنظيم شده است . براي برداشتن محدوديت ولتاژ پيش فرض در نرم افزار AOD ، مي توان از طريق NOTEPAD فايل XML ، مربطو به آن را اصلاح کرد و سقف مجاز براي افزايش ولتاژ را به 1/55 ولت تغيير داد . با افزايش ولتاژ به 1/5 ولت و تغيير ضريب به نوزده مي توان به فرکانس 3800 مگاهرتز رسيد . در اين فرکانس و ولتاژ ، سيستم به صورت پايدار عمل کرد و هيچگونه مشکلي رخ نداد ، اما هنگامي که ولتاژ به 1/55 ولت افزايش يافت ، در برنامه ي PRIME 95 سيستم از وضعيت پايداري خارج شد ( هنگام اجراي PRIME 95 درجه حرارت به 55 درجه سانتيگراد رسيد ) .
اگر ديگر قادر به افزايش فرکانس به ميزان قابل توجهي نباشيم ، راه ديگري براي انجام اين کار وجود دارد . به عنوان مثال ، افزايش فرکانس پل شمالي مي تواند تاثير به سزايي روي کارايي در برخي از برنامه هاي کاربردي داشته باشد ، به طوري که اين مسئله موجب افزايش کارايي کنترلر حافظه و سرعت حافظه نهان سطح سوم مي شود . ضريب پل شمالي را نمي توان از طريق نرم افزار AOD تغيير داد ، اما اين معيار را مي توان از درون بايوس افزايش داد .
تنها روش براي افزايش فرکانس پل شمالي از طريق نرم افزار AOD ، افزايش فرکانس پردازنده از طريق افزايش کلاک مرجع و تغيير اندک در ضريب پردازنده است . البته روش هاي ديگري نيزبراي افزايش کارايي سيستم وجود دارد که اين روش ها عبارتند از افزايش فرکانس رابط HYPER TRASPORT و فرکانس حافظه .
اکنون که روش اورکلاک کردن پردازنده هاي PHENOMLL راشرح داديم . اجازه دهيد به بررسي روش اورکلاک کردن ديگر پردازنده هاي ياد شده بپردازيم .
پردازنده هاي AM2+ هم طبق روش مشابهي با آنچه در بالا گفته شد ، اورکلاک مي شوند ، با اين تفاوت که در اين پردازنده ها گزينه ي ديگري به نام ACC ( ADVANCED CLOCK CALIBRATION ) جهت اورکلاک کردن به مراحل گذشته اضافه شده است ( البته گزينه ي ACC تنها روي مادربوردهايي با چيپ ست پل جنوبي SB750 قابل دسترس خواهد بود ) اين گزينه را از طريق بايوس و نرم افزار AOD مي توانيد فعال کنيد ، اما در صورتي که اين گزينه توسط نرم افزار AOD فعال شود ، براي عملکرد صحيح لازم است سيستم را دوباره راه اندازي کنيد .
در پردازنده هاي 45 نانومتري شرکت AMD نظير PHENOM LL بهتر است که اين گزينه را غير فعال کنيم ، زيرا AMD ادعا مي کند که اين ويژگي را از سيليکون پردازنده هاي PHENOM II خود حذف کرده است ، اما با پردازنده هاي 65 نانومتري PHENOM سري K10 و ATHLON مي توانيد ACC را به وضعيت AUTO ، %+2 و 4+% تنظميم کنيد که در بيشتر مواقع مي توان به کمک آن کارايي پردازنده را به ميزان قابل توجهي افزايش داد .
تصاوير بالا نشان مي دهند که يک پردازنده PHENOMX49950 با ضريب سيزده و ولتاژ 1/25 ولت تا فرکانس 2/66 اورکلاک شده است . در اين مرحله فرکانس حافظه نيز از 800 مگاهرتز به 1066 مگاهرتز افزايش يافته است . دو مرحله بعد ضريب به پانزده افزايش يافته که افزايش چهار صد مگاهرتزي فرکانس پردازنده را در همان ولتاژ ناشي مي شود .
در مرحله ي بعدي ولتاژ به 1/45 ولت و ضريب پردازنده به هفده افزايش يافته و ACC فعال شده و در وضعيت هاي AUTO 2+% , 4+% تنظيم شده ، اما PRIME95 فقط حدود دوازده الي پانزده دقيقه اجرا شده است . نکته ي جالب توجه اينکه با تنظيم ACC به وضعيت AUTO ، ضريب 16/5 و ولتاژ 1/425 ولت و افزايش کلاک مرجع به 208 مگاهرتز ، شاهد يک اورکلاک پايدار بالاتر بوديم .
