جایگاه و شأن نمایندگی
جایگاه نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی جایگاهی رفیع است و لازم است کسانی که می‌خواهند در این سمت قرار گیرند متوجه این شأن و جایگاه باشند. مردم نیز باید با توجه به همین شأن و جایگاه، نمایندگان خود را انتخاب و راهی کرسی‌های سبز نمایندگی کنند. اما مگر کرسی نمایندگی از چه جایگاهی برخوردار است؟امام عظیم الشأن راحلمان در بیانی ژرف، مجلس را عصاره فضایل ملّت برشمرده و خطاب به آنها می‌فرماید: «شما که وکیل از جانب ملت هستید، و عصاره فضایل ملت هستید، باید در آنجا همان معنایى که مأمور او شدید از طرف ملت، همان معانى باشد. ملت، یک ملت اسلامى است و اسلام را مىخواهد و احکام اسلام را مىخواهد.»[1] با این سخن، کاملاً جایگاه نمایندگی مردم روشن می‌شود. شأن یک نماینده، شأن فضیلت‌های انسانی و اسلامی است.
پشتوانه کرسی‌های سبززنگ مجلس، خون‌های سرخی هستند که برای اعتلای پرچم توحید و ولایت فقیه که همان ولایت رسول الله است،[2] هدیه شدند تا با آبیاری نهال مقدس انقلاب، اسلام و فضیلت‌ها را بر کرسی بنشانند. خداباوری، اخلاق اسلامی، معنویت، جهاد، ایثار و ذوب شدن در ولایت فقیه، راهی است که نماینده اصلح را فرا می‌خواند.
شئون برجسته یک نماینده تراز
باور توحیدی
چنانکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بیان شده است، «اعتقاد به اسلام و التزام عملی به اسلام» از شرایط نامزدهای انتخاباتی است.[3] دلیل این مسأله را باید در ماهیت انقلاب که بر پایه توحید و دین مبین اسلام بنا نهاده شده است یافت. اساساً تنها قانونگذار عالم هستی، کسی است که آن را خلق کرده و اداره می‌کند و می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ لِیَجْزِیَ الَّذینَ أَساؤُا بِما عَمِلُوا وَ یَجْزِیَ الَّذینَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى؛[4] و هر چه در آسمان‌ها و هر چه در زمین است از آنِ خداست، تا کسانى را که بد کردهاند، به [سزاى] آنچه انجام داده‌اند کیفر دهد، و آنان را که نیکى کردهاند، به نیکى پاداش دهد.»هدف از انقلاب اسلامی نیز قیام برای زنده کردن قوانین خدا و عمل به این آیه شریفه قرآن کریم است که می‌فرماید: «قُلْ إِنَّما أَعِظُکُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى وَ فُرادى؛[5] بگو: «من فقط به شما یک اندرز مىدهم که: دو دو و به تنهایى براى خدا به پا خیزید.» این مسأله، شالوده اصلی شئون نمایندگی مجلس است و موجب می‌شود نماینده انتخابی هیچ گاه در کار خود، اسیر هوس‌ها و خواهش‌های غیر خدایی نشده و قدم در مسیری که خلاف شأن دین اسلام است نگذارد.
در شأن هیچ نماینده‌ای نیست که در این کشور شهیدپرور و انقلابی، ذره‌ای از ارزشهای انقلاب و اسلام کوتاه بیاید؛ بلکه باید سرآمد شعار و شعور انقلابی باشد.
تکیه بر کرسی اخلاق
نماینده مردم باید الگوی اخلاق اسلامی باشد تا بتواند ضمن عمل به آموزه‌های اخلاقی دین اسلام، با اخلاق و رفتار سلیم خویش، زمینه ارتباط مردم با منتخَب خودشان را فراهم نماید و نیز موجب ارتقاء امید، که ضامن اصلی دوام و اقتدار هر چه بیشتر این نظام اسلامی با این همه برکات ملی و فراملی است بشود.
