مطالعات جدید نشان می دهند که افزودن ۱ لیوان شیر به رژیم غذایی روزانه کودکان موجب ۵ درصد افزایش در سرعت راه رفتن و ۲۵ درصد کاهش در خطر عدم حفظ تعادل در دوران بزرگسالی می شود. این یافته به ویژه در افراد بالای ۶۵ سال اهمیت زیادی دارد، زیرا جمعیت این گروه سنی تا سال ۲۰۳۰ به بیش از دو برابر می رسد.
محققان انگلیسی در مطالعه ای که انجام دادند، عادات تغذیه ای دوران کودکی بیش از ۱۵۰۰ مرد ۶۲ تا ۸۶ ساله را بررسی کردند. آنها تاثیر رژیم غذایی به ویژه مصرف شیر، پروتئین، کلسیم و چربی در دوران کودکی را بر توانایی جسمی و قدرت تحرک آنها از جمله توانایی پیاده روی، دراز و نشست و آزمونهای تعادل در زمان فعلی مطالعه نمودند.
نتایج نشان داد که دریافت کلسیم، پروتئین و شیر در دوران کودکی موجب بهبود قابل توجه در توانایی جسمی و حرکتی در دوران بزرگسالی می شود. همچنین مشخص شد که عادات غذایی خوب در دوران کودکی مانند نوشیدن شیر و خوردن صبحانه در دوران بزرگسالی نیز ادامه می یابند. نوشیدن شیر به ویژه در وعده صبحانه موجب تامین مواد مغذی حیاتی در طول روز می شود.
شیر یکی از غنی ترین منابع کلسیم و ویتامین D بوده و هر لیوان آن حاوی ۸ گرم پروتئین با کیفیت بالا می باشد. بر اساس راهنمای رژیم غذایی تدوین شده در سال ۲۰۱۰ توصیه می شود که کودکان ۲ تا ۳ سال روزانه ۲ لیوان، کودکان ۴ تا ۸ سال 5 لیوان و نوجوانان و بزرگسالان روزانه ۳ لیوان شیر بنوشند.
بسیاری از والدین از بی میلی به غذا و کم اشتهایی کودکان خود رنج می برند. امتناع کودک از خوردن ممکن است به دلایل زیر باشد: فعالیت زیاد و در نتیجه خستگی ، فعالیت کم و در نتیجه کمتر گرسنه شدن ، نخوابیدن ، کم بودن فاصله بین تنقلات با غذاهای اصلی ، اظهار نظر مبنی بر دوست نداشتن غذا توسط بزرگترها.
توصیه‌های مهم
۱- باید بدانید که شرایط نقش بسیار مهمی بازی می کند: وعده قبلی غذایش خیلی حجیم بوده است. در بین وعده های غذایی، چیزهای زیادی می خورد.۲- استفاده از تمام جایگزین‌ها: سوپ، مواد خام یا پوره ها به جای سبزیجات پخته کمپوت یا آب میوه ها به جای خود میوه ماست، پنیر یا دیگر لبنیات به جای شیر .
۳- کمی سرسخت بودن: اگر فرزندتان مثلا از خوردن سبزیجات امتناع می کند، در تمام وعده‌های غذایی این مواد را برایش آماده کنید اما بقیه غذا را تغییر دهید: برای مثال گراتین گل کلم و ماهی، یا به همراه گوشت یا سیب زمینی و... اغلب باید در بیش از ده مورد، یک ماده غذایی را به کودک بدهید، تا آن را قبول کند. اگر آن ماده غذایی را با خوراکی های دیگر همراه کنید، شانس خود را بالا برده اید.
۴- جلوی هرزه خوری فرزندتان را بگیرید: بچه ها مثل همه بزرگترها نباید هرزه خوری کنند، اما نه به خاطر اینکه ممکن است مثل بزرگترها اضافه وزن پیدا کنند، به این علت که هرزه خوری ممکن است جلوی اشتهای کودک را بگیرد. بنابراین از دادن خوراکی در بین وعده های غذایی به کودک خودداری کنید، خصوصا برای تشویق کردن، آرام کردن یا دلداری دادنش.
۵- شروع کردن با مهم ترین‌ها: فرزند شما یک سری الویت های غذایی دارد و دنبال خوراکی هایی می گردد که بیشتر ترجیح می دهد نسبت به آنهایی که کمتر دوست دارد، و این کاملا طبیعی است. اما این وضعیت نباید تا آنجا پیش رود که کودک فقط از یک گروه غذایی، تغذیه کند. بنابراین سبزیجات (یا مواد غذایی دیگر را که کودک عموما از خوردن آن خودداری می کند) را در اول وعده غذایی به او بدهید. گرسنگی اش بقیه جریان را پیش می برد .
علایم پر خوری فرزندتان
۱. آنها غذای داخل بشقاب را به اطراف هل میدهند و غذایشان را تمام نمی کنند. اینکه به فرزندتان بگویید کل غذای داخل بشقاب باید تمام شود به آنها کمکی نمی کند که بفهمند سیر شده اند یا خیر. اگر غذا خوردن او کند یا متوقف شده است، چند دقیقه به او وقت دهید تا حس کند که آیا معده اش پر است یا خالی. به او فشار نیاورید که تا آخرین لقمه غذایش را بخورد.۲. فرزندتان برای وعده بعدی گرسنه نیست که معمولا باید باشد. بسیاری از والدینی که فکر می کنند فرزندشان هر چیزی را نمی خورند، باید بدانند که به فرزندشان قبل از غذا هله هوله می دهند. کودکان در دهه هفتاد بطور متوسط روزانه یک خوراکی می خوردند، در حالیکه امروزه کودکان سه بار هله و هوله و خوراکی می خورند. که البته فقط موضوع کمیت نیست، بلکه مسئله کیفیت است. تحقیقی در دانشگاه کارولینای شمالی کشف کرد که خوراکی های پرقند و پر چربی (مانند کلوچه، چیپس و بیسکویت) حدودا ۲۸ درصد غذاهای کودکان دو تا شش ساله و ۳۵ درصد بچه‌های ۷ تا ۱۲ ساله را تشکیل می دهند. چهل یا پنجاه سال پیش، کودکان فقط توت فرنگی می خوردند، امروزه آب نبات میوه ای می خورند.
٣. مقدار غذای داخل بشقاب آنها با مقدار غذای شما برابری می کند. بچه ها به مقدار غذای بزرگسالان نیاز ندارند. به اندازه کف دست برایشان غذا بریزید و این برای آنها کافی است. همیشه برای آنها به اندازه مشتتان غذا بریزید و این مقیاس یادتان باشد.
۴. اولین چیزی که به هنگام ناراحتی، استرس، خستگی یا بدخلق شدن بچه به ذهنتان می رسد این است که برایش خوراکی بخرید. شاید تنها چیزی که لازم داشته باشند فقط در آغوش گرفتن، سکوت یا چیزی برای نوشیدن باشد. شاید هم فقط کم حوصله شده باشند. قبل از آنکه به آنها هله هوله بدهید، به مشکل اصلی او بیندیشید.
۵. قسمت سینه، کمر یا پشت لباس آنها تنگ شده است، حتی با آنکه قد لباس برایش اندازه است. بسیاری از والدین وقتی فرزندشان وزن اضافه می کند متوجه نمی شوند. ولی وقتی شلوار یا تیشرت بچه تنگ می شود متوجه می شوند که بچه چاق شده است. اگر وزن فرزندتان در حال افزایش است ولی قدش تکان نمی خورد، نشان می دهد که بیش از حد لازم غذا می خورد.
منبع: آشپزی و تغذیه کودکان، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396