پردازنده ATHLON X2 7750 داراي فرکانس 2700 مگاهرتز بوده و در ولتاژ 1/325 کار مي کند . از آنجا که اين محصول يک پردازنده سري BLACK EDITION است ، مي توان بدون هيچ گونه افزايش ولتاژي ضريب پردازنده را به شانزده افزايش داد تا پردازنده در فرکانس 3200 مگاهرتز فعاليت کند .
همچنين سيستم در فرکانس 3300 مگاهرتز با افزايش ولتاژ به مقدار ناچيزي ( 1/35 ولت ) در وضعيت پايدار عمل کرد . با غير فعال کردن ACC و افزايش ولتاژ هسته به 1/45 ولت و همچنين افزايش ضريب پردازنده به هفده ، سيستم در شرايط پايداري قرار نداشت و در بيشتر تست ها هنگ مي کرد .
با تنظيم ACC در همه هسته ها به 2+% توانستيم PRIME95 را در ولتاژ 1/425 ولت به مدت يک ساعت در وضعيت پايدار اجرا کنيم . اين پردازنده با ولتاژهاي بيش از 1/425 ولت نتوانست عمل کند . بنابراين بيشترين فرکانس به دست آمده براي آن 3417 مگاهرتز بود .
بنابراين ، اين گزينه در بايوس و نرم افزار AOD موجود نيست . دوم اينکه فرکانس پل شمالي در اين نوع پردازنده قابل تنظيم نيست . سومين تفاوت و بزرگترين تفاوت بين اين سري از پردازنده ها و پردازنده هاي PHENOM ، روش تغيير ضريب کلاک است .
در پردازنده هاي سري K8 تغيير در ضريب و کلاک مرجع موجب افزايش حافظه مي شود ، اما اين پردازنده ها از يک تقسيم کننده استفاده مي کنند که اجازه نمي دهد فرکانس حافظه از چهار صد مگاهرتز افزايش پيدا کند . پردازنده ATHLON 64 X2 5400+ داراي ضريب چهارده است که با در نظر گرفتن کلاک مرجع دويست مگاهرتزي اين پردازنده فرکانس 2800 مگاهرتز را براي آن به ارمغان مي آورد . در صورتي که از يک حافظه DDR2 800 که داراي فرکانس مرجع چهارصد مگاهرتز است . با اين سري از پردازنده ها استفاده شود ، تقسيم کننده ، فرکانس پردازنده را بر عدد هفت تقسيم مي کند و فرکانس حافظه را که چهارصد مگاهرتز است ، توليد مي کند . اگر ضريب را به 14/5 افزايش دهيم ، فرکانس پردازنده به 2900 مگاهرتز مي رسد ، اما از آنجا که حافظه نمي تواند در فرکانس بالاتر از چهارصد مگاهرتز عمل کند ، تقسيم کننده عدد هشت را انتخاب مي کند . اين موضوع سبب مي شود تا فرکانس حافظه به 363 مگاهرتز کاهش پيدا کند ( در ضريب هاي 15 ، 15/5 و 16 نيز تقسيم کننده از عدد هشت استفاده مي کند که در ضريب شانزده ، فرکانس حافظه برابر با چهار صد مگاهرتز خواهد بود )
به طور کلي ، براي اورکلاک کردن پردازنده هاي K8 نيز بايد مشابه روي قبل عمل کرد ، اما تنها بايد به نکات گفته شده در بالا توجه کنيد . همچنين توجه به اين نکته حائز اهميت است که سرعت فرکانس HYPER TRANSPORT در اين پردازنده ها پايين تر است . بنابراين انتظار نداشته باشيد با اورکلاک کردن باس HYPER TRANSPORT سيستم چندان پايدار باشد .
براي اورکلاک پردازنده هايي که ضريب پردازنده در آنها قفل است يا به عبارت ساده تر BLACK EDITION نيستند ، بايد در اولين قدم بيشترين مقدار فرکانس باس ( کلاک مرجع ) که مادربورد و پردازنده مي توانند در آن عمل کنند را پيدا کنيم . نام گزينه هاي مربوط به فرکانس ها و ضريب ها در بايوس و نرم افزار AOD متفاوت است .
از طرف ديگر اين گزينه ها در بايوس هاي مختلف نيز نام هاي متفاوت دارند . به عنوان مثال ، کلاک مرجع در نرم افزار AOD با نام BUS SPEED و در بايوس با نام FSB FREQUENCY ، HT FREQUENCY و ... شناسايي مي شود و همچنين در بايوس نيز کلاک مرجع مي تواند با نام هايي مانند CPU CLOKH FREQUENCY ، CLOCK Ratio و ... شناسايي مي شود . باپيدا کردن بيشترين فرکانس پردازنده مي توانيد کارايي سيستم را به ميزان قابل توجهي کاهش دهيد ، اما فرکانس پردازنده بخشي از مراحل پردازش است . براي رسيدن به بيشترين کارايي ، شما به کار روي فرکانس هاي ديگر نيز نياز داريد .