1ـ گفتار اخلاق محور
از جمله مهمترین موضوعات اخلاقی مرتبط با شأن و کار نمایندگی، اخلاق در گفتار است. نماینده باید در سخن راندن، همانند یک فرد مروارید فروش، سخنانی ارزشمند، مفید و زیبا و به دور از توهین و افترا و دیگر گناهان را به مخاطبین خود ارائه کند. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرمایند: «الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه؛[6] شخصیت مرد در زیر زبانش پنهان است.» طبق این فرمایش حضرت، می‌توانیم گفتار نامزد انتخاباتی را به دقت تحلیل و ارزیابی کنیم تا به شخصیّت او پی بریم. نماینده با اخلاق، در گفتار خود به سخن خلاف واقع، توهین، تمسخر، فریب، وعده دروغ و... متوسل نمی‌شود.
2ـ صمیمیت؛ مشورت؛ دلسوزی
برخورد نرم و صمیمانه با مردم، به خصوص با مردم عادی که غالباً قشر محروم جامعه هستند می‌تواند موجب انسجام ملّی افزون و ارتباط و اتحاد افزون‌تر بین مردم و مسئولین شود. قرآن کریم در بیان تأثیر بسیار مهم مؤلفه اخلاق در رفتار صمیمانه با مردم، خطاب به پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلین؛[7] پس به [برکتِ] رحمت الهى، با آنان نرم‌خو [و پُر مِهر] شدى، و اگر تندخو و سختدل بودى قطعاً از پیرامون تو پراکنده مىشدند. پس، از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه، و در کار [ها] با آنان مشورت کن، و چون تصمیم گرفتى بر خدا توکل کن، زیرا خداوند توکل کنندگان را دوست مىدارد.»این آیه شریفه به زیباترین شکل ممکن، رفتار زیبای یک مسئول نظام اسلامی با مردم را به تصویر کشیده است. نماینده مردم باید با مردم نرم‌خو باشد؛ پس از تصدّی کرسی نمایندگی، ارتباط خود با آنها را قطع نکرده و دائما با آنها مشورت و نیز خیرخواه و پیگیر رفع مشکلات آنها باشد و البته ضمن تلاش برای تحقق وعده‌های خود، فقط توکل و امید بر خدا داشته باشد نه بر امور غیرخدایی.
انقلابی و جهادی
مردم ایران اسلامی نشان داده‌اند که با تکیه بر آموزه‌های اسلامی و معارف اهل بیت علیهم السلام، و برای رساندن خود و جامعه‌شان به ارزشهای ناب اسلامی همواره اهل جهاد و استفامت هستند. آیا لیاقت چنین مردمی، جز داشتن نمایندگانی انقلابی و مجاهد است؟در شأن هیچ نماینده‌ای نیست که در این کشور شهیدپرور و انقلابی، ذره‌ای از ارزشهای انقلاب و اسلام کوتاه بیاید؛ بلکه باید سرآمد شعار و شعور انقلابی باشد. یکی دیگر از شرایط مذکور در قانون انتخابات، التزام عملی به انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.[8]
مواضع انقلابی این انقلاب را می‌توان در این جملات امام خمینی(ره) خلاصه کرد که فرمودند: «انقلاب ما اسلامى است. و تا بانگ لا اله الا اللَّه و محمد رسول اللَّه بر تمام جهان طنین نیفکند مبارزه هست. و تا مبارزه در هر جاى جهان علیه مستکبرین هست ما هستیم. ما از مردم بىپناه لبنان و فلسطین در مقابل اسرائیل دفاع مىکنیم.»[9]
پی‌نوشت:
[1]. صحیفه امام، ج12، ص: 345.
[2]. امام خمینی(ره): «قضیه ولایت فقیه یک چیزى نیست که مجلس خبرگان ایجاد کرده باشد. ولایت فقیه یک چیزى است که خداى تبارک و تعالى درست کرده است. همان ولایت رسول اللَّه هست.» صحیفه امام، ج10، ص: 308.
[3]. ماده 28 قانون انتخابات.
[4]. سوره نجم؛ آیه 31.
[5]. سوره سبأ؛ آیه 46.
[6]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: 497.
[7]. سوره آل‌عمران؛ آیه 159.
[8]. ماده 28 قانون انتخابات.
[9]. صحیفه امام، ج12، ص: 148.