با اضافه کردن مقداري ولتاژ به پل شمالي مي توان آن را به 2400 تا 2600 مگاهرتز اورکلاک کرد که کارايي کنترلر حافظه و سرعت حافظه نهان سطح سوم را افزايش مي دهد . همچنين تغيير در فرکانس و زمان بندي هاي حافظه به بالاتر از 1066 مگاهرتز نيز افزايش داد . در صورتي که اگر فرکانس HYPER TRANSPORT به بيش از دو هزار مگاهرتز افزايش پيدا کند ، تاثير آن روي کارايي اندک است و به سادگي مي تواند موجب بي ثباتي سيستم شود .
به طور کلي ، براي سريدن به کارايي بالاتر و از دست ندادن پايداري سيستم بايد هر يک از فرکانس هاي گفته شده در بالا به تدريج افزايش پيدا کنند تا يک اورکلاک با ثبات را داشته باشيد .
منبع:نشريه عصر شبکه ،شماره 88
/خ
انتخاب قطعات مناسب
بعد از انتخاب پردازنده مناسب ، نوبت به انتخاب وسايل ديگر مي رسد که تاثير به سزايي در کسب نتايج بهتر دارد . انتخاب يک مادربورد مناسب با تنوعي از تنظيمات بايوس براي اورکلاکينگ ، يکي از مهم ترين نکاتي است که بايد به آن توجه کرد . در مراحل تست اين مقاله ، از مادربورد M3A78 - (790GX+750SB) شرکت اسوس استفاده شده که بايوس آن گزينه هاي متعددي را براي اورکلاکينگ در اختيار کاربران قرار مي دهد . تهيه يک حافظه مناسب نيز از اهميت بالايي برخوردار است ، به خصوص هنگامي که قصد داريد بهترين کارايي را داشته باشيد . توصيه ما اين است که براي سيستم هاي مبتني بر پردازنده هاي جديد AMD از حافظه هاي با فرکانس بالاتر از DDR2 800 استفاده شود( پردازنده هاي AM2+ و تمام پزدازنده هاي 65 و 45 نانومتري Phenom از حافظه هاي DDR2 1066 پشتيباني مي کنند ) .
از آنجا که افزايش فرکانس ، ولتاژ و مصرف توان موجب بالا رفتن حرارت مي شود ، خنک کننده هاي پردازنده و ديگر اجزاء سيستم نيز تاثير به سزايي در اورکلاکينگ خواهند داشت . در اين مقاله قصد نداريم تا يک رکورد جهاني براي اورکلاک پردازنده به ثبت برسانيم ، بنابراين خنک کننده اي با قيمت 25 الي 35 هزار تومان براي پردازنده کافي است .
اصطلاحات کافي
سرعت ها ، فرکانس ها
فرکانس رابط HYPER TRANSPORT) HT ): فرکانس رابط بين پل شمالي و پردازنده است که معمولاً بايد با فرکانس پل شمالي يکسان باشد و نبايد از آن بيشتر شود . فرکانس اين رابط در نسل هاي مختلف پردازنده هاي AMD به ترتيب 1000 مگاهرتز ، 1800 مگاهرتز و 2000 مگاهرتز است .
فرکانس پل شمالي : اين فرکانس مربوط به چيپ ست پل شمالي است که افزايش آن در پردازنده هاي + AMD باعث افزايش کارايي پردازنده در کاربردهاي مختلف مي شود . اين فرکانس نبايد پايين تر از سرعت رابط HYPER TRANSPORT HT باشد ، اما مي تواند بالاتر از آن باشد .
فرکانس حافظه : اين سرعت برحسب مگاهرتز اندازه گيري مي شود که بيان کننده ي عملکرد باس حافظه است . اين فرکانس مي تواند بر اساس فرکانس واقعي مانند 200 ، 266 ، 333 ، 400 و 533 مگاهرتز يا سرعت موثر مانند : DDR2 533 , DDR2 667 , DDR2 800 يا DDR2 1066 نمايش داده شود .
محاسبه ي فرکانس ها
البته در اورکلاک کردن پردازنده هاي ATHLON X2 مبتني بر معماري K8 مانند پردازنده هاي سري 5XXX ، 6XXX , 4XXX نيز بيشتر اين موارد صادق است و فقط چند استثناء وجود دارد که آنها را نيز در بخش هاي مربوطه شرح خواهيم داد .
براي محاسبه ي فرکانس هاي پردازنده هاي AMD از روش زير استفاده مي کنيم :
فرکانس هسته : کلاک مرجع × ضريب پردازنده
فرکانس پل شمالي : کلاک مرجع × ضرب پل شمالي
فرکانس رابط HYPER TRASPORT :
فرکانس حافظه : کلاک مرجع × ضريب حافظه
براي اورکلاک کردن پردازنده بايد يکي از دو گزينه ي کلاک مرجع يا ضريب پردازنده افزايش پيدا کند. به عنوان مثال ، PHENOM II X4 940 داراي کلاک مرجع دويست مگاهرتز پردازنده سه گيگاهرتز را فراهم مي کند . براي افزايش فرکانس اين پردازنده به 3/3 گيگاهرتز بايد ضريب پردازنده به 16/5 ( 16/5 × 200 ) يا کلاک مرجع به 220 مگاهرتز ( 15 × 220 ) افزايش پيدا کند .
اگر به فرمول هاي بالا توجه کنيد ، خواهيد ديد که برخي از فرکانس ها نيز مبتني بر فرکانس مرجع هستند . بنابراين افزايش اين فرکانس به 220 مگاهرتز موجب خواهد شد تا فرکانس پل شمالي ، فرکانس HYPER TRANSPORT و همچنين فرکانس حافظه نيز افزايش پيدا کند ، اما در مقابل ، افزايش ضريب پردازنده تنها موجب افزايش فرکانس پردازنده هاي +AM2 خواهد شد .
در ادامه مقاله ابتدا روش اورکلاک کردن پردازنده ها به وسيله ي ضريب کلاک و از طريق نرم افزار AMD OVERDRIVE را بررسي خواهيم کرد و سپس به بررسي بايوس و تنظيمات آن براي اورکلاک کردن پيشرفته به وسيله ي افزايش کلاک مرجع مي پردازيم .
برخي از مادربوردها براي تنظيم فرکانس پردازنده و فرکانس پل شمالي از يک ضريب ساده مانند مثال بالا استفاده نمي کنند و داراي گزينه هايي به نام DIVISOR ID DID , FREQUENCY ID FID هستند .
در اين گونه مادربوردها براي به دست آوردن فرکانس پردازنده و پل شمالي لازم است از فرمول هاي زير استفاده شود :
فرکانس پردازنده : کلاک مرجع × NB FID/ NB DID
البته استثنائاتي نيزوجود دارد و شما هميشه با ضريب هاي بالا سر و کار نخواهيد داشت . به عنوان مثال، فرکانس حافظه را اغلب در بايوس مي توانيد به وسيله ي انتخاب مستقيم گزينه هايي مانند DDR2-667 , DDR2 - 800 , DDR2-400 , DDR2 - 533 يا DDR2-1066 انتخاب کنيد . همچنين گزينه هاي فرکانس رابط HYPER TRANSPORT يا پل شمالي ممکن است عملاً فرکانس باشد نه يک ضريب .
نرم افزارها
AMD OVERDRIVE : نرم افزاري براي اورکلاک کردن پردازنده هاي AMD
CPU-Z : مشخص کردن اطلاعات قطعات سيستم
PRIME 95 : نرم افزاري براي تست پايداري سيستم
MEMTEST 86 : نرم افزار تست حافظه
HARDWARE MONITOR , CORE TEMP و ديگر نرم افزارهاي سيستم
تنظيمات پيشنهادي بايوس : پيشنهاد مي کنيم بايوس سيستم را مطابق با موارد عنوان شده در زير تنظيم کنيد .
COOL "N" QUIET : DISABLE
C1E: DISABLE
SPREAD SPECTRUM : DISABLE
SMART CPU FAN CONTROL: DISABLE
SET MEMORY TIMINGS : MANUALLY
WINDOWS POWER OPTION : HIGH PERFOR MANCE
اشاره :
معرفي نرم افزار OVERDRIVE شرکت AMD
يکي از نرم افزارهايي که براي اورکلاک کردن پردازنده AMD در محيط ويندوز طراحي شده ، نرم افزار OVERDRIVE است . اين نرم افزار قابليت هاي متعددي دارد که مي توان توسط آنها به صورت پيشرفته يک سيستم را اورکلاک کرد . بعد از باز کردن نرم افزار OVERDRIVE پيغام زير که مبني بر اخطار در مورد احتمال صدمه ديدن قطعات در هنگام اورکلاک است ، ظاهر مي شود .
بعد از فشار دادن گزينه ي OK زبانه ي BASIC SYSTEM INFORMATION ظاهر مي شود که کليه ي اطلاعات مربوط به پردازنده و حافظه ي سيستم را نمايش مي دهد .
اگر روي هر يک از گزينه ها در منوي DIAGRAM کليک کنيد ، اطلاعات کاملي از آنها را نمايش خواهد داد .
منوي STATUS MONITOR براي علاقمندان به اورکلاک از اهميت بالايي برخوردار است . در اين منو مي توانيد فرکانس هسته هاي پردازنده ضريب ، ولتاژ ، درجه حرارت و ميزان باري که روي هر يک از هسته ها اعمال مي شود را مشاهده کنيد .
در برگه ي PERFORMANCE CONTROL و زير شاخه ي NOVICE MODE نوار لغزنده اي وجود دارد که توسط آن مي توان کارايي سيستم را افزايش داد . اين گزينه به افزايش فرکانس PCI EXPRESS توجه دارد . براي فعال کردن گزينه هاي کنترل و ولتاژ و فرکانس يا به عبارتي اورکلاک کردن پيشرفته ، به منوي PERFORMANCE و برگه ي SETTING رفته و در آنجا گزينه ي ADVANCED MODE را انتخاب کنيد . بعد از انتخاب ADVANCED MODE در منوي NOVICE MODE زبانه ي CLOCK/VOLTAGE براي اورکلاک کردن تغيير پيدا مي کند . در زبانه ي MEMORY مقدار زيادي از اطلاعات مربوط به حافظه سيستم نمايش داده مي شود و اجازه ي پيکربندي زمان بندي هاي حافظه را به کاربر مي دهد .
در برگه ي BENCHMARK مي توان بعد از انجام مراحل اورکلاک ، سيستم را از نظر سلامت کارکرد مورد بررسي قرار داد يا حتي نتايج به دست آمده بعد از اورکلاک را با قبل از آن مقايسه کرد . علاوه بر اين ، در اين نرم افزار حتي مي توان تست هاي مورد بررسي در مرحله ي BENCHMARK را نيز انتخاب کرد .
آخرين زبانه ي مربوط به تنظيم کلاک به صورت اتوماتيک است . انتخاب اين گزينه زمان زيادي را براي تست صرف مي کند .
اکنون که با منوهاي نرم افزار OVERDRIVE شرکت AMD آشنا شديم و توانايي تنظيم ولتاژ و فرکانس پردازنده را داريم ، اجازه دهيد تا مراحل اورکلاک را آغاز کنيم .
اورکلاک از طريق تغيير ضريب
در اين مقاله از پردازنده ي PHENOM//X4 940 استفاده شده که يک پردازنده ي BLACK EDITION است ، اما اگر پردازنده شما BLACK EDITION نباشد ، نمي توانيد ضريب را مطابق با روش زير افزايش دهيد .
اکنون اجازه دهيد به تنظيمات پيش فرض پردازنده PHENOM//X4 940 نگاه کنيم . کلاک مرجع ( سرعت باش ) مورد استفاده در اين پردازنده بين 200/5 مگاهرتز و 200/6 مگاهرتز نوسان دارد که نتيجه ي آن فرکانس کاري بيين 3007 مگاهرتز الي 3008 مگاهرتز است .
توصيه مي کنيم قبل از هرگونه تغييري در فرکانس و ولتاژ پردازنده توسط نرم افزار OVERDRIVE ، سيستم را توسط بخش BENCH MARK مورد بررسي قرار دهيد تا بتوانيد بعد از انجام هرگونه تغيير ، نتايج حاصل از آن را با مقادير پيش فرض مقايسه کنيد . اين کار موجب مي شود تا متوجه ميزان افزايش کارايي به ازاي مقادير تغيير يافته در فرکانس شويد .
براي رسيدن به نتايج بهتر لازم است که گزينه هاي ياد شده در بخش تنظيمات پيشنهادي را در بايوس غير فعال کنيد .
اشاره :
حال شروع به افزايش تدريجي ضريب هسته فعال کنيد . توجه داشته باشيد با غير فعال کردن اين گزينه ، هسته ها مي توانند به طور مستقل تنظيم شوند .
بعد از هرگونه تغيير در ضريب کلاک ، درجه حرارت سيستم و پايداري آن را بايد مورد ارزيابي قرار دهيد .
با توجه به مطالبي که در وب سايت ها و نشريات مختلف به چاپ رسيده ، بايد انتظار رشد کارايي بالايي را در پردازنده هاي DENEB داشته باشيم .
بنابراين در اولين قدم ضريب پردازنده را از پانزده به شانزده افزايش داديم که اين موجب شد تا فرکانس پردازنده از 3000 به 32000 مگاهرتز افزايش يابد . به طور کلي ، با يک کلاک مرجع دويست مگاهرتزي به ازاي افزايش يک عدد به ضريب دويست مگاهرتز به فرکانس اصلي پردازنده اضافه خواهد شد . بعد از هرگونه تغيير در ضريب و افزايش فرکانس ، بهتر است که يک بار توسط بخش BENCH MARK نرم افزار AOD و نرم افزار PRIME 95 سيستم را از نظر عملکرد بررسي کنيم . بعد از گذشت پانزده دقيقه اجراي بدون خطاي PRIME 95 مي توانيد مقادير ضريب کلاک را افزايش دهيد . ما دراين آزمايش از ضريب 16/5 استفاده کرديم که نتيجه ي آن فرکانس 3300 مگاهرتز است . در اين مرحله نيز سيستم بدون هيچ گونه مشکلي عمل کرد . در صورتي که ضريب پردازنده روي هفده تنظيم شود ، فرکانس پردازنده به 3400 مگاهرتز افزايش مي يابد .
در اين وضعيت سيستم بدون مشکل و به صورت پايدار تست هاي مربوطه را انجام داد . در فرکانس 3/5 گيگاهرتز ( 200 × 17/5 ) نيز سيستم در وضعيت پايدار عمل کرد و نرم افزار AOD حدود يک ساعت بدون مشکل مراحل تست را پشت سر گذاشت ، اما در برنامه ي PRIME 95 بعد از گذشت هشت دقيقه ، سيستم يک صفحه آبي رنگ ( صفحه ي مبني بر وجود خطا در سيستم ) را نمايش داد و دوباره راه اندازي شد .
بيشتر تست ها در اين وضعيت بدون مشکل اجرا مي شد ، اما هنگامي که قصد داشتيم PRIME 95 را به مدت نيم الي يک ساعت اجرا کنيم ، سيستم با مشکل مواجه مي شد که در نتيجه ضريب کلاک را يک بار ديگر به هفده تغيير داديم .
بنابراين حداکثر ميزان اورکلاک اين پردازنده در ولتاژ 1/35 ولت بين 3/4 الي 3/5 گيگاهرتز است . اگر نمي توانيد ولتاژ را افزايش دهيد ، فرکانس پردازنده را در اين سطح نگه داريد . اکنون مي توانيد براي رسيدن به حداکثر ميزان کارايي در اين ولتاژ ، فرکانس پردازنده را از طريق تغيير در کلاک مرجع افزايش دهيد . در اين مرحله لازم است به کلاک مرجع به طور تدريجي و در هر مرحله يک مگاهرتز افزوده شود .
با توجه به اينکه ضريب در عدد هفده تنظيم شده ، در حقيقت در هر مرحله هفده مگاهرتز به فرکانس پردازنده افزوده مي شود . اگر قصد افزايش ولتاژ را داريد ، در هر مرحله 25 % الي 50 % ولت به ولتاژ پردازنده اضافه کنيد و درجه حرارت پردازنده را نيز زير نظر داشته باشيد . در مراحل آزمايش ما درجه حرارت پردازنده پايين بود و با افزايش ولتاژ به 1/375 ولت توانستيم فرکانس پردازنده را در 3/5 گيگاهرتز تنظيم کنيم و برنامه PRIME 95 را بدون مشکل اجرا کنيم .
با تغيير ضريب به هجده ، فرکانس پردازنده معادل با 3/6 گيگاهرتز مي شود که در اين فرکانس سيستم نيازمند به ولتاژ 1/4 ولت است . براي رسيدن به فرکانس 3/7 گيگاهرتز ، به ولتاژ 1/4875 ولت نيازمنديم که اين ولتاژ بيش از مقداري است که در نرم افزار AOD شرکت AMD به صورت پيش فرض تنظيم شده است . براي برداشتن محدوديت ولتاژ پيش فرض در نرم افزار AOD ، مي توان از طريق NOTEPAD فايل XML ، مربطو به آن را اصلاح کرد و سقف مجاز براي افزايش ولتاژ را به 1/55 ولت تغيير داد . با افزايش ولتاژ به 1/5 ولت و تغيير ضريب به نوزده مي توان به فرکانس 3800 مگاهرتز رسيد . در اين فرکانس و ولتاژ ، سيستم به صورت پايدار عمل کرد و هيچگونه مشکلي رخ نداد ، اما هنگامي که ولتاژ به 1/55 ولت افزايش يافت ، در برنامه ي PRIME 95 سيستم از وضعيت پايداري خارج شد ( هنگام اجراي PRIME 95 درجه حرارت به 55 درجه سانتيگراد رسيد ) .
اگر ديگر قادر به افزايش فرکانس به ميزان قابل توجهي نباشيم ، راه ديگري براي انجام اين کار وجود دارد . به عنوان مثال ، افزايش فرکانس پل شمالي مي تواند تاثير به سزايي روي کارايي در برخي از برنامه هاي کاربردي داشته باشد ، به طوري که اين مسئله موجب افزايش کارايي کنترلر حافظه و سرعت حافظه نهان سطح سوم مي شود . ضريب پل شمالي را نمي توان از طريق نرم افزار AOD تغيير داد ، اما اين معيار را مي توان از درون بايوس افزايش داد .
تنها روش براي افزايش فرکانس پل شمالي از طريق نرم افزار AOD ، افزايش فرکانس پردازنده از طريق افزايش کلاک مرجع و تغيير اندک در ضريب پردازنده است . البته روش هاي ديگري نيزبراي افزايش کارايي سيستم وجود دارد که اين روش ها عبارتند از افزايش فرکانس رابط HYPER TRASPORT و فرکانس حافظه .
اکنون که روش اورکلاک کردن پردازنده هاي PHENOMLL راشرح داديم . اجازه دهيد به بررسي روش اورکلاک کردن ديگر پردازنده هاي ياد شده بپردازيم .
پردازنده هاي AM2+ هم طبق روش مشابهي با آنچه در بالا گفته شد ، اورکلاک مي شوند ، با اين تفاوت که در اين پردازنده ها گزينه ي ديگري به نام ACC ( ADVANCED CLOCK CALIBRATION ) جهت اورکلاک کردن به مراحل گذشته اضافه شده است ( البته گزينه ي ACC تنها روي مادربوردهايي با چيپ ست پل جنوبي SB750 قابل دسترس خواهد بود ) اين گزينه را از طريق بايوس و نرم افزار AOD مي توانيد فعال کنيد ، اما در صورتي که اين گزينه توسط نرم افزار AOD فعال شود ، براي عملکرد صحيح لازم است سيستم را دوباره راه اندازي کنيد .
در پردازنده هاي 45 نانومتري شرکت AMD نظير PHENOM LL بهتر است که اين گزينه را غير فعال کنيم ، زيرا AMD ادعا مي کند که اين ويژگي را از سيليکون پردازنده هاي PHENOM II خود حذف کرده است ، اما با پردازنده هاي 65 نانومتري PHENOM سري K10 و ATHLON مي توانيد ACC را به وضعيت AUTO ، %+2 و 4+% تنظميم کنيد که در بيشتر مواقع مي توان به کمک آن کارايي پردازنده را به ميزان قابل توجهي افزايش داد .
تصاوير بالا نشان مي دهند که يک پردازنده PHENOMX49950 با ضريب سيزده و ولتاژ 1/25 ولت تا فرکانس 2/66 اورکلاک شده است . در اين مرحله فرکانس حافظه نيز از 800 مگاهرتز به 1066 مگاهرتز افزايش يافته است . دو مرحله بعد ضريب به پانزده افزايش يافته که افزايش چهار صد مگاهرتزي فرکانس پردازنده را در همان ولتاژ ناشي مي شود .
در مرحله ي بعدي ولتاژ به 1/45 ولت و ضريب پردازنده به هفده افزايش يافته و ACC فعال شده و در وضعيت هاي AUTO 2+% , 4+% تنظيم شده ، اما PRIME95 فقط حدود دوازده الي پانزده دقيقه اجرا شده است . نکته ي جالب توجه اينکه با تنظيم ACC به وضعيت AUTO ، ضريب 16/5 و ولتاژ 1/425 ولت و افزايش کلاک مرجع به 208 مگاهرتز ، شاهد يک اورکلاک پايدار بالاتر بوديم .
پردازنده ATHLON X2 7750 داراي فرکانس 2700 مگاهرتز بوده و در ولتاژ 1/325 کار مي کند . از آنجا که اين محصول يک پردازنده سري BLACK EDITION است ، مي توان بدون هيچ گونه افزايش ولتاژي ضريب پردازنده را به شانزده افزايش داد تا پردازنده در فرکانس 3200 مگاهرتز فعاليت کند .
همچنين سيستم در فرکانس 3300 مگاهرتز با افزايش ولتاژ به مقدار ناچيزي ( 1/35 ولت ) در وضعيت پايدار عمل کرد . با غير فعال کردن ACC و افزايش ولتاژ هسته به 1/45 ولت و همچنين افزايش ضريب پردازنده به هفده ، سيستم در شرايط پايداري قرار نداشت و در بيشتر تست ها هنگ مي کرد .
با تنظيم ACC در همه هسته ها به 2+% توانستيم PRIME95 را در ولتاژ 1/425 ولت به مدت يک ساعت در وضعيت پايدار اجرا کنيم . اين پردازنده با ولتاژهاي بيش از 1/425 ولت نتوانست عمل کند . بنابراين بيشترين فرکانس به دست آمده براي آن 3417 مگاهرتز بود .
اورکلاک پردازنده هاي K8 شزکت AMD
بنابراين ، اين گزينه در بايوس و نرم افزار AOD موجود نيست . دوم اينکه فرکانس پل شمالي در اين نوع پردازنده قابل تنظيم نيست . سومين تفاوت و بزرگترين تفاوت بين اين سري از پردازنده ها و پردازنده هاي PHENOM ، روش تغيير ضريب کلاک است .
در پردازنده هاي سري K8 تغيير در ضريب و کلاک مرجع موجب افزايش حافظه مي شود ، اما اين پردازنده ها از يک تقسيم کننده استفاده مي کنند که اجازه نمي دهد فرکانس حافظه از چهار صد مگاهرتز افزايش پيدا کند . پردازنده ATHLON 64 X2 5400+ داراي ضريب چهارده است که با در نظر گرفتن کلاک مرجع دويست مگاهرتزي اين پردازنده فرکانس 2800 مگاهرتز را براي آن به ارمغان مي آورد . در صورتي که از يک حافظه DDR2 800 که داراي فرکانس مرجع چهارصد مگاهرتز است . با اين سري از پردازنده ها استفاده شود ، تقسيم کننده ، فرکانس پردازنده را بر عدد هفت تقسيم مي کند و فرکانس حافظه را که چهارصد مگاهرتز است ، توليد مي کند . اگر ضريب را به 14/5 افزايش دهيم ، فرکانس پردازنده به 2900 مگاهرتز مي رسد ، اما از آنجا که حافظه نمي تواند در فرکانس بالاتر از چهارصد مگاهرتز عمل کند ، تقسيم کننده عدد هشت را انتخاب مي کند . اين موضوع سبب مي شود تا فرکانس حافظه به 363 مگاهرتز کاهش پيدا کند ( در ضريب هاي 15 ، 15/5 و 16 نيز تقسيم کننده از عدد هشت استفاده مي کند که در ضريب شانزده ، فرکانس حافظه برابر با چهار صد مگاهرتز خواهد بود )
به طور کلي ، براي اورکلاک کردن پردازنده هاي K8 نيز بايد مشابه روي قبل عمل کرد ، اما تنها بايد به نکات گفته شده در بالا توجه کنيد . همچنين توجه به اين نکته حائز اهميت است که سرعت فرکانس HYPER TRANSPORT در اين پردازنده ها پايين تر است . بنابراين انتظار نداشته باشيد با اورکلاک کردن باس HYPER TRANSPORT سيستم چندان پايدار باشد .
براي اورکلاک پردازنده هايي که ضريب پردازنده در آنها قفل است يا به عبارت ساده تر BLACK EDITION نيستند ، بايد در اولين قدم بيشترين مقدار فرکانس باس ( کلاک مرجع ) که مادربورد و پردازنده مي توانند در آن عمل کنند را پيدا کنيم . نام گزينه هاي مربوط به فرکانس ها و ضريب ها در بايوس و نرم افزار AOD متفاوت است .
از طرف ديگر اين گزينه ها در بايوس هاي مختلف نيز نام هاي متفاوت دارند . به عنوان مثال ، کلاک مرجع در نرم افزار AOD با نام BUS SPEED و در بايوس با نام FSB FREQUENCY ، HT FREQUENCY و ... شناسايي مي شود و همچنين در بايوس نيز کلاک مرجع مي تواند با نام هايي مانند CPU CLOKH FREQUENCY ، CLOCK Ratio و ... شناسايي مي شود . باپيدا کردن بيشترين فرکانس پردازنده مي توانيد کارايي سيستم را به ميزان قابل توجهي کاهش دهيد ، اما فرکانس پردازنده بخشي از مراحل پردازش است . براي رسيدن به بيشترين کارايي ، شما به کار روي فرکانس هاي ديگر نيز نياز داريد .
با اضافه کردن مقداري ولتاژ به پل شمالي مي توان آن را به 2400 تا 2600 مگاهرتز اورکلاک کرد که کارايي کنترلر حافظه و سرعت حافظه نهان سطح سوم را افزايش مي دهد . همچنين تغيير در فرکانس و زمان بندي هاي حافظه به بالاتر از 1066 مگاهرتز نيز افزايش داد . در صورتي که اگر فرکانس HYPER TRANSPORT به بيش از دو هزار مگاهرتز افزايش پيدا کند ، تاثير آن روي کارايي اندک است و به سادگي مي تواند موجب بي ثباتي سيستم شود .
به طور کلي ، براي سريدن به کارايي بالاتر و از دست ندادن پايداري سيستم بايد هر يک از فرکانس هاي گفته شده در بالا به تدريج افزايش پيدا کنند تا يک اورکلاک با ثبات را داشته باشيد .
منبع:نشريه عصر شبکه ،شماره 88
/خ
